|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 775/2010)
25 Ιουλίου, 2013
[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
LELLA KENTONIS INVESTMENT CO LTD,
Αιτήτρια,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΕΩΣ,
2. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
3. ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Καθ' ων η Αίτηση.
________________________
Μαρίκκα Καλλιγέρου (κα), για την Αιτήτρια.
Μαριλένα Θεοκλήτου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση.
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή, η αιτήτρια αξιώνει την ακόλουθη θεραπεία:-
Δήλωση και/ή Απόφαση του Δικαστηρίου ότι η συνεχιζόμενη παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας των καθ' ων η αίτηση να επανεξετάσουν, μετά την ακυρωτική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στη Lella Kentonis Investments Co Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 520/04, 8/6/07, είναι παράνομη, άκυρη, και οτιδήποτε παραλείφθηκε θα πρέπει να διενεργηθεί.
Η αιτήτρια ήταν μία από τους τέσσερις προσφοροδότες διαγωνισμού για την προμήθεια εξοπλισμού της Αστυνομίας και, συγκεκριμένα, 12 Πομπών Στίγματος Επείγουσας Ανάγκης ΕLT (Emergency Locator Transmitter) για τις ανάγκες της Αεροπορικής Πτέρυγας. Ο διαγωνισμός, μετά από σχετική εισήγηση του Τμήματος Δ΄ - Επιστημονικής και Τεχνικής Υποστήριξης του Αρχηγείου Αστυνομίας, κατακυρώθηκε στην εταιρεία IOANNOU P & D TRADERS LTD, για τη συνολική τιμή των Λ.Κ.19.080,00, συν Φ.Π.Α. Η απόφαση για την κατακύρωση λήφθηκε στις 20/2/2004 από το Υπηρεσιακό Συμβούλιο Προσφορών της Αστυνομίας, το οποίο υιοθέτησε την άποψη της Επιτροπής Αξιολόγησης ότι η απόκλιση αναφορικά με τις διαστάσεις του πομπού κατά 4 mm ως προς το πάχος, προδιαγραφή αρ. 11, ήταν «αμελητέα». Στις 5/3/2004, υπογράφτηκε μεταξύ των εκπροσώπων του Αρχηγού της Αστυνομίας και της εταιρείας IOANNOU P & D TRADERS LTD η σχετική σύμβαση και ο εξοπλισμός παραλήφθηκε στις 3/8/2004.
Η αιτήτρια αμφισβήτησε επιτυχώς την ορθότητα της πιο πάνω απόφασης. Καθώς κρίθηκε, η απόκλιση από την προδιαγραφή αρ. 11 - (ρητός όρος του διαγωνισμού) - (μέγεθος που να μην ξεπερνά τις διαστάσεις 160 x 90 x 38 mm) - ήταν σημαντική, με αποτέλεσμα να στοιχειοθετείται λόγος ακυρότητας - (βλ. Lella Kentonis Investments Co Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας, (πιο πάνω).
Ακολούθησαν γραπτά διαβήματα της δικηγόρου της αιτήτριας προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως και τον Αρχηγό της Αστυνομίας, με αποτέλεσμα το θέμα να παραπεμφθεί στην Επιτροπή Αξιολόγησης, η οποία, στις 6/11/2007, υιοθετώντας σχετική Γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας, αποφάσισε ότι δεν υπήρχε δυνατότητα ουσιαστικής επανεξέτασης του θέματος, εφόσον η σχετική σύμβαση είχε εκτελεστεί και ο εξοπλισμός είχε παραληφθεί.
Η απόφαση της Επιτροπής Αξιολόγησης επικυρώθηκε από το Βοηθό Αρχηγό της Αστυνομίας και κοινοποιήθηκε στη δικηγόρο της αιτήτριας με σχετική επιστολή του Αστυνομικού Διευθυντή Τμήματος Δ΄, ημερομηνίας 7/3/2008.
