ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1503/2009)
30 Ιανουαρίου, 2013
[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ ΙΛΙΑΔΑ,
2. ΧΡΙΣΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ,
3. ΤΟΥΡΣΙΔΟΥ ΝΑΤΑΛΙΑ,
Αιτήτριες,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ' ων η Αίτηση.
________________________
Αγνή Ευσταθίου Νικολετοπούλου (κα), για Ευστάθιο Κ. Ευσταθίου, για τις Αιτήτριες.
Ρένα Παπαέτη-Χατζηκώστα (κα), Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση.
Ξένια Ευγενίου (κα), για Α.Σ. Αγγελίδη, για τα Ενδιαφερόμενα Μέρη: 1 - Φιλίτσα Φιλίππου
3 - Μαρία Σιακαλλή
4 - Σοφία Καραολή
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή, οι αιτήτριες αμφισβητούν τη νομιμότητα της απόφασης της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, (η «Επιτροπή»), με την οποία διορίστηκαν, με βάση τη σειρά κατάταξής τους στο σχετικό Πίνακα Διοριστέων, αντί αυτές, οι Φιλίτσα Φιλίππου, Βαλεντίνα Νικολάου, Μαρία Σιακαλλή και Σοφία Καραολή, (ενδιαφερόμενα μέρη), στη θέση Καθηγήτριας Ρωσικής Γλώσσας, πάνω σε έκτακτη βάση.
Οι αιτήτριες και τα ενδιαφερόμενα μέρη, με βάση τα προσόντα τους - είναι κάτοχοι ακαδημαϊκών τίτλων που αποκτήθηκαν μετά από φοίτηση σε σοβιετικά και ρωσικά εκπαιδευτικά ιδρύματα - υπέβαλαν αίτηση για εγγραφή τους στον Πίνακα Διοριστέων για τη θέση Καθηγητή Ρωσικής Γλώσσας στη Μέση Εκπαίδευση και τα ονόματά τους συμπεριλήφθηκαν στον Πίνακα Φεβρουαρίου του 2005.
Σύμφωνα με το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης, για διορισμό σ' αυτή, απαιτείται, μεταξύ άλλων, πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος ή ισότιμο προσόν στην ειδικότητα που ο υποψήφιος προορίζεται να διδάξει. Οι αιτήτριες δεν υπέβαλαν οποιαδήποτε ένσταση σχετικά με τη συμπερίληψη των ενδιαφερομένων μερών στον πιο πάνω Πίνακα, με αποτέλεσμα στον Αναθεωρημένο Πίνακα Διοριστέων Καθηγητών Ρωσικών, που ακολούθησε το Φεβρουάριο του 2006, να καταταγούν: οι αιτήτριες Χρ. Χρίστου, Ν. Τουρσίδου και Ι. Στυλιανού στην 31η, 37η και 38η θέση, αντίστοιχα, και τα ενδιαφερόμενα μέρη Φ. Φιλίππου, Β. Νικολάου, Σ. Καραολή και Μ. Σιακαλλή στην 3η, 4η, 10η και 14η θέση, αντίστοιχα. Στη συνέχεια, η Επιτροπή, στη βάση της πιο πάνω σειράς κατάταξης, προσέφερε έκτακτο διορισμό στη θέση Καθηγήτριας Ρωσικών, από 1/9/2006, στη Φ. Φιλίππου.
Εναντίον της πιο πάνω απόφασης, καταχωρήθηκε, από επτά υποψήφιες, μεταξύ των οποίων ήταν και οι αιτήτριες στην παρούσα, προσφυγή, η οποία είχε επιτυχή κατάληξη. Σύμφωνα με την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου - (βλ. Τσαπαρέλλα Χρυστάλλα κ.ά. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 2060/06, 16/6/09) - η κατάταξη της Φ. Φιλίππου στον Πίνακα Διοριστέων στερείτο δέουσας έρευνας και αιτιολογίας αναφορικά με την καταλληλότητα και επάρκεια, για τους σκοπούς του Σχεδίου Υπηρεσίας της συγκεκριμένης θέσης, του προσόντος της του Κρατικού Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Ξένων Γλωσσών της Μόσχας.
