ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
SOFOCLES SOFOCLEOUS ν. REPUBLIC (MINISTRY OF EDUCATION) (1971) 3 CLR 345
FRANGOS & OTHERS ν. REPUBLIC (1982) 3 CLR 53
Λοϊζίδης Σταύρος ν. Yπουργού Eξωτερικών. (1995) 3 ΑΑΔ 233
Eπιτροπή Kεφαλαιαγοράς Kύπρου ν. Marfin Popular BankPublic Co Ltd (2007) 3 ΑΑΔ 32
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Ν. 140/1989 - Ο περί Εγγραφής Φυσιοθεραπευτών Νόμος του 1989
Ν. 158(I)/1999 - Ο περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμος του 1999
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υποθ. Αρ.175/2013)
14 Φεβρουαρίου, 2013
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ/στης]
Αναφορικά με τα άρθρα 146, 28 και 25 του Συντάγματος
1. XΡΙΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ
2. ΓΕΩΡΓΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
3. ΓΙΑΣΕΜΙΝΑ ΤΣΟΜΑΛΛΟΥΡΗ
4. ΜΑΡΙΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ
5. ΕΡΜΟΝΔΟΣ ΑΛΕΞΑΝΤΡΟΥ
Aιτητές,
Και
1. ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΩΝ ΚΥΠΡΟΥ
2. ΕΦΟΡΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΩΝ ΚΥΠΡΟΥ
3. ΥΠΟΥΡΓΟ ΥΓΕΙΑΣ
καθ΄ων η αίτηση
-------- -----------
Μονομερής αίτηση 6.2.2013
Κα.Μ.Καλλιγέρου, για τους αιτητές
Καμιά εμφάνιση, για τους καθ΄ων η αίτηση
--------- -----------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Ex tempore)
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Oι αιτητές, όντας φυσιοθεραπευτές, εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Εγγεγραμμένων Φυσιοθεραπευτών Κύπρου, αμφισβητούν την απόφαση του Συμβουλίου Εγγραφής Φυσιοθεραπευτών και Φυσιοθεραπευτηρίων Κύπρου, που τους κοινοποιήθηκε με επιστολή ημερ. 8 Ιανουαρίου 2013, σύμφωνα με την οποία αποφασίστηκε η διαγραφή τους από το εν λόγω Μητρώο.
Ταυτοχρόνως, με την καταχώρηση της πιο πάνω προσφυγής, οι αιτητές καταχώρισαν αίτηση με την οποία ζητούν την έκδοση προσωρινού διατάγματος αναστολής ισχύος της επίδικης απόφασης. Η αίτηση επιδόθηκε, μετά από οδηγίες, στους καθ΄ων η αίτηση, οι οποίοι επέλεξαν να μην εμφανιστούν.
Τα γεγονότα της αίτησης, όπως περιγράφονται στην ένορκη δήλωση του Χρίστου Χρίστου, παραμένουν ουσιαστικώς αναντίλεκτα.
Οι αιτητές είχαν εγγραφεί στο Μητρώο Εγγεγραμμένων Φυσιοθεραπευτών Κύπρου το 2007. Εναντίον της απόφασης του τότε Συμβουλίου ημερ. 31 Ιανουαρίου 2006, που έθετε την εγγραφή υπό όρους, όπως την υποβολή των αιτητών σε εξετάσεις και προφορική άσκηση, προσβλήθηκε με την προσφυγή αρ.676/2006 που ασκήθηκε από το Νικόλαο Ζένιο και άλλους. Στις 20 Φεβρουαρίου 2009 εκδόθηκε απόφαση σύμφωνα με την οποία η εν λόγω εγγραφή των αιτητών είχε ακυρωθεί. Στη συνέχεια, καταχωρήθηκε έφεση και με απόφαση στην υπόθεση Ζαντής κ.ά. ν. Ζένιου κ.ά. ΑΕ49/2009, ημερ. 2 Απριλίου, 2012, η πιο πάνω πρωτόδικη απόφαση παραμερίστηκε και η προσφυγή απορρίφθηκε.
Στο μεταξύ, και συγκεκριμένα στις 25 Οκτωβρίου 2010, το Συμβούλιο είχε γνωστοποιήσει στους αιτητές την απόφαση του για διαγραφή τους από το Μητρώο, συμμορφούμενοι με την πρωτόδικη απόφαση στην προσφυγή 676/2006. Οι αιτητές προσέβαλαν στο Ανώτατο Δικαστήριο την πιο πάνω απόφαση και το Συμβούλιο στις 11 Μαϊου 2012, αποδέχτηκε ακύρωση της απόφασης για διαγραφή, λαμβανομένης υπόψη της, στο μεταξύ, εκδοθείσας απόφασης του εφετείου. Ως αποτέλεσμα τούτου οι αιτητές ανανέωσαν την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος τους για το 2012.
