ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Υπόθεση Αρ. 1388/2009)

 

27 Νοεμβρίου, 2012

 

[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ  ΜΕ  ΤΟ  ΑΡΘΡΟ  146  ΤΟΥ  ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

 D.K.  WINDSUPPLY  LTD,

Αιτητές,

ν.

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ  ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,  ΜΕΣΩ

1.  ΥΠΟΥΡΓΟΥ  ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,

2.  ΕΠΑΡΧΟΥ ΠΑΦΟΥ,

Καθ' ων η Αίτηση.

________________________

 

Γεώργιος Τριανταφυλλίδης, μαζί με Ριάνα Πασιουρτίδη (κα), για τους Αιτητές.

Διονύσης Καλλίγερος, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση.

________________________

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

 

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.:  Με την παρούσα προσφυγή, αμφισβητείται η νομιμότητα της απόφασης του Επάρχου Πάφου, (ο «΄Επαρχος»), ημερομηνίας 27/7/2009, με την οποία επιβλήθηκε στους αιτητές το ποσό των €285.218,75 ως δικαιώματα έκδοσης άδειας οικοδομής, για ανέγερση αιολικού πάρκου στα τεμάχια 12, 90 κ.ά., Φύλλο/Σχέδιο 52/34.52/35 κ.ά., στο χωριό Κούκλια, στην Πάφο, ως και η νομιμότητα της μετέπειτα απόφασής του για απόρριψη του αιτήματος των αιτητών για επανεξέταση πληρωμής των επιβληθέντων δικαιωμάτων.

 

Οι αιτητές, μετά την εξασφάλιση πολεοδομικής άδειας, με αίτησή τους ζήτησαν άδεια οικοδομής για την ανέγερση αιολικού πάρκου στα πιο πάνω τεμάχια.  Ο ΄Επαρχος τους πληροφόρησε ότι το αίτημά τους εγκρίθηκε και ότι, για το σκοπό έκδοσης της αιτούμενης άδειας, θα έπρεπε να καταβληθούν τα πιο πάνω δικαιώματα, τα οποία καθορίστηκαν στη βάση του 1,25% επί της εκτιμημένης δαπάνης, όπως προβλέπεται στο ΄Αρθρο 7 του Παραρτήματος ΙΙ («Δικαιώματα») των περί Οδών και Οικοδομών Κανονισμών του 1954 έως (Αρ. 2) του 2003, (όπως τροποποιήθηκαν) - (βλ. Κ.Δ.Π. 587/2003) - (οι «Κανονισμοί»).  Κατά τον ίδιο τρόπο, καθορίστηκαν και τα τέλη αναφορικά με άδεια ανέγερσης από μέρους τους αιολικών πάρκων στα χωριά Αρχιμανδρίτα, Σουσκιού και Φασούλα, τα οποία εξετάστηκαν στα πλαίσια τριών άλλων προσφυγών - (βλ. D.K. Windsupply Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 1387/09, 10/6/11, D.K. Windsupply Ltd ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 1390/09, 26/3/12 και D.K. Windsupply Ltd  ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 1389/09, 30/4/12).

 

Οι αιτητές, με επιστολή τους προς τον ΄Επαρχο, αμφισβήτησαν τα πιο πάνω τέλη και, ειδικότερα, σε ό,τι αφορούσε τις ανεμογεννήτριες, υποστηρίζοντας ότι αυτές και τα ανεμόμετρα συνιστούσαν πρόσθετα συστήματα, τα οποία θα τοποθετούνταν μετά την ανέγερση της οικοδομής και μόνο για όσο χρόνο αυτή θα λειτουργούσε ως αιολικό πάρκο, οπόταν θα αφαιρούνταν, έτσι δεν αποτελούσαν μόνιμο μέρος της οικοδομής αλλά παραρτήματα αυτής και, ως εκ τούτου, οι δαπάνες τους δε θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη κατά τον υπολογισμό των δικαιωμάτων για την έκδοση της άδειας οικοδομής. 

 

Ο ΄Επαρχος, απορρίπτοντας το αίτημά τους για επανεξέταση των τελών, επεσήμανε ότι το θέμα διέπεται από τις πρόνοιες των Κανονισμών και ότι ο ίδιος δεν έχει δικαίωμα και/ή διακριτική ευχέρεια για ελαστική αντιμετώπιση της αίτησης.

