ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
MAVROMMATIS AND OTHERS ν. REPUBLIC (1984) 3 CLR 1006
Πετούσης ν. Α.Η.Κ. (Αρ.1) (1989) 3 ΑΑΔ 1230
Ζένιου ν. Ρ.Ι.Κ. (1989) 3 ΑΑΔ 2177
Δημοτική Επ. Αγ. Δομετίου ν. Χριστοφόρου κ.α. (1994) 3 ΑΑΔ 434
Δήμος Λάρνακας ν. Mobil Oil Cyprus Ltd. (1995) 3 ΑΑΔ 400
Kυπριακή Δημοκρατία ν. The Philips College και Άλλων (2000) 3 ΑΑΔ 723
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1070/2010 )
15 Μαρτίου, 2012
[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/ΣΤΗΣ]
1. ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΠΑΡΝΕΡΟΣ,
2. ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΑΡΝΕΡΟΣ,
Αιτητές,
ν.
ΔΗΜΟΥ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ,
Καθ΄ ου η αίτηση.
_ _ _ _ _ _
Α. Λάντος, για τους Αιτητές.
Χρ. Τσίτσιος, για τον Καθ΄ ου η αίτηση.
_ _ _ _ _ _
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Οι αιτητές αφού εξασφάλισαν πολεοδομική άδεια και άδεια οικοδομής στις 30.11.06 και 25.6.08 αντίστοιχα για το τεμάχιο τους στο Παραλίμνι, ανήγειραν οικοδομή. Στη συνέχεια υπέβαλαν αίτηση προς το Δήμο Παραλιμνίου για καλυπτική άδεια για προσθηκομετατροπές που διενεργήθηκαν κατά την ανέγερση. Ο καθ' ου η αίτηση με επιστολή του ημερ. 26.6.09 πληροφόρησε τους αιτητές ότι λόγω διαφοροποίησης του επηρεασμού του τεμαχίου τους από το οδικό δίκτυο, θα έπρεπε να υποβάλουν αίτηση στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως για χορήγηση πολεοδομικής έγκρισης. Οι αιτητές αντ΄ αυτού απέστειλαν μέσω των δικηγόρων τους επιστολή διαμαρτυρίας ημερ. 6.7.09 με την οποία αφού ανέλυσαν το ιστορικό ανέγερσης της οικίας σύμφωνα με τους όρους των υφιστάμενων αδειών και την ζημιά που υφίστανται από την αλλαγή του οδικού δικτύου, καταλήγουν ως εξής:
«Με την εν λόγω απόφαση όμως σας υποβάλλω τα εξής ερωτήματα:
(α) Η αποστολή του οικοδομικού φακέλου από το Δήμο Παραλιμνίου προς την Πολεοδομία για το θέμα της καλυπτικής άδειας έγινε κατόπιν απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου. Εάν ναι, παρακαλώ να με ενημερώσετε για το πότε έγινε η συνεδρία του Δημοτικού Συμβουλίου και επίσης να μου αποσταλεί το πρακτικό της συνεδρίας.
(β) Το περιεχόμενο της επιστολής σας ημερ. 26/06/2009 εγγράφη και απεστάλη μετά από απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Εάν ναι, πότε ελήφθη η σχετική απόφαση. Παρακαλώ όπως μου αποσταλεί το απόσπασμα της συνεδρίας του Δημοτικού Συμβουλίου.
(γ) Εχετε συζητήσει ενώπιον του Δημοτικού Συμβουλίου το θέμα του οδικού δικτύου και το έχετε υιοθετήσει. Εάν ναι, πότε και ποια είναι η θέση του Δημοτικού Συμβουλίου. Παρακαλώ όπως έχω το απόσπασμα των πρακτικών του Δημοτικού Συμβουλίου.
