|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
SOFOCLES SOFOCLEOUS ν. REPUBLIC (MINISTRY OF EDUCATION) (1971) 3 CLR 345
FRANGOS & OTHERS ν. REPUBLIC (1982) 3 CLR 53
Λοϊζίδης Σταύρος ν. Yπουργού Eξωτερικών. (1995) 3 ΑΑΔ 233
Eπιτροπή Kεφαλαιαγοράς Kύπρου ν. Marfin Popular BankPublic Co Ltd (2007) 3 ΑΑΔ 32
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υποθ. Αρ.187/2013)
14 Φεβρουαρίου, 2013
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ/στης]
Αναφορικά με τα άρθρα 146 και 29 του Συντάγματος
-------- -----------
1. ΣΤΑΘΗΣ ΣΠΑΡΤΙΑΤΗΣ
2. ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΣ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ
3. ΝΙΚΟΣ & MΑΡΚΟΣ ΠΙΤΤΑΚΗΣ Ο.Ε.
4. ΝΙΚΟΣ ΠΙΤΤΑΚΗΣ
5. ΜΑΡΚΟΣ ΠΙΤΤΑΚΗΣ
Aιτητές,
Και
1. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, μέσω Διευθυντή Τμήματος Πολεοδομίας
2. ΔΗΜΟΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ
καθ΄ων η αίτηση
-------- -----------
Μονομερής αίτηση 8.2.2013
Κ.Α.Χάσικος, για τους αιτητές
Αιτητής αρ.1 παρών.
--------- -----------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Εx-tempore)
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Oι αιτητές, ως κάτοχοι πρατηρίων βενζίνης στο Παραλίμνι, αμφισβητούν τη νομιμότητα της εκδοθείσας πολεοδομικής αδείας ημερ. 11 Φεβρουαρίου 2009, και της αδείας οικοδομής που εκδόθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2012, με τις οποίες παραχωρήθηκε η δυνατότητα ανέγερσης πρατηρίου βενζίνης στην εταιρεία ΜΟROTON ENTERPRISES LTD.
Ταυτοχρόνως, με την καταχώρηση της παρούσας προσφυγής, οι αιτητές καταχώρησαν αίτηση για έκδοση προσωρινού διατάγματος διεκδικώντας την αναστολή της απόφασης του Δήμου Παραλιμνίου, με την οποία εκδόθηκε άδεια οικοδομής ημερ. 26 Νοεμβρίου 2012.
Στο πλαίσιο της ενόρκου δηλώσεως, που συνοδεύει την αίτηση, ο αιτητής αρ.1 ισχυρίστηκε ότι η ανέγερση νέου πρατηρίου βενζίνης στην περιοχή, επηρεάζει άμεσα υλικά και οικονομικά τον κύκλο εργασιών όλων των αιτητών.
Η προσφερόμενη στο Δικαστήριο δυνατότητα έκδοσης προσωρινών διαταγμάτων, μέχρι την εκδίκαση και αποπεράτωση μιας προσφυγής εδράζεται στον Καν.13 των Διαδικαστικών Κανονισμών του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου. Η δικαιοδοσία αυτή ασκείται με φειδώ και μόνο όταν στοιχειοθετηθούν ένα από τα δυο πιο κάτω απαραίτητα στοιχεία ήτοι:
α) ΄Εκδηλη παρανομία στη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης ή
β) Πρόκληση ανεπανόρθωτης ζημιάς στον αιτητή από τη μη έκδοση του διατάγματος.
Όπως αναφέρθηκε στην υπόθεση Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ν. Marfin Popular Bank (2007) 3 Α.Α.Δ. 32.
«η εξαιρετική δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου για έκδοση προσωρινού διατάγματος όπως είναι πάγια νομολογημένο, αναλαμβάνεται μόνο εφόσον διαπιστώνεται πως η προσβαλλόμενη διοικητική απόφαση είναι έκδηλα παράνομη ή εφόσον, στο πλαίσιο του συνόλου των δεδομένων, δικαιολογείται να εκδοθεί ενόψει επαπειλούμενης, εξαιτίας της, ανεπανόρθωτης βλάβης.»
