ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1326/2010)
3 Ιουλίου, 2012
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στης]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤO ΑΡΘΡO 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΜΙΧΑΗΛ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ,
2. ΣΑΜΟΥΗΛ ΣΑΜΟΥΗΛ,
3. ΜΑΡΙΑ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ,
4. ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΣΑΜΟΥΗΛ,
5. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ,
Αιτητές,
ΚΑΙ
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΔΙΑ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΣΩ
ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
____________________
Αλ. Μαρκίδης, για τους Αιτητές.
Δ. Εργατούδη (κα.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Μ. Ιακώβου, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος.
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την εξεταζόμενη προσφυγή οι αιτητές ζητούν:
«Διακήρυξη του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση, η οποία περιήλθε σε γνώση των αιτητών την 19.7.2010, και με την οποία οι καθ΄ ων η αίτηση αποφάσισαν να εγκρίνουν την Αίτηση με αριθμό ΛΑΡ/147/2008 που είχε υποβάλει το ενδιαφερόμενο μέρος T.S.P. Aeolian Dynamics Ltd για χορήγηση Πολεοδομικής Άδειας για τη δημιουργία αιολικού πάρκου σε κρατικά τεμάχια, στις περιοχές Ψευδά-Αγία Άννα, είναι άκυρη και στερείται οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος.»
Στις 14 Φεβρουαρίου 2008 η ενδιαφερόμενη εταιρεία T.S.P. Aeolian Dynamics Ltd υπέβαλε την Πολεοδομική Αίτηση με αρ. ΛΑΡ/00147/2008 για τη δημιουργία Αιολικού Πάρκου δυναμικότητας δεκαπέντε ανεμογεννητριών, στην περιοχή των χωριών Αγίας Άννας και Ψευδά, στη Λάρνακα.
Στις 6/10/2009, το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως ενέκρινε 5 (πέντε) ανεμογεννητριες από τις αιτούμενες 15 (δεκαπέντε) στα καθορισμένα όρια ανάπτυξης της Κοινότητας Αγ. Άννας και εκτός των διοικητικών ορίων του χωριού Ψευδά. Στην πολεοδομική άδεια συμπεριλήφθηκε μεταξύ άλλων και ο όρος (512), ο οποίος ρητά ανέφερε ότι καμιά ανεμογεννήτρια δεν μπορούσε να απέχει λιγότερο από 850 μέτρα από το ήδη καθορισμένο όριο ανάπτυξης /οικιστική ζώνη του χωριού Αγίας Άννας.
Το ενδιαφερόμενο μέρος υπέβαλε αίτηση στην αρμόδια αρχή για τροποποίηση συγκεκριμένων όρων της χορήγησης πολεοδομικής άδειας ΛΑΡ/147/2008 ειδικότερα ως προς το καθορισμένο όριο εγκατάστασης των αννεμογεννητριών. Επακολούθησαν συζητήσεις, παρουσιάσεις νέων στοιχείων και δικαιολογητικών και την 23.11.2010, το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως χορήγησε την Πολεοδομική έγκριση ΛΑΡ/00147/2008Β, με την οποία καταργήθηκαν οι 5 αννεμογεννήτριες που εγκρίθηκαν αρχικά με τη ΛΑΡ/147/2008 και αντικαταστάθηκαν με έξι ανεμογεννήτριες για εγκατάσταση σε διαφορετικές θέσεις.
Στο παράρτημα 8 που επισυνάπτεται στην ένσταση των καθ' ων η αίτηση σημειώνεται η νέα θέση των ανεμογεννητριών, η απόσταση των οποίων απέχει πέραν των 1000 μέτρων από την πλησιέστερη οικιστική εκμετάλλευση, που είναι η ζώνη Η3, εντός της οποίας ευρίσκονται και τα ακίνητα των αιτητών.
Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι η απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής ημερ. 6.10.2009 αντίκειται στον περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμο του 1972 ως έχει τροποποιηθεί και τους δυνάμει αυτού εκδοθέντες Κανονισμούς και ότι δεν προηγήθηκε της έκδοσης της προσβαλλόμενης πράξης δέουσα έρευνα. Ισχυρίζονται επίσης ότι είναι προϊόν πλάνης περί τα πράγματα καθότι στην εκδοθείσα άδεια αναγράφεται ότι οι 5 ανεμογεννήτριες για τις οποίες χορηγήθηκε η προσβαλλόμενη πολεοδομική άδεια ΛΑΡ/147/2008 βρίσκονται σε απόσταση μεγαλύτερη των 850μ. από το καθορισμένο όριο ανάπτυξης ενώ στην πραγματικότητα ισχυρίζονται ότι, 4 από τις 5 αννεμογεννήτριες βρίσκονται σε απόσταση μεταξύ 560-830 μέτρων από το καθορισμένο όριο ανάπτυξης. Είναι η θέση των αιτητών ότι η σχετική απόφαση δεν είναι αιτιολογημένη, παραβιάζει τη Συνθήκη του Άρχους αναφορικά με την πρόσβαση στην πληροφόρηση, τη δημόσια συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων και τη πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε περιβαλλοντικά θέματα. Παραβιάζει επίσης τον περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Ορισμένα Έργα Νόμο του 2005. Ισχυρίζονται επίσης, οι αιτητές, ότι η επίδικη άδεια εκδόθηκε χωρίς να έχει υποβληθεί προηγουμένως αίτηση για απόκλιση από τις πρόνοιες της Εντολής 2/2006 με αποτέλεσμα οι 2 από τις ανεμογεννήτριες για τις οποίες χορηγήθηκε η επίδικη Πολεοδομική Άδεια να βρίσκονται εντός του πεδίου βολής Καλού Χωριού Λάρνακας. Σύμφωνα με την Πρόνοια 4.1.2(ζ) της Εντολής 2/2006, υποδεικνύει ο ευπαίδευτος συνήγορος των αιτητών, δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση ανεμογεννητριών ή αιολικών πάρκων μέσα σε στρατιωτική εγκατάσταση, έργο ή περιοχή, ή πεδίο βολής της Εθνικής Φρουράς.
Τόσο οι καθ΄ ων η αίτηση όσο και η ενδιαφερόμενη εταιρεία εγείρουν προδικαστική ένσταση ότι οι αιτητές στερούνται εννόμου συμφέροντος δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος στην καταχώρηση της παρούσας προσφυγής. Υποδεικνύουν ότι εφόσον οι αιτητές δεν είναι άμεσοι αποδέκτες της επίδικης πράξης, σύμφωνα με τη νομολογία θα πρέπει, να πιθανολογήσουν ότι, με την έγκριση της πολεοδομικής άδειας για τη δημιουργία αιολικού πάρκου θίγονται τα δικά τους συμφέροντα ως «περιοίκων ή ιδιοκτητών ακινήτων». Είναι θέση των καθ΄ ων η αίτηση, ότι, κανένα συμφέρον των αιτητών δεν επηρεάζεται από την επίδικη πράξη γιατί, όπως προκύπτει από το Παράρτημα 8 της Ένστασης, τα τεμάχια των αιτητών βρίσκονται σε μακρινή απόσταση από τις εγκεκριμένες ανεμογεννήτριες.
Στην προκείμενη περίπτωση, υποβάλλουν οι ευπαίδευτοι συνήγοροι των καθ΄ ων η αίτηση και της ενδιαφερόμενης εταιρείας, οι αιτητές απέτυχαν να αποδείξουν το απαιτούμενο έννομο συμφέρον για την προσβολή της εγκυρότητας της επίδικης πολεοδομικής άδειας σε τρίτους καθώς δεν έχουν παρουσιάσει στοιχεία που να δείχνουν με ποιο τρόπο η έκδοση της προσβαλλόμενης πολεοδομικής άδειας επηρεάζει δυσμενώς τα συμφέροντα της δικής τους ακίνητης ιδιοκτησίας τη στιγμή μάλιστα που δεν χρησιμοποιείται ως κατοικία από κανένα.
Πρόεχει η εξέταση της προδικαστικής ένστασης.