Παρακαλώ όπως έχω τις απαντήσεις σας στα πιο πάνω ερωτήματα μου το συντομότερο δυνατό, καθότι η πολεοδομική άδεια του πελάτη μου λήγει στις 30/11/2009 και ίσως να χρειασθεί να αποταθεί στη Πολεοδομία για έκδοση Πιστοποιητικού Εναρξης Εργασιών. Εκτός φυσικά εάν το Δημοτικό Συμβούλιο συνεδριάσει και ανακαλέσει το περιεχόμενο της επιστολής σας και ταυτόχρονα δώσει οδηγίες στην έκδοση της καλυπτικής άδειας και του Πιστοποιητικού Εγκρισης σύμφωνα με τους όρους της αρχικής άδειας.»
Οι αιτητές με την παρούσα προσφυγή προσβάλλουν την παράλειψη των καθ' ων η αίτηση να απαντήσουν στο αίτημα που διατυπώνεται στην εν λόγω επιστολή.
Παράλειψη με την έννοια του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος είναι προσβλητή όταν με σαφή διάταξη η διοίκηση υποχρεούται σε συγκεκριμένη ενέργεια για τη ρύθμιση ορισμένης σχέσης και όχι όταν το όργανο δυνατόν να προβεί στην ενέργεια ως αποτέλεσμα άσκησης διακριτικής ευχέρειας που του παρέχει ο Νόμος (βλ. Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, 1929-1959, σελ. 243, Ζένιου ν. Ρ.Ι.Κ. (1989) 3 ΑΑΔ 2177, Δήμος Λάρνακας ν. Mobil Oil Ltd (1995) 3 ΑΑ.Δ. 400). Αν η ενέργεια δεν επιβάλλεται ρητά από το Νόμο, ώστε να μην είναι υποχρεωτική για τη διοίκηση, η παράλειψη της να ενεργήσει δεν θεωρείται παράλειψη οφειλομένης ενέργειας και συνεπώς δεν προσβάλλεται βάσιμα με αίτηση ακυρώσεως. (βλ. Mavrommatis and Another v. Republic (1984) 3 C.L.R. 1006· Πετούσης ν. Α.Η.Κ. (Αρ. 1) (1989) 3 ΑΑΔ 1230, Δημοκρατία ν. Philips College κ.ά. (2000) 3 ΑΑΔ 723).
΄Οπως τονίστηκε στη Δήμος Λάρνακας ν. Mobil Oil Ltd (πιο πάνω) σελ. 401-402):
«Παράλειψη διοικητικού οργάνου να εκπληρώσει καθήκον υπόκειται σε αναθεώρηση μόνο όπου αυτή συνίσταται στη μη εκπλήρωση θετικής υποχρέωσης την οποία επιβάλλει ο νόμος. Σ' εκείνη την περίπτωση, η αδράνεια ελέγχεται εφόσον η παράλειψη της Διοίκησης την εκτρέπει από το νομοθετημένο καθήκον της. Αυτή είναι η έννοια την οποία ενέχει ο όρος «παράλειψη» στο άρθρο 146.1 του Συντάγματος, γιατί μόνο σ' εκείνη την περίπτωση η παράλειψη είναι αφ' εαυτής παράγωγος εννόμων αποτελεσμάτων και, συνεπώς, εκτελεστή.»
Οι αιτητές δεν απέδειξαν ποια ήταν η παραλειφθείσα οφειλόμενη ενέργεια του καθ' ου η αίτηση. Το αίτημά τους δεν ρυθμιζόταν από σαφή διάταξη, η οποία υποχρέωνε τη διοίκηση να υιοθετήσει συγκεκριμένη ενέργεια για τη ρύθμισή του. Το νομικό πλαίσιο, όπως διαμορφώθηκε μετά την δημοσίευση του Τοπικού Σχεδίου Παραλιμνίου και την ένταξη του τεμαχίου των αιτητών στην οικιστική ζώνη Κα8 σε συνδυασμό με την αναθεώρηση του οδικού δικτύου της περιοχής, καθιστούσε απαραίτητη την υποβολή αίτησης από τους αιτητές προς το αρμόδιο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως για χορήγηση πολεοδομικής έγκρισης για τροποποίηση των εγκεκριμένων σχεδίων σε ό,τι αφορά τον επηρεασμό του τεμαχίου τους από το οδικό δίκτυο. Σημειώνεται μάλιστα από το εν λόγω τμήμα στην επιστολή τους ημερ. 1.6.09 (Παράρτημα Α στην γραπτή αγόρευση των καθ' ων η αίτηση) ότι ο βαθμός επηρεασμού των αιτητών είναι σαφώς βελτιωμένος και μειωμένος σε σχέση με το οδικό δίκτυο που τέθηκε στην αρχική άδεια.