Η Επιτροπή, συμμορφούμενη με το ακυρωτικό αποτέλεσμα, επανεξέτασε το ζήτημα στις 7/8/2009. ΄Οπως σημείωσε στα πρακτικά της, σύγκρινε το περιεχόμενο του προγράμματος σπουδών του τίτλου Master of Arts in Education (Translator, Interpreter and Teacher of German and Russian) της Φ. Φιλίππου με το περιεχόμενο του προγράμματος σπουδών του Πτυχίου Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξεινίων Χωρών - Ειδίκευση Ρωσικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης της Ελλάδος. ΄Ελαβε, επίσης, υπόψη της πρόσθετα στοιχεία που είχαν υποβληθεί από τη Φ. Φιλίππου, ως και επιστολή του ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ. ημερομηνίας 16/7/2009. Κατέληξε, υπό το φως των ενώπιόν της στοιχείων, ότι η Φ. Φιλίππου ορθά είχε περιληφθεί στον Πίνακα Διοριστέων Καθηγητών Ρωσικών και διατήρησε το όνομά της σ' αυτόν, αποφασίζοντας να της παραχωρήσει δύο μονάδες για πρόσθετα ακαδημαϊκά προσόντα στον Πίνακα Διοριστέων Φεβρουαρίου του 2010.
Η πιο πάνω απόφαση της Επιτροπής κοινοποιήθηκε στη δικηγόρο των αιτητριών, με επιστολή του Προέδρου της, ημερομηνίας 10/9/2009.
Στο μεταξύ, η Επιτροπή, με βάση τη σειρά κατάταξης στον Αναθεωρημένο Πίνακα Διοριστέων που αναρτήθηκε στις 22/6/2009, προχώρησε, στις 28/8/2009, στον έκτακτο διορισμό των ενδιαφερομένων μερών στη θέση Καθηγήτριας Ρωσικής Γλώσσας, από 1/9/2009. Στον εν λόγω Πίνακα κατετάγησαν: οι αιτήτριες Ι. Στυλιανού, Χρ. Χρίστου και Ν. Τουρσίδου στην 35η, 28η και 34η θέση, αντίστοιχα, και τα ενδιαφερόμενα μέρη Φ. Φιλίππου, Β. Νικολάου, Μ. Σιακαλλή και Σ. Καραολή στη 2η, 3η, 8η και 12η θέση, αντίστοιχα.
Από πλευράς των καθ' ων η αίτηση και των ενδιαφερομένων μερών, εγείρονται προδικαστικά ζητήματα εκτελεστότητας της προσβαλλόμενης απόφασης και εννόμου συμφέροντος των αιτητριών. Ισχυρίζονται οι καθ' ων η αίτηση ότι οι αιτήτριες, με την προσφυγή τους, δεν προσβάλλουν εκτελεστή διοικητική πράξη, αφού, σύμφωνα με τη νομολογία, ο καταρτισμός του Πίνακα Διοριστέων συνιστά αυτοτελή εκτελεστή διοικητική πράξη, εναντίον της οποίας παρέχεται από το ΄Αρθρο 28Β(11) του περί Δημοσίας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμου του 1969, (Ν. 10/69), (όπως τροποποιήθηκε), (ο «Νόμος»), στους επηρεαζομένους η δυνατότητα υποβολής ένστασης, η απόρριψη της οποίας υπόκειται σε προσφυγή ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Ο Πίνακας Διοριστέων δεν αποτελεί πράξη προπαρασκευαστική της ίδιας σύνθετης διοικητικής ενέργειας, με αποτέλεσμα, εάν δεν προσβάλλεται εμπρόθεσμα, να μην είναι δυνατός ο παρεμπίπτων έλεγχός του στα πλαίσια προσφυγής εναντίον διορισμού που γίνεται στη βάση του. Με αναφορά στο εδάφιο (8) του ΄Αρθρου 28Β του Νόμου, εισηγούνται ότι, για να περιληφθεί και να παραμείνει κάποιος εκπαιδευτικός σε Πίνακα Διοριστέων, τεκμαίρεται ότι αυτός κατέχει τα απαιτούμενα από το Νόμο και από το οικείο Σχέδιο Υπηρεσίας προσόντα για διορισμό. Οι αιτήτριες κωλύονται να αμφισβητούν την κατοχή από τα ενδιαφερόμενα μέρη των απαιτουμένων προσόντων στα πλαίσια προσφυγής εναντίον του έκτακτου διορισμού τους. Η δυνατότητα που είχαν για αμφισβήτησή τους ήταν υπό μορφή ενστάσεως κατά του Πίνακα Διοριστέων - (΄Αρθρο 28Β(11) του Νόμου) - τον οποίο η Επιτροπή δικαιούται να αναθεωρεί μετά την εξέταση των ενστάσεων. Με αναφορά στη Μάριος Ξενοφώντος ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 961/04, 28/3/06, όπου αποφασίστηκε ότι η παρέλευση της προθεσμίας υποβολής ένστασης κατά του Πίνακα Διοριστέων στερεί από τις αιτήτριες το έννομο συμφέρον παρεμπίπτουσας προσβολής της σειράς κατάταξης των ενδιαφερομένων μερών, σε σχέση με τα προσόντα τους, στα πλαίσια του διορισμού τους, υπέβαλαν ότι τα μόνα ζητήματα που παραμένουν προς εκδίκαση είναι τα ζητήματα που άπτονται της εφαρμογής του ΄Αρθρου 28Γ του Νόμου, δηλαδή της διαδικασίας διορισμού από τον Πίνακα Διοριστέων.
