|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1172/2011)
17 Ιουλίου 2013
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
PAFILIA PROPERTY DEVELOPERS LTD,
Αιτητές
- ΚΑΙ -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
3. ΓΕΝΙΚΟΎ ΔΙΕΥΘΥΝΤΉ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
4. ΕΦΟΡΟΥ ΦΟΡΟΥ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση
---------------------------------
Ξ. Ξενοφώντος για Χρ. Κληρίδη, για τους Αιτητές.
Ε. Συμεωνίδου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας,
για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
----------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Το Υπουργείο Οικονομικών με επιστολή του ημερ. 21.6.2011 ενημέρωσε τους αιτητές ότι απορρίφθηκε η ένσταση που υπέβαλαν για την αλλαγή της ημερομηνίας έναρξης ισχύος της εγγραφής τους στο Μητρώο Φ.Π.Α., κατά τρόπο ώστε η ημερομηνία εγγραφής τροποποιηθεί από 1.5.2004 σε 1.2.1998.
Αυτή την απόφαση προσβάλλουν οι αιτητές στη βάση των εξής δεδομένων και του ακόλουθου ιστορικού: Οι αιτητές συστήθηκαν ως εταιρεία περιορισμένης ευθύνης στις 20.12.1988, με κύρια δραστηριότητα τους την ανάπτυξη γης. Υπεβλήθη αίτηση για εγγραφή στο Μητρώο Φ.Π.Α., ώστε η εγγραφή αυτή να άρχεται από την 1.5.2004 εφόσον η υποχρέωση εγγραφής είχε δημιουργηθεί με τον περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, (Τροποποιητικό) Νόμο αρ. 95(Ι)/2004. Το άρθρο 64 του Τροποποιητικού αυτού Νόμου κατέστησε φορολογητέα συναλλαγή επιβαρυνόμενη με κανονικό συντελεστή Φ.Π.Α., τη μεταβίβαση κτιρίων ή τμημάτων τους και του οικοπέδου εντός του οποίου έχουν αυτά ανεγερθεί εφόσον πραγματοποιούνται πριν την πρώτη εγκατάσταση σ΄ αυτά. Πριν από την 1.5.2004, η παράδοση ακίνητης ιδιοκτησίας αποτελούσε εξαιρετέα του Φ.Π.Α., συναλλαγή.
Λειτουργοί του Επαρχιακού Γραφείου Φ.Π.Α. Πάφου ζήτησαν από τους αιτητές να παρουσιάσουν στοιχεία αναφορικά με τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες συναρτώμενα με συνεργάτες των αιτητών και τις πληρωμές που έγιναν σ΄ αυτούς υπό μορφή προμηθειών και εξόδων διαφήμισης για την πώληση ακίνητης ιδιοκτησίας. Μετά από συναντήσεις του Τμήματος Φ.Π.Α. με εκπροσώπους των αιτητών, ο Έφορος Φ.Π.Α. ζήτησε στοιχεία από τους αιτητές από το έτος 1992, ώστε να εξεταστεί η ημερομηνία υποχρέωσης εγγραφής στο Μητρώο Φ.Π.Α., πριν από την 1.5.2004, υπό το φως του γεγονότος ότι οι αιτητές λάμβαναν υπηρεσίες από άτομα που βρίσκονταν στο εξωτερικό, ήτοι, εκτός Δημοκρατίας. Οι πληρωμές αυτές φαίνονταν να γίνονταν σε άτομα του εξωτερικού για προώθηση πωλήσεων ακινήτων στην Κύπρο σε αγοραστές που διέμεναν στο εξωτερικό περιλαμβανομένων πληρωμών για έξοδα διαφημίσεων και άλλα.
