|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
(Αίτηση Αρ. 8/2013)
27 Μαρτίου, 2013
[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2002 (Ν. 165(Ι)/2002)
Αίτηση από
LIDA JAFARI,
________________________
Η Αιτήτρια εμφανίζεται προσωπικά.
Τατιάνα Ιακωβίδου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα.
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Η αιτήτρια, ενήλικη, από το Ιράν, υπέβαλε, στις 21/5/2008, αίτηση για παραχώρηση σ' αυτή διεθνούς προστασίας, η οποία εξετάστηκε από την Υπηρεσία Ασύλου και απορρίφθηκε στις 29/7/2011. Εναντίον της απόρριψης του αιτήματός της, καταχώρισε, στις 20/1/2012, μέσω του Οργανισμού Future Worlds Center, διοικητική προσφυγή ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, (η «Αναθεωρητική Αρχή»).
Το αίτημά της για διεθνή προστασία το στήριζε στο γεγονός ότι στη χώρα της αντιμετώπιζε προβλήματα με το σύζυγό της. Συγκεκριμένα, ανέφερε, το Σεπτέμβριο του 2005, μετά από πιέσεις του πατέρα της, παντρεύτηκε. Ο σύζυγός της, όμως, απαιτούσε χρήματα από αυτήν, απειλώντας την και παρενοχλώντας την σεξουαλικά. Επειδή ο πατέρας της είναι πλούσιος, της έδιδε κάποια χρήματα, τα οποία έδιδε στο σύζυγό της, αυτός, όμως, συνέχιζε να την κακομεταχειρίζεται. Του υποσχέθηκε, εάν της έδιδε διαζύγιο, να του δώσει και άλλα χρήματα και αυτός δέχτηκε. Στις 19/12/2005, εκδόθηκε το διαζύγιο. Παρά ταύτα, όμως, ο πρώην σύζυγός της συνέχισε τις απειλές, ζητώντας της να τον παντρευτεί και πάλι. Τον ξαναπαντρεύτηκε στις 17/4/2006, χωρίς, όμως, η κατάσταση να αλλάξει. Την είχε κλειδωμένη στο σπίτι και την εμπόδιζε να έχει σχέσεις με οποιοδήποτε πρόσωπο. Στις 14/4/2008, με τη βοήθεια φιλικού ζευγαριού της, έφυγε από τη χώρα της. Στην Κύπρο ήλθε παράνομα την επομένη, 15/4/2008. Στις 8/5/2009, παντρεύτηκε Ιρανό αιτητή διεθνούς προστασίας.
Η Αναθεωρητική Αρχή, λαμβάνοντας υπόψη ότι η αιτήτρια, με τη διοικητική προσφυγή της, δεν υπέβαλε νέα στοιχεία, δεν την κάλεσε σε συνέντευξη ή ακροαματική διαδικασία σύμφωνα με το ΄Αρθρο 28Ζ(6) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, (Ν. 6(Ι)/2000), (όπως τροποποιήθηκε). Αφού εξέτασε τα ενώπιόν της τεθέντα και την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, απέρριψε τη διοικητική προσφυγή και ειδοποίησε την αιτήτρια, με επιστολή της, η οποία της επιδόθηκε στις 16/1/2013.