 

Ακολούθησαν νέα διαβήματα των αιτητών, χωρίς, όμως, αποτέλεσμα. 

 

Στις 4/10/2010, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών, (ο «Διευθυντής»), με επιστολή του προς τις αρμόδιες με βάση τον περί Ρυθμίσεων Οδών και Οικοδομών Νόμο, Κεφ. 96, Αρχές, υπέδειξε όπως, για σκοπούς ομοιομορφίας και συνέπειας στον τρόπο λειτουργίας του συστήματος άσκησης οικοδομικού ελέγχου αναφορικά με, μεταξύ άλλων, αιολικά πάρκα και μεμονωμένες ανεμογεννήτριες, ανεξαρτήτως κλίμακας, μη υπολογίζεται, μέχρι την έγκριση και δημοσίευση τροποποίησης των Κανονισμών, η αξία της τυποποιημένης μονάδας που αγοράζεται έτοιμη από την αγορά και σε σχέση με την οποία, ουσιαστικά, δεν ασκείται οικοδομικός έλεγχος. 

 

Οι αιτητές, με την προσφυγή τους, την οποία καταχώρισαν στις 9/10/2009, εισηγούνται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση έρχεται σε αντίθεση με το περιεχόμενο της πιο πάνω επιστολής του Διευθυντή και ότι, συνακόλουθα, παραβιάζει τις αρχές της ισότητας και της χρηστής διοίκησης, είναι προϊόν πλάνης περί τα πράγματα και το νόμο και στερείται δέουσας έρευνας και αιτιολογίας.

 

Στις 30/4/2012, μετά την επιφύλαξη της απόφασης στην παρούσα προσφυγή, εξεδόθη από τον αδελφό Δικαστή Φωτίου η απόφαση στην Υπόθεση Αρ. 1389/09 για το αιολικό πάρκο των αιτητών στη Φασούλα, όπου ο υπολογισμός των δικαιωμάτων για την άδεια οικοδομής έγινε ακριβώς με τον ίδιο τρόπο όπως στην παρούσα, με την οποία ακυρώθηκε η εκεί προσβαλλόμενη απόφαση.  Ο αδελφός Δικαστής, αφού παρέθεσε το περιεχόμενο της επιστολής του Διευθυντή της 4/10/2009 και υπέδειξε την ερμηνευτική διάταξη που αποδίδεται στον όρο «οικοδομή», αναφέρθηκε στις Υποθέσεις Αρ. 1387/09 και 1390/09, σε νομολογία που επικαλέστηκαν οι αιτητές - (βλ. Α.ΤΗ.Κ. ν. Δήμου Αγλαντζιάς (2006) 2 Α.Α.Δ. 291) - ως και σε Γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ημερομηνίας 2/10/2009 προς το Διευθυντή.  Αποκλίνοντας από την απόφαση στην Υπόθεση Αρ. 1387/09, σημείωσε τα ακόλουθα:-  

 

«΄Εχω προσέξει ότι ο αδελφός Δικαστής Χατζηχαμπής έλαβε υπόψη και βασίστηκε και στο ότι οι ίδιοι οι αιτητές, από την όλη διατύπωση της αίτησης τους, θεώρησαν τις ανεμογεννήτριες και ανεμόμετρα ως 'οικοδομή' και επομένως δεν μπορούν να επιδοκιμάζουν και αποδοκιμάζουν ταυτόχρονα μια κατάσταση γεγονότων.

 

Μελέτησα τις αντίστοιχες θέσεις και το ενώπιον μου έγγραφο υλικό.  ΄Εχω σοβαρές επιφυλάξεις κατά πόσον η παρούσα περίπτωση είναι τέτοια που να τυγχάνει εφαρμογής το πιο πάνω δόγμα.  Σημειώνω επίσης ότι στο γεγονός αυτό, ότι δηλαδή οι ίδιοι οι αιτητές στην αίτηση τους θεώρησαν τις ανεμογεννήτριες ως οικοδομή, βασίστηκε τόσο ο ΄Επαρχος Πάφου όσο και ο Γενικός Εισαγγελέας στην προαναφερθείσα γνωμάτευση του.