Χωρίς οποιαδήποτε άλλη διαδικασία, οι αιτητές έλαβαν επιστολή ημερ. 8 Ιανουαρίου 2013, σύμφωνα με την οποία το Συμβούλιο, επανεξετάζοντας την αίτηση τους για εγγραφή στο Μητρώο, αποφάσισε ότι δεν κατέχουν τα απαιτούμενα προσόντα και ως εκ τούτου διαγράφοσαν από το Μητρώο.
Η ευπαίδευτη συνήγορος εισηγήθηκε ότι η δυνατότητα διαγραφής από το Μητρώο δυνάμει του άρθρου 23 του περί Εγγραφής Φυσιοθεραπευτών Νόμου του 1989 (Ν.140/89) μπορεί να γίνει, εφόσον αυτή έχει επιτευχθεί δια δόλου ή ψευδών παραστάσεων. Κάτι τέτοιο δεν υπάρχει, όπως είπε, στην προκείμενη περίπτωση. Επίσης εισηγήθηκε η συνήγορος ότι η απόφαση είναι έκδηλα παράνομη λαμβανομένου υπόψη ότι δεν υπήρξε συμμόρφωση με τις πρόνοιες του άρθρου 43(1) του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν.158(Ι)/1999). Ενόψει του συνόλου των γεγονότων που συνθέτουν την υπόθεση αυτή, έκδηλα καταδεικνύεται, κατά την εισήγηση της κας.Καλλιγέρου, ότι η ενέργεια της διοίκησης, επί του προκειμένου, του Συμβουλίου, παραβίαση κάθε αρχής χρηστής διοίκησης.
Ταυτοχρόνως, οι αιτητές εισηγούνται ότι η συγκεκριμένη επίδικη απόφαση διαγραφής τους, είναι καταστροφική τόσο για τους ίδιους όσο και για τις οικογένειες τους, λαμβανομένου υπόψη ότι θα καταστραφούν επαγγελματικά, οικονομικά και θα επηρεαστεί η επαγγελματική τους φήμη η οποία δεν θα μπορεί να αποκατασταθεί έστω και αν η προσφυγή θα έχει γι΄αυτούς επιτυχή κατάληξη.
Καταλήγοντας η ευπαίδευτη συνήγορος έθεσε ενώπιον μου δύο αποφάσεις οι οποίες εκδόθηκαν σε ανάλογες προσφυγές, από άλλους φυσιοθεραπευτές, οι οποίοι είχαν επίσης διαγραφεί με την ίδια απόφαση των καθ΄ων η αίτηση. (Υπ.αριθμ.135/2013 Ζαντής ν. Συμβουλίου Εγγραφής Φυσιοθεραπευτών Κύπρου, ημερ. 6 Φεβρουαρίου 2013 και Υπόθ. Αριθμ. 134/2013 Μήτας ν. Συμβουλίου Εγγραφής Φυσιοθεραπευτών Κύπρου, ημερ. 7 Φεβρουαρίου 2013). Παράλληλα, είπε η συνήγορος, εκδόθηκε η υποθ. αριθ. 89/2013 Νικολαϊδου ν. Συμβουλίου Εγγραφής Φυσιοθεραπευτών Κύπρου, ημερ. 29 Ιανουαρίου 2013, όπου στην εν λόγω απόφαση συζητήθηκε και το θέμα της κατοχής πτυχίου από το πανεπιστήμιο της Ουγγαρίας από το οποίο έχουν αποφοιτήσει και οι παρόντες αιτητές.
Η προσφερόμενη στο Δικαστήριο δυνατότητα έκδοσης προσωρινών διαταγμάτων, μέχρι την εκδίκαση και αποπεράτωση μιας προσφυγής εδράζεται στον Καν.13 των Διαδικαστικών Κανονισμών του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου. Η δικαιοδοσία αυτή ασκείται με φειδώ και μόνο όταν στοιχειοθετηθούν ένα από τα δυο πιο κάτω απαραίτητα στοιχεία ήτοι:
α) ΄Εκδηλη παρανομία στη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης ή
β) Πρόκληση ανεπανόρθωτης ζημιάς στον αιτητή από τη μη έκδοση του διατάγματος.
Όπως αναφέρθηκε στην υπόθεση Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ν. Marfin Popular Bank (2007) 3 Α.Α.Δ. 32.