Ανταλλάγησαν απόψεις μεταξύ των μερών και έγιναν συναντήσεις στις οποίες ο φορολογικός σύμβουλος των αιτητών υποστήριξε τις θέσεις τους. Η θέση του Τμήματος Φ.Π.Α., ήταν ότι οι πληρωμές που γίνονταν από τους αιτητές σε πρόσωπα που βρίσκονταν στο εξωτερικό και προωθούσαν τις πωλήσεις των ακινήτων των αιτητών στην Κύπρο, ήταν ότι τα πρόσωπα αυτά δεν ήταν υπάλληλοι, δηλαδή, μισθωτοί των αιτητών, αλλά ήταν συνεργάτες που προσέφεραν κτηματομεσιτικές υπηρεσίες. Θεωρήθηκε, επομένως, ότι η υποχρέωση των αιτητών για εγγραφή στο Μητρώο Φ.Π.Α. αρχόταν από 1.8.1996, αντί 1.5.2004. Υπεβλήθη ένσταση από τους αιτητές στον Υπουργό Οικονομικών στην οποία αναπτύχθηκαν οι θέσεις του φορολογικού τους συμβούλου. Ο Έφορος Φ.Π.Α. ζήτησε γνωμάτευση από το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ο οποίος στις 5.1.2006, γνωμάτευσε ότι οι επιχειρήσεις ανάπτυξης γης δεν είχαν νομική υποχρέωση να εφαρμόσουν τη μέθοδο της αντίστροφης χρέωσης για υπηρεσίες που λαμβάνονταν από το εξωτερικό για την περίοδο 1.7.1992 μέχρι 31.12.2001. Αυτό, υπό το φως του ότι η Υπηρεσία Φ.Π.Α. είχε δώσει στους επιχειρηματίες ανάπτυξης γης αυτή την εντύπωση. Ο Έφορος Φ.Π.Α. αποφάσισε ενόψει των ανωτέρω να τροποποιήσει την ημερομηνία εγγραφής των αιτητών από 1.8.1996 σε 1.5.1998. Όμως, στη συνέχεια, διαπιστώθηκε ότι οι αιτητές πραγματοποίησαν φορολογητέες συναλλαγές εντός του 1997 ύψους πέραν των ΛΚ12.000, άλλες από αυτές που καλύπτονταν από τη γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα. Ο Έφορος Φ.Π.Α. αποφάσισε στη βάση των πιο πάνω, όπως η εγγραφή των αιτητών στο Μητρώο Φ.Π.Α., ισχύει από 1.2.1998.
Οι αιτητές υπέβαλαν ένσταση στον Υπουργό Οικονομικών με επιστολή τους 19.1.2007, με την οποία ενίσταντο στην τροποποίηση της ημερομηνίας εγγραφής των αιτητών στο Μητρώο Φ.Π.Α. από 1.2.1998 αντί 1.5.2004. Στις 21.6.2011, το Υπουργείο Οικονομικών απέρριψε με επιστολή του προς τους λογιστές των αιτητών την εν λόγω ένσταση τους. Αυτή η απόφαση αποτελεί και την προσβαλλόμενη πράξη, και σ΄ αυτό το δεδομένο είναι που εστιάζεται η διά της παρούσας προσφυγής διαφορά των διαδίκων, διότι από την επιστολή ημερ. 21.6.2011 προέκυψαν και άλλες διαφορές που είναι το αντικείμενο άλλων προσφυγών, όπως οι ίδιοι οι αιτητές αναφέρουν στην αρχική τους αγόρευση.
Η ουσία των αιτιάσεων προς ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης βρίσκεται στις αγορεύσεις των αιτητών, αρχική και απαντητική. Παρουσιάζεται ότι το πρόβλημα εστιάζεται στην έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας. Ισχυρίζονται οι αιτητές ότι δεν διερευνήθηκε πλήρως η ορθότητα των γεγονότων και κατά πόσο αυτά ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Τα έγγραφα που δόθηκαν από τους καθ΄ ων δεν δείχνουν φορολογητέες εισπράξεις πέραν των £12.000, (όριο εγγραφής στον Φ.Π.Α.), εντός του 1997, ώστε να προέκυπτε υποχρέωση εγγραφής από 1.2.1998. Τα εισοδήματα τα οποία φαίνονται να δημιουργήθηκαν εμπίπτουν στα φορολογικά έτη 1999 και 2000 και όχι στο 1997. Το έγγραφο που τιτλοφορείται «Analysis of Accounts as per Books», και είναι συνημμένο στο Παράρτημα 16 της ένστασης, δεν περιλαμβάνει εισόδημα για το 1997 που να ξεπερνά τις £12.000. Συναφώς και η αιτιολογία πάσχει διότι από τα έγγραφα, Παραρτήματα 16 και 17 στην ένσταση, δεν φαίνεται συναλλαγή πέραν των £12.000, που να αιτιολογεί την απόφαση των καθ΄ ων.
