|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Ράφτης Αντώνης ν. Kυπριακής Δημοκρατίας και Άλλων (2002) 3 ΑΑΔ 345
Πιερίδη Ολυμπία ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (Αρ. 2) (2007) 3 ΑΑΔ 543
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 81/2010)
23 Oκτωβρίου, 2012
[ΝΙΚΟΛΑЇΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΕΛΕΝΗ ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
2. ΡΕΒΕΚΚΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ
3. ΕΛΠΙΔΩΡΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
4. ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
5. ΕΛΛΗ ΣΑΒΕΡΙΑΔΗ
6. ΑΝΔΡΟΥΛΛΑ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ
7. ΠΑΝΑΓΗΣ ΕΦΡΑΙΜ ΠΑΝΑΓΗ
8. ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ
9. ΒΑΡΒΑΡΑ ΑΝΤΩΝΗ ΧΑΝΝΑ
10. ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΠΕΡΙΚΛΗ
11. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
12. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
13. ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΣΑΓΚΑΡΑΣ
14. ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΥΛΩΝΑΣ
15. ΠΑΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑ
16. ΖΑΝΤΗΣ ΝΙΚΟΣ
17. ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
18. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΡΙΣΤΟΦΗ
19. ΓΚΡΙΝΤΖΑΛΗ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
Καθ΄ων η αίτηση.
_______________
Ν. Θεοδώρου για Πεκρής & Θεοδώρου, για τους Αιτητές.
Δ. Εργατούδη (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή οι αιτητές αξιώνουν ακύρωση της απόφασης των καθ΄ ων η αίτηση να απαλλοτριώσουν αριθμό τεμαχίων ιδιοκτησίας τους με σκοπό τη διεύρυνση και βελτίωση του κύριου δρόμου του Τραχωνίου. Η αιτήτρια 2 απέσυρε την προσφυγή της στις 9.3.2010.
Το προτεινόμενο έργο αφορά την αναβάθμιση του υφιστάμενου κύριου δρόμου που διασχίζει το Τραχώνι, από την είσοδο της κοινότητας μέχρι την έξοδο της κατοικημένης περιοχής. Η διεύρυνση και βελτίωση του δρόμου θεωρήθηκε απαραίτητη γιατί θα βελτιώσει λειτουργικά και αισθητικά την είσοδο μιας μεγάλης κοινότητας, η οποία τώρα εξυπηρετείται από ένα δρόμο με δύο στενές λωρίδες κυκλοφορίας, χωρίς τον απαραίτητο οδικό φωτισμό, πεζοδρόμια και οχετούς συλλογής όμβριων υδάτων.
Μετά από αίτημα του Κοινοτικού Συμβουλίου Τραχωνίου για διεύρυνση και βελτίωση του υφιστάμενου κύριου δρόμου της κοινότητας, σχεδιάστηκε ρυθμιστικό σχέδιο το οποίο εγκρίθηκε, τόσο από το Κοινοτικό Συμβούλιο Τραχωνίου, όσο και από την Τεχνική Επιτροπή του Κεντρικού Φορέα Επίλυσης Κυκλοφοριακών Προβλημάτων. Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος στην οποία υποβλήθηκαν τα σχέδια, υπέδειξε μέτρα για μείωση των επιπτώσεων στο περιβάλλον από την εκτέλεση του έργου.
Το Τμήμα Δημοσίων ΄Εργων προχώρησε μέσω ιδιώτη μελετητή στην ετοιμασία των κατασκευαστικών σχεδίων, προδιαγραφών και εγγράφων προσφορών και το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας διεξήγαγε επιτόπου χωρομετρική εργασία και ετοίμασε σχέδια και πίνακες περιγραφής της επηρεαζόμενης ακίνητης ιδιοκτησίας που ήταν αναγκαίο να απαλλοτριωθεί.
Η Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας με αριθμό 4319 και ημερομηνία 7.11.2008, ως Ατομική Διοικητική Πράξη υπ΄ αρ. 994.
Σε όλους τους επηρεαζόμενους από την αναφερόμενη Γνωστοποίηση ιδιοκτήτες γης, ανάμεσα στους οποίους βρίσκονταν όλοι οι αιτητές, στάληκαν διπλοσυστημένες επιστολές με τις οποίες τους γνωστοποιήθηκε ο επηρεασμός των τεμαχίων τους και τους ζητήθηκε, σε περίπτωση που έχουν ένσταση για την σκοπούμενη απαλλοτρίωση να την υποβάλουν στον Υπουργό Εσωτερικών. Επειδή υπήρχαν ιδιοκτήτες στους οποίους δεν κατέστη δυνατό να παραδοθούν οι διπλοσυστημένες επιστολές, τα ονόματά τους δημοσιεύτηκαν σε δύο καθημερινές εφημερίδες παγκύπριας κυκλοφορίας, μαζί με τη Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης και τα επηρεαζόμενα τεμάχια.
