ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Υπóθεση Αρ. 1913/2008)

 

 

5 Μαρτίου, 2012

 

 

[ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

 

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ,

 

Αιτητής,

 

ν. 

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ,

 

Καθ'ων η αίτηση.

 

Ασπ. Σοφοκλέους (κα) για τον Αιτητή.

 

Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ'ων η αίτηση.

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ.: Στόχος της παρούσας προσφυγής είναι η ακύρωση της απόφασης των καθ'ων η αίτηση να απορρίψουν την ιεραρχική προσφυγή την οποία είχε υποβάλει ο αιτητής κατά της απόφασης του Διευθυντή Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων να απορρίψει το αίτημα του για παροχή σε αυτόν σύνταξης ανικανότητας. Η επίδικη απόφαση κοινοποιήθηκε στον αιτητή με επιστολή, το περιεχόμενο της οποίας, στο βαθμό και την έκταση που μας αφορά, έχει ως εξής:

 

     "Μετά από εξέταση της υπόθεσης και αφού έχω λάβει υπόψη τα στοιχεία και τις ιατρικές μαρτυρίες που βρίσκονται στο φάκελο σας καθώς και την έκθεση του Δευτεροβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου που σας εξέτασε στις 3/10/2008, κρίνω ότι όντως συντρέχουν οι προϋποθέσεις για υιοθέτηση της γνωμάτευσης του Δευτεροβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου το οποίο σας έχει κρίνει ικανό για εκτέλεση της εργασίας σας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 38 του Περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου.

 

     Ως εκ τούτου, η απόφαση των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων να απορρίψει την αίτηση σας για σύνταξη ανικανότητας ημερ. 9/7/2008, δεν μπορεί να αναθεωρηθεί γιατί τέτοια ενέργεια θα ήταν αντίθετη με ρητές πρόνοιες της νομοθεσίας."

 

 

Τα γεγονότα που περιβάλλουν την παρούσα προσφυγή έχουν σε συντομία ως πιο κάτω.

 

Στις 31/3/2008, ο αιτητής υπέβαλε αίτηση στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων για να του παρασχεθεί σύνταξη ανικανότητας λόγω προβλημάτων υγείας. Την αίτηση συνόδευαν οι εκθέσεις των δύο κυβερνητικών θεράποντων ιατρών του. Η αίτηση του αιτητή απορρίφθηκε από το Διευθυντή Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Εναντίον της απορριπτικής αυτής απόφασης ο αιτητής καταχώρισε ιεραρχική προσφυγή ζητώντας επανεξέταση από Δευτεροβάθμιο Ιατρικό Συμβούλιο, αίτημα το οποίο έγινε δεκτό. Ο αιτητής επανεξετάστηκε από το Δευτεροβάθμιο Ιατρικό Συμβούλιο, το οποίο και γνωμάτευσε ότι είναι ικανός να ασκεί το επάγγελμα του, που ήταν αυτό του γεωργοκτηνοτρόφου. Υιοθετώντας τη γνωμάτευση αυτή οι καθ'ων η αίτηση έλαβαν την επίδικη απόφαση. Αντιδρώντας ο αιτητής καταχώρισε την παρούσα προσφυγή.

 

Με στόχο την ακύρωση της επίδικης απόφασης, ο αιτητής προβάλλει αριθμό λόγων, οι οποίοι ουσιαστικά συμπίπτουν και αλληλοκαλύπτονται. Όλοι τους έχουν κοινό παρονομαστή, την έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας. Παράλληλα, προβάλλεται η θέση ότι οι καθ'ων η αίτηση λειτούργησαν υπό καθεστώς πραγματικής πλάνης, όπως και η θέση ότι δεν τηρήθηκαν πρακτικά αναφορικά με τις συνεδριάσεις τόσο του Πρωτοβάθμιου, όσο και του Δευτεροβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου.

 

Η σχετική με τους προβαλλόμενους λόγους ακύρωσης επιχειρηματολογία της κας Σοφοκλέους περιστρέφεται γύρω από τις πιο κάτω θέσεις.

