ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Θαλασσινός Γρηγόρης ν. Δημοκρατίας (1998) 3 ΑΑΔ 364
Zίττης Aρχιμίδης ν. Δημοκρατίας (1998) 3 ΑΑΔ 394
IMCS Intercollege Ltd ν. Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Κύπρου (2008) 3 ΑΑΔ 296
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 375/2011)
12 Δεκεμβρίου, 2012
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΜΑΡΟΥΛΛΑ ΧΑΤΖΗΡΟΥΣΟΥ,
Αιτήτρια,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑΣ, ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ,
2. ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
(ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ),
Καθ΄ων η Αίτηση.
Βρ. Χατζηχάννας, για την Αιτήτρια.
Ε. Γαβριήλ (κα), για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Η Αιτήτρια ζητά την ακύρωση της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση η οποία περιέχεται στην αλληλογραφία, που λήγει με την επιστολή ημερ. 5.1.2011 της Υπηρεσίας Ανθρωπιστικών Θεμάτων (Γραφείο Προεδρίας) προς το δικηγόρο της Αιτήτριας, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα της για παροχή της οικονομικής βοήθειας σε εγκλωβισμένους γεωργοκτηνοτρόφους, με βάση το σχετικό Σχέδιο Παροχής Οικονομικής Βοήθειας.
Τα γεγονότα της υπόθεσης
Με σκοπό τη στήριξη των εγκλωβισμένων γεωργοκτηνοτρόφων, εφαρμόζεται από το Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος («το Υπουργείο»), Σχέδιο, που προνοεί για την παραχώρηση οικονομικής βοήθειας στους εγκλωβισμένους, για στήριξη δραστηριοτήτων σε τομείς της γεωργίας, κτηνοτροφίας και μελισσοκομίας, λόγω των ειδικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν στην άσκηση της γεωργικής τους δραστηριότητας. Επιπρόσθετα, παρέχεται ανθρωπιστική βοήθεια σε εξαρτώμενα τέκνα, ανεξάρτητα εάν αυτά ζουν στα κατεχόμενα ή στις ελεύθερες περιοχές και σε ενήλικα άτομα που ζουν στα κατεχόμενα τα οποία δεν καλλιεργούν γη και δεν κατέχουν ζώα. Η βοήθεια παραχωρείται βάσει καταλόγων δικαιούχων που ετοιμάζονται βάσει στοιχείων που συλλέγονται κάθε χρόνο από την αρμόδια Υπηρεσία Ανθρωπιστικών Θεμάτων.
Το πιο πάνω Σχέδιο άρχισε να εφαρμόζεται το 1996, ενώ στη συνέχεια, έγιναν διάφορες αναθεωρήσεις και αυξήθηκαν οι κατά μονάδα (έκτασης/ ζώου) επιδοτήσεις. Με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου με αρ. 66.678, ημερ. 3.1.2008, ήρθησαν τα ανώτατα όρια των επιδοτούμενων εκτάσεων και αριθμού ζώων και παράλληλα αποφασίστηκε όπως εφαρμόζονται έλεγχοι, ώστε να επιδοτούνται οι πραγματικοί δικαιούχοι.
Στη συνέχεια το Υπουργικό Συμβούλιο με μεταγενέστερη Απόφαση του, με αρ. 88.646, ημερ. 14.4.2009, καθόρισε τη διαδικασία καταρτισμού του καταλόγου πληρωμής των εγκλωβισμένων γεωργοκτηνοτρόφων και διέταξε την επιβεβαίωση των ποσών του Σχεδίου για το 2007.
