ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ.1429/2011)
13 Σεπτεμβρίου, 2013
[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ANNA DARBINYAN,
Αιτήτρια,
ν.
1. ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ,
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
3. ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Καθ' ων η Αίτηση.
________________________
Παύλος Αγγελίδης, για την Αιτήτρια.
Λουΐζα Χριστοδουλίδου-Ζαννέτου (κα), Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση.
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή, η αιτήτρια ζητά δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση της Διευθύντριας του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, (η «Διευθύντρια»), ημερομηνίας 13/10/2011, με την οποία το αίτημά της για παραχώρηση σ' αυτήν του καθεστώτος του επί μακρόν διαμένοντος στη Δημοκρατία απορρίφθηκε, είναι παράνομη και/ή άκυρη και/ή στερείται οποιασδήποτε έννομης αξίας.
Η αιτήτρια, η οποία κατάγεται από την Αρμενία, ήρθε στην Κύπρο, για πρώτη φορά, την 1/8/2001, σε ηλικία 15 χρονών και της παραχωρήθηκε άδεια παραμονής ως επισκέπτρια μέχρι 31/8/2001. ΄Οταν έληξε η άδειά της, δεν υπέβαλε αίτηση για παράτασή της και διέμενε παράνομα μέχρι την αναχώρησή της από την Κύπρο στις 3/8/2003. Μετά την αναχώρησή της, τα στοιχεία της τοποθετήθηκαν στον κατάλογο των προσώπων στα οποία απαγορεύεται η είσοδος στη Δημοκρατία. Ένα μήνα αργότερα, την 1/9/2003, επέστρεψε, αλλά δεν της επετράπη η είσοδος στην Κύπρο. Μετά από αίτημα του πατέρα της, ο οποίος διέμενε, επίσης, στη Δημοκρατία και ο οποίος ανέφερε ότι είχε καταθέσει αίτηση στην Ελλάδα για χορήγηση Ειδικού Δελτίου Ταυτότητας Ομογενούς, τα στοιχεία της αφαιρέθηκαν από τον κατάλογο των απαγορευμένων προσώπων, επετράπη η είσοδός της στη Δημοκρατία και της παραχωρήθηκε άδεια προσωρινής παραμονής μέχρι 17/9/2003, η οποία παρατάθηκε μέχρι 31/12/2003. Από τότε και μέχρι τις 2/9/2011, η αιτήτρια εξασφάλιζε, μετά από αιτήματά της, στη βάση της εκκρεμότητας για εξασφάλιση από την Ελλάδα Ειδικού Δελτίου Ταυτότητας Ομογενούς, προσωρινή άδεια παραμονής στη Δημοκρατία. Στις 27/6/2011 και 27/7/2011, η αιτήτρια, με επιστολές του δικηγόρου της προς το Υπουργείο Εσωτερικών, (το «Υπουργείο»), και τον Υπουργό Εσωτερικών, (ο «Υπουργός»), αντίστοιχα, ζήτησε όπως παραχωρηθεί στην ίδια και στην οικογένειά της το καθεστώς του επί μακρόν διαμένοντος. Ανέφερε ότι είναι Αρμένιοι, ελληνικής καταγωγής, και διαμένουν στη Δημοκρατία για περίοδο 13-14 χρόνων. Το Υπουργείο, με επιστολή του ημερομηνίας 10/8/2011 προς το δικηγόρο της αιτήτριας, τον συμβούλευσε να αποταθεί στο αρμόδιο τμήμα, δηλαδή στο Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, το οποίο, με τη σειρά του, με επιστολή του ημερομηνίας 13/10/2011, τον πληροφόρησε ότι η αιτήτρια δεν μπορούσε να υποβάλει αίτηση για παραχώρηση του καθεστώτος του επί μακρόν διαμένοντος, επειδή παραμένει παράνομα στη Δημοκρατία από 2/9/2011.
Η αιτήτρια, με την προσφυγή της, αμφισβητεί τη νομιμότητα της πιο πάνω απόφασης, ισχυριζόμενη πλάνη περί τα πράγματα, έλλειψη δέουσας έρευνας και παραβίαση της αρχής της ισότητας.
