ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Θεοχαρίδης Πανίκος ν. Δημοκρατίας (1998) 3 ΑΑΔ 63
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υποθ. Αρ.1477 /2010)
4 Σεπτεμβρίου, 2012
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ/στης]
Αναφορικά με τα ΄Αρθρα 146 του Συντάγματος
ΜΙΚΗΣ ΛΑΚΑΤΑΜΙΤΗΣ
Αιτητής,
-και -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, μέσω
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Καθ΄ων η αίτηση.
------------------------
Α.Σ.Αγγελίδης, για την Αιτήτρια.
Μ.Θεοκλήτου, (κα.), για τους Καθ΄ων η αίτηση
-----------------------
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Ο αιτητής, όντας για πολλά δικαιούχος αναπηρικού οχήματος, με βάση το Σχέδιο Παροχής Οικονομικής Βοήθειας σε ΄Ατομα με Αναπηρία, για την Απόκτηση Αυτοκινήτου («το Σχέδιο») ελάμβανε χορηγία για την αγορά τέτοιου οχήματος.
Στις 7 Ιουνίου 2010, υπέβαλε αίτημα για απαλλαγή της υποχρέωσης καταβολής τελών κυκλοφορίας για το νέο όχημα που προτίθετο να αγοράσει. Το σχετικό αίτημα έγινε αποδεχτό με επιστολή ημερ. 15 Ιουνίου 2010, αφού είχε χαρακτηριστεί ως δικαιούχος με βάση το Σχέδιο.
Ακολούθως ο αιτητής υπέβαλε, με επιστολή ημερ. 22 Ιουνίου 2010, αίτημα για παραχώρηση οικονομικής βοήθειας για την πληρωμή των φόρων και δασμών του νέου οχήματος που στόχευε να αποκτήσει. Γνωστοποιήθηκε στον αιτητή με επιστολή ημερ. 4 Αυγούστου 2010, ότι εγκρίθηκε το αίτημα για απαλλαγή από την καταβολή των τελών κυκλοφορίας και επίσης ότι εξεταζόταν από τον Υπουργό Οικονομικών το θέμα της οικονομικής βοήθειας. Ο ίδιος, με νέα επιστολή του ημερ. 7 Σεπτεμβρίου 2010, συγκεκριμενοποίησε το ποσό που ζητούσε να του καταβληθεί έναντι του φόρου και δασμών για το νέο του όχημα.
Τελικώς, οι καθ΄ων η α΄τιηση με επιστολή τους ημερ. 20 Οκτωβρίου 2010, απέρριψαν το αίτημα, με το εξής δικαιολογητικό.
«2. Σύμφωνα με τις πρόνοιες του πιο πάνω Σχεδίου, δικαιούχος είναι - μεταξύ άλλων - άτομο με αναπηρία του οποίου η ηλικία είναι μεγαλύτερη των δεκαοκτώ ετών και μικρότερη των εβδομήντα ετών.
3. Με βάση στοιχεία που έχετε δηλώσει σε επιστολή σας προς τον Υπουργό Οικονομικών, ημερ. 22.07.2010, η πιο πάνω πρόνοια του Σχεδίου δεν πληρούται καθώς έχετε ήδη συμπληρώσει την ηλικία των εβδομήντα ετών.
4. Εν όψει των πιο πάνω, λυπούμαι να σας πληροφορήσω ότι το αίτημά σας για παροχή οικονομικής βοήθειας έναντι των φόρων και των δασμών για την αγορά νέου αυτοκινήτου, καθώς και για απαλλαγή από την καταβολή των τελών εγγραφής αυτού δεν είναι δυνατό να ικανοποιηθεί.»
Η νομιμότητα της εν λόγω απόφασης αμφισβητείται με την παρούσα προσφυγής.
Το ηλικιακό όριο των 70 ετών, που όπως είναι αποδεχτό, αποτελεί προϋπόθεση για το χαρακτηρισμό ατόμου ως «δικαιούχου» με βάση το Σχέδιο, προβάλλει ο αιτητής ως στοιχείο παραβίασης του ΄Αρθρου 28 του Συντάγματος, και της αρχής της ίσης μεταχείρισης. Επίκληση επίσης έγινε στο άρθρο 6 του περί Καταπολέμησης των Φυλετικών και ΄Αλλων Διακρίσεων (Επίτροπος) Νόμου του 2004 (Ν.42(Ι)/2004), που στοχεύει στην καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, ηλικίας ή σεξουαλικού προσανατολισμού, προκειμένου να υλοποιηθεί η αρχή της ίσης μεταχείρησης.