 

Κρίνω ότι είναι ουσιαστικό όπως εξεταστεί η όλη διατύπωση της αίτησης.  Αν για παράδειγμα οι αιτητές δήλωναν ένα ενιαίο ποσό για την αξία όλου του έργου, χωρίς διαχωρισμό κτιρίων και ανεμογεννητριών, τότε δυνατό να ήταν εύλογη η άποψη των καθ' ων η αίτηση ότι δηλαδή οι ίδιοι οι αιτητές θεώρησαν  αυτά ως 'οικοδομή'.  Αν όμως οι ίδιοι έδωσαν ξεχωριστές αξίες, πράγμα που από τα έγγραφα και επιστολές που είναι ενώπιον μου, αλλά και όπως προκύπτει από το φάκελο της διοίκησης, προφανώς έγινε, τότε δεν μπορεί να ερμηνευθεί ότι οι αιτητές θεωρούσαν τις ανεμογεννήτριες και τα ανεμόμετρα ως 'οικοδομή'.  ΄Αλλωστε την αντίδραση τους στο να θεωρηθούν αυτά ως 'οικοδομή' την εκδήλωσαν αμέσως.

 

Τα πιο πάνω δικαιολογούν τον ισχυρισμό των αιτητών ότι δεν έγινε η δέουσα διερεύνηση της όλης υπόθεσης και αυτό υποστηρίζεται και από την προαναφερθείσα επιστολή/εγκύκλιο του Γενικού Διευθυντή Υπουργείου Εσωτερικών ημερ. 4/10/2010 από την οποία προκύπτει επίσης και η αβεβαιότητα ως προς τα κατά πόσο θα πρέπει να θεωρούνται οι ανεμογεννήτριες και τα ανεμόμετρα ως μέρος της 'οικοδομής'.  Ο όλος προβληματισμός τους βασίζεται και στο ότι τα αιολικά πάρκα αποτελούν ένα καινοφανές είδος 'οικοδομής' που δεν μπορεί να ήταν υπόψη του νομοθέτη όταν θεσπίστηκε ο περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμος Κεφ. 96.

 

Στην απόφαση του αδελφού Δικαστή Χατζηχαμπή δεν εξετάστηκε η επίπτωση της εν λόγω εγκυκλίου στην όλη υπόθεση για το λόγο ότι δεν καλυπτόταν ο ισχυρισμός από τους νομικούς λόγους της προσφυγής.  Στην παρούσα καλύπτεται το θέμα, ως αποτέλεσμα σχετικής τροποποίησης.»

 

 

 

Στη συνέχεια, διαφοροποιούμενος από την απόφαση στην Υπόθεση Αρ. 1390/09, επεσήμανε τα πιο κάτω:-

 

«Στην έκταση που η απόφαση του αδελφού Δικαστή Νικολάτου είναι ότι δεν παραβιάστηκε η εγκύκλιος της 4/10/2010 συμφωνώ, αφού αυτή δεν υπήρχε όταν εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση.  ΄Ομως η εν λόγω εγκύκλιος που εξαιρεί ρητά, στην περίπτωση των αιολικών πάρκων, τις ανεμογεννήτριες και η ρητή αναφορά εκ μέρους των αιτητών στη συμπληρωματική τους γραπτή αγόρευση ότι σε 5 άλλες περιπτώσεις κατά τον υπολογισμό των δικαιωμάτων για παρόμοιο έργο οι καθ' ων η αίτηση δεν ζήτησαν δικαιώματα για τις ανεμογεννήτριες, που δεν έχει αμφισβητηθεί παρά το ότι ζητήθηκε ρητά από τους αιτητές να διαψεύσουν το γεγονός αυτό, συνηγορούν στο πιο πάνω εύρημα μου ότι στην όλη υπόθεση δεν έχει διεξαχθεί η δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα.  Ενώ όπως προκύπτει από το φάκελο (τεκμήριο στην 1387/2009) οι αιτητές στην αίτηση τους επισύναψαν όγκο εγγράφων (κατασκευαστικά σχέδια κ.λ.π.) στην προσβαλλόμενη απόφαση απλώς παρατίθεται ο τρόπος υπολογισμού των τελών ως εξής:

 

'Ανάλυση Τελών των Αδειών Οικοδομής Αιολικού Πάρκου Αρ. Φακ. Β1143/08,

Φασούλα:

 

