|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1597/2010)
12 Σεπτεμβρίου, 2012
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΓΑΠΙΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΥΓΕΙΑΣ,
Καθ΄ου η Αίτηση.
Α. Κακογιάννη (κα), για τον Αιτητή.
Λ. Γρηγορίου (κα), για τον Καθ΄ου η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Με την προσφυγή του, ο Αιτητής ζητά την ακύρωση της απόφασης του Καθ' ου η αίτηση ημερ. 22.9.2010, με την οποία απορρίφθηκε αίτημα για κάλυψη εξόδων θεραπείας στον ιδιωτικό τομέα, η οποία στοίχισε €17.940.95 σ.
Τα γεγονότα της υπόθεσης
Στην Κυπριακή Δημοκρατία υπάρχει «Σχέδιο Παροχής Οικονομικής Αρωγής για Υπηρεσίες Υγείας που δεν προσφέρονται στο Δημόσιο Τομέα ή δεν προσφέρονται μέσα στα χρονικά όρια που από ιατρικής άποψης επιβάλλει η κατάσταση της υγείας του ασθενούς» (στο εξής «το Σχέδιο»), το οποίο δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 7.12.2007. Τα άρθρα 2 και 9 είναι σχετικά με την περίπτωση του Αιτητή. Τα δύο άρθρα του Σχεδίου προβλέπουν ότι:-
«Κριτήρια
Άρθρο 2
Ασθενής αποστέλλεται στον ιδιωτικό τομέα ή στο εξωτερικό για διάγνωση ή θεραπεία:-
(α) αν η πάθηση του δεν μπορεί να τύχει αποτελεσματικής διάγνωσης ή θεραπείας στα κρατικά νοσηλευτήρια, λόγω έλλειψης των κατάλληλων διαγνωστικών ή θεραπευτικών μέσων,
(β) αν το είδος της πάθησης είναι τέτοιο που δεν υπάρχει επαρκής πείρα τόσο στην αποτελεσματική διάγνωση όσο και στην θεραπεία της από τα κρατικά νοσηλευτήρια,
(γ) αν η διάγνωση ή θεραπεία δεν μπορεί να παρασχεθεί από τα κρατικά νοσηλευτήρια μέσα στα χρονικά όρια που από ιατρική άποψη επιβάλλει η κατάσταση της υγείας του ασθενούς και η πιθανή εξέλιξη της υγείας του.
Νοείται ότι ο ασθενής αποστέλλεται κατά προτεραιότητα στον ιδιωτικό τομέα στην Κύπρο και σε περίπτωση που σύμφωνα με τα κριτήρια που αναφέρονται πιο πάνω η ανάγκη δεν μπορεί να ικανοποιηθεί ούτε στα νοσηλευτήρια του ιδιωτικού τομέα, τότε ο ασθενής αποστέλλεται στο εξωτερικό.
............................
Κάλυψη περιπτώσεων εκ των υστέρων
Άρθρο 9
1. Ασθενής ο οποίος μετέβη στο εξωτερικό για διάγνωση ή θεραπεία χωρίς προηγουμένως να ακολουθήσει τη διαδικασία που προβλέπεται στα προηγούμενα άρθρα, δικαιούται να ζητήσει, με αίτησή του προς το Γενικό Διευθυντή, το αργότερο μέσα σε δύο μήνες από την επιστροφή του στην Κύπρο την καταβολή μέρους ή του συνόλου των σχετικών εξόδων από τη Δημοκρατία. Σε περίπτωση που ο ασθενής έτυχε διάγνωσης ή θεραπείας στον ιδιωτικό τομέα στην Κύπρο, η αίτηση υποβάλλεται στον Διευθυντή το αργότερο μέσα σε δύο μήνες από τη συμπλήρωση της διάγνωσης/θεραπείας.
2. Ο Γενικός Διευθυντής ή ο Διευθυντής, λαμβάνοντας υπόψη τις περιστάσεις και τη σοβαρότητα της περίπτωσης ικανοποιηθεί ότι εύλογα δεν υπήρχαν περιθώρια τήρησης της διαδικασίας εκ των προτέρων έγκρισης, παραπέμπει την αίτηση για εξέταση από την Επιτροπή Ειδικών, όπως προβλέπεται στα άρθρα 6 έως 8.
