ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Δημοκρατία ν. Χρίστου (1991) 3 ΑΑΔ 56
Θεοφάνους Ανδρέας και Άλλος ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου (2001) 3 ΑΑΔ 691
Moδίτης Ιωάννης ν. Kυπριακής Δημοκρατίας (2002) 3 ΑΑΔ 695
Κατσελλή Γιαννούλα ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2007) 3 ΑΑΔ 585
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 567/2012)
20 Σεπτεμβρίου, 2013
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΜΑΡΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ,
Αιτήτρια,
ν.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ,
Καθ΄ων η Αίτηση.
Α. Σ. Αγγελίδης, για την Αιτήτρια.
Λ. Χριστοδούλου για Κ. Τσιρίδη, για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Καμιά εμφάνιση για το Ενδιαφερόμενο Μέρος.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Η αιτήτρια προσβάλλει την απόφαση των καθ' ων η αίτηση ημερ. 21.2.2012 να προαγάγουν τη Σοφία Αττιπά Κουσεττή («ΕΜ») αντί αυτής στη θέση Γραμματειακού Λειτουργού, θέση προαγωγής.
Στη συνεδρία ημερ. 23.11.2011 το Διοικητικό Συμβούλιο των καθ' ων η αίτηση αποφάσισε όπως αναβάλει τη διαδικασία πλήρωσης της θέσης και να ορίσει ερευνητική επιτροπή για να εξετάσει καταγγελία από την αιτήτρια, πως υπήρξε αλλοίωση της αξιολόγησης του ΕΜ για τα έτη 2008 και 2009. Στις 28.12.2011 το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να αναμένει το πόρισμα της Αστυνομίας προτού επανέλθει στο θέμα πλήρωσης της επίδικης θέσης. Το πόρισμα της ερευνητικής επιτροπής το οποίο συμφωνούσε με την έκθεση της Αστυνομίας πως οι καταγγελίες της αιτήτριας ήταν ατεκμηρίωτες, υιοθετήθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο στη συνεδρία ημερ. 9.2.2012. Στην ίδια συνεδρία τέθηκε ενώπιον του Διοικητικού Συμβουλίου επιστολή της αιτήτριας ημερ. 1.2.2012 στην οποία παραπονείτο για άδικη μεταχείριση όσον αφορά την αξιολόγησή της για το 2011 σε σύγκριση με του ΕΜ. Στην εν λόγω επιστολή προέβαινε σε νέες καταγγελίες εναντίον συναδέλφων της σε σχέση με τις υπηρεσιακές εκθέσεις. Ένσταση την οποία η αιτήτρια υπέβαλε στις 31.5.2011 για την υπηρεσιακή έκθεση του 2010 απορρίφθηκε από την ομάδα αξιολόγησης και η αιτήτρια ενημερώθηκε σχετικά. Όπως καταγράφεται στο πρακτικό της 9.2.2012, «τα Μέλη του ΔΣ αφού έλαβαν υπόψη το περιεχόμενο της επιστολής της κας Ιωάννου έκριναν ότι δεν υπάρχουν νέα δεδομένα που να τεκμηριώνουν την ανάγκη αναθεώρησης της προηγούμενης θέσης του ΔΣ που διατυπώθηκε στις 15.6.2011, ότι δηλαδή "ζητήματα που αφορούν τις αξιολογήσεις των υπαλλήλων του Οργανισμού ρυθμίζονται στη σχετική νομοθεσία και ότι το Διοικητικό Συμβούλιο δεν είναι αρμόδιο αλλά ούτε και είναι σε θέση να κρίνει την επίδοση των υπαλλήλων"».