Υποστηρίζουν, επίσης, οι καθ' ων η αίτηση ότι και αν ακόμη οι αιτήτριες επιτύχουν ακύρωση του διορισμού των ενδιαφερομένων μερών, η σειρά κατάταξής τους στον Πίνακα Διοριστέων δεν επιτρέπει διορισμό τους στη θέση των ενδιαφερομένων μερών.
Τέλος, χωρίς επηρεασμό των πιο πάνω προδικαστικών ζητημάτων που εγείρουν, υποβάλλουν ότι και αν οι αιτήτριες είχαν έννομο συμφέρον στην καταχώριση της παρούσας προσφυγής, αυτό εξέλιπε, λόγω λήξης της ισχύος των επίδικων διορισμών, των οποίων η διάρκεια είχε προκαθοριστεί από 1/9/2009 - 26/2/2010.
Ανάλογες ενστάσεις προώθησαν και τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Η δικηγόρος των αιτητριών, στα πιο πάνω, απαντά ότι το ζήτημα θα πρέπει να εξεταστεί σε συνάρτηση με το δικαστικό δεδικασμένο της Προσφυγής Αρ. 2060/06 και με τα γεγονότα του ουσιώδους χρόνου. Οι αιτήτριες, υπέβαλε, καλόπιστα, εν αναμονή της αποπεράτωσης της πιο πάνω προσφυγής, δεν υπέβαλαν ένσταση κατά του Πίνακα Διοριστέων του Φεβρουαρίου 2009. Μετά την έκδοση, όμως, της ακυρωτικής απόφασης, με γραπτό διάβημά τους προς την Επιτροπή και, αφού, στο μεταξύ, στις 22/6/2009, είχε αναρτηθεί ο Αναθεωρημένος Πίνακας, ζήτησαν συμμόρφωση με το δεδικασμένο και λήψη υπόψη κατά την επανεξέταση επιπρόσθετων στοιχείων.
Σε ό,τι αφορά το αλυσιτελές της προσφυγής, λόγω της σειράς κατάταξης των ενδιαφερομένων μερών στον Πίνακα Διοριστέων, η δικηγόρος των αιτητριών υπέβαλε ότι η σειρά στον Πίνακα δεν προδιαγράφει, από μόνη της, και το διορισμό, αφού υπεισέρχονται και άλλοι παράγοντες, όπως η έλλειψη ενδιαφέροντος από πλευράς κάποιων υποψηφίων εγγεγραμμένων σ' αυτόν, ή ο διορισμός τους σε άλλες ειδικότητες.
Οι αιτήτριες, σε ό,τι αφορά τον ισχυρισμό ότι το έννομο συμφέρον τους εξέλιπε, αναφέρονται στη νομολογιακή αρχή, σύμφωνα με την οποία διοικητικές πράξεις περιορισμένης ισχύος δεν καταργούν το έννομο συμφέρον, όταν, από αυτές, παραμένουν δυσμενείς επιπτώσεις, ή όταν οι αιτητές έχουν υποστεί ζημιά. Ο διορισμός των ενδιαφερομένων μερών, υπέβαλαν, κατέλειπε σ' αυτές διοικητικής φύσεως δυσμενείς συνέπειες, λόγω μη βελτίωσης της σειράς κατάταξής τους, και ζημία, λόγω απώλειας ωφελημάτων, ως εκ του μη διορισμού τους.