Οι καθ΄ ων απαντούν ως εξής: Από το σύνολο των εγγράφων που δόθηκαν από τους αιτητές, περιλαμβανομένων των λογιστικών εγγράφων τους, η υπηρεσία Φ.Π.Α. διαπίστωσε την ύπαρξη δύο ποσών εντός του 1997 που καθιστούσαν την εγγραφή των αιτητών από 1.2.1998 δικαιολογημένη, διότι αφορούσαν παροχή υπηρεσιών σε τρίτους όπως υπηρεσίες «Projet Management» με ύψος αμοιβής £14.981 και «other services rendered» ύψους £1.500 για υπηρεσίες ενοικίασης αυτοκινήτων. Οι καθ΄ ων παραπέμπουν στο έγγραφο 000078 (που είναι το έγγραφο που συνοδεύει το Παράρτημα 16 στην ένσταση και ετοιμάστηκε από λειτουργό του Φ.Π.Α.) και τα κυανά 300 και 296 του Τόμου Ι του φορολογητέου φακέλου 10033959 Q, που επισυνάπτουν και ως Παράρτημα 2 στη γραπτή τους αγόρευση. Το κυανούν 300 προέρχεται από τις οικονομικές καταστάσεις των αιτητών για το 1997, όπου κάτω από τη γενική επικεφαλίδα «Άλλο εισόδημα», καταγράφεται το εισπρακτέο ποσό για παρασχεθείσες υπηρεσίες ύψους £14.981. Από το κυανούν 296, που προέρχεται από το λογαριασμό κερδοζημιών των αιτητών, παρουσιάζεται η παροχή υπηρεσιών ενοικίασης αυτοκινήτων για το ποσό των £1.500.
Το έγγραφο 000078 («Analysis of Accounts as per Books» - «Income from Management Fees»), ήταν μέρος της έκθεσης ελέγχου που οδήγησε στην έκδοση της διοικητικής πράξης ημερ. 28.4.2005, (Παράρτημα 10 στην ένσταση), η οποία και αποσύρθηκε με την επιστολή του Φ.Π.Α. ημερ. 21.12.2006 (Παράρτημα 16), αλλά εν πάση περιπτώσει δεν αφορούσαν πληροφορίες σχετικά με την αναδρομική εγγραφή από 1.8.1996 λόγω υπηρεσιών που προσφέρονταν στο εξωτερικό. Η μετάθεση εν τέλει της ημερομηνίας εγγραφής στις 1.2.1998 προέρχεται από τις φορολογητέες συναλλαγές ύψους πέραν των £12.000 εντός του 1997, άλλες από αυτές που καλύπτονταν από τη γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα.
Οι καθ΄ ων λέγουν επίσης ότι τα θέματα αυτά συζητήθηκαν με τους αιτητές κατά τις συναντήσεις του Ηλία Ηλιάδη, διευθυντή τους και Δημήτρη Ασσιώτη, οικονομικό διευθυντή τους με τους αρμόδιους λειτουργούς του Επαρχιακού Γραφείου Φ.Π.Α. Πάφου. Επομένως οι καθ΄ ων εισηγούνται ότι η απόφαση είναι πλήρως αιτιολογημένη και εδραζόμενη σε πλήρη στοιχεία προερχόμενα από δέουσα έρευνα.
Οι αιτητές απαντούν ότι οι μεν ενοικιάσεις οχήματος προέρχονται από δέκα περιπτώσεις ενοικιάσεων για τις οποίες οι αιτητές δεν εισέπραξαν οποιοδήποτε ποσό διότι παρασχέθηκαν στους αιτητές ως πίστωση, ενώ για τις £14.981 δεν ζητήθηκαν εξηγήσεις από τους αιτητές τι ακριβώς αντιπροσωπεύουν διότι αφορούν γενικώς «παρασχεθείσες υπηρεσίας εισπρακτέες». Ως προς τον ισχυρισμό ότι συζητήθηκαν τα ζητήματα αυτά σε συναντήσεις ιθυνόντων των αιτητών με την υπηρεσία Φ.Π.Α. στην Πάφο, οι αιτητές εισηγούνται ότι πέραν της ασάφειας της γενικευμένης αυτής θέσης, αποτελεί προσπάθεια προσαγωγής μαρτυρίας διά της αγορεύσεως των καθ΄ ων, πράγμα ανεπίτρεπτο.