Οι αιτητές εκλαμβάνοντας την παραπομπή από τον καθ' ου η αίτηση σε άλλο τμήμα ως απόρριψη της αιτήσεως τους, επέλεξαν να μην αποταθούν αρμοδίως. Η επιστολή ημερ. 26.6.09 απλά πληροφορούσε τους αιτητές για την ισχύουσα νομική κατάσταση και την πορεία που θα έπρεπε να ακολουθήσει η αίτηση τους για καλυπτική άδεια. Στερείται εκτελεστού χαρακτήρα αφού δεν παρήγαγε οριστικές έννομες συνέπειες για τους αιτητές.
Η συνακόλουθη επιστολή των αιτητών ζητούσε διευκρινήσεις αναφορικά με την πιο πάνω υπόδειξη των καθ' ων η αίτηση και ουσιαστικά υπέβαλε αίτημα αναθεώρησης χωρίς όμως να παραπέμπει σε οποιαδήποτε νεότερα στοιχεία ώστε να υποχρεώνει τους καθ' ων η αίτηση να προβούν σε επανεξέταση της απόφασης τους επί του θέματος. Ο καθ' ου η αίτηση εξάλλου φαίνεται να μην είχε αρμοδιότητα για λήψη απόφασης επί της αίτησης έκδοσης άδειας για προσθηκομετατροπές πριν την προηγούμενη εξασφάλιση της υποδειχθείσας πολεοδομικής έγκρισης. Υπό τις περιστάσεις δεν βλέπω πώς η παράλειψη των καθ' ων η αίτηση να απαντήσουν ανάγεται σε παραβίαση οφειλομένης κατά το Νόμο ενέργειας, ώστε να τίθεται θέμα εκτελεστής παράλειψης κατά το άρθρο 146.1 του Συντάγματος ή κατά τις γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου. Η επιζητούμενη θεραπεία περί παράλειψης και/ή άρνησης του καθ' ου η αίτηση να εξετάσει την αίτηση των αιτητών επίσης δεν ευσταθεί γιατί δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι παρέλειψε να εκδώσει την αιτουμένη καλυπτική άδεια κατά παράβαση του άρθρου 146.1 του Συντάγματος.
Σ' ό,τι αφορά την επίκληση από τους αιτητές του ΄Αρθρου 29 του Συντάγματος, είναι νομολογημένο ότι τότε μόνο είναι δυνατή η ανάληψη δικαιοδοσίας από το δικαστήριο με βάση το πιο πάνω άρθρο, λόγω μη απάντησης σε κάποιο αίτημα, εφόσον η απόφαση ή η άρνηση ικανοποίησης του αιτήματος θα είχε εκτελεστό χαρακτήρα. Η υποχρέωση της διοίκησης να πληροφορεί το διοικούμενο δεν υφίσταται αόριστα (in abstracto). Η διοίκηση έχει την υποχρέωση να απαντά μέσα στην προθεσμία που τίθεται από το άρθρο 29.2 σε οποιονδήποτε έχει υποβάλλει έγγραφη αίτηση ή παράπονο.
(Modestos Pitsillos v. The Minister of the Interior through the Director General and Another (1971) 3 CLR 397 και Δημοκρατία ν. Γιωργαλλή κa (1993) 3 ΑΑΔ 59, Πέτρος Σιακόλας ν. Δημοκρατίας (2009) 3 ΑΑΔ 57).