Η ιδιοκτησία γειτνιάζοντος ακινήτου, προς το ακίνητο για το οποίο δόθηκε πολεοδομική άδεια ή άδεια οικοδομής, δεν δημιουργεί αυτομάτως και από μόνη της έννομο συμφέρον υπέρ του ιδιοκτήτη, για προσβολή της άδειας με αίτηση ακυρώσεως[1]. Εκτός δηλαδή από την ιδιοκτησία γειτνιάζοντος ακινήτου ο αιτητής, για να έχει έννομο συμφέρον, θα πρέπει επίσης να πιθανολογήσει και άμεσο επηρεασμό των ανέσεων του από οχληρία που ενδεχομένως θα προκληθεί εξαιτίας της προτεινόμενης ανάπτυξης. Θα πρέπει δηλαδή να πιθανολογήσει βλάβη, εξαιτίας της γειτνίασης, υπό την έννοια του εύλογου δυσμενούς επηρεασμού, από τις όποιες αρνητικές συνέπειες Συνακόλουθα θα πρέπει να προσδιορίσει ειδικά το βαθμό που βλάπτονται τα συμφέροντα του (Δέστε: Β. Σκουρής, Η Άσκηση Αιτήσεων Ακυρώσεως από Τρίτους, Τόμος Τιμητικός του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929 - 1979, Τόμος Ι, σελ. 384).
Στην προσφυγή Θωμάς Λοίζου Ιωσήφ v. Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, Υπόθεση Αρ. 535/2007, ημερ. 29.1.2009, ο αδελφός Δικαστής Κραμβής εξέτασε ζήτημα εννόμου συμφέροντος των αιτητών οι οποίοι ισχυρίστηκαν ότι, εξαιτίας της έκδοσης πολεοδομικής αδείας για την κατασκευή βιολογικού σταθμού στην περιοχή όπου οι ίδιοι είχαν τα υποστατικά τους, θίγονταν τα δικά τους συμφέροντα , ως περιοίκων ή ιδιοκτητών ακινήτων που επηρεάζονταν δυσμενώς. Έκαμε αναφορά σε σχετική Ελληνική νομολογία σύμφωνα με την οποία χρησιμοποιείται, ως κριτήριο για την ύπαρξη εννόμου συμφέροντος, η γεωγραφική γειτνίαση προς το σημείο της περιβαλλοντικής προσβολής και η ένταση και βαρύτητα της περιβαλλοντικής βλάβης που θα προκύψει από το έργο, στην ποιότητα του περιβάλλοντος των αιτούντων. Αναφέρθηκε ακόμα στη διάκριση ανάμεσα στο έννομο συμφέρον των νομικών, και των φυσικών προσώπων. Στα νομικά πρόσωπα η διεύρυνση του εννόμου συμφέροντος προσεγγίζει την περίπτωση της λαϊκής αγωγής ενώ στην περίπτωση των φυσικών προσώπων, όπως η προκείμενη, το έννομον συμφέρον θεμελιώνεται μόνο όταν ο αιτητής αποδειχθεί περίοικος ή γείτονας, όπου λόγω της «χωρικής» σχέσης του και μόνον υφίσταται βλαπτικές συνέπειες από την προσβαλλόμενη πράξη (Δέστε: Αποφάσεις Συμβουλίου της Επικρατείας 3047/80, 2343/87, 2242/94 και 4726/95).
Μελέτησα την προσφυγή και τις γραπτές αγορεύσεις των αιτητών (αρχική και απαντητική). Παρατηρώ ότι οι αιτητές δεν προσδιόρισαν σε ποια απόσταση βρίσκονται τα τεμάχιά τους και συγκεκριμένα πόσο απέχει το κάθε ένα από τις συγκεκριμένες ανεμογεννήτριες ούτε εξειδίκευσαν το βαθμό του δυσμενούς επηρεασμού της ιδιοκτησίας τους, από την έκδοση της επίδικης πολεοδομικής άδειας.