Ακολούθησε η συνεδρία της 21.2.2011 στην οποία το Διοικητικό Συμβούλιο, αφού εξέτασε το σχέδιο υπηρεσίας και τον πίνακα με τις ετήσιες υπηρεσιακές εκθέσεις των υποψηφίων για προαγωγή για τα έτη 2008-2010, σύμφωνα με τον κατάλογο των επιλέξιμων για προαγωγή που αναφέρει στοιχεία για τα προσόντα και την υπηρεσία τους, άκουσε τη σύσταση του Αναπληρωτή Διευθυντή υπέρ του ΕΜ, αποφάσισε ομόφωνα να επιλέξει ως καταλληλότερη για προαγωγή το ΕΜ και να της προτείνει προαγωγή από 1.3.2012. Ως ακολούθως:-
«Διανεμήθηκαν στα Μέλη του Δ.Σ. (α) Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης του Γραμματειακού Λειτουργού, (β) πίνακας με τις ετήσιες υπηρεσιακές εκθέσεις, του 2008, 2009, 2010 των υποψηφίων για προαγωγή, πολιτική η οποία ακολούθησε το Συμβούλιο σε προηγούμενες προαγωγές και(γ) κατάλογος των επιλέξιμων για προαγωγή που αναφέρει στοιχεία για τα προσόντα και την υπηρεσία τους (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι, ΙΙ, ΙΙΙ).
Ο κ. Ιωαννίδης ενημέρωσε τα Μέλη του Δ.Σ. ότι η θέση του Γραμματειακού Λειτουργού έχει κενωθεί από την 1η Οκτωβρίου 2011 και οι υποψήφιοι που πληρούν τα απαιτούμενα προσόντα, με βάση το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης είναι η κα Σοφία Αττιπά, η κα Μαρία Ιωάννου και ο κος Στέλιος Νικολάου.
Με βάση το άρθρο 12 των περί Συμβουλίου Αμπελοοινικών Προϊόντων (Όροι Υπηρεσίας Υπαλλήλων) Κανονισμών του 2007: «Οι υπάλληλοι κρίνονται κατάλληλοι για προαγωγή με βάση την αξία, τα προσόντα και την αρχαιότητα τους.» Από τους προσωπικούς φακέλους των τριών υποψηφίων διαπιστώθηκε ότι, με βάση την αξία των υποψηφίων, δηλαδή τις υπηρεσιακές ετήσιες εκθέσεις για το 2008, 2009, 2010, οι κυρίες Αττιπά και Ιωάννου έχουν 21 κριτήρια εξαιρετικών αξιολογήσεων και 3 κριτήρια πολύ ικανοποιητικών αξιολογήσεων σε αντίθεση με τον κ. Νικολάου που έχει 18 κριτήρια εξαίρετων αξιολογήσεων και 6 πολύ ικανοποιητικών. Επομένως οι δύο πιο πάνω υποψήφιες είναι ισάξιες με βάση την αξία τους.
Όσον αφορά τα προσόντα ο κ. Ιωαννίδης ανάφερε ότι και οι δύο υποψήφιες καλύπτουν τα απαιτούμενα προσόντα του σχεδίου υπηρεσίας.
Αναφορικά με την αρχαιότητα, η κα Αττιπά ήταν έκτακτη στη θέση Γραφέα Β'/Επόπτη Γ στο ΣΑΠ από τις 23/09/1980 και από τις 11/11/1989 βρίσκεται στην μόνιμη θέση γραφέα 2ης Τάξης. Από την 1/10/1997 βρίσκεται στην κλίμακα Α7. Η κα Ιωάννου ήταν έκτακτη στη θέση Γραφέα Β' στο ΣΑΠ από τις 22/3/1989 και από την 1/11/1991 στη μόνιμη θέση Γραφέα 2ης Τάξης. Από την 1/06/2003 βρίσκεται στην κλίμακα Α7. Συνεπώς η κα Αττιπά έχει το πλεονέκτημα της αρχαιότητας.
Επιπρόσθετα, πρόσθεσε, η κα Αττιπά κρίνεται ως καταλληλότερη για προαγωγή αφού ανταποκρίνεται με μεγαλύτερη επάρκεια στις οδηγίες των προϊσταμένων της και κατ' επέκταση στις απαιτήσεις των καθηκόντων της και διατηρεί, σε σύγκριση με την κα Ιωάννου, καλύτερες σχέσεις συνεργασίας με τους υπόλοιπους συναδέλφους της.