Η αιτούμενη με την παρούσα προσφυγή θεραπεία είναι η εξής:-
«Α. Δήλωση και/ή διαταγή του Σεβαστού Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση των καθ' ων η αίτηση η οποία δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας στις 28.8.2009 και με την οποία προέβησαν σε έκτακτο διορισμό στην ειδικότητα της Ρωσικής γλώσσας, στη Μέση Γενική Εκπαίδευση τα ενδιαφερόμενα μέρη 1. Φιλίππου Φιλίτσα 2. Νικολάου Βαλεντίνα, 3. Σιακαλλή Μαρία και 4. Καραολή Σοφία αντί και/ή στη θέση των αιτητριών είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη εννόμου αποτελέσματος.»
Είναι πάγια νομολογημένο ότι ο καταρτισμός του Πίνακα Διοριστέων αποτελεί αυτοτελή εκτελεστή διοικητική πράξη και δεν είναι δυνατή η παρεμπίπτουσα προσβολή του στα πλαίσια προσφυγής εναντίον διορισμού.
Στη Νεόφυτος Νεοφύτου κ.ά. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 900/96, 29/4/98, αναφέρθηκαν τα εξής:-
«Στη νομολογία έχει επικρατήσει η αντίθετη άποψη, που θεωρεί τον Πίνακα Διοριστέων αυτοτελή εκτελεστή πράξη. Δεν είναι πράξη συναφής, ούτε προπαρασκευαστική, της ίδιας σύνθετης διοικητικής ενέργειας. ΄Ετσι, αν δεν προσβληθεί εμπρόθεσμα, δεν μπορεί να ελεγχθεί παρεμπιπτόντως σε προσφυγή που προσβάλλει την πράξη διορισμού ή προαγωγής. Η σχετική νομολογία περιλαμβάνει τις αποφάσεις Papadopoulou v. Republic (1984) 3 C.L.R. 332, 337, Savva v. Republic (1985) 3 C.L.R. 2288, Papacharalambous v. Republic (1987) 3 C.L.R. 2132, 2141. Και τις νεώτερες αποφάσεις: προσφ. αρ. 629/96 Νικολάου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας ημερ. 17/7/97 και προσφ. αρ. 834/96 Παπαναστασίου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας ημερ. 6/4/98. ...»
Στην παρούσα περίπτωση, η Επιτροπή, στις 7/8/2009, έκρινε ότι ορθά η Φ. Φιλίππου είχε περιληφθεί στον Πίνακα Διοριστέων Καθηγητών Ρωσικών και, ως εκ τούτου, αποφάσισε να διατηρήσει το όνομά της στον εν λόγω Πίνακα και να της παραχωρήσει δύο μονάδες για πρόσθετα ακαδημαϊκά προσόντα στον Πίνακα Διοριστέων Φεβρουαρίου του 2010.