Υιοθετώ το πιο κάτω απόσπασμα από την απόφαση του αδελφού Δικαστή Κραμβή στην προσφυγή Θωμάς Λοίζου Ιωσήφ v. Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως (πιο πάνω), που ενισχύει την κατάληξη μου ότι οι αιτητές απέτυχαν να αποδείξουν βλάβη, εκ γειτνιάσεως:
«Δεν είναι έργο του Δικαστηρίου η διαπίστωση της γεωγραφικής γειτνίασης από το σχεδιάγραμμα του Πίνακα Β στην αίτηση. Στην υπόθεση ΣτΕ 1483/1999 η αίτηση ακυρώσεως ιδιοκτητών ακινήτων στην περιοχή όπου θα κατασκευάζονταν οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας αστικών λυμάτων του Δήμου Πάρου, κρίθηκε απαράδεκτη γιατί η ιδιότητα των κατοίκων ομόρων ακινήτων δεν αρκεί για τη θεμελίωση εννόμου συμφέροντος αφού δεν προκύπτει ποια είναι η συγκεκριμένη βλάβη τους από την κατασκευή στην συγκεκριμένη τοποθεσία. Παραθέτω χαρακτηριστικό απόσπασμα:
«Δεν προσδιορίζουν επίσης οι αιτούντες - με την κρινόμενη αίτηση ή με υπόμνημα υποβαλλόμενο κατά την προσκομιδή των πιο πάνω στοιχείων - σε ποια περιοχή βρίσκονται οι συγκεκριμένες πιο πάνω θέσεις όπου κείνται οι ιδιοκτησίες τους και πόσο απέχουν Οι ιδιοκτησίες αυτές από το οικόπεδο του Δήμου Πάρου, όπου θα κατασκευαστεί το επίμαχο έργο. Τα στοιχεία δε αυτά δεν αναπληρώνονται από "τεχνική έκθεση" ιδιώτη μηχανικού (του Νοεμβρίου 1997 της αρχιτεκτόνισσας, η οποία, όπως αναφέρεται σ` αυτήν, "αφορά την περιγραφή της περιοχής και σε ακτίνα μικρότερη των 500 μ. από το σημείο εγκατάστασης της μονάδας βιολογικού καθαρισμού του Δήμου Παροικίας Πάρου" και μνημονεύει, αορίστως, το είδος των ιδιοκτησιών της περιοχής αυτής. Δεν αναπληρώνονται επίσης ούτε από πίνακα ιδιοκτησιών, ο οποίος συνοδεύει την πιο πάνω έκθεση και αναφέρει, αορίστως όμως και χωρίς να παραπέμπει σε επίσημο σχεδιάγραμμα με απεικόνιση των ιδιοκτησιών της περιοχής, το είδος ή τον προορισμό της ιδιοκτησίας κάθε αιτούντος και την απόσταση κάθε ιδιοκτησίας από το οικόπεδο των εγκαταστάσεων επεξεργασίας των λυμάτων. Συνεπώς και οι αιτούντες αυτοί δεν απέδειξαν την πιο πάνω πρώτη ιδιότητα τους, στην οποία θεμελιώνουν το έννομο συμφέρον τους .»
Η αναφορά των αιτητών ότι με την επίδικη πράξη επηρεάζεται δυσμενώς η περιουσία τους, μειώνεται ουσιωδώς η αξία της και εξουδετερώνεται η δυνατότητα μελλοντικής αξιοποίησής της είναι γενική και αόριστη και δεν είναι αρκετή, κατά την κρίση μου, για να στοιχειοθετήσει την ύπαρξη υφιστάμενου έννομου συμφέροντος.
Στο σύγγραμμα του Θ. Δ. Τσάτσου «Αίτησις Ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου Επικρατείας», Τρίτη Έκδοση, στη σελ. 52 αναφέρεται:-
«Τέλος, εάν εξεδόθη ατομική εκτελεστή διοικητική πράξις δυναμένη να βλάψη τρίτον εν τω μέλλοντι, λόγω υπάρχοντος εν αυτή νομικού ελαττώματος, ο τρίτος ούτος στερείται του δικαιώματος να την προσβάλη, διότι το έννομον του συμφέρον δεν είναι ενεστώς.»
Και στη σελίδα 54:-
«Συνεπώς ο μη θιγόμενος αμέσως εκ της προσβαλλομένης πράξεως ή παραλείψεως δεν έχει άμεσον συμφέρον.»
(Δέστε επίσης: Ελπινίκη Νεοφύτου κ.ά. ν. Δήμου Πάφου, Υπόθεση αρ. 497/98, ημερ. 19.2.2003).
Το «ενεστώς έννομο συμφέρον» εξυπακούει την άμεση προσβολή υφιστάμενου συμφέροντος του αιτητή που απορρέει από το Νόμο. Ο όρος "ενεστώς" μπορεί να συμπεριλάβει και το συμφέρον που απειλείται, με βεβαιότητα, στο άμεσο μέλλον (Δέστε: Χαραλάμπους ν. Δημοκρατίας (1996) 3 ΑΑΔ 73).