Εναντίον της Γνωστοποίησης Απαλλοτρίωσης, υποβλήθηκαν στον Υπουργό Εσωτερικών ενστάσεις, οι οποίες μελετήθηκαν. Διαφάνηκε ότι ο επηρεασμός των τεμαχίων δεν ήταν δυσμενής και καταστροφικός για την αναπτυξιακή ικανότητά τους. Αφού διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχουν σοβαροί λόγοι που να δικαιολογούν την αποδοχή τους οι ενστάσεις απορρίφθηκαν από την εξ Υπουργών Επιτροπή στις 27.10.2009. Το Διάταγμα Απαλλοτρίωσης δημοσιεύτηκε τελικά ως Ατομική Διοικητική Πράξη, υπ΄ αρ. 917, στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας υπ΄ αρ. 4326, ημερομηνίας 6.11.2009.
Οι ιδιοκτήτες των επηρεαζόμενων τεμαχίων που είχαν υποβάλει ένσταση, ενημερώθηκαν σχετικά για την απόρριψη των ενστάσεών τους.
Εναντίον του Διατάγματος Απαλλοτρίωσης ασκήθηκε η παρούσα προσφυγή.
Οι αιτητές υποστηρίζουν ότι η προσβαλλόμενη πράξη ελήφθη χωρίς δέουσα έρευνα και πάσχει γιατί πριν από τη λήψη της δεν είχε προηγηθεί η επιβαλλόμενη υπό τις περιστάσεις τεχνοοικονομική μελέτη, με αποτέλεσμα η απόφαση να είναι προϊόν ανεπαρκούς ή πλημμελούς έρευνας και προϊόν νομικής και πραγματικής πλάνης, ενώ στερείται αιτιολογίας.
Είναι πάγια νομολογημένο ότι η διαδικασία και ο τρόπος έρευνας που θα ακολουθηθεί ποικίλει αναλόγως με το υπό εξέταση ζήτημα και ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια της διοίκησης. Η μορφή της έρευνας είναι συνυφασμένη με τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης. Η τελική εκτίμηση των γεγονότων και η λήψη της σχετικής απόφασης αποτελεί καθήκον και υποχρέωση του αρμόδιου οργάνου. Το κριτήριο για την πληρότητα της έρευνας έγκειται στη συλλογή και διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων τα οποία παρέχουν βάση για ασφαλή συμπεράσματα. Η έρευνα είναι επαρκής εφ΄ όσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται (Ράφτης ν. Δημοκρατίας κ.α. (2002) 3 Α.Α.Δ. 345).
Ο διοικητικός φάκελος δεν επιβεβαιώνει το επιχείρημα των αιτητών. Για την απόφαση για βελτίωση του δρόμου, φαίνεται ότι οι καθ΄ ων η αίτηση στάθμισαν στο σύνολό τους όλα τα δεδομένα που αφορούσαν το έργο μέσω του συντονισμού όλων των αρμόδιων υπηρεσιών. Ετοιμάστηκε ρυθμιστικό σχέδιο από το αρμόδιο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, ενώ για το θέμα έγινε μελέτη μέσω ιδιώτη μελετητή, ο οποίος προχώρησε και στην ετοιμασία των κατασκευαστικών σχεδίων προδιαγραφών και εγγράφων. ΄Ολοι οι επηρεαζόμενοι ειδοποιήθηκαν και είχαν την ευκαιρία να υποβάλουν ενστάσεις.
Το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως μελέτησε το ρυθμιστικό σχέδιο λαμβάνοντας υπ΄ όψιν το είδος και τη χωροθέτηση του δρόμου, τις πολεοδομικές ζώνες, τις ανάγκες της περιοχής και τις υφιστάμενες δεσμεύσεις και ετοίμασε ρυθμιστικό σχέδιο το οποίο συζήτησε με το Κοινοτικό Συμβούλιο Τραχωνίου το οποίο έδωσε και την έγκρισή του. Στη συνέχεια το ρυθμιστικό σχέδιο τέθηκε για συζήτηση στην Τεχνική Επιτροπή του Κεντρικού Φορέα Επίλυσης Κυκλοφοριακών Προβλημάτων, στην οποία συμμετέχουν το Τμήμα Δημοσίων ΄Εργων, το Αρχηγείο Αστυνομίας, το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως και η επηρεαζόμενη κοινότητα. Το σχέδιο μελετήθηκε και εγκρίθηκε σε σχέση με την κυκλοφοριακή λειτουργία και ασφάλεια. Ακολούθως το σχέδιο τέθηκε ενώπιον της Περιβαλλοντικής Αρχής η οποία προέβη σε συγκεκριμένες εισηγήσεις.
Από την εξέταση των ενστάσεων προκύπτει ότι από τα τεμάχια τριών αιτητριών (1, 8 και 9) επηρεάζεται μικρή μόνο έκταση η απαλλοτρίωση της οποίας δεν εμποδίζει την αναπτυξιακή ικανότητα των τεμαχίων.