«η εξαιρετική δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου για έκδοση προσωρινού διατάγματος όπως είναι πάγια νομολογημένο, αναλαμβάνεται μόνο εφόσον διαπιστώνεται πως η προσβαλλόμενη διοικητική απόφαση είναι έκδηλα παράνομη ή εφόσον, στο πλαίσιο του συνόλου των δεδομένων, δικαιολογείται να εκδοθεί ενόψει επαπειλούμενης, εξαιτίας της, ανεπανόρθωτης βλάβης.»
Στην υπόθεση Frangos & Οthers v. Republic (1982) 3 Α.Α.Δ.53, ιδιαίτερα στη σελίδα 57, αναφέρεται σε μετάφραση ότι:
«για να ενεργήσει το Δικαστήριο, η παρανομία πρέπει να είναι πρόδηλα αναγνωρίσιμη χωρίς να χρειάζεται να διερευνηθούν τα αμφισβητούμενα γεγονότα».
Περαιτέρω στην ίδια υπόθεση αναφέρεται το πιο κάτω απόσπασμα επίσης σε μετάφραση:
«αν και το τι αποτελεί έκδηλη παρανομία δεν έχει εξαντλητικά οριστεί φαίνεται ότι συνεπάγεται καθαρή παράβαση της διαδικασίας που προβλέπεται από το νόμο ή αδιαμφισβήτητη περιφρόνηση των θεμελιωδών αρχών του διοικητικού δικαίου.»
Ο ορισμός της «έκδηλης παρανομίας» απαντάται επίσης στην υπόθεση Λοϊζίδης ν. Yπ. Εξωτερικών (1995) 3 Α.Α.Δ. 233 ως εξής:
«έκδηλη παρανομία είναι εκείνη που, αν δεν αναδύεται αυτόματα ανακύπτει κατόπιν αναλογισμού ως προς τις επιπτώσεις στοιχείων ενυπαρχόντων στο διαθέσιμο υλικό εφόσον βέβαια ότι απορρέει παραμένει αντικειμενικά αναντίλεκτο και μη υποκείμενο σε στάθμιση για έκφραση κρίσης».
Το πιο κάτω απόσπασμα σε μετάφραση από την απόφαση Sofocleous ν. Republic (1971) 3 Α.Α.Δ. 345, δίδει πιστεύω το στίγμα και προσδιορίζει τις παραμέτρους μέσα από τις οποίες το Δικαστήριο μπορεί να προχωρήσει για να διαπιστώσει την ύπαρξη ανεπανόρθωτης ζημιάς.
«αποτελεί καλώς θεμελιωμένη αρχή του διοικητικού δικαίου ότι η κατ΄ισχυρισμόν ζημιά που θα προκύψει από την επικείμενη εκτέλεση της επίδικης διοικητικής πράξης πρέπει να εξειδικεύεται στην αίτηση με συγκεκριμένο τρόπο. Ασαφείς ισχυρισμοί για τη ζημιά καθιστούν δύσκολη την αξιολόγηση της και γι΄αυτό και μόνο το λόγο η αίτηση για προσωρινό διάταγμα μπορεί να απορριφθεί.»
Το κρίσιμο, συναφώς ζήτημα, είναι η στοιχειοθέτηση, από πλευράς αιτητών, της έκδηλης παρανομίας. Αναδύεται αυτόματα από την υπό αμφισβήτηση απόφαση ή θα αποτελέσει αντικείμενο στάθμισης κρίσης; Όπως είναι διατυπωμένη η επιστολή ημερ. 8 Ιανουαρίου 2013, το Συμβούλιο γνωστοποιεί στους αιτητές ότι έγινε «επανεξέταση» της αίτησης τους. Επ΄αυτού δεν υπάρχει οποιονδήποτε στοιχείο που να μπορεί να τεκμηριώσει τη ροή των γεγονότων έχοντας υπόψη ότι οι καθ΄ων η αίτηση επέλεξαν να μη εμφανιστούν. Περαιτέρω, στην ίδια επιστολή, γίνεται αναφορά σε πληροφόρηση που είχε το Συμβούλιο από τις αρμόδιες αρχές της Ουγγαρίας, αναφορικά με το πτυχίο των αιτητών. Ούτε γι΄αυτό το στοιχείο δεν υπάρχει οποιονδήποτε υλικό, σ΄αυτό το στάδιο, επί του οποίου θα μπορούσα να καταλήξω σε ασφαλές συμπέρασμα ότι η απόφαση είναι έκδηλα παράνομη, γεγονός που θα μπορούσε να συνάγεται καθαρά χωρίς να χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση και των άλλων στοιχείων. Περαιτέρω επ΄αυτού βεβαίως, δεν μπορώ να παραγνωρίσω, το γεγονός ότι το θέμα των προσόντων των αιτητών αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης στην προσφυγή 606/2006 και ότι η απόφαση αυτή είχε ανατραπεί με την ΑΕ49/2009. Ταυτοχρόνως, η ανυπαρξία οποιασδήποτε γνωστοποίησης της διαδικασίας και δη η λήψη απόφασης χωρίς να δοθεί η δυνατότητα στους αιτητές να εκφράσουν τις δικές τους θέσεις, υποδηλοί παραβίαση του δικαιώματος ακρόασης, που ανάγεται στις γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου. Η όλη δομή των γεγονότων της υπόθεσης με την έκδοση της ΑΕ49/2009, και της επακολουθήσασας αποδοχής εκ μέρους των καθ΄ ων η αίτηση της παρανόμως διαγραφής των αιτητών, που ήταν το αντικείμενο της προσφυγής 930/2010 κ.ά., υποδηλοί κακή χρήση της διακριτικής ευχέρειας των καθ΄ων η αίτηση που ενδεχομένως να ανάγεται σε παραβίαση των αρχών της χρηστής διοίκησης.