 

Η απόφαση του Πρωτοβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου, ημερομηνίας 23/6/2008, με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση του αιτητή, συγκρούεται με           το κλινικό εύρημα ότι στον αιτητή διαγνώστηκαν «επώδυνες κινήσεις του δεξιού του ώμου ως συνέπεια αυχενικής σπονδυλώδους αρθρίτιδας δεξιού ώμου», εύρημα που καταδεικνύει ότι ο αιτητής ήταν ανίκανος να ασκήσει το επάγγελμα του γεωργοκτηνοτρόφου, επάγγελμα του οποίου η άσκηση προϋποθέτει και/ή απαιτεί τη διεξαγωγή χειρονακτικών εργασιών. Κατά συνέπεια, η εν λόγω απόφαση είναι άκυρη λόγω έλλειψης έρευνας, συνεπεία της οποίας «εμφιλοχώρησε», σύμφωνα με την κα Σοφοκλέους, πλάνη περί τα πράγματα με αποτέλεσμα το Πρωτοβάθμιο Ιατρικό Συμβούλιο να λειτουργήσει κάτω από καθεστώς πραγματικής πλάνης, στοιχείο που καθιστά την απόφαση του άκυρη.

 

Η ακυρότητα της απόφασης του Πρωτοβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου συμπαρασύρει σε ακυρότητα και την απόφαση του Διευθυντή Κοινωνικών Ασφαλίσεων, η οποία την υιοθέτησε και η οποία συνιστά την αιτιολογία της   και που είναι προπαρασκευαστική, σύμφωνα με την ευπαίδευτη συνήγορο του αιτητή, της επίδικης απόφασης. Κατ' ακολουθία, συμπαρασύρεται σε ακυρότητα, σύμφωνα με την κα Σοφοκλέους, και η επίδικη πράξη η οποία υιοθετώντας την απόφαση του Διευθυντή Κοινωνικών Ασφαλίσεων, την επικύρωσε.

 

Την ακύρωση της επίδικης απόφασης, εισηγείται η κα Σοφοκλέους, και γιατί η απόφαση του Δευτεροβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου, τη γνωμοδότηση του οποίου υιοθέτησαν οι καθ'ων η αίτηση, πάσχει για τους ίδιους ακριβώς λόγους που πάσχει η απόφαση του Πρωτοβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου, δηλαδή την έλλειψη αιτιολογίας, όπως και δέουσας έρευνας η οποία οδήγησε στη δημιουργία πλάνης περί τα πράγματα.

 

Τέλος, ήταν η θέση της κας Σοφοκλέους ότι η επίδικη απόφαση θα πρέπει να ακυρωθεί γιατί δεν τηρήθηκαν πρακτικά των συνεδριάσεων τόσο του Πρωτοβάθμιου όσο και του Δευτεροβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου.

 

Σύμφωνα με πάγια αρχή της νομολογίας μας, σκοπός της ιεραρχικής προσφυγής δεν είναι ο έλεγχος της ορθότητας της απόφασης του ιεραρχικά κατώτερου οργάνου. Το ιεραρχικά ανώτερο όργανο δεν δεσμεύεται με οποιοδήποτε τρόπο με την απόφαση του κατώτερου οργάνου. Στα πλαίσια της ιεραρχικής προσφυγής η υπόθεση εξετάζεται εξ' υπαρχής. (Βλ. E. Kyriakou v. Republic (1986) 3 C.L.R. 1207 και Tsouloftas v. Republic (1983) 3 C.L.R. 426). Έχει επίσης νομολογηθεί ότι το Δικαστήριο δεν προβαίνει σε επανεκτίμηση γεγονότων και υποκατάσταση της κρίσης της αρμόδιας αρχής με τη δική του. Ο έλεγχος περιορίζεται στον έλεγχο νομιμότητας της πράξης. (Βλ. Mohammad Reza Zahmatkesh v. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 376).