3. Εφόσον ο Γενικός Διευθυντής ή ο Διευθυντής, με βάση την έκθεση της Επιτροπής Ειδικών, ικανοποιηθεί ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις που προβλέπει το Σχέδιο, δύναται να αποφασίσει με βάση το άρθρο 12 την καταβολή στον ασθενή μέρους ή του συνόλου των εξόδων με τα οποία αυτός επιβαρύνθηκε για σκοπούς διάγνωσης ή θεραπείας. Ο Γενικός Διευθυντής σε τέτοια περίπτωση λαμβάνει υπόψη και την επιβάρυνση την οποία θα είχε η Δημοκρατία, αν ο ασθενής ακολουθούσε την κανονική διαδικασία.»
Στις 6.5.2010 ο Αιτητής, με επιστολή του στο Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Υγείας, ζητούσε την εκ των υστέρων παραχώρηση οικονομικής αρωγής για κάλυψη των εξόδων του για ριζική προστατεκτομή η οποία διενεργήθηκε στον ιδιωτικό τομέα με τη ρομποτική μέθοδο, με το δικαιολογητικό ότι αυτή η μέθοδος δε διενεργείται στα Κρατικά Νοσηλευτήρια.
Ακολούθως, το αίτημά του, με βάση το Σχέδιο στάληκε στην Επιτροπή Ειδικών Ουρολογίας για εξέταση. Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Υγείας, ως αρμόδια αρχή, αφού ενημερώθηκε για την απάντηση της Επιτροπής, απέρριψε το αίτημα και ο Αιτητής ενημερώθηκε με επιστολή ημερ. 22.9.2010. Το περιεχόμενο της έχει ως εξής:-
«Θέμα: Αίτημα για κάλυψη εξόδων θεραπείας στον ιδιωτικό τομέα
Έχω οδηγίες να αναφερθώ στην επιστολή σας προς τον Υπουργό Υγείας και να σας ενημερώσω ότι με βάση το Σχέδιο Παροχής Οικονομικής Αρωγής για υπηρεσίες Υγείας που δεν προσφέρονται στο Δημόσιο τομέα, άρθρο 9 "κάλυψη περιπτώσεων εκ των υστέρων" το αίτημα σας στάληκε στην επιτροπή Ουρολογίας για εξέταση και απορρίφθηκε επειδή κατά τον ουσιώδη χρόνο της διενέργειας της είχατε υπερβεί το ηλικιακό όριο μέσα στα πλαίσια του οποίου το δημόσιο επιχορηγεί την συγκεκριμένη μέθοδο.»
Ο Αιτητής προς ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης, προβάλλει τρεις λόγους ακύρωσης, ότι υπάρχει:- (1) παραβίαση της αρχής της ισότητας, (2) παραβίαση της σχετικής νομοθεσίας, των προνοιών του Σχεδίου και των αρχών της χρηστής διοίκησης και (3) έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας.
Θα ξεκινήσω από το δεύτερο λόγο ακύρωσης. Το κύριο παράπονο του Αιτητή είναι ότι οι καθ' ων η αίτηση αυθαίρετα έθεσαν ηλικιακό κριτήριο, ενώ κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται στο Σχέδιο. Πρόκειται για εσφαλμένη και πεπλανημένη ερμηνεία του Σχεδίου, ανάφερε η δικηγόρος του Αιτητή. Συμφωνώ. Όντως στο άρθρο 2 του Σχεδίου, το οποίο καθορίζει τα σχετικά κριτήρια, δεν τίθενται ηλικιακά κριτήρια. Ούτε στο άρθρο 9 που αφορά την εκ των υστέρων κάλυψη των εξόδων, γίνεται οποιαδήποτε αναφορά στην ηλικία του Αιτητή. Η μόνη αναφορά σε ηλικία γίνεται στο άρθρο 8, το οποίο αφορά στην «Έκθεση της Επιτροπής Ειδικών Ιατρών». Στο εδάφιο 2(β) προβλέπονται τα εξής:-
«8(2) Η έκθεση της Επιτροπής περιγράφει την πάθηση του ασθενούς και τη γνώμη της Επιτροπής προς τα ακόλουθα:-
(α) Κατά πόσον δεν μπορεί να γίνει αποτελεσματική διάγνωση ή θεραπεία του ασθενούς σε κυβερνητικά ή ιδιωτικά ιδρύματα στην Κύπρο, λόγω έλλειψης των κατάλληλων διαγνωστικών ή θεραπευτικών μέσων.