Δαπάνες Εργασιών                 €630,000.00 Χ 1% =    €6,300.00

      «       Οδικού Δικτύου     €1.187,500.00 Χ 1% =  €11,875.00 

      «       Ανεμογεννητριών  €18,900,000.00 Χ 1% = €189,000.00'

 

Σύμφωνα με τις αυθεντίες που ανέφερα πιο πάνω (Tsiolis[1] και Α.ΤΗ.Κ[2].), το όλο θέμα είναι πραγματικό.  Ενόψει και της ιδιάζουσας φύσης του όλου έργου, κρίνω ότι ήταν σημαντικό όπως η υπόθεση εξεταζόταν με αναφορά στην όλη κατασκευή και να δοθεί αιτιολογία γιατί οι ανεμογεννήτριες, οι οποίες στην περίπτωση της Φασούλας (αντικείμενο της παρούσας προσφυγής) ήταν αξίας πολλαπλάσιας των κτιριακών εργασιών, θεωρούνταν ως μέρος της 'οικοδομής'.  Η πολυπλοκότητα του υπό εξέταση θέματος όσον αφορά τα γεγονότα φαίνεται και από τις διαζευκτικές απόψεις που εκφράζονται στην προαναφερθείσα γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα, παρά το ότι έκλινε προς την άποψη ότι οι ανεμογεννήτριες αποτελούν 'οικοδομή'.  Επομένως καταλήγω ότι εκτός από μη δέουσα έρευνα, δεν υπάρχει ούτε επαρκής αιτιολογία και επίσης η απόφαση λήφθηκε κατά πλάνη ότι οι ίδιοι οι αιτητές θεωρούσαν τις ανεμογεννήτριες ως 'οικοδομή'.»

 

 

 

Συμφωνώ με τα πιο πάνω.  Και εδώ η επιστολή του Διευθυντή είναι μεταγενέστερη της επίδικης απόφασης, οπόταν δεν μπορεί να γίνεται λόγος για παραβίαση των οδηγιών που περιέχονται σ' αυτή.  Αποκαλύπτει, όμως, ότι το ζήτημα εξέτασης αιτήσεων και έκδοσης αδειών για μη συμβατικές οικοδομές, όπως σταθμούς ραδιοτηλεπικοινωνίας, φωτοβολταϊκά συστήματα, αιολικά πάρκα, μεμονωμένες ανεμογεννήτριες, κ.ά., δεν ήταν συνηθισμένο.  Η κατάσταση, συνεπώς, που δημιουργήθηκε επέβαλλε, λόγω και της απουσίας νομοθετικής ρύθμισης, εκτεταμένη έρευνα των δεδομένων και των ιδιαίτερων περιστατικών της κάθε υπόθεσης.  Οι αιτητές, στην επιστολή τους με την οποία ζητούσαν αναθεώρηση των τελών που τους είχαν επιβληθεί, είχαν επισυνάψει βεβαιώσεις της σχεδιάστριας εταιρείας των θεμελίων των ανεμογεννητριών και της κατασκευάστριας εταιρείας τους, ότι αυτές αποτελούσαν συναρμολογούμενα μέρη και όχι προσαρτήματα της οικοδομής.  Επίσης, στην τροποποιημένη γραπτή τους αγόρευση, αναφέρονται σε πέντε άλλες περιπτώσεις, όπου οι ανεμογεννήτριες δε θεωρήθηκαν ως οικοδομή και δε συνυπολογίστηκε η αξία τους για τον υπολογισμό των δικαιωμάτων που απαιτήθηκαν για την έκδοση άδειας οικοδομής, χωρίς η πλευρά των καθ' ων η αίτηση να αναφέρει οτιδήποτε.

 

Καταλήγω, ενόψει των γεγονότων της υπόθεσης, ότι αυτά απαιτούσαν περαιτέρω έρευνα και πληρέστερη αιτιολογία.  Απλή παράθεση του τρόπου υπολογισμού των ποσών που, εν τέλει, επιβλήθηκαν δεν είναι αρκετή.

 

Η προσφυγή επιτυγχάνει, με έξοδα υπέρ των αιτητών, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.

 

      Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, σύμφωνα με το ΄Αρθρο 146.4(β) του Συντάγματος.   

 

 

 

 

 

                                                                            Ε. Παπαδοπούλου,

                                                                                         Δ.

 

/ΜΠ