|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Kυπριακή Δημοκρατία μέσω Yπουργού Eσωτερικών και Άλλος, Γιάννης Kωνσταντίνου (1996) 3 ΑΑΔ 474
Fayez ν. Δημοκρατίας (Αρ. 1) (1995) 4 ΑΑΔ 933
Alexandrov Anatoli ν. Δημοκρατίας της Κύπρου διά του Υπουργού Εσωτερικών (1999) 4 ΑΑΔ 237
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπóθεση Αρ. 1373/2011)
12 Ιουλίου, 2013
[ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ,
2. ZHANG HONG,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, KAI/´H ΜΕΣΩ
ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ,
Καθ'ων η αίτηση.
Χρ. Χριστοδούλου, για τους Αιτητές.
Μ. Σπηλιωτοπούλου (κα), Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ'ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ.: Η αιτήτρια απελάθηκε από την Κυπριακή Δημοκρατία με βάση διατάγματα κράτησης και απέλασης στις 26/9/2007. Έκτοτε τα στοιχεία της βρίσκονται στον κατάλογο απαγορευμένων μεταναστών. Η νομιμότητα των διαταγμάτων, στη βάση των οποίων η αιτήτρια κρατήθηκε και στη συνέχεια απελάθηκε, ουδέποτε αμφισβητήθηκαν από την αιτήτρια η οποία, στο βαθμό και την έκταση που αφορά τους καθ'ων η αίτηση, ουδέποτε επέστρεψε στη Δημοκρατία νόμιμα, μετά την απέλασή της.
Η θέση των δύο αιτητών, όπως αυτή προβάλλεται στα δικόγραφα τους και προωθείται με τη γραπτή αγόρευση του συνηγόρου τους, απορρίπτεται όμως από τους καθ'ων η αίτηση, είναι ότι, στις 21/9/2010 τέλεσαν πολιτικό γάμο σε Δημαρχείο στις ελεύθερες περιοχές. Έκτοτε και μέχρι την απέλαση της αιτήτριας, ζούσαν αρμονικά ως ανδρόγυνο κάτω από την ίδια στέγη.
Συνιστά κοινό έδαφος ότι στις 18/2/2011 οι αιτητές ζήτησαν την αφαίρεση των στοιχείων της αιτήτριας από τον κατάλογο απαγορευμένων μεταναστών. Το σχετικό αίτημα της απορρίφθηκε στις 22/9/2011.
Αντιδρώντας οι δύο αιτητές καταχώρισαν την παρούσα προσφυγή με την οποία επιδιώκουν την ακύρωση «της απόφασης των Καθ'ων η αίτηση .... με την οποία απορρίπτουν το αίτημα τους ημερομηνίας 18/2/2011 για αφαίρεση του ονόματος της Αιτήτριας 2, συζύγου του Αιτητή 1, από τον κατάλογο των προσώπων που απαγορεύεται η είσοδος στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας (STOP-LIST) ....» ως παράνομης, εξ' υπαρχής άκυρης και στερούμενης έννομου αποτελέσματος.
Προς συμπλήρωση της εικόνας που αναδύεται μέσα από τις εκατέρωθεν συγκρουόμενες θέσεις και ισχυρισμούς, θεωρώ σκόπιμο να αναφέρω και τα πιο κάτω.
Είναι η θέση των αιτητών ότι ο γάμος τους είναι γνήσιος και συνεπώς νόμιμος. Είναι επίσης η θέση τους ότι η αιτήτρια αμέσως μετά την απέλαση της, εν αγνοία του αιτητή επέστρεψε στην Κύπρο παράνομα, μέσω των κατεχομένων, πράγμα το οποίο ο αιτητής για πρώτη φορά πληροφορήθηκε σε πολύ αργότερο στάδιο. Ο αιτητής δεν γνώριζε επίσης ότι η αιτήτρια είχε απελαθεί στο παρελθόν και ότι τα στοιχεία της είχαν τοποθετηθεί στον κατάλογο απαγορευμένων μεταναστών. Το πληροφορήθηκε πολύ αργότερα και συγκεκριμένα μετά την τέλεση του γάμου τους.