Δεδομένης της ύπαρξης αδείας οδηγού μέχρι το 75ον έτος της ηλικίας του αιτητή, ισχυρίστηκε ότι υφίσταται δυσμενή διάκριση έναντι των αναπήρων νεότερης ηλικίας.
Θεωρώ ότι ο λόγος ακυρώσεως ευσταθεί. Το ΄Αρθρο 28 του Συντάγματος καθιερώνει την αρχή της ισότητας και ισονομίας ατόμων που τελούν κάτω από τις ίδιες συνθήκες. Ο σκοπός του Σχεδίου δεν είναι άλλος παρά η ανακούφιση όλων των ατόμων που πάσχουν από αναπηρία, προσφέροντας τους οικονομική βοήθεια για αγορά αυτοκινήτου. Ο αποκλεισμός του αιτητή, επειδή έχει μόνο υπερβεί το 70ο έτος της ηλικίας του, έναντι ατόμων που έχουν αναπηρία και είναι νεότερης ηλικίας, αποτελεί δυσμενή διάκριση σε βάρος του.
Η αναγνώριση από τον ίδιο με την αρχική του επιστολή ημερ. 7 Ιουνίου 2010, ότι δεν ήταν δικαιούχος, που επικαλείται η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ΄ων η αίτηση, δεν συνεπάγεται ότι εξαλείφει την άνιση μεταχείριση. Τοιαύτη άνιση μεταχείριση ενυπάρχει όταν διαπιστώνεται διαφορετική μεταχείριση ατόμων που τελούν κάτω από το ίδιο πραγματικό και νομικό καθεστώς, όπως η προκείμενη περίπτωση.
Η ομοιογένεια ή η ανομοιογένεια πρέπει, ανάλογα με την περίπτωση να είναι ουσιαστική ώστε να δικαιολογείται είτε η όμοια μεταχείριση είτε η διάκριση μεταξύ των υποκειμένων του δικαίου. Βλ. Θεοχαρίδης ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 63, Ζίζιρου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 631, Νικολαΐδου ν. Δημοκρατίας (1999) 3 Α.Α.Δ. 7.
Λαμβανομένου υπόψη ότι η κειμένη νομοθεσία παρέχει το δικαίωμα, σε άτομα να κατέχουν άδεια οδήγησης πέραν της ηλικίας των 70 ετών, και ο αιτητής, όπως είναι αποδεχτό, κατείχε άδεια οδήγησης μέχρι την ηλικία των 75 ετών, θεωρώ ότι, με τον πιο πάνω περιορισμό, που τέθηκε στο Σχέδιο, αυτός είχε τύχει άνισης μεταχείρισης.
Περαιτέρω ο αιτητής εισηγήθηκε ότι παραβιάστηκε η αρχή της καλής πίστης. Προβάλλει ότι για τριάντα, περίπου, χρόνια, θεωρείτο δικαιούχος και ελάμβανε χορηγία. Επίσης, με την επιστολή των καθ΄ων η αίτηση ημερ 15.6.2010, το αίτημα του για απαλλαγή από την καταβολή των τελών κυκλοφορίας, εγκρίθηκε, ενώ με την μεταγενέστερη επιστολή ημερ. 20.10.2010 οι καθ΄ων η αίτηση ανακάλεσαν την εν λόγω απόφαση τους.
Και αυτός ο λόγος ευσταθεί. Σύμφωνα με το άρθρο 11 του Σχεδίου, όχημα χρησιμοποιούμενο από δικαιούχο, για ικανοποίηση των αναγκών του ατόμου με αναπηρία, απαλλάσσεται της υποχρέωσης καταβολής εγγραφής και τελών κυκλοφορίας.