 

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο αρμόδιος Υπουργός ως αποτέλεσμα της ιεραρχικής προσφυγής που ο αιτητής καταχώρισε ως αποτέλεσμα της απορριπτικής απόφασης του Πρωτοβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου, παρέπεμψε την υπόθεση του αιτητή για σκοπούς επανεξέτασης από το Δευτεροβάθμιο Ιατρικό Συμβούλιο, σύμφωνα με τις πρόνοιες του εδαφίου 3 του άρθρου 78, του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου.

 

Η γνωμοδότηση του Δευτεροβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου δεν εδράζεται επί των ευρημάτων και συμπερασμάτων του Πρωτοβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου. Το Δευτεροβάθμιο Ιατρικό Συμβούλιο διενήργησε εξ' υπαρχής έρευνα, τη δική του αυτοτελή και ανεξάρτητη έρευνα, και κατέληξε στα δικά του ευρήματα και συμπεράσματα, επί των οποίων βάσισε τη γνωμοδότηση του περί ικανότητας του αιτητή να ασκεί το επάγγελμα του ως γεωργοκτηνοτρόφος. Στα πλαίσια της εν λόγω έρευνας, το Δευτεροβάθμιο Ιατρικό Συμβούλιο υπέβαλε τον αιτητή σε σειρά εξειδικευμένων εξετάσεων, το είδος, ο τύπος και η φύση των οποίων περιγράφεται σε σχετικά έντυπα (Παραρτήματα 6 και 7 στην ένσταση). Στα ίδια έντυπα βρίσκουμε καταχωρημένες τις λεπτομέρειες των ευρημάτων και διαπιστώσεων του Δευτεροβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου, όπως και των συμπερασμάτων στα οποία το εν λόγω Συμβούλιο κατέληξε. Παράλληλα, εξειδικεύονται οι λόγοι που οδήγησαν το Συμβούλιο στην υπό αμφισβήτηση γνωμοδότηση. Το πιο κάτω απόσπασμα από το έντυπο αξιολόγησης του Δευτεροβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου, στο οποίο παρατίθεται, έστω και συνοπτικά, η γνωμοδότηση του Συμβουλίου, μαρτυρά του λόγου το ασφαλές:

 

"Με βάση την κλινική εξέταση και τις εργαστηριακές εξετάσεις που προσκόμισε ο αιτητής διαπιστούται εκφυλιστική σπονδυλοαρθροπάθεια χωρίς ιδιαίτερη πίεση επί των νευρικών στοιχείων με αποτέλεσμα ελαφρά δυσκαμψία αυχένος και δυσκινησία των ώμων. Ως εκ τούτου κρίνεται ικανός για το επάγγελμα του γεωργοκτηνοτρόφου."

 

 

Επομένως, η θέση του αιτητή ότι η επίδικη απόφαση θα πρέπει να ακυρωθεί γιατί λόγω έλλειψης αιτιολογίας καθίσταται αδύνατος ο δικαστικός έλεγχος, δεν με βρίσκει σύμφωνο. Όπως σύμφωνο δεν με βρίσκει η θέση ότι απαιτείτο υπό τις περιστάσεις περαιτέρω εξειδίκευση των λόγων που οδήγησαν στην επίδικη απόφαση. Η αιτιολογία της απόφασης του Υπουργού συμπληρώνεται πλήρως από την απόφαση του Δευτεροβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου. Η τελευταία περιέχει όλα τα στοιχεία που καθιστούν απόλυτα εφικτό το δικαστικό έλεγχο.

 

Ως λόγο ακύρωσης ο αιτητής προβάλλει επίσης την ελλιπή έρευνα. Έχει κατ' επανάληψη λεχθεί ότι το Ανώτατο Δικαστήριο, στα πλαίσια άσκησης της αναθεωρητικής του δικαιοδοσίας, δεν ελέγχει θέματα τεχνικής φύσεως τα οποία λήφθηκαν υπόψη από τη διοίκηση, εκτός βέβαια και αν διαπιστώνεται πρόδηλο λάθος στην όλη εξέταση του θέματος. Η κρίση της διοίκησης επί θεμάτων τεχνικής φύσης παραμένει στην ουσία ανέλεγκτη. Με άλλα λόγια, το ζητούμενο είναι κατά πόσο διερευνήθηκε το σύνολο των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη για σκοπούς λήψης της προσβαλλόμενης απόφασης.             (Βλ. Συμβούλιο Αμπελουργικών Προϊόντων ν. Περικλέους (2005) 3 Α.Α.Δ. 619, 626, 627 και CCC Laundries Limited v. Δημοκρατίας (2009) 3 Α.Α.Δ. 427).