Επειδή για το γεωργικό έτος 2009 - 2010 που ίσχυε η διαδικασία που αναφέρεται στην πιο πάνω Απόφαση αρ. 88.646, σε αρκετές περιπτώσεις δηλώνονταν στις αιτήσεις που υποβάλλονταν εκτάσεις πολύ μεγαλύτερες από προηγούμενα χρόνια και περαιτέρω δεν υποβάλλονταν οποιαδήποτε δικαιολογητικά, το Υπουργείο, υπέβαλε νέα Πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο, όπως ζητηθεί από τους αιτητές η προσκόμιση πιστοποιητικών τα οποία να βεβαιώνουν την ενοικίαση ή την ιδιοκτησία της γης που δηλώνουν. Η πρόταση εγκρίθηκε στις 30.4.2010 με αποτέλεσμα:- (α) να παραταθεί ο χρόνος ανάρτησης του καταλόγου μέχρι τέλος Ιουλίου 2010, (β) να απαιτηθεί από τους αιτητές, μεταξύ άλλων, να προσκομίσουν πιστοποιητικά (τίτλους ιδιοκτησίας ή ενοικιαστήρια), τα οποία να επιβεβαιώνουν την ιδιοκτησία ή την ενοικίαση της γης για την οποία ζητούσαν επιχορήγηση. Με βάση άλλες πρόνοιες της απόφασης του Υπουργικού, εντός 30 ημερών από την τελευταία ημερομηνία μετά την υποβολή των αιτήσεων, η Υπηρεσία Ανθρωπιστικών Θεμάτων υποχρεούτο να αναρτήσει ονομαστικό Κατάλογο των εγκλωβισμένων Αιτητών με όλα τα δηλωθέντα στοιχεία. Η απόφαση του Υπουργικού προέβλεπε επίσης ότι αιτήσεις που δεν είναι πλήρως αιτιολογημένες και των οποίων η ορθότητα των στοιχείων δεν είναι πιστοποιημένη από το οικείο Κοινοτικό Συμβούλιο, δεν θα λαμβάνονταν υπόψη κατά την ετοιμασία του Καταλόγου. Η πιο πάνω απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, κοινοποιήθηκε με επιστολή της Υπηρεσίας ημερ. 3.5.2010 στα Κοινοτικά Συμβούλια, μέσω των οποίων γινόταν η επικοινωνία με τους εγκλωβισμένους.
Παρά την απόφαση του Υπουργικού, η Αιτήτρια, δεν υπέβαλε δικαιολογητικά για όλες τις εκτάσεις που ισχυρίζεται ότι καλλιεργούσε και κατά συνέπεια, ορισμένες από αυτές οι οποίες δεν συνοδεύονταν με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, θεωρήθηκαν ότι εγκαταλείφθηκαν, με αποτέλεσμα να μην περιληφθούν στον Κατάλογο που ετοιμάστηκε και αναρτήθηκε στα γραφεία της Υπηρεσίας.
Για την ανάρτηση του Καταλόγου, ενημερώθηκε ο Κοινοτάρχης καθώς και τα υπόλοιπα μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου Κορμακίτη, με επιστολή της Υπηρεσίας, ημερ. 30.7.2010 και παρόλα ταύτα η Αιτήτρια, δεν υπέβαλε οποιαδήποτε ένσταση για τη μη συμπερίληψη της στον Κατάλογο.
Ακολούθως στις 23.10.2010 η Αιτήτρια με επιστολή της προς την Διευθύντρια Τμήματος Γεωργίας, την οποία κοινοποίησε και προς τον Προϊστάμενο Υπηρεσίας Ανθρωπιστικών Θεμάτων, ζητούσε όπως εξεταστεί αίτημα της για οικονομική βοήθεια για 197 σκάλες. Το Τμήμα Γεωργίας απάντησε στην Αιτήτρια με επιστολή του ημερ. 10.11.2010, με την οποία την πληροφορούσε ότι αδυνατούσε να εξετάσει το αίτημα της, καθότι η Αιτήτρια δεν υπέβαλε εντός της καθορισμένης προθεσμίας όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, με αποτέλεσμα τα τεμάχια της να μην συμπεριληφθούν στα επιλέξιμα. Πέραν τούτου της εξηγήθηκε ότι η ημερομηνία για υποβολή ενστάσεων για μη συμπερίληψη στους Καταλόγους είχε λήξει από 13.8.2010 και από τη στιγμή που η ίδια δεν άσκησε εμπρόθεσμα το δικαίωμα της, η αίτηση δεν μπορούσε να εξεταστεί.
Στο μεταξύ, στις 30.10.2010 η Αιτήτρια απέστειλε και άλλη επιστολή προς την Υπηρεσία Ανθρωπιστικών Θεμάτων, η οποία της απάντησε με επιστολή της ημερ. 16.11.2010, ότι δεν μπορούσε να τροποποιηθεί ο αρχικός Κατάλογος. Μετά την εν λόγω απάντηση η Αιτήτρια αποτάθηκε σε δικηγόρο, ο οποίος ενεργώντας εκ μέρους της απέστειλε προς την Υπηρεσία επιστολή ημερ. 7.12.2010, με την οποία εξηγούσε ότι η Υπηρεσία λανθάνετο στην προσέγγιση της και ζήτησε όπως αρθεί το λάθος και δοθεί επιδότηση στην Αιτήτρια με βάση το αίτημα της για έκταση 197 σκαλών. Η Υπηρεσία απάντησε αρνητικά, με την επιστολή της ημερ. 5.1.2011, η οποία και αποτελεί την προσβαλλόμενη πράξη.