Εξετάζοντας με τη δέουσα προσοχή τα όσα οι διάδικοι εκατέρωθεν ανέφεραν, κρίνεται ότι η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί. Το αναθεωρητικό Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στη διακριτική ευχέρεια της διοίκησης, ούτε έχει σκοπό ή στόχο την αναμόρφωση των δεδομένων ή την πρωτογενή διαπίστωση γεγονότων, (Παπαντωνίου κ.ά. ν. Δήμου Λευκωσίας (Αρ. 2) (2010) 3 Α.Α.Δ. 113 και Θεμιστός Θεμιστού ν. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 879/2009, ημερ. 29.3.2011). Ιδιαιτέρως σε τεχνικά ζητήματα, όπως είναι κατ΄ εξοχήν τα φορολογικά ζητήματα, (Ράφτης ν. Δημοκρατίας (2002) 3 Α.Α.Δ. 345, Χαραλάμπους ν. Δημοκρατίας (2005) 3 Α.Α.Δ. 489 και Pamela Edward Storey v. Δημοκρατίας (2008) 3 Α.Α.Δ. 113). Το Δικαστήριο επεμβαίνει όταν διαπιστώσει ότι η νομιμότητα της πράξης της διοίκησης πάσχει εξαιτίας ανεπαρκούς έρευνας, πλάνης περί τα πράγματα και λήψης υπόψη λανθασμένων γεγονότων, (από την άποψη ότι η διοίκηση συνεκτιμά για την απόφαση της δεδομένα που δεν έπρεπε ή δεν λαμβάνει υπόψη γεγονότα και στοιχεία που όφειλε να λάβει), και έλλειψης αιτιολογίας. Περαιτέρω, ο Φ.Π.Α. είναι συμφώνως της νομολογίας αυτοβεβαιούμενος φόρος, ο δε Έφορος Φ.Π.Α. δύναται να βεβαιωθεί οφειλή χρησιμοποιώντας τη μεθοδολογία που προσφέρεται υπό τις περιστάσεις, (KEM Tours Limited v. Δημοκρατίας (2007) 3 Α.Α.δ. 211 και Kokos Athanasiou Motors Ltd v. Δημοκρατίας (2000) 3 Α.Α.Δ. 21). Ταυτόχρονα, ο επιχειρηματίας οφείλει να έχει διαθέσιμα στη διάθεση του Εφόρου όλα τα αναγκαία βιβλία, αποδεικτικά και έγγραφα τα οποία είναι εν πάση περιπτώσει υποχρεωμένος να τηρεί συμφώνως της νομοθεσίας, (Βιομηχανία Υποδημάτων Αφροδίτη Λτδ ν. Δημοκρατίας (2005) 3 Α.Α.Δ. 47, P. Zazoo Unisex Boutique Ltd ν. Δημοκρατίας (2010) 3 Α.Α.Δ. 266 και Roxana Pars Properties (Cyprus) Ltd v. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 1647/2010, ημερ. 28.6.2013).
Υπό το φως και της πιο πάνω νομολογίας επισημαίνονται τα εξής: οι καθ΄ ων παραπέμπουν σε στοιχεία που οι ίδιοι οι αιτητές έδωσαν προς τον Έφορο Φ.Π.Α. και επομένως οι οποιεσδήποτε ελλείψεις ως προς την επεξήγηση στοιχείων και δεδομένων βαρύνουν πρωτίστως τους ίδιους. Ο Έφορος Φ.Π.Α. όμως είχε επαρκή στοιχεία ενώπιον του για να διαπιστώσει ότι υπήρχαν ποσά άνω των £12.000 εντός του 1997 που οδηγούσαν ευλόγως στο συμπέρασμα ότι η εγγραφή των αιτητών έπρεπε να αρχίζει από την 1.2.1998. Το Παράρτημα 2 στην αγόρευση των καθ΄ ων είναι από το Profit & Loss account, αφορά τους αιτητές και η τελευταία εγγραφή σαφώς δείχνει ότι υπήρξε χρέωση £1.500 για «F/Rev Car Rent JAN-OCT 97». Εύλογα η κα Συμεωνίδου ανέφερε κατά τις διευκρινίσεις ότι οι υπηρεσίες ενοικίασης αυτοκινήτων παρασχέθηκαν, ασχέτως εάν οι αιτητές το παρουσίασαν ως χρέωση και ότι δεν έλαβαν το ποσό που καταγράφηκε. Η παροχή πίστωσης είναι φορολογητέα συναλλαγή για σκοπούς Φ.Π.Α. και οι αιτητές όφειλαν να επιβάλουν Φ.Π.Α. έστω και αν εκμίσθωσαν το όχημα σε τρίτο πρόσωπο χωρίς τη δημιουργία κέρδους. Έπεται ότι η σημείωση που φαίνεται χειρόγραφη στο Παράρτημα 2, «να δω την εγγραφή», καμιά σημασία δεν έχει, διότι οι ίδιοι οι αιτητές ενέγραψαν στα βιβλία τους την παροχή της μίσθωσης ενοικίασης οχήματος.