Οι λόγοι απόρριψης του αιτήματος της αιτήτριας από την Υπηρεσία Ασύλου, οι οποίοι κρίθηκαν από την Αναθεωρητική Αρχή ότι ορθά κλόνιζαν την αξιοπιστία της έχουν, σε συντομία, ως ακολούθως:-
Ενώ, κατά τη συνέντευξή της, ισχυρίστηκε ότι στη χώρα της δύο φορές παντρεύτηκε το ίδιο πρόσωπο, στο πιστοποιητικό γάμου της στην Κυπριακή Δημοκρατία, το οποίο παρουσίασε ο δικηγόρος της, δηλώνεται ως άγαμη. Στη συνέντευξή της δήλωσε ότι γνώρισε κάποιο Ιρανό, με τον οποίο συζεί και είναι έγκυος το παιδί του, χωρίς να αναφέρει ότι τον έχει παντρευτεί και ότι αυτός είναι αιτητής διεθνούς προστασίας. ΄Οταν ρωτήθηκε πώς αντέδρασε ο πρώτος σύζυγός της όταν πληροφορήθηκε ότι αυτή έφυγε από τη χώρα, ανέφερε ότι, εξ όσων άκουσε, αυτός υπέβαλε παράπονο στις αρχές του Ιράν, επειδή της επετράπη να φύγει χωρίς την άδειά του, για να συμπληρώσει, όμως, σε άλλη ερώτηση, ότι δε χρειαζόταν επίσημη άδεια, επειδή ο δεύτερος γάμος της στο Ιράν ήταν προσωρινός. ΄Οταν της ζητήθηκε να παρουσιάσει το πιστοποιητικό γάμου της στη χώρα της, απάντησε ότι δεν το είχε, μπορούσε, όμως, να το παρουσιάσει, επειδή μπορούσαν να της το αποστείλουν, χωρίς, όμως, να το πράξει. Ενώ πυρήνας του αιτήματός της για διεθνή προστασία ήταν ότι αυτή ήταν παντρεμένη στο Ιράν και ο σύζυγός της την κακομεταχειριζόταν, στην αίτησή της δήλωσε ότι είναι διαζευγμένη. ΄Οταν της υποδείχθηκε η αντίφαση, είπε ότι ο λόγος που δεν είπε ότι ήταν παντρεμένη ήταν διότι είχε το πιστοποιητικό διαζυγίου μαζί της και όχι το πιστοποιητικό του γάμου της.
Η αιτήτρια, την 1/3/2013, καταχώρισε, σύμφωνα με τον περί Νομικής Αρωγής Νόμο του 2002, (Ν. 165(Ι)/2002), (ο «Νόμος»), και τον περί Νομικής Αρωγής Διαδικαστικό Κανονισμό (Αρ. Ι) του 2003, (όπως τροποποιήθηκε), αίτηση για παροχή σ' αυτήν δωρεάν νομικής αρωγής, με πρόθεση να ασκήσει προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο, δυνάμει του ΄Αρθρου 146.2 του Συντάγματος, με σκοπό την ακύρωση της πιο πάνω απόφασης. Για σκοπούς πιθανολόγησης έκδοσης θετικής απόφασης στα πλαίσια της προσφυγής που προτίθεται να καταχωρίσει, πρόβαλε ότι η αίτησή της αποφασίστηκε χωρίς να αξιολογηθεί η βάση των ισχυρισμών της και το γεγονός ότι φοβάται να επιστρέψει στη χώρα της, επειδή θα αντιμετωπίσει προβλήματα με το σύζυγό της, ο οποίος θα την διώξει, όπως θα την διώξουν και οι αρχές του Ιράν, λόγω διγαμίας και/ή σύναψης εξωσυζυγικής σχέσης και/ή απόκτησης εξώγαμου τέκνου. Στο Ιράν, ισχυρίστηκε, η γυναίκα, όπως η ίδια, δεν έχει επαρκή προστασία σε περιπτώσεις εξαναγκασμού σε τέλεση γάμου, ενδοοικογενειακής βίας, μοιχείας, διγαμίας και απόκτησης εξώγαμου τέκνου. Περαιτέρω, πρόβαλε ότι οι αρμόδιες αρχές δεν παραχώρησαν στο νομικό αντιπρόσωπό της πρόσβαση στο φάκελο της Υπηρεσίας Ασύλου ούτε και στα πρακτικά της συνέντευξης που αυτή είχε με λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, η δε απόφαση λήφθηκε χωρίς να εξεταστούν σημαντικά στοιχεία που σχετίζονται με τον πυρήνα του αιτήματός της. Δε λήφθηκε υπόψη ότι η στάση της και, γενικά, οι απαντήσεις της κατά τη συνέντευξη αποτελούν ένδειξη ότι αυτή είναι άτομο με ψυχική και/ή συναισθηματική διαταραχή. Κατά τη συνέντευξη που είχε, της παραχωρήθηκαν οι υπηρεσίες διερμηνέα του αντίθετου φύλου, ο οποίος της προκαλούσε αίσθημα ανασφάλειας και, ταυτόχρονα, διαφωνούσε μαζί της, τηρώντας μεροληπτική στάση υπέρ της Υπηρεσίας Ασύλου. Το γεγονός ότι η ίδια υπέγραψε το τυποποιημένο έντυπο στο τέλος της συνέντευξης δεν αποτελεί απόδειξη ότι η διαδικασία που ακολουθήθηκε ήταν νόμιμη και ορθή. Η παράλειψη της Υπηρεσίας Ασύλου να αντιληφθεί την ιδιαιτερότητα του αιτήματός της επηρεάζει τη ληφθείσα απόφαση. Περαιτέρω, η αιτήτρια δεν κλήθηκε σε συνέντευξη ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής, καίτοι το πρωτότυπο του πιστοποιητικού του γάμου της και σχετικό βίντεο βρίσκονταν στην κατοχή της Αναθεωρητικής Αρχής. Εφόσον, καταλήγει, η απουσία του πιστοποιητικού του γάμου της κρίθηκε ότι έπληττε σοβαρά την αξιοπιστία της, η απόκτηση και προσκόμισή του στα πλαίσια της διοικητικής προσφυγής της αποκαθιστά την αξιοπιστία της.