Στη Δημοτική Επιτροπή Αγίου Δομετίου ν. Χριστόφορου Α. Χριστοφόρου κ.α. (1994) 3 ΑΑΔ 434. κρίθηκε το ατομικό δικαίωμα του «αναφέρεσθαι προς τας αρχάς» με την έννοια της διοικητικής προσφυγής, όπως ήταν γνωστή στην Ηπειρωτική Ευρώπη. Καθώς και ότι περιλαμβάνει το δικαίωμα του «αναφέρεσθαι» γενικά, που διακρίνεται στο δικαίωμα παραπόνου και το δικαίωμα υποβολής αίτησης. Δεν καλύπτει όμως τις αιτήσεις που ο πολίτης πρέπει να υποβάλει σύμφωνα με τις ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις, όπως είναι η επίδικη περίπτωση.
Παραθέτω το πιο κάτω απόσπασμα από αυτή:
«Η λέξη «αιτήσεις» έχει την έννοια του αιτήματος και όχι την έννοια των αιτήσεων που ο πολίτης είναι υποχρεωμένος να υποβάλει στη Διοίκηση, σύμφωνα με τις διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας, για να τύχει κάποιας άδειας, όπως π.χ. άδεια οικοδομής, ανόρυξης φρέατος, λατόμευσης, κ.λ.π.»
Ενόψει των πιο πάνω, καταλήγω ότι δεν υπήρξε παράβαση του άρθρου 29 του Συντάγματος, αφού εδώ οι αιτητές όφειλαν να αποταθούν στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως για εξασφάλιση πολεοδομικής έγκρισης αλλά δεν το έπραξαν. Ούτε απέδειξαν με τους ισχυρισμούς τους ότι τα επιμέρους αιτήματα που προώθησαν μέσω της επιστολής τους ήταν τέτοια που η παράλειψη απάντησης σε αυτά να είναι παράγωγος εννόμων αποτελεσμάτων, ρυθμιστικών των δικαιωμάτων των αιτητών ως προς την υποβληθείσα αίτηση.
Παρά τα πιο πάνω που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η προσφυγή είναι απαράδεκτη, κρίνω σκόπιμο να σχολιάσω την αναφορά του δικηγόρου των αιτητών στο στάδιο των διευκρινήσεων ότι τελική απάντηση στην επίμαχη επιστολή τους δόθηκε από τον καθ' ου η αίτηση στις 4.10.11. Σύμφωνα με αυτή το αίτημα για ανανέωση της άδειας τους δεν μπορεί να ανανεωθεί, γιατί η οικοδομή τους δεν κτίστηκε σύμφωνα με τα εγκεκριμένα σχέδια της αρχικής άδειας ημερ. 25.6.08. Η επιστολή αυτή προφανώς δεν απαντά άμεσα στο αίτημα για καλυπτική άδεια αλλά σε αίτηση για ανανέωση της άδειας που έχει λήξει. Ωστόσο είναι δεκτό ότι εμπεριέχει απάντηση και πιο συγκεκριμένα απόρριψη του ενδιάμεσου αιτήματος για καλυπτική άδεια στο οποίο αφορά και η κατ΄ ισχυρισμόν παράλειψη. Διαπιστώνω συνεπώς καθυστέρηση και ολιγωρία του καθ' ου η αίτηση να επιληφθεί οριστικά της αίτησης για καλυπτική άδεια, έστω και χωρίς την εξασφάλιση της απαιτούμενης πολεοδομικής έγκρισης εκ μέρους των αιτητών, με αποτέλεσμα να λήξει η πολεοδομική και οικοδομική άδεια για την υφιστάμενη οικοδομή κατά παράβαση της αρχής της χρηστής διοίκησης. Γι΄ αυτό ακριβώς το λόγο δεν θα επιδικάσω έξοδα σε βάρος των αιτητών, παρότι η προσφυγή κρίθηκε ως μη παραδεκτή.
Η προσφυγή απορρίπτεται. Καμιά διαταγή για έξοδα.
Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.
ΣΦ.