Από πλευράς των καθ' ων η αίτηση, εγείρεται προδικαστικά ζήτημα εκτελεστότητας της πιο πάνω απόφασης. Ισχυρίζονται ότι πρόκειται για πράξη πληροφοριακού χαρακτήρα, η οποία δεν είναι δεκτική προσβολής δι' αιτήσεως ακυρώσεως.
Το πρώτο ζήτημα που προκύπτει για εξέταση, ενόψει των γεγονότων της υπόθεσης, είναι το κατά πόσο η προσβαλλόμενη απόφαση είναι εκτελεστή.
Στη Shakeel Ahmed Mohammed ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 879/06, 11/5/07, όπου είχα την ευκαιρία να εξετάσω τις αρχές σε σχέση με αυτό το ζήτημα, αναφέρονται τα εξής:-
«Η νομολογία, σε σχέση με την εκτελεστότητα διοικητικών πράξεων, είναι πλούσια και οι αρχές διατυπωμένες με σαφήνεια. Στα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, 1929-1959, σελ. 236-237, αναφέρεται ότι:-
'Εις προσβολήν δι' αιτήσεως ακυρώσεως δεν υπόκειται οιαδήποτε πράξις απορρέουσα εκ διοικητικού οργάνου, δρώντος ως τοιούτου, αλλά μόνον αι εκτελεσταί πράξεις. ... Το κύριον στοιχείον της εννοίας της εκτελεστής πράξεως είναι η άμεσος παραγωγή εννόμου αποτελέσματος, συνισταμένου εις την δημιουργίαν, τροποποίησιν ή κατάλυσιν νομικής καταστάσεως, ...'
Στη Δημοκρατία ν. Sunoil Bunkering Ltd (1994) 3 Α.Α.Δ. 26, απόφαση Πική, Δ., (όπως ήταν τότε και μετέπειτα Προέδρου Ανωτάτου Δικαστηρίου), το θέμα τέθηκε ως εξής:- (σελ. 31)
'Το κριτήριο για την εκτελεστότητα διοικητικής πράξης ή απόφασης είναι η παραγωγή έννομων αποτελεσμάτων, δηλαδή η γένεση εξ αυτής δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Πράξη είναι εκτελεστή εφόσον επιβάλλει υποχρεώσεις στο διοικούμενο, μη υφιστάμενες πριν την έκδοσή της, η μη εκπλήρωση των οποίων παρέχει το δικαίωμα στη Διοίκηση να επικαλεσθεί τα μέσα του δικαίου για την εκτέλεσή τους. Πράξη εκτέλεσης είναι εκείνη που έχει ως λόγο την εφαρμογή εκτελεστής πράξης. Διοικητικά μέτρα για την εφαρμογή εκτελεστής πράξης συνιστούν πράξη εκτέλεσης που όπως υποδηλώνει ο όρος η πράξη δεν είναι αφ' αυτής γενεσιουργός δικαιωμάτων και υποχρεώσεων αλλά μοχλός για την υλοποίηση της γενέτειρας πράξης ή απόφασης. (Βλ. ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ, 1929-1959, σελ. 240, Τσάτσος - Η ΑΙΤΗΣΙΣ ΑΚΥΡΩΣΕΩΣ ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ, σελ. 127 κ.επ., και Στασινόπουλος - ΔΙΚΑΙΟ ΤΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ, σελ. 125).'»
Στην παρούσα περίπτωση, κρίνω ότι η προσβαλλόμενη απόφαση, λαμβανομένου υπόψη του περιεχομένου της, στο οποίο δίδεται και αιτιολογία γιατί η αιτήτρια δεν μπορεί να υποβάλει αίτηση για παραχώρηση του καθεστώτος του επί μακρόν διαμένοντος, δεν αποτελεί πράξη πληροφοριακού χαρακτήρα. Στην ουσία, το αίτημα απορρίφθηκε, γιατί, από 2/9/2011, η αιτήτρια βρισκόταν παράνομα στη Δημοκρατία.
Η προδικαστική ένσταση, συνεπώς, απορρίπτεται.
Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η αιτήτρια, από 2/9/2011, βρισκόταν παράνομα στη Δημοκρατία. Σύμφωνα με το ΄Αρθρο 18Η(1) του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105 - (βλ. Ν. 8(Ι)/2007) - το καθεστώς του επί μακρόν διαμένοντος παραχωρείται σε υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές νόμιμα και αδιάλειπτα κατά τα τελευταία πέντε έτη αμέσως πριν από την υποβολή της σχετικής αίτησης.