Οι επί του προκειμένου θέσεις των καθ'ων η αίτηση συνοψίζονται στο πιο κάτω απόσπασμα από την ένσταση τους:
"Άγνωστο πως, ο αιτητής αρ. 1 εξασφάλισε πιστοποιητικό γάμου με πρόσωπο που φέρει το ίδιο όνομα με την αιτήτρια αρ. 2 από το Δημαρχείο Λύσης σε σχέση με γάμο που τελέστηκε στις εγκαταστάσεις του Δημαρχείου Αραδίππου. Δεν υπάρχει νόμιμη είσοδος της αιτήτριας 2 στην Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά ούτε και άδεια παραμονής της σε ισχύ που θα επέτρεπε την τέλεση γάμου. Αν η αιτήτρια 2 είναι το ίδιο πρόσωπο που κατονομάζεται στο πιστοποιητικό γάμου, τούτο σημαίνει ότι ευρίσκεται παράνομα στην Κύπρο και πέτυχε είσοδο από μη νόμιμο σημείο εισόδου και θα πρέπει να προσέλθει στο Ανώτατο Δικαστήριο αυτοπροσώπως για να εξηγήσει τόσο την ταυτοποίησή της με το πρόσωπο που κατονομάζεται στο πιστοποιητικό γάμου, όσο και το καθεστώς υπό το οποίο τώρα διαμένει στην Κύπρο. Αν αυτή δεν διαμένει στην Κύπρο, τότε ο αιτητής 1 θα πρέπει να προσέλθει στο Δικαστήριο για να εξηγήσει τους ισχυρισμούς του αναφορικά με τη γνωριμία του με την αιτήτρια 2 σε χρόνο κατά τον οποίο αυτή έχει απελαθεί και δεν της επιτράπηκε επανείσοδος."
Oι αιτητές προβάλλουν αριθμό λόγων ακύρωσης της επίδικης απόφασης. Συγκεκριμένα, ισχυρίζονται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι προϊόν ελλιπούς και/ή καθόλου έρευνας και στερείται αιτιολογίας. Ισχυρίζεται επίσης ότι αυτή είναι προϊόν πραγματικής και νομικής πλάνης, ενώ λήφθηκε καθ' υπέρβαση και/ή κατάχρηση εξουσίας. Τέλος, στα πλαίσια του δικογράφου τους οι αιτητές προβάλλουν και τη θέση ότι «η απόφαση είναι αντίθετη με το Σύνταγμα και την κείμενη νομοθεσία».
Πρόσθετα των ενστάσεων τους επί της ουσίας των προβαλλόμενων λόγων ακύρωσης οι καθ'ων η αίτηση εγείρουν και τις πιο κάτω τρεις προδικαστικές ενστάσεις. Οι πρώτες δύο εγείρονται στα πλαίσια της ένστασης τους, ενώ η τρίτη στα πλαίσια της γραπτής αγόρευσης της συνηγόρου τους.
(α) Ο αιτητής «στερείται άμεσο ίδιον και ενεστώς έννομο συμφέρον να διεκδικεί τη διαγραφή από τον κατάλογο απαγορευμένων προσώπων του ονόματος τρίτου προσώπου».
(β) Η τυχόν παράνομη παραμονή της αιτήτριας στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας, παρά την απέλαση της, «την αποστερεί από έννομο συμφέρον καθότι το αίτημά της στηρίζεται σε παράνομη δική της ενέργεια».
(γ) Η άρνηση των καθ'ων η αίτηση να αφαιρέσουν τα στοιχεία της αιτήτριας από τον γνωστό ως stop-list κατάλογο, δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη εντός της εμβέλειας των προνοιών του άρθρου 146 του Συντάγματος, αλλά πράξη εκτέλεσης διοικητικής πράξης μη δυνάμενης να προσβληθεί με αίτηση ακύρωσης. Η εκτελεστή διοικητική πράξη που μπορούσε να προσβληθεί και δεν προσβλήθηκε όμως, ήταν, σύμφωνα με την ευπαίδευτη συνήγορο των καθ'ων η αίτηση, τα διατάγματα κράτησης και απέλασης της αιτήτριας.
Το γεγονός ότι η υπό στοιχείο (3) πιο πάνω προδικαστική ένσταση, δεν εγείρεται στα πλαίσια της ένστασης, αλλά για πρώτη φορά προβάλλεται στα πλαίσια της γραπτής αγόρευσης των καθ'ων η αίτηση, δεν εμποδίζει την εξέταση της εφόσον πρόκειται για ένσταση που είναι συνυφασμένη με τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου και ως τέτοια μπορεί να εξεταστεί από το Δικαστήριο, ακόμα και αυτεπάγγελτα.