Η αιτήτρια, στην παρούσα αίτηση, τα μόνα έγγραφα τα οποία επισυνάπτει είναι η απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής.
Το ΄Αρθρο 6Β(2) του Νόμου, το οποίο προβλέπει για την παραχώρηση δωρεάν νομικής αρωγής σε αιτητή ασύλου, για ό,τι εδώ ενδιαφέρει, έχει ως εξής:-
«(2) Παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε αιτητή ασύλου, ο οποίος ασκεί προσφυγή ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δυνάμει του ΄Αρθρου 146 του Συντάγματος -
(α) ............................................................................................................
(β) κατά δυσμενούς απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής επί διοικητικής προσφυγής την οποία ο αιτητής ασύλου άσκησε ενώπιόν της σύμφωνα με τους περί Προσφύγων Νόμους του 2000 μέχρι 2009 και η οποία διοικητική προσφυγή αφορούσε δυσμενή απόφαση την οποία ο Προϊστάμενος έλαβε δυνάμει του άρθρου 5, 11Β, 12Δ, 13, 16Α ή 16Β των εν λόγω Νόμων,
υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
(αα) η δωρεάν νομική αρωγή αφορά μόνο την πρωτοβάθμια εκδίκαση της προσφυγής ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δυνάμει του ΄Αρθρου 146 του Συντάγματος και όχι την εκδίκαση έφεσης κατά της δικαστικής απόφασης η οποία εκδίδεται στα πλαίσια της εν λόγω πρωτοβάθμιας εκδίκασης, ούτε άλλο ένδικο μέσο· και
(ββ) είναι πιθανό να εκδοθεί θετική δικαστική απόφαση στα πλαίσια της εν λόγω πρωτοβάθμιας εκδίκασης της προσφυγής.»
Μετά την έκδοση απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, εάν αιτητής επιθυμεί να έχει πρόσβαση στην έκθεση για την προσωπική συνέντευξή του, ώστε να μπορεί να προετοιμαστεί και να προχωρήσει στην καταχώριση διοικητικής προσφυγής, πρέπει, σύμφωνα με το ΄Αρθρο 18(2)(Β)(α) του Ν. 6(Ι)/2000 (όπως τροποποιήθηκε), να αποταθεί στην Υπηρεσία Ασύλου. Η αιτήτρια προχώρησε στην καταχώριση της διοικητικής προσφυγής της μέσω δικηγόρου του Οργανισμού Future World Center, χωρίς, προηγουμένως, να ενεργοποιήσει την πιο πάνω διάταξη. Με την καταχώριση της, ζήτησε από την Αναθεωρητική Αρχή πρόσβαση και επιθεώρηση του διοικητικού φακέλου, επιφυλάσσοντας το δικαίωμα να υποβάλει πρόσθετους λόγους διοικητικής προσφυγής. ΄Οπως υποδείχθηκε στις Nacira Baghour και Maged Amin Roud Gad, Αιτήσεις Αρ. 7/11 και 8/11, 28/3/11, η πρόσβαση στο φάκελο έχει σημασία, εφόσον θα βοηθήσει στην καταχώριση ιεραρχικής προσφυγής. Εδώ δε ζητήθηκε πρόσβαση ως προϋπόθεση και βοήθεια για την καταχώριση διοικητικής προσφυγής, συνεπώς, δεν τίθεται ζήτημα παραβίασης οποιουδήποτε δικαιώματος. Το ζήτημα της πρόσβασης στην ΄Εκθεση για την προσωπική συνέντευξη, πριν από τη δημοσίευση των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 - 2009, δηλαδή πριν τις 20/11/2009, διεπόταν