Η Αιτήτρια εναντίον της πιο πάνω απόφασης, προβάλλει 6 λόγους ακύρωσης:- (1) Μη δέουσα έρευνα, (2) έλλειψη αιτιολογίας, (3) παραβίαση των αρχών της χρηστής διοίκησης, (4) παραβίαση του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν.158(Ι)/1999), (5) πλάνη περί τα πράγματα και (6) μη τήρηση άρτιων πρακτικών.
Οι Καθ' ων η αίτηση προς απόρριψη της παρούσας προσφυγής προβάλλουν προδικαστική ένσταση ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη, αλλά πράξη βεβαιωτική. Όπως αναφέρει η συνήγορος των Καθ' ων η αίτηση, με την προσφυγή προσβάλλεται το περιεχόμενο της επιστολής των Καθ' ων η αίτηση αρ. 2, ημερ. 5.1.2011, η οποία απαντά σε επιστολή του δικηγόρου της Αιτήτριας, ημερ. 7.12.2010. Το περιεχόμενο της επιστολής ημερ. 5.1.2011 συνιστά πράξη βεβαιωτική και σε καμία περίπτωση δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη. Όπως προβάλλει η συνήγορος των Καθ' ων η αίτηση, η μόνη εκτελεστή διοικητική πράξη, ήταν η ανάρτηση του τελικού Καταλόγου δικαιούχων εγκλωβισμένων γεωργοκτηνοτρόφων, μετά την εξέταση των υποβληθεισών ενστάσεων. Στις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου με αρ. 66.678, ημερ. 3.1.2008 και 88.646, ημερ. 14.4.2009, καθορίζεται η διαδικασία καταρτισμού αυτού του τελικού καταλόγου πληρωμής των εγκλωβισμένων γεωργοκτηνοτρόφων.
Η προδικαστική ένσταση ευσταθεί.
Αποτελεί κοινό έδαφος ότι η Αιτήτρια με την παρούσα προσφυγή προσβάλλει το περιεχόμενο της επιστολής των Καθ' ων η αίτηση 2, ημερ. 5.1.2011. Σ' αυτήν την επιστολή δεν περιέχεται εκτελεστή διοικητική πράξη η οποία να παράγει έννομα αποτελέσματα για την Αιτήτρια. Η μόνη εκτελεστή διοικητική πράξη ήταν η ανάρτηση του τελικού Καταλόγου δικαιούχων εγκλωβισμένων γεωργοκτηνοτρόφων, μετά την εξέταση των υποβληθεισών ενστάσεων. Η Αιτήτρια δεν προσέβαλε αυτή καθ' αυτήν την πράξη, αλλά και ούτε υπέβαλε εναντίον του καταλόγου οποιαδήποτε ένσταση, όπως προέβλεπε η σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Η προσβαλλόμενη απόφαση κατά την άποψή μου είναι βεβαιωτική, αφού με αυτήν οι Καθ' ων η αίτηση εμμένουν, όπως έπραξαν και στις δύο προηγούμενες επιστολές τους προς την Αιτήτρια (ημερ. 10.11.2010 και 16.11.2010), στην ορθότητα του αρχικού Καταλόγου, χωρίς να προβαίνουν σε επανεξέτασή του (βλ. σχετικά Θαλασσινός ν. Δημοκρατίας (1998) 3 ΑΑΔ 364, Ζίττης ν. Δημοκρατίας (1998) 3 ΑΑΔ 394 και IMCS Intercollege Ltd v. Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Κύπρου (2008) 3 ΑΑΔ 296). Εν πάση περιπτώσει, ο συνήγορος της Αιτήτριας στην επιστολή του δεν υπέβαλε οποιοδήποτε νέο στοιχείο προς εξέταση, αλλά στην ουσία επανέλαβε τα όσα προηγουμένως είχε διατυπώσει η Αιτήτρια στις δύο επιστολές της.
Όμως ακόμη και αν θεωρηθεί ότι εκτελεστή πράξη δεν ήταν η ανάρτηση του Καταλόγου, τότε εκτελεστή πράξη θα ήταν η απάντηση που έλαβε η Αιτήτρια στις 10.11.2010, με αποτέλεσμα η απάντηση προς το δικηγόρο της Αιτήτριας να θεωρείται και πάλιν ως επιβεβαιωτική των δύο προηγούμενων απαντήσεων που δόθηκαν στην Αιτήτρια, ημερ. 10.11.2010 και 16.11.2010.
Η προδικαστική ένσταση γίνεται δεχτή. Η προσφυγή κρίνεται μη παραδεχτή και απορρίπτεται. Υπό τις περιστάσεις, που βρίσκεται η Αιτήτρια, δεν εκδίδω οποιαδήποτε διαταγή για τα έξοδα.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.
/ΕΠσ