Αναφορικά με την ουσία των προβαλλόμενων λόγων ακύρωσης, η θέση των καθ'ων η αίτηση είναι πως η επίδικη απόφαση είναι καθόλα νόμιμη και υπό τις περιστάσεις εύλογα επιτρεπτή.
Προχωρώ να εξετάσω πρώτα τις προβαλλόμενες προδικαστικές ενστάσεις, με πρώτη την υπό στοιχείο (3), εφόσον τυχόν επιτυχία της συγκεκριμένης ένστασης θα οδηγήσει σε απόρριψη της προσφυγής στο σύνολο της, χωρίς να παραστεί ανάγκη εξέτασης των άλλων δύο ενστάσεων ή της ουσίας των λόγων ακύρωσης.
Εκείνο που προκύπτει από τη νομολογία μας σχετικά με το υπό συζήτηση θέμα είναι πως, εφόσον η τήρηση και χρήση του καταλόγου stop-list δεν προβλέπεται από το νόμο, η πράξη τοποθέτησης στο συγκεκριμένο κατάλογο είναι νομικά ανύπαρκτη, στερούμενη εκτελεστότητας και συνεπώς απαράδεκτη. Όπως πολύ εύστοχα επισημαίνεται στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας (1996) 3 Α.Α.Δ. 474,
"Η απόφαση του Δικαστηρίου - ότι η τοποθέτηση της συζύγου στο "STOP-LIST" ήταν παράγωγος εννόμων αποτελεσμάτων και, κατά συνέπεια, πράξη εκτελεστή, υποκείμενη σε βεβαίωση - είναι εσφαλμένη. Συναρτάται, όμως, η απόφαση για την τοποθέτηση στο "STOP-LIST" με το διάταγμα απέλασής της, το οποίο, όντως, συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη, επειδή επάγεται έννομα αποτελέσματα. Η τοποθέτηση στο "STOP-LIST" προσώπου, το οποίο αποτελεί το υποκείμενο διατάγματος απέλασης, μπορεί να χαρακτηριστεί ως πράξη εκτέλεσης του διατάγματος. Το διάταγμα απέλασης είναι καθοριστικό, τόσο για το δικαίωμα παραμονής αλλοδαπού στη χώρα, όσο και προσδιοριστικό της υπόστασής του, εφόσο καθίσταται απαγορευμένος μετανάστης.
Συνάγεται ευχερώς ότι η απόφαση για την απέλαση της συζύγου περιήλθε σε γνώση του εφεσείοντα, ο οποίος είχε δικαίωμα να την προσβάλει και δεν το έπραξε.
Η απόφαση των αρχών για την απέλαση της συζύγου του εφεσείοντα βασιζόταν στα πορίσματα έρευνας, η οποία τους οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ο γάμος ήταν εικονικός, δηλαδή δεν απέβλεπε στη δημιουργία οικογενειακής ζωής. Εφόσον η απόφαση εκείνη δεν προσεβλήθη, δεν παρέχεται η δυνατότητα ελέγχου της νομιμότητάς της και θεώρησης των στοιχείων στα οποία βασίζεται."
Χρήσιμη επί του προκειμένου αναφορά μπορεί επίσης να γίνει στις υποθέσεις Boukaran Fayez ν. Δημοκρατίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 933 και Anatoli Alexander ν. Δημοκρατίας, Αρ. Υπόθ. 568/97, ημερομηνίας 17/2/1999, στις οποίες παραπέμπει και η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ'ων η αίτηση.
Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω, κρίνω ότι δεν παρέχεται δυνατότητα ελέγχου της νομιμότητας της προσβαλλόμενης απόφασης. Επομένως, η υπό στοιχείο (γ) προδικαστική ένσταση επιτυγχάνει και συνεπώς η προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί σ' αυτό το προδικαστικό στάδιο ως απαράδεκτη.
Η πιο πάνω κατάληξη μου καθιστά την εξέταση τόσο των άλλων δύο προδικαστικών ενστάσεων, όσο και της ουσίας των προβαλλόμενων λόγων ακύρωσης, περιττή.
Ενόψει όλων των πιο πάνω, η προσφυγή απορρίπτεται, με έξοδα εναντίον των αιτητών αλληλέγγυα και κεχωρισμένα €1.350. Η επίδικη πράξη επικυρώνεται.
Α. ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ,
Δ.
/ΔΓ