Δεν μου διαφεύγει, όμως, της προσοχής, ότι βρισκόμαστε σε ένα προκαταρκτικό στάδιο και δεν είναι ορθό να εκφραστεί τελική κρίση επί του θέματος της διαφοράς μέσα από μια αίτηση για έκδοση προσωρινού διατάγματος. Η προσέγγιση, τέτοιας φύσεως αιτήσεων, όπως τονίστηκε στην υπόθεση Sofocleous v. The Republic (1971) 3 C.L.R. 345, θα πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη περίσκεψη έτσι ώστε η εκδίκαση της διαφοράς να μην καθίσταται, στο τέλος, μια μάταια προσπάθεια. Όπως αναφέρεται και στον Καν.13 (1) των Κανονισμών του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, δεν ενθαρρύνεται η έκφραση γνώμης επί των επιδίκων θεμάτων εκκρεμούσης της διαδικασίας, ούτε επίσης θα πρέπει η ουσία της υπόθεσης να ασκεί αποφασιστική επίδραση στο κατά πόσο θα εκδοθεί το προσωρινό διάταγμα. Βλ. Georghiades v. The Republic (No.1) (1965)3 C.L.R. 392.
Με γνώμονα τα πιο πάνω θεωρώ ότι οι αιτητές έχουν στοιχειοθετήσει ικανούς λόγους ακυρώσεως, πάντοτε εξεταζόμενους εκ πρώτης όψεως, πλην όμως δεν έχω πεισθεί ότι υπάρχει, ιδιαιτέρως λόγο της έλλειψης στοιχείων αναφορικά με τον τρόπο λήψης της αμφισβητούμενης απόφασης, ότι στοιχειοθέτησαν έκδηλη παρανομία.
Όπως έχω σημειώσει και πιο πάνω οι αιτητές δικαιούνται στην έκδοση προσωρινού διατάγματος όταν και εφόσον στοιχειοθετήσουν ανεπανόρθωτη ζημιά. ΄Εχοντας υπόψη το σύνολο των γεγονότων και ιδιαιτέρως την πορεία της υπόθεσης με την έκδοση δύο διαδοχικών αποφάσεων από το Ανώτατο Δικαστήριο και τη δραστικότητα της απόφασης για διαγραφή, θεωρώ ότι από τα γεγονότα που έθεσαν ενώπιον μου, με την ένορκη δήλωση, τεκμηριώνεται η ύπαρξη ανεπανόρθωτης ζημιάς και ως εκ τούτου η αίτηση θα έχει επιτυχή κατάληξη επί του προκειμένου.
Συνακόλουθα, εκδίδεται διάταγμα αναστολής της απόφασης των καθ΄ων η αίτηση, ημερ. 8 Ιανουαρίου 2013, σύμφωνα με την οποία είχαν διαγραφεί από το Μητρώο Εγγεγραμμένων Φυσιοθεραπευτών Κύπρου, οι αιτητές. Το διάταγμα θα παραμείνει σε ισχύ μέχρι τη συμπλήρωση της προσφυγής, ή μέχρι την έκδοση οποιασδήποτε άλλης διαταγής του Δικαστηρίου.
Λαμβανομένης υπόψη της απουσίας των καθ΄ων η αίτηση παρόλη τη σχετική επί τούτου επίδοση, το διάταγμα καθίσταται απόλυτο.
Τα έξοδα της αίτησης επιδικάζονται υπέρ των αιτητών, όπως αυτά θα υπολογιστούν στο τέλος της υπόθεσης.
Κ. Παμπαλλής,
Δ.