(β) Κατά πόσον υπάρχει δυνατότητα αποτελεσματικής διάγνωσης ή θεραπείας είτε στον ιδιωτικό τομέα είτε στο εξωτερικό, η οποία λαμβανομένης σοβαρά υπόψη της ηλικίας και της κατάστασης της υγείας του ασθενούς, μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη διάσωση της ζωής του ή στην πρόληψη σοβαρής σωματικής ή διανοητικής αναπηρίας, ή στην παροχή θεραπείας που θα μπορούσε να συμβάλει ουσιαστικά στη μόνιμη βελτίωση της κατάστασής του.»
Όμως η πιο πάνω αναφορά σε ηλικία, δεν τίθεται ως κριτήριο, αλλά ως ένα από τα στοιχεία επί των οποίων η Επιτροπή θα πρέπει να καταγράφει τη γνώμη της. Στην προκειμένη περίπτωση, η Επιτροπή Ειδικών Ιατρών, στην Έκθεσή της ημερ. 9.9.2010 δεν αναφέρει οτιδήποτε περί ηλικίας και περιορίζεται να σημειώσει ότι:-
«Διάγνωση: Καρκίνος Προστάτη
Θέμα: Αίτημα για αποστολή στο εξωτερικό για ρομποτική ριζική προστατεκτομή
Η Επιτροπή Ειδικών Ουρολογίας μελέτησε την περίπτωση του πιο πάνω ασθενή με βάση το άρθρο 2 του Σχεδίου Παροχής Οικονομικής Αρωγής για υπηρεσίες Υγείας που δεν προσφέρονται στο Δημόσιο Τομέα και κρίνει ότι δεν πληρεί τα κριτήρια μας για ρομποτική ριζική προστατεκτομή.»
Η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ημερ. 22.9.2010, όπως καταγράφεται στη σελίδα 3 πιο πάνω, όχι μόνο είναι αυθαίρετη, αλλά ταυτόχρονα και αναιτιολόγητη, αφού δεν εξηγεί το νομικό πλαίσιο στη βάση του οποίου απορρίφθηκε η αίτηση με βάση την ηλικία. Με τον τρόπο που διατύπωσαν την απάντησή τους οι Καθ' ων η αίτηση, δεν είναι καθόλου σαφές γιατί εισήχθη το ηλικιακό κριτήριο και επομένως η απόφαση πάσχει από έλλειψη επαρκούς αιτιολογίας. Η αναγκαιότητα παροχής της δέουσας αιτιολογίας, πηγάζει από την αρχή της νομιμότητας και την ανάγκη να διαπιστώνεται η ορθή εφαρμογή του Νόμου, ώστε να διευκολύνεται ο δικαστικός έλεγχος (βλ. Δημοκρατία ν. Krashias Industries Ltd (2009) 3 AAΔ 92). Ενίοτε, μια ανεπαρκής αιτιολογημένη απόφαση μπορεί να συμπληρωθεί από το διοικητικό φάκελο. Εδώ δεν υπάρχουν τα αναγκαία στοιχεία για κάτι τέτοιο. Αντίθετα, από έρευνα του διοικητικού φακέλου προκύπτει, όπως έχω ήδη σημειώσει, ότι η Επιτροπή Ειδικών Ουρολογίας, από την οποία ζητήθηκε σύσταση, γενικά και αόριστα αποφαίνεται ότι με βάση το άρθρο 2 του Σχεδίου η περίπτωση του Αιτητή «δεν πληροί τα κριτήρια για ρομποτική ριζική προστατεκτομή», το οποίο ήταν το ζητούμενο. Η Επιτροπή Ουρολογίας, όχι μόνο δεν εξειδικεύει σε ποια ακριβώς πρόνοια του άρθρου 2 αναφέρεται, αλλά καμία αναφορά δεν κάμνει στην ηλικία του Αιτητή. Κατά την κρίση μου, η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αναιτιολόγητη και ως τέτοια θα πρέπει να ακυρωθεί.
Υπό τις περιστάσεις, καθίσταται αχρείαστο να επεκταθώ σε θέματα συνταγματικότητας, ενώ το θέμα της έρευνας που εγείρεται με τον τρίτο λόγο ακύρωσης, είναι άσχετο.
Η προσφυγή επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, δυνάμει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος, με €1.300 έξοδα, πλέον ΦΠΑ, υπέρ του Αιτητή.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.
/ΕΠσ