Η αιτήτρια, με νέα επιστολή της δικηγόρου της προς τον Αρχηγό Αστυνομίας, η οποία παραλήφθηκε στις 2/7/2009, έθεσε ζήτημα αποκατάστασης ζημιάς και αποζημιώσεων, αξιώνοντας διάφορα ποσά, συνολικού ύψους €33.152,47. Ο Διευθυντής Διεύθυνσης Οικονομικών, εκ μέρους του Αρχηγού της Αστυνομίας, πληροφόρησε την αιτήτρια ότι το αίτημά της δεν ήταν αποδεκτό, γιατί:-
«Σε καμία περίπτωση, έχουμε διαπιστώσει ότι οι πελάτες σας υπέστηκαν οποιαδήποτε ζημιά συνέπεια της ακυρωτικής απόφασης, καθότι ουδέποτε της είχε κατακυρωθεί η προσφορά, αλλά ούτε έχει διαπιστωθεί ότι σε περίπτωση που ήτο δυνατή η επανεξέταση του θέματος θα της εξασφάλιζε την προσφορά.
΄Οσον αφορά τα δικηγορικά έξοδα, αυτά έχουν επιδικαστεί από το Ανώτατο Δικαστήριο και σας έχουν ήδη καταβληθεί.».
Αντικείμενο της παρούσας προσφυγής είναι η πιο πάνω απόφαση.
Κεντρικός άξονας της επιχειρηματολογίας της αιτήτριας είναι ότι οι καθ' ων η αίτηση, παράνομα και κατά παράβαση της εκ του Συντάγματος υποχρέωσής τους, παρέλειψαν να προβούν σε επανεξέταση βάσει των στοιχείων του ουσιώδους χρόνου και να αποφασίσουν την κατακύρωση της προσφοράς σ' αυτήν, ως την πλέον συμφέρουσα από οικονομικής απόψεως και εντός των προδιαγραφών. Προς ενίσχυση των πιο πάνω θέσεων, παραπέμπει στις Ιωάννου v. Κ.Ο.Α. (2001) 1 Α.Α.Δ. 1047· Νίκολας v. Δημοκρατίας (2001) 1 Α.Α.Δ. 983 και Vnukovo Airlines (V.A.) κ.ά. v. Γεν. Εισαγγελέα (2001) 1 Α.Α.Δ. 969.
Η δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση εγείρει προδικαστικά ότι, στην παρούσα περίπτωση, δεν τίθεται θέμα παράλειψης της διοίκησης να προβεί σε επανεξέταση. Η απόφαση να μη γίνει επανεξέταση, για τους λόγους που αναφέρθηκαν στην αιτήτρια με την επιστολή ημερομηνίας 7/3/2008, δεν αμφισβητήθηκε με προσφυγή. Συνεπώς, η αιτήτρια δε νομιμοποιείται να προσφύγει εναντίον της, κατ' ισχυρισμόν, παράλειψης των καθ' ων η αίτηση να επανεξετάσουν.
Η αιτήτρια, στα πιο πάνω, επικαλούμενη τα αποφασισθέντα στη Ζήνων Ευθυμιάδης Εστέιτς Λτδ v. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 166, ισχυρίζεται ότι υπήρχε συνεχιζόμενη υποχρέωση των καθ' ων η αίτηση να προβούν σε επανεξέταση, ανεξαρτήτως των προθέσεων της Επιτροπής Αξιολόγησης, όπως αυτές εκφράστηκαν στην επιστολή της 7/3/2008. Ανεξάρτητα της υπογραφής της σύμβασης με τον επιτυχόντα προσφοροδότη και την εκτέλεση της σύμβασης, οι καθ' ων η αίτηση είχαν υποχρέωση επανεξέτασης, για να διαφανεί σε ποιον θα κατακυρωνόταν νομίμως η προσφορά, ούτως ώστε να αποκρυσταλλωθεί το σχετικό δικαίωμα αποκατάστασης της ζημιάς δυνάμει του ΄Αρθρου 146.6 του Συντάγματος.