Κάτω από τις περιστάσεις θεωρώ ότι υπήρξε πλήρης έρευνα και ολοκληρωμένη μελέτη και η διοίκηση έλαβε υπ΄ όψιν της τον επηρεασμό των ιδιωτικών περιουσιών, με αποτέλεσμα να προκριθεί η λιγότερο επαχθής για τους αιτητές λύση. Από το διοικητικό φάκελο δεν διαπιστώνω οτιδήποτε το μεμπτό στη διαδικασία που προηγήθηκε της προσβαλλόμενης απόφασης.
Όσον αφορά τη λήψη μέτρων για την ομαλή πρόσβαση των επηρεαζομένων στα υποστατικά τους, κατά την ετοιμασία των κατασκευαστικών στοιχείων ελήφθη πρόνοια για απρόσκοπτη πρόσβαση σε όλα τα αδειούχα υποστατικά, τόσο κατά την κατασκευή, όσο και μετά την ολοκλήρωση του έργου. Ακόμα ελήφθη πρόνοια στο συμβόλαιο του εργολάβου του έργου για την τήρηση ασφαλούς πρόσβασης στα γειτνιάζοντα υποστατικά.
Το θέμα της επιλογής των συγκεκριμένων τεμαχίων και της αναγκαιότητας απαλλοτρίωσης, αποτελεί τεχνικό θέμα στο οποίο το δικαστήριο δεν μπορεί να επέμβει (Χωματένος ν. Δήμου Ιδαλίου (2009) 3 Α.Α.Δ. 13 και Πιερίδη ν. Δημοκρατίας (2007) 3 Α.Α.Δ. 543).
Εξ ίσου απορριπτέος είναι και ο ισχυρισμός των αιτητών ότι η απόφαση είναι αναιτιολόγητη και ελήφθη καθ΄ υπέρβαση ή κατάχρηση εξουσίας. Είναι σαφές από το διοικητικό φάκελο ότι η διεύρυνση και βελτίωση του κύριου δρόμου Τραχωνίου, ανάγεται στην αναβάθμιση του υφιστάμενου κύριου δρόμου που διασχίζει το χωριό, κρίθηκε δε απαραίτητη γιατί θα βελτιώσει λειτουργικά την είσοδο της κοινότητας, η οποία τώρα εξυπηρετείται από δρόμο με δύο στενές λωρίδες κυκλοφορίας, χωρίς πεζοδρόμια, οδικό φωτισμό και οχετούς συλλογής όμβριων υδάτων. Βρίσκω ότι η πιο πάνω αιτιολογία και σαφής είναι και επαρκής.
Δεν είναι αναγκαίο να καταγραφεί λεπτομερώς η κάθε ένσταση, ούτε και η συζήτηση που διεξήχθη μεταξύ των μελών της εξ Υπουργών Επιτροπής.
Τέλος, οι αιτητές υποστηρίζουν ότι η προσβαλλόμενη πράξη παραβιάζει τις αρχές της χρηστής διοίκησης, της αναλογικότητας και της αναζήτησης του προσφορότερου και επαρκέστερου μέτρου για την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Εκτός του ότι η αναφορά είναι γενικόλογη, από το διοικητικό φάκελο είναι σαφές ότι οι καθ΄ ων η αίτηση έλαβαν όλα τα μέτρα για την επίτευξη του σκοπού με το λιγότερο επαχθή τρόπο.
Οι αιτητές αναφέρονται και σε τεμάχια τα οποία εμπίπτουν στις βρεττανικές βάσεις και σε τεμάχιο το οποίο είναι τουρκοκυπριακής ιδιοκτησίας. Οι αιτητές δεν δικαιούνται στις πιο πάνω αναφορές αφού δεν είναι ιδιοκτήτες των συγκεκριμένων τεμαχίων και συνεπώς στερούνται του αναγκαίου εννόμου συμφέροντος. Παρ΄ όλα αυτά, θα πρέπει να σημειωθεί ότι στο Παράρτημα 4 (το επισυνημμένο στη γραπτή αγόρευση των καθ΄ ων η αίτηση) υπάρχουν τα σχετικά έγγραφα στα οποία φαίνονται οι ενέργειες στις οποίες προέβησαν οι καθ΄ ων η αίτηση σε συνεργασία με την αρμόδια αρχή των βάσεων, ενώ στο Παράρτημα 5 (στη γραπτή αγόρευση των καθ΄ων η αίτηση), φαίνεται η συγκατάθεση του Κηδεμόνα Τουρκοκυπριακών Περιουσιών αναφορικά με το τεμάχιο που είναι τουρκοκυπριακής ιδιοκτησίας.
Εν όψει των πιο πάνω η προσφυγή απορρίπτεται, με έξοδα εναντίον των αιτητών, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Φρ. Νικολαΐδης, Δ.
/ΜΔ