Υπό το φως των κριτηρίων αξιολόγησης και την ενημέρωση που έλαβαν τα Μέλη του Δ.Σ, του ΣΑΠ, αποφάσισαν ομόφωνα να επιλέξουν ως καταλληλότερη για προαγωγή την κα Σοφία Αττιπά και να της προτείνουν προαγωγή στη θέση του Γραμματειακού Λειτουργού από 1η Μαρτίου, 2012».
Οι λόγοι ακυρότητας
Οι δικηγόροι της αιτήτριας εγείρουν δύο λόγους ακυρότητας: 1. Η υπέρ του ΕΜ σύσταση του Αναπληρωτή Διευθυντή και συνακόλουθα η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει καθότι υπό πλάνη έκριναν ότι η αιτήτρια και το ΕΜ ήταν ισότιμες ως προς τα θεσμοθετημένα κριτήρια της αξίας και των προσόντων ενώ εισήγαγαν αναξιοκρατικό συλλογισμό και κριτήρια. 2. Πάσχει η τελική απόφαση του Συμβουλίου των καθ' ων η αίτηση λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας και αιτιολογίας.
1. Η σύσταση του Αναπληρωτή Διευθυντή
Είναι η θέση των δικηγόρων της αιτήτριας πως καταχρηστικά ο Αναπληρωτής Διευθυντής περιορίστηκε στις υπηρεσιακές εκθέσεις της τελευταίας τριετίας (2008-2010) οι οποίες παρουσίαζαν την αιτήτρια και το ΕΜ ως ίσες. Αναδρομή στις υπηρεσιακές εκθέσεις από το 2006, δηλαδή για πενταετία, θα φανέρωνε υπεροχή της αιτήτριας κατά 2 Εξαίρετα. Υπήρξε συνεπώς, κατά τον ισχυρισμό, ευνοϊκή μεταχείριση υπέρ του ΕΜ, όταν η νομολογία απαιτεί την οποιαδήποτε διαφορά στην αξιολόγηση να λαμβάνεται υπόψη ενόψει της ισοπεδωτικής βαθμολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων (Κατσελλή ν. Δημοκρατίας (2007) 3 ΑΑΔ 585). Η υπόνοια και μόνο πλάνης είναι αρκετή για ακύρωση της πράξης.
Ο ισχυρισμός εκτείνεται και σε πλάνη η οποία εμφιλοχώρησε στην κρίση ότι η αιτήτρια και το ΕΜ είναι ίσες και σε προσόντα. Αντιθέτως, η αιτήτρια υπερέχει αφού κατέχει πιστοποιητικά επιτυχίας σε εξετάσεις αγγλικής γλώσσας (GCE και IELTS), σε εξετάσεις στενογραφίας-δακτυλογραφίας (επιτυχία σε κυβερνητικές εξετάσεις καθώς και διπλώματα LCCI και Pitmans τα οποία απέκτησε κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας της στο Συμβούλιο), στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, στη γαλλική γλώσσα, επιτυχία σε ενδοτμηματικές εξετάσεις ανέλιξης γραφέα και πιστοποιητικό βασικής ασφαλιστικής κατάρτισης. Στοιχεία γνώσης που, κατά την αιτήτρια, είναι απόλυτα σχετικά και εξυπηρετικά στην εκπλήρωση των καθηκόντων της θέσης. Το ΕΜ έχει πιστοποιητικά επιτυχίας στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, στη Λογιστική και επιτυχία σε ενδοτμηματικές εξετάσεις ανέλιξης γραφέα, ενώ δεν κατέχει πιστοποιητικό δακτυλογραφίας παρά μόνο παρακολούθηση ενός χρόνου του μαθήματος της δακτυλογραφίας στα επιμορφωτικά ινστιτούτα. Επιπρόσθετα, η αιτήτρια, κατά τον ισχυρισμό, σε αντίθεση με το ΕΜ, επέδειξε ζήλο για περαιτέρω επιμόρφωση αφού συνέχισε να παρακολουθεί διάφορα συναφή μαθήματα, γεγονός που καταδεικνύει την καταλληλότητά της για επιλογή. Η δε υπεροχή του ΕΜ σε αρχαιότητα δεν εξουδετερώνει την υπεροχή της αιτήτριας σε αξία και προσόντα. Η αρχαιότητα συσταθμίζεται με την αξία και τα προσόντα και υπερισχύει τότε μόνο όταν τα άλλα δύο κριτήρια είναι περίπου ίσα κάτι που, ως η αιτήτρια εισηγείται, δεν μπορεί να γίνει εδώ (Δημοκρατία ν. Χρίστου (1991) 3 ΑΑΔ 56).