Στην υπόθεση Frangos & Οthers v. Republic (1982) 3 Α.Α.Δ.53, ιδιαίτερα στη σελίδα 57, αναφέρεται σε μετάφραση ότι:
«για να ενεργήσει το Δικαστήριο, η παρανομία πρέπει να είναι πρόδηλα αναγνωρίσιμη χωρίς να χρειάζεται να διερευνηθούν τα αμφισβητούμενα γεγονότα».
Περαιτέρω στην ίδια υπόθεση αναφέρεται το πιο κάτω απόσπασμα επίσης σε μετάφραση:
«αν και το τι αποτελεί έκδηλη παρανομία δεν έχει εξαντλητικά οριστεί φαίνεται ότι συνεπάγεται καθαρή παράβαση της διαδικασίας που προβλέπεται από το νόμο ή αδιαμφισβήτητη περιφρόνηση των θεμελιωδών αρχών του διοικητικού δικαίου.»
Ο ορισμός της «έκδηλης παρανομίας» απαντάται επίσης στην υπόθεση Λοϊζίδης ν. Yπ. Εξωτερικών (1995) 3 Α.Α.Δ. 233 ως εξής:
«έκδηλη παρανομία είναι εκείνη που, αν δεν αναδύεται αυτόματα ανακύπτει κατόπιν αναλογισμού ως προς τις επιπτώσεις στοιχείων ενυπαρχόντων στο διαθέσιμο υλικό εφόσον βέβαια ότι απορρέει παραμένει αντικειμενικά αναντίλεκτο και μη υποκείμενο σε στάθμιση για έκφραση κρίσης».
Το πιο κάτω απόσπασμα σε μετάφραση από την απόφαση Sofocleous ν. Republic (1971) 3 Α.Α.Δ. 345, δίδει πιστεύω το στίγμα και προσδιορίζει τις παραμέτρους μέσα από τις οποίες το Δικαστήριο μπορεί να προχωρήσει για να διαπιστώσει την ύπαρξη ανεπανόρθωτης ζημιάς.
«αποτελεί καλώς θεμελιωμένη αρχή του διοικητικού δικαίου ότι η κατ΄ισχυρισμόν ζημιά που θα προκύψει από την επικείμενη εκτέλεση της επίδικης διοικητικής πράξης πρέπει να εξειδικεύεται στην αίτηση με συγκεκριμένο τρόπο. Ασαφείς ισχυρισμοί για τη ζημιά καθιστούν δύσκολη την αξιολόγηση της και γι΄αυτό και μόνο το λόγο η αίτηση για προσωρινό διάταγμα μπορεί να απορριφθεί.»
Περαιτέρω καταγράφονται στην ένορκη δήλωση τα εξής γεγονότα: Η αίτηση για έκδοση πολεοδομικής αδείας υποβλήθηκε, όπως καταγράφεται στην ένορκη δήλωση, στις 11 Φεβρουαρίου 2009. Η πολεοδομική αρχή στηριζόμενη στο τότε υπάρχον πολεοδομικό σχέδιο Παραλιμνίου, εξέδωσε την αιτηθείσα πολεοδομική άδεια στις 20 Μαϊου 2011. Στις 30 Ιουνίου 2011 το τοπικό σχέδιο Παραλιμνίου κρίθηκε παράνομο, με δικαστική απόφαση. Για την περιοχή ισχύει η Δήλωση Πολιτικής ημερ. 8 Ιουλίου 2011. Η εκδοθείσα στις 26 Νοεμβρίου 2012 άδεια οικοδομής από το Δήμο Παραλιμνίου έγινε, όπως προβλήθηκε, με βάση την πιο πάνω εκδοθείσα πολεοδομική άδεια και συνεπώς είναι αντίθετη προς τη Δήλωση Πολιτικής αφού στηρίχθηκε στο ακυρωθέν πολεοδομικό σχέδιο.
Αυτή η ενέργεια της διοίκησης καταδεικνύει, όπως υποστήριξε ο ευπαίδευτος συνήγορος των αιτητών, ότι υπήρξε έκδηλη παρανομία αφού το υπόβαθρο, επί του οποίου στηρίχτηκε η αρμοδία αρχή για να εκδώσει την πολεοδομική άδεια, έχει ακυρωθεί. Η ακύρωση αυτή συμπαρασύρει και τη μεταγενέστερα εκδοθείσα άδεια οικοδομής, υποστήριξε ο ευπαίδευτος συνήγορος των αιτητών.
Προς επίρρωση της θέσης του ο κ.Χάσικος έκαμε αναφορά στην υπόθεση αριθμ.41/2010 Κόσιη ν. Δημοκρατία, ημερ. 21 Δεκεμβρίου 2012, όπου το Δικαστήριο θεώρησε ότι από τη στιγμή που στοιχειοθετείται ακύρωση πράξεως, αυτή συμπαρασύρει σε ακυρότητα τη μεταγενέστερη, η οποία στηρίχτηκε σε αυτή. Είναι σημαντικό να σημειώσω ότι στην εν λόγω απόφαση, ήταν παραδεκτό γεγονός από τους καθ΄ων η αίτηση, ότι η αρχικώς εκδοθείσα απόφαση εξετάστηκε διαμορφώθηκε και αποφασίστηκε με βάση τις πρόνοιες της αρχικής απόφασης, κάτι εντελώς άγνωστο στην προκείμενη περίπτωση.
Ανεξαρτήτως τούτου, με όλο το σεβασμό προς το συνάδελφο μου, που εξέδωσε την πιο πάνω απόφαση, έχω διαφορετική άποψη, ιδιαιτέρως αν λάβουμε υπόψη ότι, κατά το στάδιο έκδοσης της πολεοδομικής αδείας, το τοπικό σχέδιο ήταν σε ισχύ και αυτή εκδόθηκε πριν την ακύρωση του. Η νομιμότητα μιας πράξης κρίνεται με βάση το νομικό καθεστώς που ίσχυε κατά το χρόνο έκδοσης της. Βοήθεια επί του προκειμένου έχω αντλήσει από το Σύγγραμμα Αι Συνέπειαι της Ακυρώσεως Διοικητικής Πράξεως Έναντι της Διοικήσεως Κατόπιν Αιτήσεως Ακυρώσεως, 1988, της Δήμητρας Κοντόγιωργα - Θεοχαροπούλου - στις σελίδες 215-216 του βιβλίου αναφέρονται τα ακόλουθα:
"Η πραγματική ακυρότης είναι το ανύπαρκτο και ανυπόστατον, είναι η έλλειψις παντός κύρους της πράξεως, ενώ η ακυρωθείσα πράξις πρό της ακυρώσεώς της έχει υπόστασιν και "κύρος", έχει δύναμην εκ της οποίας παράγονται έννομοι συνέπειαι και συνεπώς προ της ακυρώσεώς της είναι, έστω και προσωρινώς, είδος διοικητικής πράξεως και όχι πράξις ανύπαρκτα, ανυπόστατος. Διά τούτο, άλλως τε υποστηρίζεται ότι ο διοικητικός δικαστής προκειμένου να χωρήσει εις την ακύρωσιν της παρανόμου πράξεως, διαπιστοί πρώτον το "υποστατόν" αυτής το κύρος αυτής, της παραγωγήν άμεσων αποτελεσμάτων, άλλως δεν έχει σκοπόν η ακυρωτική δίκη, καθόσον "ακύρωσις" έστω και υπό την έννοιαν της επισήμου άρσεως του κύρους ωρισμένης πράξεως, είναι νοητή μόνον υπό την προϋπόθεσιν ότι η πράξις αυτή επέφερε ή δύναται να επιφέρη έννομα αποτελέσματα.
Εξ άλλου, η εκτέλεσις της ακυρωθείσης πράξεως εκ μέρους της διοικήσεως καθ΄ όλον τον προ της ακυρώσεως χρόνον δεν συνιστά, ως είναι φυσικόν, καμίαν μορφήν παρανόμου ενεργείας. Μόνον μετά την ακύρωσιν της πράξεως η συνέχισις της εκτελέσεως της ακυρωθείσης συνιστά παράβασιν του δεδικασμένου ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Εξ όλων των ανωτέρω παρατηρήσεων προκύπτει ότι εις την πραγματικότηταν μόνο μετά την ακύρωσίν της η παράνομος πράξις εξομοιούται με ανύπαρκτον πράξιν και δεν έχει πλέον θέσιν εις την έννομον τάξιν, επανερχομένη εις την "ανυπαρξίαν" εκδηλουμένων τοιουτοτρόπως στοιχείων διαπλαστικού χαρακτήρος της ακυρώσεως υπό την έννοιαν της ισχύος της ακυρώσεως κυρίως διά το μέλλον."
(Βλ. υποθ. Αριθ.1909/2008 Σκυλλουριώτης ν. Δήμου Λευκωσίας, ημερ. 6 Σεπτεμβρίου 2011).
Αυτό το «αμφισβητούμενο» νομικό πλαίσιο αναδύει μια άλλη πτυχή, που όταν το Δικαστήριο εξετάζει αιτήματα για έκδοση διαταγμάτων αυτής της μορφής, δεν πρέπει, έχοντας υπόψη ότι πρόκειται περί προκαταρκτικού σταδίου προς την ουσία της διαφοράς, να εκφέρει τελική κρίση επί του θέματος. Ακόμη και αν, εκ πρώτης όψεως, θα μπορούσε να στοιχειοθετηθεί η ύπαρξη παρανομίας, η προσέγγιση πρέπει να γίνεται με περίσκεψη γιατί διαφορετικά, η εκδίκαση της ουσίας της διαφοράς, θα καταντούσε την προσπάθεια μάταιη. Βλ. Sofocleous v. The Republic 1971 3 C.L.R. 345. Επίσης ο Καν.13(1) των Κανονισμών του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962 δεν ενθαρρύνει την έκφραση γνώμης επί των επιδίκων θεμάτων, εκκρεμούσης της διαδικασίας, όπως στην προκείμενη περίπτωση.
´Oπως έχω σημειώσει, και αν ακόμα, η εκ των υστέρων εκδοθείσα άδεια οικοδομής θα μπορούσε να ακυρωθεί ως αποτέλεσμα της στήριξης επί των γεγονότων της πολεοδομικής αδείας, αποτελεί την ουσία της υπόθεσης, η οποία δεν πρέπει να ασκεί αποφασιστική επίδραση για την έκδοση συντηρητικού διατάγματος. Θα πρέπει να στοιχειοθετηθεί από μόνη της, όπως αναφέρθηκε στη νομολογία πιο πάνω, η ύπαρξη έκδηλης παρανομίας, χωρίς να απαιτείται η στάθμιση γνώμης ή διερεύνηση αμφισβητουμένων γεγονότων.
Ενόψει των πιο πάνω, είμαι της γνώμης, ότι οι αιτητές απέτυχαν να στοιχειοθετήσουν έκδηλη παρανομία έτσι ώστε να δικαιούνται στην έκδοση του αιτούμενου διατάγματος. Δεν θα εξετάσω οποιονδήποτε άλλο θέμα, αφού ο ευπαίδευτος συνήγορος περιόρισε την εισήγηση του μόνο σ΄αυτό.
Συνακόλουθα, η αίτηση απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Κ. Παμπαλλής,
Δ.