ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Δεν έχει εντοπιστεί νομοθεσία ή απόφαση ή δικονομικός θεσμός στον οποίο να κάνει αναφορά η απόφαση αυτή
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 99/2011)
20 Μαρτίου 2013
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δικαστής]
Αναφορικά με τα αρθρα 23, 25, 28 και 146 του συνταγματοσ
ΛΥΓΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑ
Αιτήτριας
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
Καθ΄Ων η Αίτηση.
_________
Θ. Κουσπή (κα) για Ι. Νικολάου ΔΕΠΕ, για την Αιτήτρια.
Α. Ζερβού (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
_________________
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.: Την 7.6.2007 η Αιτήτρια, ιδιοκτήτρια δύο καταστημάτων στη Λευκωσία, υπέβαλε στο Δήμο Λευκωσίας ως Πολεοδομική Αρχή αίτηση για ενοποίηση των καταστημάτων και αλλαγή της χρήσης τους σε κατάστημα πώλησης έτοιμων φαγητών. Ο Δήμος απέρριψε την αίτηση για τους ακόλουθους λόγους:
«1. Η ζητούμενη ανάπτυξη συγκρούεται με τις πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας που είναι σχετικές με τα πιο κάτω θέματα:
1. Η χωροθέτηση καταστήματος έτοιμων φαγητών (take-away) πάνω σε Δρόμο Πρωταρχικής Σημασίας και ιδιαίτερα πλησίον των φώτων της διασταύρωσης δύο Δρόμων Πρωταρχικής Σημασίας προσκρούει στις πρόνοιες §6.4.3 και §10.7 του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας με βάση τις οποίες «... δε θα επιτρέπεται η χωροθέτηση αναπτύξεων που λόγω της φύσης τους προσελκύουν μεγάλη και συνεχή κυκλοφορία οχημάτων όπως περίπτερα, αρτοποιεία, πρακτορεία στοιχημάτων κ.ο.κ. .» διότι θα πρέπει να διασφαλίζεται η κυκλοφοριακή ικανότητα του Δρόμου και οι συνθήκες κυκλοφοριακής ασφάλειας.
2. Δεν συντρέχουν ουσιαστικοί παράγοντες που να συνηγορούν για έγκριση της ζητούμενης ανάπτυξης.»
Η Αιτήτρια υπέβαλε ιεραρχική προσφυγή στον Υπουργό Εσωτερικών. Για σκοπούς της ιεραρχικής προσφυγής, ο Δήμος Λευκωσίας, ως Πολεοδομική Αρχή, και ο Διευθυντής του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, υπέβαλαν εκθέσεις στο Υπουργείο Εσωτερικών το οποίο και ετοίμασε σχετικό σημείωμα για την αρμόδια Υπουργική Επιτροπή, εισηγούμενο απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής. Η Υπουργική Επιτροπή, αφού μελέτησε το σημείωμα και εξέτασε όλα τα αφορώντα την ιεραρχική προσφυγή, την απέρριψε, κρίνοντας ορθή την απόφαση του Δήμου. Παραθέτω το σημείωμα του Υπουργείου Εσωτερικών το οποίο δίδει πλήρη εικόνα των προηγηθέντων:
«3. Επιχειρήματα της υποβάλλουσας την Ιεραρχική Προσφυγή
(α) Κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης για χορήγηση πολεοδομικής άδειας η αιτήτρια προσκόμισε στην Πολεοδομική Αρχή όλα τα απαραίτητα σχέδια και έγγραφα.
(β) Το κατάστημα πώλησης ετοίμων φαγητών λειτουργεί από το 1992, δηλαδή πριν την δημοσίευση του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας και λάμβανε όλες τις απαραίτητες άδειες λειτουργίας από τον Κυπριακό Οργανισμό Τουρισμού (Κ.Ο.Τ.) και τις Υγειονομικές Υπηρεσίες.