 

Επανερχόμενος στην παρούσα περίπτωση παρατηρώ τα εξής. Το κατά πόσο ο αιτητής ήταν ικανός να εργαστεί ως γεωργοκτηνοτρόφος, δεν συνιστά θέμα για το οποίο το Δικαστήριο θα πρέπει να αποφανθεί. Εκείνο για το οποίο το Δικαστήριο θα πρέπει να αποφανθεί είναι κατά πόσο το σύνολο των στοιχείων, περιλαμβανομένων και αυτών που ο αιτητής είχε θέσει ενώπιον του Δευτεροβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου, λήφθηκαν υπόψη και η περίπτωση του εξετάστηκε σφαιρικά, αλλά το αποτέλεσμα ήταν αυτό που το Δευτεροβάθμιο Ιατρικό Συμβούλιο διαπίστωσε με τη γνωμοδότηση του. Για τους λόγους που έχω αναφέρει, η απάντηση στο ερώτημα δεν μπορεί              παρά να είναι καταφατική. Επομένως, η θέση ότι η γνωμοδότηση του Δευτεροβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου είναι προϊόν πλάνης περί τα πράγματα λόγω ανεπαρκούς έρευνας, δεν με βρίσκει σύμφωνο. Εφόσον δε η προσβαλλόμενη απόφαση, η οποία επισημαίνω ρητά παραπέμπει στα στοιχεία που ο φάκελος αποκαλύπτει και στη γνωμοδότηση του Δευτεροβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου, ήταν επαρκώς αιτιολογημένη, θεωρώ ότι η τελική κρίση ήταν εύλογα επιτρεπτή και δεν παρέχεται περιθώριο για επέμβαση.

 

Ήταν επίσης η θέση της κας Σοφοκλέους ότι η επίδικη απόφαση θα πρέπει να ακυρωθεί λόγω μη τήρησης πρακτικών. Ούτε η εν λόγω θέση με βρίσκει σύμφωνο. Εκείνο που προκύπτει από το περιεχόμενο των Παραρτημάτων 6 και 7 στην ένσταση, είναι πως η υποχρέωση για τήρηση πρακτικών έχει δεόντως εκπληρωθεί. Στο μεν έντυπο Αναλυτική Ιατρική Έκθεση (Παράρτημα 6), πέραν από τα προσωπικά στοιχεία του αιτητή, καταγράφονται ιδιοχείρως στοιχεία αναφορικά με το ιατρικό του ιστορικό, τη φαρμακευτική αγωγή που του παρεχόταν, τα συμπτώματα που παρουσίαζε, όπως και λεπτομέρειες  των διαφόρων μετρήσεων των κινήσεων των αρθρώσεων του, οι οποίες διαπιστώθηκαν στα πλαίσια των εξετάσεων στις οποίες υποβλήθηκε. Στο           εν λόγω έντυπο, στο τέλος του οποίου υπογράφουν όλα τα μέλη του Δευτεροβάθμιου Ιατρικού Συμβουλίου, καταγράφονται επίσης ιδιοχείρως τα ευρήματα και οι διαπιστώσεις του εν λόγω Συμβουλίου.

 

Για όλους τους πιο πάνω λόγους, η προσφυγή δεν μπορεί να πετύχει και απορρίπτεται, με έξοδα υπέρ των καθ'ων η αίτηση, όπως αυτά              θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο, εκτός αν συμφωνηθούν μεταξύ των διαδίκων. Η επίδικη απόφαση επικυρώνεται.

 

                                                                   Α. ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ.

---

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο