|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 611/2011)
12 Μαρτίου, 2013
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
SFORZESCO HOLDINGS LTD,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΦΟΡΟΥ Φ.Π.Α.,
Καθ΄ων η Αίτηση.
Ν. Παρτασίδου (κα) για Α. Τριανταφυλλίδη, για τους Αιτητές.
Ε. Συμεωνίδου (κα), για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Οι Αιτητές ζητούν ακύρωση της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση ημερ. 13.4.2011 με την οποία απορρίφθηκε η ένσταση τους εναντίον της Βεβαίωσης Φόρου ημερ. 16.12.2010, για το ποσό των €411.319,71 ως οφειλόμενο ΦΠΑ.
Τα γεγονότα της υπόθεσης
Σύμφωνα με το ιστορικό, οι Αιτητές, στις 15.7.2002 κατάθεσαν αίτηση για χορήγηση πολεοδομικής άδειας στο Επαρχιακό Γραφείο Πολεοδομίας Λάρνακας. Η αίτηση αφορούσε την ανέγερση οικιστικού συγκροτήματος που περιλάμβανε 62 κατοικίες (Larnaca Bay Resort) στο χωριό Πύλα. Η αίτηση εγκρίθηκε και τους χορηγήθηκε η σχετική άδεια στις 28.2.2003.
Οι Αιτητές στις 16.5.2005 υπέβαλαν αίτηση στις πολεοδομικές αρχές για τροποποίηση των σχεδίων. Η τροποποίηση αφορούσε την κατάργηση των κατοικιών 1 και 2 και την ανέγερση μιας διώροφης ενοποιημένης κατοικίας με το ίδιο συνολικό εμβαδό. Η αίτηση καθυστέρησε μέχρι τις 8.10.2007 για να εγκριθεί. Στο μεσοδιάστημα (7.7.2005) οι Αιτητές συνήψαν σύμβαση με την εταιρεία Derilion Investments Ltd για την πώληση της ενοποιημένης διώροφης έπαυλης στο οικιστικό συγκρότημα Larnaca Bay Resort.
Στους όρους χορηγήσεως της νέας άδειας υπάρχει καταγεγραμμένη «ουσιώδης σημείωση» στην οποία καταγράφονται τα εξής:
«Η Πολεοδομική άδεια με αρ. Φακ. ΛΑΡ/0704/2002, ΛΑΡ/0705/2002 που αφορούσε την ανέγερση 62 κατοικιών χορηγήθηκε στις 28.2.2003. Με την παρούσα αίτηση που υποβλήθηκε στις 16.5.2005 καταργούνται οι κατοικίες με αρ. 1 και 2 συνολικού εμβαδού που υπολογίζεται στον συντελεστή δόμησης 551τμ και στην θέση τους θα ανεγερθεί η κατοικία που εγκρίνεται με την παρούσα πολεοδομική άδεια, ίσου εμβαδού 551τμ, που υπολογίζεται στο συντελεστή δόμησης, η οποία διαθέτει επιπρόσθετα και υπόγειο βοηθητικό χώρο.».
Στις 30.3.2010 οι Αιτητές υπέβαλαν αίτηση με την οποία ζητούσαν εγγραφή στο Μητρώο ΦΠΑ αναδρομικά από την 1.8.2005. Μετά από έρευνα του αρμόδιου Επαρχιακού Γραφείου ΦΠΑ Λευκωσίας εγκρίθηκε η εγγραφή της εταιρείας στο Μητρώο ΦΠΑ από 15.3.2005.
Οι αρμόδιοι λειτουργοί του Επαρχιακού Γραφείου ΦΠΑ Λευκωσίας κατά τη μελέτη της αίτησης, εξέτασαν την πιο πάνω σύμβαση πώλησης ημερ. 7.7.2005 και διαπίστωσαν ότι το συνολικό ποσό πώλησης της έπαυλης ήταν €2.889.472,16. Σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 μέχρι 4 του Όγδοου Παραρτήματος του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου του 2000 (Ν. 95(Ι)/2000), όπως τροποποιήθηκε, στο εξής «ο Νόμος», η παράδοση ακίνητης ιδιοκτησίας είναι φορολογητέα συναλλαγή με τον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ νοουμένου ότι πρόκειται για νέο κτίριο για το οποίο η αίτηση για πολεοδομική άδεια έχει κατατεθεί «δεόντως συμπληρωμένη» μετά την 1.5.2004. Όπως προβάλλουν οι Καθ' ων η αίτηση, στην προκειμένη περίπτωση η αίτηση για χορήγηση πολεοδομικής άδειας για ανέγερση της συγκεκριμένης έπαυλης έχει κατατεθεί δεόντως συμπληρωμένη στις 16.5.2005 με αριθμό αίτησης ΛΑΡ/01571/2005.
Ενόψει των πιο πάνω διαπιστώσεων, ο Έφορος ΦΠΑ έκρινε ότι οι φορολογικές δηλώσεις τις οποίες υπέβαλαν οι Αιτητές, για τις φορολογικές περιόδους από 15.3.2005 μέχρι 31.8.2010, ήσαν ελλιπείς ή ανακριβείς. Ως εκ τούτου, προέβη σε βεβαίωση φόρου με βάση το άρθρο 49 του Νόμου. Στη συνέχεια με επιστολή που επιδόθηκε στις 16.12.2010 ο Έφορος ΦΠΑ ειδοποίησε τους Αιτητές ότι όφειλαν ποσό φόρου ύψους €411.319,71.
Κατόπιν αυτής της εξέλιξης οι Αιτητές στις 16.2.2011 υπέβαλαν ένσταση, με βάση το άρθρο 51Α του Νόμου. Η ένσταση τους αφού εξετάστηκε, απορρίφθηκε από τον Έφορο ΦΠΑ ο οποίος γνωστοποίησε την απόφαση του στους Αιτητές, με επιστολή του ημερ. 13.4.2011.
Οι Αιτητές εναντίον της πιο πάνω απόφασης προβάλλουν ουσιαστικά τρεις λόγους ακυρότητας ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αποτέλεσμα: (1) Μη δέουσας έρευνας, (2) πλάνης περί τα πράγματα και το νόμο και (3) δεν είναι επαρκώς αιτιολογημένη. Θα εξετάσω τους τρεις λόγους ακυρότητας σωρευτικά, αφού είναι αλληλένδετοι.
Ως προς τους δύο πρώτους λόγους ακύροτητας, οι Αιτητές προβάλλουν ότι οι Καθ' ων η αίτηση εφάρμοσαν λανθασμένα τη σχετική νομοθεσία, αφού λόγω μη δέουσας έρευνας οδηγήθηκαν σε πλάνη ως προς τα πράγματα, κυρίως λόγω της εσφαλμένης διαπίστωσης ότι με την αίτηση τους ημερ. 16.5.2005, οι Αιτητές ζητούσαν την έκδοση νέας πολεοδομικής άδειας. Όπως ισχυρίζονται οι Αιτητές, εκείνο που στην πραγματικότητα αιτούνταν ήταν τροποποίηση της πολεοδομικής άδειας που τους είχε δοθεί από τις 28.2.2003 και όχι την έκδοση νέας άδειας.
Έχω εξετάσει και τους τρεις λόγους ακυρότητας και κατά την άποψή μου αυτοί ευσταθούν.
Η διαφορά μεταξύ των διαδίκων προκύπτει από την πιο κάτω πρόνοια της παραγράφου 4(α) του Όγδοου Παραρτήματος του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου του 2000 (Ν. 95(Ι)/2000) η οποία προβλέπει ότι:-
«ΟΓΔΟΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
(Άρθρο 39)
ΑΚΙΝΗΤΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ
1. Οι ακόλουθες συναλλαγές είναι εξαιρούμενες συναλλαγές:
(α) μίσθωση ακίνητης ιδιοκτησίας, εξαιρουμένων-
.......................
.......................
(β) παράδοση ακίνητης ιδιοκτησίας εξαιρουμένων των πιο κάτω συναλλαγών:
(i) μεταβίβαση κτιρίων ή τμημάτων τους και του οικοπέδου που μεταβιβάζεται μαζί με αυτά ή και εξ' αδιαιρέτου ιδανικής μερίδας επ' αυτών εφόσον πραγματοποιείται πριν από την πρώτη εγκατάσταση σ' αυτά,
(ii) μεταβίβαση της κατοχής κτιρίων ή τμημάτων τους και του οικοπέδου που μεταβιβάζεται μαζί με αυτά ή εξ' αδιαιρέτου ιδανικής μερίδας επ' αυτών, δυνάμει σύμβασης πώλησης τους ή δυνάμει συμφωνίας που ρητά προβλέπει ότι θα μεταβιβαστούν και τα κτίρια μαζί με το οικόπεδο που μεταβιβάζεται μαζί με αυτά σε κάποιο χρόνο στο μέλλον ή δυνάμει μίσθωσης τους με δικαίωμα εξαγοράς, εφόσον πραγματοποιείται πριν από την πρώτη εγκατάσταση σ' αυτά.
2. ......................
3. Για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου, πρώτη εγκατάσταση σημαίνει την πρώτη χρησιμοποίηση, με οποιοδήποτε τρόπο, των κτιρίων ύστερα από την ανέγερση τους, περιλαμβανομένων της ιδιοκατοίκησης, ιδιόχρησης, μίσθωσης ή οποιασδήποτε άλλης χρήσης.
4.(α) Οι διατάξεις των παραγράφων 1(β)(i) και (ii), 2 και 3 του παρόντος Παραρτήματος δεν εφαρμόζονται για τα κτίρια για τα οποία έχει κατατεθεί δεόντως συμπληρωμένη αίτηση έκδοσης πολεοδομικής άδειας πριν την 1 Μαΐου 2004.
(β) .......................»
Στην προκειμένη περίπτωση η αίτηση για Πολεοδομική Άδεια για ανέγερση 62 κατοικιών υποβλήθηκε το 2000. Αφορούσε σε μεμονωμένη ανάπτυξη με έγκλειστους χώρους και ιδιωτικούς δρόμους. Η αίτηση ήταν δεόντως συμπληρωμένη, αφού στις 28.2.2003 χορηγήθηκε Πολεοδομική Άδεια. Στις 16.5.2005 καταχωρήθηκε αίτηση τροποποίησης της Πολεοδομικής Άδειας, Η τροποποίηση που ζητήθηκε, κατά την άποψή μου, ήταν μικρής έκτασης. Εκείνο που στην ουσία ζητείτο, ήταν να ενοποιηθούν δύο από τις 62 κατοικίες, χωρίς να αλλάζει το εμβαδόν του καλυμμένου χώρου με την ενοποίηση. Η αίτηση σαφώς ήταν αίτηση τροποποίησης. Αυτό προκύπτει από την ίδια την αίτηση στην οποία γίνεται αναφορά στην ήδη εκδοθείσα Πολεοδομική Άδεια του 2003. Εξάλλου επρόκειτο για ενιαίο συγκρότημα και οι δύο κατοικίες που θα ενοποιούνταν σε μία, αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος του ενιαίου συγκροτήματος. Αυτό ενισχύεται και από τους σχετικούς όρους που αφορούσαν μεταξύ άλλων στους ενιαίους χώρους πρασίνου και στους χώρους στάθμευσης. Άλλο στοιχείο που ενισχύει την άποψη ότι στην ουσία επρόκειτο για αίτηση τροποποίησης, ήταν και το γεγονός ότι στη «Γνωστοποίηση Λήψεως Πολεοδομικής Αιτήσεως» ημερ. 17.5.2005 γίνεται αναφορά στην υφιστάμενη Πολεοδομική Άδεια και σε «οικιστικό συγκρότημα (Έγκριση Τροποποιητικών Σχεδίων)».
Όλα τα πιο πάνω δεν φαίνεται να ερευνήθηκαν δεόντως από τους Καθ' ων η αίτηση, με αποτέλεσμα πεπλανημένα να οδηγηθούν σε συμπέρασμα ότι επρόκειτο για καινούργια αίτηση για πολεοδομική άδεια, η οποία καταχωρήθηκε μετά την 1η Μαΐου 2004. Οι Καθ' ων η αίτηση αγνόησαν ή δεν έδωσαν την απαιτούμενη σημασία στα πιο πάνω στοιχεία τα οποία κατά την κρίση μου έδειχναν σαφώς ότι η αίτηση αφορούσε σε τροποποίηση και μάλιστα μικρής έκτασης, της υφιστάμενης Πολεοδομικής Άδειας, η οποία, όπως εξήγησα, ήταν δεόντως συμπληρωμένη. Οι Καθ' ων η αίτηση, κατά την άποψή μου, εσφαλμένα απέδωσαν σημασία στο γεγονός ότι η Πολεοδομική Αρχή για δικούς της λόγους έκρινε σκόπιμο να χορηγήσει την άδεια τροποποίησης που ζητήθηκε, υπό μορφή νέας άδειας, δίδοντας της μάλιστα και νέο αριθμό. Το στοιχείο αυτό, αν λαμβάνονταν υπόψη όλες οι περιβάλλουσες περιστάσεις, δεν δικαιολογεί την κατάληξη των Καθ' ων η αίτηση ότι επρόκειτο για νέα αίτηση, αφού έκδηλα αφορούσε σε μικρής έκτασης τροποποίηση της υφιστάμενης. Κανένα στοιχείο εύλογα ερμηνευόμενο δεν συνηγορεί υπέρ της άποψης των Καθ' ων η αίτηση ότι η ενοποίηση δύο κατοικιών, από ένα σύνολο 62 κατοικιών, θα μπορούσε να θεωρηθεί νέα αίτηση, ασύνδετη με την υφιστάμενη Πολεοδομική Άδεια για την οποία είχε υποβληθεί «δεόντως συμπληρωμένη» αίτηση πριν την 1η Μαΐου 2004. Ως προς την ερμηνεία του όρου «δεόντως συμπληρωμένης αίτησης», παραπέμπω στα όσα αναφέρθηκαν από το Ναθαναήλ, Δ., στην υπόθεση Panicos Genethliou Developments Limited v. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 102/2009, ημερ. 28.1.2011, στην οποία αναφέρεται ότι πέραν των εξωτερικών και τυπικών χαρακτηριστικών της αίτησης, εκείνο που έχει σημασία είναι η ουσία της αίτησης και κατά πόσον η αρχική ανάπτυξη με την τροποποίηση που επέρχεται «διαφοροποιείται ριζικά». Παραδείγματα ως προς το πότε μια αίτηση μπορεί να θεωρηθεί «δεόντως συμπληρωμένη» δόθηκαν και από τον Πασχαλίδη, Δ., στη DNP Property Developers Limited v. Εφόρου ΦΠΑ, Υπόθ. Αρ. 1599/2008, ημερ. 20.4.2011.
Ο σκοπός του νομοθέτη με την εισαγωγή της παραγράφου 4(α) του Όγδοου Παραρτήματος του Νόμου, ήταν να εναρμονίσει την κυπριακή νομοθεσία με την επιβολή ΦΠΑ στην αγορά πρώτης κατοικίας, στις περιπτώσεις που η σχετική Πολεοδομική Άδεια εκδόθηκε μετά την 1.5.2004. Για πιο αποτελεσματική εφαρμογή του Νόμου, εισήχθη η συγκεκριμένη πρόνοια ώστε να αποθαρρύνει την «υποβολή βιαστικών και μη τεκμηριωμένων αιτήσεων πριν την 1.5.2004, .. απλώς και μόνο για να αποφευχθεί η καταβολή ΦΠΑ» (βλ. Panicos Genethliou Developments Limited v. Δημοκρατίας κ.α., ανωτέρω. Βλ. επίσης Chaps Property Developers Limited v. Δημοκρατίας κ.α., Υπόθ. Αρ. 1270/2008, ημερ. 26.10.2010 και DNP Property Developers Limited, ανωτέρω). Όμως η παρούσα περίπτωση δεν ήταν τέτοια, αφού στην ουσία επρόκειτο για περιορισμένης έκτασης τροποποίηση υφιστάμενης Πολεοδομικής Άδειας, η οποία είχε εκδοθεί πολύ πριν την 1.5.2004 και για την οποία είχε κατατεθεί δεόντως συμπληρωμένη αίτηση.
Σκοπός του νομοθέτη δεν ήταν να επιβάλει ΦΠΑ σε οικοδομές για τις οποίες είχε ήδη χορηγηθεί πολεοδομική άδεια και στη συνέχεια ζητείτο μικρής έκτασης τροποποίηση της ήδη χορηγηθείσας άδειας. Σχετική είναι η Chaps Property Developers Limited v. Δημοκρατίας κ.α., ανωτέρω, στην οποία η τροποποίηση της υφιστάμενης άδειας για ανέγερση 12 διαμερισμάτων του ενός υπνοδωματίου, αντί για 5 των δύο και 6 του ενός υπνοδωματίου, δεν θεωρήθηκε περίπτωση που θα έπρεπε να φορολογηθεί, εφόσον καλύπτετο από την αρχική άδεια η οποία θεωρήθηκε ότι ήταν δεόντως συμπληρωμένη.
Τα γεγονότα στις υποθέσεις Panicos Genethliou Developments Limited v. Δημοκρατίας κ.α., ανωτέρω, DNP Property Developers Limited v. Εφόρου ΦΠΑ, ανωτέρω και Vassos Markides Estates Ltd v. Δημοκρατίας κ.α., Υπόθ. Αρ. 1590/2008, ημερ. 13.4.2011, δεν βοηθούν, εφόσον εκεί οι περιστάσεις ήταν διαφορετικές, ιδιαίτερα στην τελευταία υπόθεση στην οποία τα γεγονότα έδειχναν σαφώς προς «ριζικώς διαφοροποιημένη» ανάπτυξη από την αρχική.
Οι Καθ' ων η αίτηση ως αποτέλεσμα μη δέουσας έρευνας, κατά την κρίση μου, πλανήθηκαν τόσο ως προς τα πράγματα, όσο και ως προς την εφαρμογή του νόμου με αποτέλεσμα να υιοθετήσουν αιτιολογία η οποία πάσχει.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με €1.300 έξοδα, πλέον ΦΠΑ. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, δυνάμει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.