(γ) Η απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής, είναι παράνομη και προϊόν πλάνης περί τα πράγματα και/ή περί το νόμο και/ή αντίκειται και/ή δεν συνάδει με το άρθρο 28 του Συντάγματος και/ή την αρχή της χρηστής διοίκησης και/ή την αρχή της συνέπειας της διοίκησης, όπως αυτές κατοχυρώνονται στο Νόμο 158(Ι)/99. Η αιτήτρια δεν έτυχε ίσης μεταχείρισης και/ή προστασίας από τη διοίκηση, αφού στην ίδια περιοχή, δηλαδή στον ίδιο δρόμο πρωταρχικής σημασίας, λειτουργούν πλειάδα καταστημάτων και/ή αναπτύξεων, οι οποίες λόγω της φύσης τους προσελκύουν μεγάλη και συνεχή κυκλοφορία, όπως περίπτερα, αρτοποιεία, πρακτορεία στοιχημάτων, εστιατορίων κ.α.
(δ) Η απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής είναι προϊόν έλλειψης δέουσας έρευνας και/ή αποτέλεσμα πλάνης περί τα πράγματα και/ή εσφαλμένης ερμηνείας, εφαρμογής και προσέγγισης των παραγράφων 6.4.3 και 10.7 του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας, καθώς στην εξέταση της αίτησης δεν λήφθηκε υπόψη η κυκλοφοριακή κατάσταση της περιοχής, οι αναπτύξεις που την προκαλούν και η πραγματική κυκλοφοριακή επιβάρυνση που δυνατό να προκαλέσει η ανάπτυξη, η οποία λειτουργεί από το 1992. Άλλες αναπτύξεις που βρίσκονται στην περιοχή, όπως περίπτερα, αρτοποιεία, και πρακτορεία στοιχημάτων, λειτουργούν καθόλη την διάρκεια της μέρας και οι πελάτες τους σταθμεύουν τα αυτοκίνητα τους στην περιοχή επιβαρύνοντας την κυκλοφορία για αρκετή ώρα.
(ε) Η απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής είναι αποτέλεσμα εσφαλμένης ερμηνείας και εφαρμογής των προνοιών των παραγράφων 6.4.3 και 10.7 του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας, καθώς ο σκοπός της θέσπισης της πρόνοιας είναι η διασφάλιση της κυκλοφοριακής ικανότητας των δρόμων πρωταρχικής σημασίας και των συνθηκών κυκλοφοριακής ασφάλειας κατά μήκος των δρόμων αυτών, δεδομένο το οποίο παραγνωρίσθηκε και/ή παρερμηνεύθηκε, αφού ουδέποτε η Πολεοδομική Αρχή μέτρησε ή αξιολόγησε με επιστημονικό τρόπο την κυκλοφοριακή κατάσταση της περιοχής, τις αναπτύξεις που την προκαλούν και την επιβάρυνση που δυνατό να προκαλέσει η προτεινόμενη ανάπτυξη. Στην απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής δεν αναφέρεται με ποιο τρόπο η αιτούμενη ανάπτυξη εμποδίζει ή διακινδυνεύει την κυκλοφοριακή ικανότητα του δρόμου πρωταρχικής σημασίας και των συνθηκών κυκλοφοριακής ασφάλειας, αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι η αιτήτρια έχει προτείνει με την αίτησή της έξι (6) χώρους στάθμευσης για εξυπηρέτηση των πελατών του καταστήματος, όπως προβλέπουν οι σχετικοί Κανονισμοί.
(στ) Η απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής είναι προϊόν έλλειψης έρευνας και/ή δέουσας και επαρκούς έρευνας και/ή αποτέλεσμα εσφαλμένης ερμηνείας και εφαρμογής των προνοιών της παραγράφου 6.4.3 του Τοπικού Σχεδίου λευκωσίας, καθότι στην πρόνοια αυτή ορίζεται ρητά ότι δε θα επιτρέπεται η χωροθέτηση αναπτύξεων οι οποίες λόγω της φύσης τους προσελκύουν μεγάλη και συνεχή κυκλοφορία, όπως περίπτερα, αρτοποιεία, πρακτορία στοιχημάτων, κ.α. Ο τύπος της αιτούμενης ανάπτυξης δεν περιλαμβάνεται σ΄αυτές τις κατηγορίες. Περαιτέρω, η Πολεοδομική Αρχή δεν μελέτησε την κυκλοφοριακή επιβάρυνση που δυνατό να προκαλέσει η ανάπτυξη και δεν έλαβε υπόψη ότι το συγκεκριμένο κατάστημα ετοίμων φαγητών ως επί το πλείστον κάνει κατ΄οίκον παραδόσεις φαγητού και δε λειτουργεί ως εστιατόριο.