Αναφορικά με το θέμα των επιπτώσεων, στο περιβάλλον, από το επίδικο έργο σημειώνω συναφώς ότι στη γνωμάτευση της Επιτροπής Εκτίμησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων αναφέρεται ρητά ότι «οι δυνητικές αρνητικές επιπτώσεις από την κατασκευή και λειτουργία του προτεινόμενου έργου είναι περιορισμένες, βραχυπρόθεσμες και ανατρέψιμες και δύνανται να αντιμετωπιστούν με συγκεκριμένα μέτρα». Σημειώνω επίσης ότι η προτεινόμενη ανάπτυξη εντάσσεται στα πλαίσια εναρμόνισης της ενεργειακής πολιτικής της Κύπρου με την ενεργειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής 'Ένωσης και φαίνεται επομένως να είναι προς το δημόσιο συμφέρον και να εξυπηρετεί σκοπούς δημόσιας ωφέλειας.
Εξάλειψη έννομου συμφέροντος, όπως εύστοχα παρατηρούν οι ευπαίδευτοι συνήγοροι, αντίστοιχα, εκ μέρους των καθ΄ ων η αίτηση και του ενδιαφερόμενου προσώπου, υπάρχει και λόγω της κατάργησης των συγκεκριμένων όρων της προσβαλλομένης Πολεοδομικής άδειας από εκείνους της τροποιητικής πολεοδομικής άδειας ημερ. 23.11.2010.
Οι αιτητές έχουν στηρίξει την επιχειρηματολογία τους στο περιεχόμενο της Πολεοδομικής άδειας ημερομηνίας 6.10.2009 και των όρων εκείνης της άδειας χωρίς οποιαδήποτε μνεία στις νέες θέσεις των ανεμογεννητριών που καθορίσθησαν με το περιεχόμενο της τροποποιητικής Πολεοδομικής άδειας ΛΑΡ/147/2008Β. Είναι σωστή η παρατήρηση ότι με την Πολεοδομική έγκριση της 23.11.2010, ναι μεν δεν καταργήθηκε η αρχική Πολεοδομική άδεια, η οποία παρέμεινε σε ισχύ, καταργήθηκε όμως το σημαντικότερο στοιχείο της αρχικής άδειας εφόσον οι αννεμογεννήτριες τοποθετήθηκαν σε αποστάσεις ακόμη μεγαλύτερες, από το καθορισμένο όριο ανάπτυξης, σύμφωνα με την πρόνοια 4.2.1(α) της εντολής 2/2006
Συνακόλουθα οι αιτητές δεν μπορούν να αντλήσουν επιχειρήματα ή να ζητήσουν θεραπείες για θέματα που δεν υφίστανται πλέον.
Ενόψει των ανωτέρω, κρίνω ότι οι αιτητές στερούνται έννομου συμφέροντος για προσβολή της εγκυρότητας της επίδικης πολεοδομικής άδειας.
Η προσφυγή απορρίπτεται με €1.500.- έξοδα, εις βάρος των αιτητών και υπερ των καθ΄ ων η αίτηση. Καμιά διαταγή για έξοδα για το ενδιαφερόμενο μέρος.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.
[1] Η νομιμοποίηση περιοίκου να αμφισβητήσει την εγκυρότητα μιας άδειας για ανάπτυξη γειτονικού τεμαχίου αναγνωρίζεται από τη νομολογία. Στη Thanos Club Hotels Ltd. v. ΕΤΕΚ (2000) 3 Α.Α.Δ. 323, αναφέρεται:
«Νομιμοποίηση θα μπορούσε να υπάρξει μόνο όπου κάποιος έχει την ιδιότητα περιοίκου - που σημαίνει αμεσότητα λόγω εγγύτητας χώρου - οπότε, όπως και στη Σοφούλλα Χαραλάμπους ν. Δημοκρατίας, (ανωτέρω), το περιβάλλον εξετάζεται 'υπό την σκοπιά του συμφέροντος του προσφεύγοντος για την προστασία των όρων διαβίωσης του στη συγκεκριμένη περιοχή και των περιουσιακών του δικαιωμάτων στο βαθμό που επηρεάζονται από την επίδικη πράξη'».
Στην υπόθεση Βασιλείου κ.α. ν. Δημοκρατίας κ.α. (2002) 3 Α.Α.Δ. 485 και πάλι εξετάστηκε το ζήτημα του εννόμου συμφέροντος περιοίκου να προσβάλει, με προσφυγή, την εγκυρότητα ανάπτυξης γειτονικού τεμαχίου. Στην υπόθεση εκείνη η ακίνητη περιουσία της εφεσίβλητης εφαπτόταν του υπό εκμετάλλευση κτήματος του ενδιαφερόμενου μέρους, σε βαθμό που η εφεσίβλητη να θεωρείται ως «περίοικος ».