Τα γεγονότα της Ζήνων Ευθυμιάδης Εστέιτς Λτδ v. Δημοκρατίας, (πιο πάνω), στην οποία παρέπεμψε η αιτήτρια, είναι εντελώς διαφορετικά. Εκεί, συζητήθηκε το θέμα της υποχρέωσης επιστροφής απαλλοτριωθείσας ακίνητης ιδιοκτησίας στα πλαίσια του ΄Αρθρου 23.5 του Συντάγματος και κρίθηκε ότι η υποχρέωση δε διαγράφεται διά παντός, ως αποτέλεσμα μίας αρνητικής τοποθέτησης της διοίκησης σε κάποιο συγκεκριμένο χρόνο έναντι αιτήματος για επιστροφή. Τονίστηκε ότι μια τέτοια αρνητική απόφαση συνιστά εκτελεστή πράξη, η οποία μπορεί να προσβληθεί με βάση τα δικά της δεδομένα, χωρίς να αποκλείει τη δυνατότητα προσβολής και της συνεχιζόμενης παράλειψης εκπλήρωσης της υποχρέωσης της διοίκησης να καταστήσει εφικτό το σκοπό της απαλλοτρίωσης.
Στην παρούσα περίπτωση, υπήρχε προφανής αδυναμία επαναφοράς των πραγμάτων στην προτέρα κατάσταση, ενόψει της, ήδη, εκτελεσθείσας σύμβασης και της παράδοσης του εξοπλισμού στην Αναθέτουσα Αρχή, η οποία και τον διέθεσε προς χρήση.
Ούτε οι αρχές που διατυπώθηκαν στις Νίκολας v. Δημοκρατίας, (πιο πάνω), και Vnukovo Airlines (V.A.) κ.ά. v. Γεν. Εισαγγελέα, (πιο πάνω), βοηθούν την αιτήτρια. Εκεί, επρόκειτο για αποζημιώσεις, δυνάμει του ΄Αρθρου 146.6 του Συντάγματος, για ισχυριζόμενη ζημιά των εναγόντων, λόγω ακυρωθείσας διοικητικής απόφασης.
Στο σύγγραμμα της Δήμητρας Κοντόγιωργα - Θεοχαροπούλου «Αι Συνέπειαι της Ακυρώσεως Διοικητικής Πράξεως έναντι της Διοικήσεως», Εκδόσεις Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη, 1988, αναφέρονται, στη σελ. 285, τα ακόλουθα, τα οποία θεωρώ απόλυτα σχετικά:-
«Υπάρχουν περιπτώσεις όπου η in natura αποκατάστασις των πραγμάτων εις την προτέραν των θέσιν, είναι αδύνατος. Τούτο παρατηρείται οσάκις η εκτέλεσις της ακυρωθείσης πράξεως ή παραλείψεως επέφερεν υλικήν αλλοίωσιν ανεπανόρθωτον, όπως π.χ. εις περίπτωσιν παρανόμου κατεδαφίσεως ως αυθαιρέτου κτίσματος (οικίας, περιπτέρου, λυομένου κτίσματος), ή εις περίπτωσιν που ο χρόνος καθ' ον ίσχυσεν η ακυρωθείσα περιέλαβεν ολόκληρον το διάστημα εις το οποίον αφεώρα ή ακυρωθείσα, όπως π.χ. εις την περίπτωσιν αρνήσεως χορηγήσεως αδείας κυκλοφορίας αυτοκινήτου δι' ωρισμένην ημέραν, ή συγκροτήσεως διαδηλώσεως καθ' ωρισμένην ημέραν, ...
..............................................................................................................
Οσάκις υπάρχει η ως άνω αντικειμενική αδυναμία εκτελέσεως της αποφάσεως in natura, η έννοια της αποκαταστάσεως θα πρέπει να περιορίζεται εις χρηματικήν αποζημίωσιν, όταν όμως υπάρξη ζημία και εφ' όσον συντρέχουν αι λοιπαί προϋποθέσεις προς αποζημίωσιν.»
Τα πιο πάνω υιοθετήθηκαν στις Laos Bros Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 561/05, 7/9/06 και Viamax Coach Industry Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 316/02, 16/9/03, τις οποίες επικαλέστηκε η πλευρά των καθ' ων η αίτηση.