Πέραν των πιο πάνω, σύμφωνα με την αιτήτρια, ο Διευθυντής πρόσθεσε στη σύστασή του εξωγενή στοιχεία τα οποία δεν πηγάζουν από τις αξιολογήσεις στους φακέλους των μερών και ειδικότερα ότι το ΕΜ «ανταποκρίνεται με μεγαλύτερη επάρκεια στις οδηγίες των προϊσταμένων της» ως επίσης και ότι «διατηρεί καλύτερες σχέσεις συνεργασίας με τους υπόλοιπους συναδέλφους της». Στοιχεία στα οποία, εν πάση περιπτώσει, δεν υστερούσε η αιτήτρια.
Η κατάληξη ως προς τον πρώτο λόγο ακυρότητας
Ο ισχυρισμός των δικηγόρων της αιτήτριας πως ο Αν. Διευθυντής στη σύστασή του όφειλε να λάβει υπόψη τις αξιολογήσεις των τελευταίων πέντε ετών αντί των τελευταίων τριών δεν βρίσκει έρεισμα στη νομολογία σύμφωνα με την οποία κατά την επιλογή του καταλληλότερου αποδίδεται βάρος στις αξιολογήσεις των τελευταίων ετών ενώ είναι «φυσικό» να αποδίδεται έμφαση στις υπηρεσιακές εκθέσεις των τελευταίων τριών ετών (Θεοφάνους κ.α. ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου (2001) 3Β ΑΑΔ 691).
Η άποψη των δικηγόρων των καθ' ων η αίτηση ότι ο Αν. Διευθυντής βρίσκεται σε μοναδική θέση να κρίνει την καταλληλότητα των υποψηφίων για τη θέση είναι μεν ορθή αλλά όχι στην έκταση που αυτοί εισηγούνται, δηλαδή, πως ο Αν. Διευθυντής μπορεί να προσθέσει στη σύσταση στοιχεία δικά του τα οποία δεν συνάδουν με τους φακέλους των μερών ή δεν προκύπτουν από αυτούς στη βάση της δικής του γνώσης των υποψηφίων. Εν προκειμένω, με αναφορά στην τριετία στην οποία στηρίχθηκε η σύσταση, τόσο η αιτήτρια όσο και το ΕΜ είχαν αξιολογηθεί με Εξαίρετα στο στοιχείο Συνεργασία/Σχέσεις. Προστέθηκαν, συνεπώς, κατά τη γνώμη μου, ανεπιτρέπτως τόσο στοιχεία εξωγενή όσο και στοιχεία συγκρουόμενα με τα στοιχεία των φακέλων. Σκοπός της σύστασης δεν είναι να αναπλάθει τα στοιχεία των φακέλων. Είναι νομολογημένο πως η σύσταση του προϊσταμένου δεν μπορεί να προσθέτει ή να αφαιρεί από την υπηρεσιακή εικόνα των υπαλλήλων. Αυτή δεν συναρτάται προς την αξία αλλά εμπεριέχει μόνο συμβουλή ως προς τον κατάλληλο για προαγωγή στη βάση του συνόλου των κριτηρίων με δοσμένη την υπηρεσιακή τους εικόνα όπως την αποτυπώνουν οι φάκελοι (Μοδίτης ν. Δημοκρατίας (2002) 3 ΑΑΔ 695).