Όσον αφορά το μεγαλύτερο ποσό των £14.981 και πάλι οι ίδιοι οι αιτητές ενέγραψαν το ποσό αυτό ως προερχόμενο από «άλλο εισόδημα», στις οικονομικές τους καταστάσεις. Υπήρξαν λοιπόν δικές τους επιχειρηματικές δραστηριότητες που καταγράφηκαν στη σελ. 15 των λογαριασμών των αιτητών, κάτω από την επικεφαλίδα «Άλλο Εισόδημα», ως «παρασχεθείσες υπηρεσίες εισπρακτέες». Το ποσό των £14.981 πλέον το ποσό των £1.500 είναι βεβαίως πέραν των £12.000, που αποτελεί το όριο εγγραφής για σκοπούς Φ.Π.Α. και αντικρούει τον ισχυρισμό των αιτητών, που εν πάση περιπτώσει δεν επεξηγούν, ότι δεν υπήρχαν φορολογητέες συναλλαγές πέραν των £12.000 εντός του 1997. Σημειώνεται μάλιστα ότι στη σελ. 315 του Τόμου Ι του Παραρτήματος Ι στην αγόρευση των καθ΄ ων, φαίνεται ότι το ποσό των £14.981 αποτελείται από ένα ποσό £9.981 κάτω από τη στήλη «Paphilia Paphos» και ένα άλλο ποσό από £5.000 κάτω από τη στήλη «Pafilia Holidays». Το σύνολο του ποσού των £14.981 φαίνεται, όμως, όπως ήδη λέχθηκε στις οικονομικές καταστάσεις των ιδίων των αιτητών και όπως φανερώνεται και από την Έκθεση Επίσκεψης Ελέγχου (Παράρτημα 1), φαίνεται ότι οι επιχειρηματικές δραστηριότητες των αιτητών αφορούσαν τις συνδεδεμένες με αυτούς εταιρείες, (παρ. 2(β) της έκθεσης).
Περαιτέρω παρατηρείται ότι η περίοδος ελέγχου διήρκησε από 13.6.2004 μέχρι 7.7.2004, αφορούσε τα φορολογικά έτη 1.8.1996 μέχρι 31.10.2004 και ο έλεγχος έγινε στη βάση πληροφοριών που έδωσαν οι Ανδρέας Σωφρονίου και Μαρία Παπαζαχαρία, λογιστές των αιτητών, ενώ λήφθηκαν πληροφορίες και από τον Μάρκο Μάρκου του Ελεγκτικού Γραφείου Γρηγορίου και Σία των αιτητών. Πρόσθετα, στην παρ. 2(β) της έκθεσης αναφέρεται και πάλι ότι λήφθηκαν πληροφορίες και από τους λογιστές των αιτητών, ενώ έγινε και περαιτέρω έλεγχος. Επομένως, καταρρίπτεται ο ισχυρισμός των αιτητών ότι δεν ρωτήθηκαν οι αιτητές ή ότι δεν έγινε δέουσα έρευνα. Άλλωστε, εναπόκειτο στους ίδιους, ως έχοντες το βάρος, να εξηγήσουν και να παραθέσουν στοιχεία που διαφοροποιούσαν ή έδιδαν νέα διάσταση στο ότι το ποσό των £14.981 δεν ήταν φορολογητέα για σκοπούς Φ.Π.Α., συναλλαγή.
Έπεται ότι και δέουσα και επαρκής αιτιολογία δόθηκε για την προσβαλλόμενη πράξη, που συμπληρώνεται ευλόγως στη βάση σύγχρονων στοιχείων από το διοικητικό φάκελο.
Υπό το φως όλων των ανωτέρω, η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα εναντίον των αιτητών και υπέρ των καθ΄ ων, ως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Η προσβαλλόμενη πράξη επικυρώνεται στη βάση του Άρθρου 146.4(α) του Συντάγματος.
Στ. Ναθαναήλ,
Δ.
/ΕΘ