από το ΄Αρθρο 28Θ(6) των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 - 2007, δηλαδή οι αιτητές είχαν πρόσβαση στο φάκελο στα γραφεία της Αναθεωρητικής Αρχής. Μετά τις 20/11/2009, το αίτημα για πρόσβαση πρέπει να υποβάλλεται στην Υπηρεσία Ασύλου, σύμφωνα με το ΄Αρθρο 18(2)(Β)(α) των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 - 2007. Συνεπώς, ο δικηγόρος της Future Worlds Center ήταν ενήμερος για το τι ίσχυε το συγκεκριμένο χρόνο και δεν μπορεί, μετά την καταχώριση της διοικητικής προσφυγής να διατυπώνει εκ μέρους της αιτήτριας παράπονο ότι αυτή στερήθηκε του δικαιώματος πρόσβασης στο διοικητικό φάκελο.
Σε ό,τι αφορά το παράπονο της αιτήτριας ότι ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής τέθηκαν έγγραφα, τα οποία ανατρέπουν τις διαπιστώσεις σε σχέση με την αξιοπιστία της, παρατηρώ ότι, πέραν των γενικών αναφορών στην αίτηση, δεν υπάρχει οτιδήποτε ενώπιόν μου προς αυτήν την κατεύθυνση. Αντίθετα, στην απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής, αναφέρεται ότι η αιτήτρια δεν υπέβαλε νέα στοιχεία που να υποστηρίζουν την προσφυγή της, γι' αυτό και κρίθηκε ότι δεν ήταν σκόπιμο αυτή να κληθεί σε συνέντευξη. ΄Αλλωστε, η αιτήτρια είχε αρκετό χρόνο από την ημερομηνία της συνέντευξής της με λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου να παρουσιάσει οποιαδήποτε έγγραφα, τα οποία θεωρούσε βοηθητικά για την υπόθεσή της.
Έχω, επίσης, εξετάσει τους ισχυρισμούς σε σχέση με την έλλειψη δέουσας έρευνας, το φύλο του διερμηνέα, τη συναισθηματική διαταραχή της αιτήτριας κατά τη συνέντευξη και με το αναιτιολόγητο της απόφασης. Με τα όσα προβάλλονται, θεωρώ, εκ πρώτης όψεως και χωρίς οριστική κατάληξη, ότι η αιτητρια δεν έχει πιθανολογήσει την έκδοση θετικής απόφασης σε περίπτωση καταχώρισης προσφυγής. Οι λόγοι για τους οποίους αυτή κρίθηκε αναξιόπιστη από την Υπηρεσία Ασύλου, οι οποίοι καταγράφονται με λεπτομέρεια στην απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής και σχολιάζονται με επάρκεια, εκ πρώτης όψεως, δικαιολογούν την κατάληξή της περί του αιτιολογημένου της απόρριψης του αιτήματός της. Η Αναθεωρητική Αρχή, προτού καταλήξει, εξέτασε, με κάθε προσοχή την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου και, για λόγους που επεξηγεί, καταλήγει ότι αυτή είναι νόμιμη. Θεωρώ ότι η περίπτωση της αιτήτριας κρίθηκε στη βάση του υλικού που υπήρχε. Η αιτήτρια, βέβαια, μπορεί να προχωρήσει στην καταχώριση προσφυγής χωρίς νομική αρωγή, οπότε και θα εξεταστούν σε βάθος όλα τα δεδομένα, για σκοπούς τελικής απόφασης.
Η αίτηση απορρίπτεται.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η αιτήτρια βρίσκεται στο Κέντρο Πολιτικού Ασύλου στην Κοφίνου δεν εκδίδεται οποιαδήποτε διαταγή για έξοδα.
Ε. Παπαδοπούλου,
Δ.
/ΜΠ