Η σύσταση όμως, πάσχει και για ένα άλλο λόγο. Η μόνη αναφορά που έγινε στα προσόντα ήταν ότι και οι δύο υποψήφιες διαθέτουν τα απαιτούμενα προσόντα. Αυτό, κατά την κρίση μου, δεν είναι αρκετό εφόσον και η αιτήτρια και το ΕΜ διαθέτουν προσόντα πέραν των απαιτούμενων. Αυτά, βεβαίως, καταγράφονται στους σχετικούς πίνακες οι οποίοι βρίσκονταν ενώπιον του Αν. Διευθυντή και του Διοικητικού Συμβουλίου, όμως, δεν έγινε αξιολόγηση της συνάφειάς τους ώστε να φαίνεται μέσα από τη σύσταση και η υπεροχή της μίας ή της άλλης υποψήφιας στη βάση των προσόντων. Ως αποτέλεσμα η σύσταση πάσχει από έλλειψη δέουσας έρευνας και ενδεχόμενη πλάνη.
Ορθά κρίθηκε από τον Αν. Διευθυντή πως το ΕΜ υπερέχει σε αρχαιότητα, η οποία, καθώς προκύπτει, ήταν στην αμέσως προηγούμενη της επίδικης θέση. Όμως, αυτό δεν διασώζει τη σύσταση από τα πιο πάνω διαπιστωθέντα σφάλματα.
2. Πάσχει η τελική απόφαση του Συμβουλίου των καθ' ων η αίτηση λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας και αιτιολογίας.
Σύμφωνα με τον ισχυρισμό των δικηγόρων της αιτήτριας, η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει καθότι το Συμβούλιο των καθ' ων η αίτηση δεν προέβη σε δική του έρευνα για την επιλογή της καταλληλότερης υποψήφιας παρά μόνο υιοθέτησε τη σύσταση του Αν. Διευθυντή.
Στο πρακτικό της 21.2.2012 καταγράφθηκε αρχικώς πως διανεμήθηκαν στα Μέλη σχέδιο υπηρεσίας της επίδικης θέσης, πίνακας με τις ετήσιες υπηρεσιακές εκθέσεις του 2008-2010 και κατάλογος των επιλέξιμων για προαγωγή που αναφέρει στοιχεία για τα προσόντα και την υπηρεσία τους. Ακολούθως γίνεται αναφορά στην ενημέρωση των Μελών από τον Αν. Διευθυντή ως προς τα δεδομένα των υποψηφίων καθώς και στην κρίση του ως προς την καταλληλότητα του ΕΜ για προαγωγή και τους λόγους που την περιβάλλουν. Για να καταλήξει το Συμβούλιο των καθ' ων η αίτηση, όπως σημειώθηκε πιο πάνω, πως:-
«Υπό το φως των κριτηρίων αξιολόγησης και την ενημέρωση που έλαβαν τα Μέλη του Δ.Σ., του ΣΑΠ, αποφάσισαν ομόφωνα να επιλέξουν ως καταλληλότερη για προαγωγή την κα Σοφία Αττιπά και να της προτείνουν προαγωγή στη θέση του Γραμματειακού Λειτουργού από 1η Μαρτίου, 2012».
Η κατάληξη ως προς το δεύτερο λόγο ακυρότητας
Ενώπιον του Διοικητικού Συμβουλίου βρίσκονταν όλα όσα αφορούσαν τις υποψήφιες αλλά πράγματι ελλείπει η εξειδίκευση των λόγων επιλογής του ΕΜ με αποτέλεσμα η προσβαλλόμενη απόφαση να απολήγει αναιτιολόγητη. Η απλή αναφορά στα κριτήρια αξιολόγησης και πως είναι έχοντας αυτά υπόψη που λήφθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση δεν καθιστά εφικτό το δικαστικό έλεγχο. Η δε ενημέρωση από τον Αν. Διευθυντή στην οποία στηρίχθηκαν οι καθ' ων η αίτηση κρίθηκε πιο πάνω ως πάσχουσα και συνακόλουθα συμπαρασύρεται και η προσβαλλόμενη απόφαση σε ακυρότητα.
Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω, η προσφυγή επιτυγχάνει με €1.300 έξοδα, πλέον ΦΠΑ, υπέρ της Αιτήτριας. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, δυνάμει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.