(ζ) Η απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής είναι αποτέλεσμα έλλειψης δέουσας έρευνας και/ή ελλιπούς και/ή επαρκούς αιτιολογίας και/ή εσφαλμένης ερμηνείας και εφαρμογής της νομικής έννοιας του όρου «επηρεασμός των ανέσεων περιοχής», ο οποίος ερμηνεύεται στο Παράρτημα Α του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας, καθώς η αιτούμενη ανάπτυξη δεν επηρεάζει την χρήση του δρόμου πρωταρχικής σημασίας ή τις συνθήκες κυκλοφοριακής ασφάλειας σε βαθμό που υπερβαίνει το όριο του λογικά αποδεκτού. Το κατάστημα κάνει κυρίως κατ΄οίκον παράδοση έτοιμου φαγητού και για την εξυπηρέτηση των πελατών που παραλαμβάνουν φαγητό από το κατάστημα λειτουργούν έξι (6) χώροι στάθμευσης.
(η) Η απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής δεν είναι δεόντως και επαρκώς αιτιολογημένη κατά τρόπο που να ικανοποιεί τις γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου, καθώς αόριστα και χωρίς τεκμηρίωση αναφέρει «ότι δεν συντρέχουν ουσιαστικοί παράγοντες που να συνηγορούν για έγκριση της ζητούμενης ανάπτυξης» παραβλέποντας, μεταξύ άλλων, το μέγεθος της κυκλοφοριακής επιβάρυνσης που δυνατό να προκαλέσει μια επιχείρηση του τύπου της, το γεγονός ότι το συγκεκριμένο κατάστημα έτοιμου φαγητού λειτουργεί από το 1992, και ότι για τον κάτοχό του κ. Γιώργο Σταύρου Μιχαήλ, ο οποίος ενοικιάζει το κατάστημα, είναι το βιοποριστικό του επάγγελμα και ο μόνος οικονομικός πόρος για τη συντήρηση της οικογένειάς του.
4. Επιχειρήματα και εισηγήσεις Πολεοδομικής Αρχής:
(α) Σε σχέση με το επιχείρημα της αιτήτριας ότι κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης για χορήγηση πολεοδομικής άδειας υποβλήθηκαν όλα τα αναγκαία σχέδια και έγγραφα, η Πολεοδομική Αρχή αναφέρει ότι η χωροθέτηση που προτεινόταν στα προσκομισθέντα σχέδια και έγγραφα τόσο για το κατάστημα όσο και για το χώρο στάθμευσης προς εξυπηρέτησης του στην απέναντι πλευρά της Λεωφόρου, ήταν εντελώς ασύμβατα με τις πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας και ως εκ τούτου, μη ικανοποιητική από πολεοδομικής άποψης, λόγω της μη διασφάλισης της κυκλοφοριακής ικανότητας του δρόμου και των συνθηκών κυκλοφοριακής ασφάλειας. Η χρήση του χώρου στάθμευσης που προτάθηκε από την αιτήτρια, στο απέναντι τεμάχιο με αρ. 499, κρίνεται επικίνδυνη, λόγω της αναγκαστικής διασταύρωσης της Λεωφόρου Διγενή Ακρίτα από τους πελάτες του καταστήματος.
(β) Ο ισχυρισμός ότι το κατάστημα πώλησης ετοίμων φαγητών λειτουργούσε πριν το 1992, δηλαδή πριν τη δημοσίευση του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας και ότι λάμβανε όλες τις απαραίτητες άδειες λειτουργίας από τον Κ.Ο.Τ. και τις Υγειονομικές Υπηρεσίες, αντικρούεται από το γεγονός ότι η λειτουργία του υποστατικού πριν το 1992, όπως αναφέρεται στην έκθεση, και η εξασφάλιση όλων των αδειών λειτουργίας εκ μέρους της αιτήτριας, απαιτούνται σύμφωνα με τη Νομοθεσία, λόγω των υγειονομικών υπηρεσιών ελέγχου που προσφέρονται από το Δήμο Λευκωσίας. Αυτό ασφαλώς δεν εξυπακούει και την έγκριση αλλαγής χρήσης του εγκριμένου με άδεια οικοδομής καταστήματος, σε κατάστημα πώλησης ετοίμων φαγητών (take-away). Σημειώνεται επίσης ότι το είδος της ανάπτυξης δεν εντάσσεται στην κατηγορία των κέντρων αναψυχής, γι΄αυτό και δεν απαιτείται άδεια από τον Κ.Ο.Τ. Ο περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμος και οι συναφείς Κανονισμοί, όπως και το Τοπικό Σχέδιο Λευκωσίας βρίσκονται σε ισχύ από την 01.12.1990, και όχι από το 1992, όπως ισχυρίζεται η αιτήτρια.