Η πιο πάνω απόφαση, όπως έχει, ήδη, αναφερθεί, κοινοποιήθηκε στη δικηγόρο των αιτητριών με επιστολή ημερομηνίας 10/9/2009 και δεν προσβλήθηκε. Είχε, στο μεταξύ, προηγηθεί η ανάρτηση του Πίνακα Διοριστέων Φεβρουαρίου του 2009 και του Αναθεωρημένου Πίνακα Διοριστέων της 22/6/2009, χωρίς οι αιτήτριες να τους αμφισβητήσουν. Οι εν λόγω Πίνακες αποτελούσαν αυτοτελείς εκτελεστές διοικητικές πράξεις και οι αιτήτριες μπορούσαν, σύμφωνα με το Νόμο, να τις αμφισβητήσουν, αλλά δεν το έπραξαν. Η προσβολή από αυτές, στις 3/11/2009, του έκτακτου διορισμού των ενδιαφερομένων μερών, ουσιαστικά, επιδιώκει παρεμπίπτοντα έλεγχο του Αναθεωρημένου Πίνακα Διοριστέων της 22/6/2009, ο οποίος, όμως, αντίκειται στις νομολογιακές αρχές που διέπουν τους Πίνακες Διοριστέων. Η επίκληση από τις αιτήτριες του δεδικασμένου της απόφασης στην Προσφυγή Αρ. 2060/06 δε βοηθά, γιατί, πρώτο, δεν υπάρχει ταυτότητα διαδίκων - (τα ενδιαφερόμενα μέρη Β. Νικολάου, Μ. Σιακαλλή και Σ. Καραολή δεν ήταν μέρη στη διαδικασία εκείνη) - και, δεύτερο, το αντικείμενο εδώ δεν είναι η απόφαση της 7/8/2009, κατά τη λήψη της οποίας η Επιτροπή δεσμευόταν να επαναξιολογήσει τα προσόντα του ενδιαφερομένου μέρους Φ. Φιλίππου σύμφωνα με τα ευρήματα της ακυρωτικής απόφασης, ούτε και η συνακόλουθη συμπερίληψη του εν λόγω ενδιαφερομένου μέρους στον Πίνακα Διοριστέων, αλλά είναι η απόφαση της 28/8/2009 για τον έκτακτο διορισμό του, ο οποίος, εν πάση περιπτώσει, έχει λήξει.
΄Οπως αναφέρθηκε στη Μάριος Νεοφύτου και άλλοι ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 713/98 και 721/98, 21/12/00:-
«Ο δικηγόρος των ΕΜ πρόβαλε προδικαστική ένσταση ότι έχει εκλείψει το έννομο συμφέρον των αιτητών λόγω λήξης της ισχύος των προσβαλλόμενων διορισμών.
Οι διορισμοί των ΕΜ στη θέση καθηγητή στην εν λόγω ειδικότητα έγιναν πάνω σε έκτακτη βάση για την περίοδο 24.8.98 μέχρι 31.8.99 με βάση το άρθρο 32 του Νόμου το οποίο καθορίζει στην παρ.1: 'Διορισμοί επί συμβάσει γίνονται δι' εγγράφου συμβάσεως περιεχούσης την διάρκειαν της συμβάσεως, την αμοιβή του διοριζομένου προσώπου και τους λοιπούς όρους του διορισμού.'
Συνεπώς στις 31.8.99 επήλθε η λήξη των διορισμών οι οποίοι αποτελούν και το αντικείμενο της κρινόμενης προσφυγής. Το γεγονός αυτό καθιστά την παρούσα προσφυγή χωρίς αντικείμενο γιατί στην περίπτωση που υποθετικά η προσφυγή γινόταν αποδεκτή η συμμόρφωση της διοίκησης με την απόφαση του δικαστηρίου με βάση το νομικό και πραγματικό καθεστώς που ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο εκ των πραγμάτων θα ήταν αδύνατη. Η ΕΕΥ δεν θα ήταν σε θέση να αναθεωρήσει την απόφαση και να διορίσει τους αιτητές κατά την εν λόγω περίοδο.
Κρίνω σκόπιμο να αναφερθώ και στους 'βασικούς όρους υπηρεσίας έκτακτου εκπαιδευτικού' και συγκεκριμένα στον αρ.5 αυτών στον οποίο γίνεται αναφορά για τον τερματισμό απασχόλησης. Τονίζεται ότι η απασχόληση δεν παρέχει οποιοδήποτε δικαίωμα για μόνιμο διορισμό.»
Και στην παρούσα περίπτωση, η λήξη του διορισμού των ενδιαφερομένων μερών καθιστά την προσφυγή χωρίς αντικείμενο. Οι ισχυρισμοί για ζημιογόνα κατάλοιπα στις αιτήτριες, είναι τόσο γενικοί και αόριστοι, που δεν μπορούν να προσδώσουν αντικείμενο σ' αυτή.
Η επιτυχία των προδικαστικών ενστάσεων οδηγεί στην απόρριψη της προσφυγής, χωρίς την ανάγκη εξέτασής της ως προς την ουσία.
Η προσφυγή απορρίπτεται, με έξοδα, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή, υπέρ των καθ' ων η αίτηση.
Ε. Παπαδοπούλου,
Δ.
/ΜΠ