Στην Neeta Alice Fernando Warnakulasuriya v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 303/09, 14/9/10, σχετικά με το πιο πάνω ζήτημα, αναφέρθηκαν τα εξής:-
«Επί της ουσίας τώρα, ως προς την πρώτη εισήγηση είναι γεγονός ότι η υπόθεση είναι ακραία εφ' όσον η διακοπή της νόμιμης παραμονής ήταν μόνο για μια μέρα. Παρά ταύτα, θεωρώ ότι το σκεπτικό των αποφάσεων μου στις υποθέσεις Salangina v. Δημοκρατίας, 1952/2008, 8.3.2010, Muruthisge v. Δημοκρατίας, 408/2009, 15.6.2010, ισχύει ως θέμα αρχής και στην προκείμενη περίπτωση, δοθέντος ότι η απαίτηση για νόμιμη και αδιάλειπτη διαμονή είναι ρητή και σαφής.»
Το ζήτημα της πενταετούς νόμιμης και αδιάλειπτης παραμονής στη Δημοκρατία απασχόλησε, επίσης, στην Aster Asefaw Araya v. Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 2097/06, 7/2/08, όπου αναφέρθηκαν τα εξής:-
«Η Αιτήτρια δεν είχε ποτέ την απαραίτητη πενταετή νόμιμη και αδιάλειπτη παραμονή στη Δημοκρατία αμέσως πριν από την υποβολή της αίτησής της, όπως απαιτείται στην εν λόγω Οδηγία εφόσον με τη λήξη της άδειας παραμονής της την 9.7.2002 η περαιτέρω παραμονή της στη Δημοκρατία κατέστη παράνομη μέχρι την παραχώρηση νέας άδειας προσωρινής παραμονής την 30.6.2004. Το διάστημα εκείνο λοιπόν διέκοπτε τη νόμιμη και αδιάλειπτη παραμονή της στη Δημοκρατία για τα απαιτούμενα στην Οδηγία πέντε τελευταία χρόνια αμέσως πριν από την υποβολή της αίτησης.»
Στην παρούσα περίπτωση, η αιτήτρια, όταν, με τις επιστολές του δικηγόρου της με ημερομηνίες 27/6/2011 και 27/7/2011, υπέβαλε το αίτημά της στο Υπουργείο και στον Υπουργό, διέμενε νόμιμα στη Δημοκρατία. Η προσωρινή άδεια παραμονής της έληγε στις 2/9/2011. Από την προσβαλλόμενη απόφαση, καίτοι σ' αυτή δεν αναφέρεται ρητά ότι το αίτημά της εξετάστηκε και απορρίφθηκε, προκύπτει, με σαφήνεια, ότι ο λόγος που η Διευθύντρια αρνήθηκε να το εξετάσει ήταν γιατί αυτή, όταν το υπέβαλε, δε διέμενε νόμιμα στη Δημοκρατία, χωρίς να την απασχολήσει, καθ' οιονδήποτε τρόπο, κατά πόσο οι επιστολές του δικηγόρου της προς το Υπουργείο και τον Υπουργό θα μπορούσαν να αποτελέσουν νομότυπο αίτημα, οπότε δεν ετίθετο ζήτημα παράνομης παραμονής της κατά την υποβολή της αίτησής της. Υπό τις περιστάσεις της υπόθεσης και, ειδικότερα, των γεγονότων ότι η αιτήτρια, όταν είχε αποταθεί στον Υπουργό και στο Υπουργείο, στο οποίο υπάγεται το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, βρισκόταν νόμιμα στη Δημοκρατία και ότι αυτή ειδοποιήθηκε ότι έπρεπε να αποταθεί στο Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης ένα μήνα μετά που, κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, έλαβαν την επιστολή της ημερομηνίας 27/6/2011, με την οποία υπέβαλε το αίτημά της, καταλήγω ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε χωρίς τη διεξαγωγή δέουσας έρευνας.
Η προσφυγή επιτυγχάνει, με έξοδα, πλέον Φ.Π.Α., υπέρ της αιτήτριας, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, σύμφωνα με το ΄Αρθρο 146.4(β) του Συντάγματος.
Ε. Παπαδοπούλου,
Δ.
/ΜΠ