(γ) Η απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής βασίσθηκε στις πρόνοιες των παραγράφων 6.4.3 και 10.7 του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας, σύμφωνα με τις οποίες δεν θα επιτρέπεται η χωροθέτηση αναπτύξεων που λόγω της φύσης τους προσελκύουν μεγάλη και συνεχή κυκλοφορία οχημάτων, ιδιαίτερα κατά τις ώρες αιχμής. Ως γνωστό η φύση και η λειτουργία τέτοιου είδους αναπτύξεων προσελκύει συχνές αφίξεις και αναχωρήσεις οχημάτων, ιδιαίτερα κατά τις ώρες κυκλοφοριακής αιχμής (7:00 π.μ. - 8:30 π.μ., 12:30 μ.μ. - 3:00 μ.μ. και 5:30 μ.μ. - 8:30 μ.μ.), προκαλώντας συνθήκες κυκλοφοριακής συμφόρησης, δυσλειτουργίας και σοβαρής κυκλοφοριακής ανασφάλειας. Ο Δήμος Λευκωσίας τόσον πρόσφατα όσον και παλαιότερα, αρνήθηκε τη χορήγηση πολεοδομικών αδειών για παρόμοιας φύσης αναπτύξεις κατά μήκος δρόμων πρωταρχικής σημασίας και προχώρησε στην λήψη μέτρων για αναπτύξεις του πιο πάνω είδους που υλοποιήθηκαν αυθαίρετα, έτσι ώστε να αποκατασταθεί η πολεοδομική τάξη.
(δ) Ο ισχυρισμός ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι προϊόν έλλειψης δέουσας έρευνας και/ή αποτέλεσμα πλάνης περί τα πράγματα και/ή εσφαλμένης ερμηνείας, εφαρμογής και προσέγγισης των παραγράφων 6.4.3 και 10.7 του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας, αντικρούεται από το γεγονός ότι η Πολεοδομική Αρχή αποφάσισε να αρνηθεί τη χορήγηση της πιο πάνω άδειας, επειδή έχει γνώση των προβλημάτων που δημιουργούνται από την κυκλοφοριακή συμφόρηση στη Λεωφόρο Διγενή Ακρίτα και τις συναφείς συνθήκες δυσλειτουργίας και σοβαρής ανασφάλειας. Αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι η Λεωφόρος Διγενή Ακρίτα, παρά το γεγονός ότι διαθέτει 4 λωρίδες κυκλοφορίας, πολύ συχνά λειτουργεί με 2-3 λωρίδες μόνο, εξ αιτίας της παράνομης στάθμευσης δεκάδων οχημάτων κατά μήκος της.
(ε) Ο ισχυρισμός ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι δεόντως και/ή επαρκώς αιτιολογημένη κατά τρόπο που να ικανοποιεί τις γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου, αντικρούεται από το γεγονός ότι η Πολεοδομική Αρχή μετά από επιτόπια έρευνα στο συγκεκριμένο υποστατικό, διαπίστωσε ότι αυτό, εκτός από τις κατ΄οίκον παραδόσεις φαγητού, λειτουργεί και ως εστιατόριο και ως «take-away». Βασική αρχή της Πολεοδομικής Αρχής είναι η αξιολόγηση και κρίση των αιτήσεων, με βάση αντικειμενικά και όχι προσωποπαγή ή υποκειμενικά κριτήρια.
(στ) Με βάση τα πιο πάνω η Πολεοδομική Αρχή θεωρεί ότι η απόφαση που λήφθηκε είναι ορθή και σύμφωνη με τις πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας και εισηγείται απόρριψη της Ιεραρχικής Προσφυγής.