Στη Laos Bros Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας, (πιο πάνω), οι αιτητές, που είχαν διεκδικήσει προσφορά για κατασκευή των μηχανολογικών εγκαταστάσεων του νέου Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, η οποία κατακυρώθηκε σε άλλο προσφοροδότη, αλλά, στη συνέχεια, η απόφαση κατακύρωσης ακυρώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο, επεδίωξαν να εξασφαλίσουν δήλωση του Δικαστηρίου ότι η παράλειψη και/ή άρνηση του καθ' ου η αίτηση να συμμορφωθεί με την ακυρωτική απόφαση ήταν άκυρη και ό,τι παραλείφθηκε θα έπρεπε να είχε εκτελεστεί. Τέθηκε, από πλευράς καθ' ου η αίτηση, ότι, εφόσον οι μηχανολογικές εγκαταστάσεις στο νοσοκομείο είχαν, ήδη, ολοκληρωθεί, η επανεξέταση του θέματος θα είχε μόνο θεωρητικό χαρακτήρα.
Αποδεχόμενο την εισήγηση, το Δικαστήριο σημείωσε τα εξής:-
«΄Οσον αφορά την υπό (1) ζητούμενη θεραπεία, ο δικηγόρος του καθ' ου η αίτηση πρόβαλε τη θέση ότι η προσφυγή δεν μπορεί να προχωρήσει καθότι με αυτή δεν προσβάλλεται οποιαδήποτε εκτελεστή παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας εκ μέρους του καθ' ου η αίτηση. Σύμφωνα με την εισήγηση του, οι μηχανισμοί συμμόρφωσης προς τις ακυρωτικές αποφάσεις δεν είναι ούτε μπορεί να είναι εκ των προτέρων δεδομένοι αφού ο τρόπος συμμόρφωσης, στα πλαίσια της επανεξέτασης, εξαρτάται πάντοτε από τις ειδικές περιστάσεις της κάθε υπόθεσης. Στην παρούσα υπόθεση, υποστήριξε, οι μηχανολογικές εγκαταστάσεις στο νοσοκομείο ολοκληρώθηκαν από την εταιρεία Caramondani Bros Ltd. Η επανεξέταση, επομένως, του θέματος της κατακύρωσης της προσφοράς, όπως εισηγείται η δικηγόρος των αιτητών, θα είχε θεωρητικό και μόνο χαρακτήρα, εφόσον δεν θα ήταν πλέον πρακτικά δυνατό να κατακυρωθεί η προσφορά είτε στους αιτητές είτε σε οποιοδήποτε άλλο προσφοροδότη.
Η εισήγηση του δικηγόρου του καθ' ου η αίτηση με βρίσκει σύμφωνο. Η επανεξέταση του θέματος της κατακύρωσης της προσφοράς σε συμμόρφωση με την ακυρωτική απόφαση στην προσφυγή 1085/2001 με την έννοια της κατακύρωσης της προσφοράς είτε στην αιτήτρια είτε σε οποιοδήποτε άλλο προσφοροδότη θα είχε όντως θεωρητικό και μόνο χαρακτήρα εφόσον οι μηχανολογικές εγκαταστάσεις έχουν ήδη ολοκληρωθεί.»
Συμφωνώ με τα πιο πάνω, τα οποία θεωρώ ότι ισχύουν και στην παρούσα. Με δεδομένη την ολοκλήρωση της παράδοσης του εξοπλισμού, τυχόν επανεξέταση για λήψη νέας απόφασης για κατακύρωση της προσφοράς θα είχε θεωρητική σημασία, ένεκα πραγματικής αδυναμίας επαναφοράς των πραγμάτων στην προτέρα θέση. Παραμένει, βεβαίως, για την αιτήτρια η δυνατότητα καταχώρισης αγωγής ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου.
Η προσφυγή απορρίπτεται, με έξοδα υπέρ των καθ' ων η αίτηση όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Ε. Παπαδοπούλου,
Δ.
/ΜΣ, ΜΠ