Ο αιτητής με την επιστολή του ημερ. 7 Ιουνίου 2010, γνωστοποίησε στους καθ΄ων η αίτηση, την πρόθεση του να πωλήσει το όχημα που κατείχε και ζητούσε να διατηρηθεί το προνόμιο μη καταβολής τελών κυκλοφορίας. Προβλήθηκε από πλευράς καθ΄ων η αίτηση, κατά το στάδιο της αγόρευσης τους, ότι το αίτημα για απαλλαγή από την καταβολή τελών εγκρίθηκε αναφορικά με το όχημα που ήδη κατείχε. Αυτό αντικρούεται από το περιεχόμενο των ίδιων των επιστολών των καθ΄ων η αίτηση, στις οποίες γίνεται αναφορά στο αίτημα του για απαλλαγή από την καταβολή των τελών κυκλοφορία και αφορούσε όχημα που είχε ήδη αγοράσει ο αιτητής.
Με την προσβαλλόμενη απόφαση οι καθ΄ων η αίτηση έχουν ουσιαστικώς προβεί σε ανάκληση της πιο πάνω απόφασης τους, για απαλλαγή του αιτητή από την καταβολή των τελών κυκλοφορίας.
Στο Γενικό Διοικητικό Δίκαιο του Π.Δ. Δαγτόγλου, Τρίτη έκδοση παραγ. 676, υποδεικνύεται ότι υπάρχουν ποικίλοι λόγοι για τους οποίους η ανάκληση μιας διοικητικής πράξεως μπορεί να εμφανίζεται ως επιθυμητή ή αναγκαία στην διοίκηση. Ένας από αυτούς είναι η διαπίστωση της παρανομίας της. Υποδεικνύεται, επίσης, (βλ. παραγ. 677) ότι τόσο η έκδοση όσο και η ανάκληση διοικητικών πράξεων δεν γίνεται κατά την αυθαίρετη αρεσκεία της διοικήσεως αλλά υπόκειται σε νομικούς περιορισμούς, επιταγές και νομικούς κανόνες. Περαιτέρω υποδεικνύεται (βλ. παραγ. 678) ότι η διάπλαση των κανόνων αυτών αποτελεί μια σύνθεση των εξής κυρίως αρχών, που στην συγκεκριμένη εφαρμογή τους μπορεί να έρχονται σε σύγκρουση:
- της αρχής της νομιμότητας, που επιβάλλει στην διοίκηση την ανάκληση κάθε παράνομης πράξεως.
- της αρχής στης καλής πίστεως και ιδιαίτερα της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του ιδιώτη έναντι των διοικητικών πράξεων, που επιβάλλει την διατήρησή των ευμενών από αυτές.
- της αρχής της υπεροχής του δημοσίου συμφέροντος κατά την άσκηση διακριτικής ευχέρειας της διοικήσεως σχετικά με την ανάκληση των πράξεων της, που μπορεί να επιβάλλει άλλοτε την διατήρηση και άλλοτε την ανάκληση.
Οι καθ΄ων η αίτηση αρχικώς ενέκριναν το υποβληθέν αίτημα για απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής τελών κυκλοφορίας. Στη συνέχεια, παρατηρείται μια αλλαγή στάσης που οδήγησε σε απόρριψη του αιτήματος, χωρίς την παράθεση οποιονδήποτε λόγων για αυτή την αλλαγή, πέραν από το ότι ο αιτητής ξεπέρασε το όριο των 70 ετών, που προβλέπει το Σχέδιο. Πέραν του γεγονότος ότι, όπως έχω αναφέρει πιο πάνω, αυτό συνεπαγόταν άνιση μεταχείριση, το δεδομένο αυτό ήταν ενώπιον των καθ΄ων η αίτηση όταν ενέκριναν το πιο πάνω αίτημα του. Συναφώς είμαι της γνώμης ότι η μεταγενέστερη αλλαγή συμπεριφοράς των καθ΄ων η αίτηση που οδήγησε σε απόρριψη του υποβληθέντος αιτήματος, διότι ο αιτητής ξεπέρασε την ηλικία των 70 ετών, συνιστά αντιφατική συμπεριφορά και κατ΄επέκταση παραβίαση των αρχών της καλής πίστης.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα υπέρ του αιτητή και εναντίον των καθ΄ων η αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρούται.
Κ. Παμπαλλής,
Δ.