5. Απόψεις και εισηγήσεις του Διευθυντή Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως:
(α) Συμφωνεί με τις απόψεις της Πολεοδομικής Αρχής και εισηγείται απόρριψη της Ιεραρχικής Προσφυγής.
(β) Αναφέρει επίσης ότι για αναπτύξεις που αφορούν καταστήματα πώλησης έτοιμων φαγητών (take-away), απαιτείται η διαμόρφωση κόλπου στάθμευσης οχημάτων (lay-bay), ο οποίος να είναι συναρτημένος με τη λειτουργία του καταστήματος. Ως εκ τούτου, ο Διευθυντής Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως εισηγείται την προσθήκη του ακόλουθου λόγου άρνησης χορήγησης πολεοδομικής άδειας, ως αρ. 2 και ο λόγος άρνησης με αρ. 2 να αναριθμεί σε αρ. 3:
«2, Το τεμάχιο στο οποίο χωροθετείται το κατάστημα πώλησης έτοιμων φαγητών (take-away), δε διαθέτει κολπίσκο (lay-bay) για στάθμευση μικρής διάρκειας και για ασφαλή επιβίβαση - αποβίβαση και ως εκ τούτου, προσκρούει στις πρόνοιες της παραγράφου 22(ε) του Παραρτήματος Γ του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας.»
Οι εισηγήσεις της Αιτήτριας ουσιαστικά επαναλαμβάνουν τις εισηγήσεις της επί της ιεραρχικής προσφυγής και αμφισβητούν την ορθότητα των διαπιστώσεων των Καθ΄Ων η Αίτηση με αναφορά στην επάρκεια της έρευνας και της αιτιολογίας προς απόρριψη των λόγων της ιεραρχικής προσφυγής και σε συνάρτηση με την ερμηνεία των όρων του Τοπικού Σχεδίου. Η κατεύθυνση των εισηγήσεων αυτών είναι ότι δεν ερευνήθησαν δεόντως οι διαστάσεις της προτεινόμενης χρήσης σε σχέση με τον επηρεασμό των συνθηκών κυκλοφοριακής ασφάλειας του δρόμου, έχοντας υπ΄όψη ότι το κατάστημα λειτουργεί ως take-away από το 1992, ότι διαθέτει 6 χώρους στάθμευσης απέναντι και ότι στο δρόμο εκείνο ήδη λειτουργούν πολλά καταστήματα. Τα θέματα αυτά όμως εξετάσθησαν λεπτομερέστατα και πληρέστατα στα πλαίσια της ιεραρχικής προσφυγής και το Δικαστήριο, ως αναθεωρητικής δικαιοδοσίας, δεν παρεμβαίνει στην κρίση της διοίκησης, η έρευνα όσο και η αιτιολογία της οποίας φαίνεται να είναι επαρκεστάτη.
Το ίδιο ισχύει ως προς τις εισηγήσεις της Αιτήτριας ότι προκύπτει δυσμενής διάκριση εναντίον της Αιτήτριας καθ΄ότι στον εν λόγω δρόμο λειτουργούν πολλά άλλα καταστήματα τα οποία συντείνουν τα μέγιστα στην επιβάρυνση των συνθηκών κυκλοφοριακής ασφάλειας. Αυτό όμως δεν μπορεί να είναι επιχείρημα για περαιτέρω επιβάρυνση αν η άδεια εδίδετο στην Αιτήτρια επ΄ονόματι της ίσης μεταχείρισης. Απεναντίας, η δεδομένη και ομολογουμένως ήδη βεβαρυμένη κατάσταση επενεργεί κατά της έγκρισης που επιδίωξε η Αιτήτρια.
Άλλη εισήγηση της Αιτήτριας, ότι δεν προκύπτει με σαφήνεια από την απόφαση της Υπουργικής Επιτροπής το σκεπτικό για την απόρριψη της, παραγνωρίζει ότι η Υπουργική Επιτροπή ενήργησε στη βάση του σημειώματος του Υπουργείου Εσωτερικών στο οποίο περιέχονται λεπτομερώς οι λόγοι που συνιστούν και την αιτιολογία της απόφασης.
Η προσφυγή απορρίπτεται. Η Αιτήτρια θα καταβάλει €1000 έξοδα στη Δημοκρατία.
Δ. Χατζηχαμπής, Δ.
/ΚΧ"Π