ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Υπóθεση Αρ. 1006/2010)

 

 

19 Δεκεμβρίου 2011

 

[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

 

ΜΑΡΟΥΛΛΑ ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΜΕΣΑΡΙΤΗ,

 

Αιτήτρια,

ν. 

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΔΙΑ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ

ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣ,

 

Καθ'ων η αίτηση.

 

Π. Παναγιώτου, για Αλ. Μαρκίδη, για την Αιτήτρια.

 

Δ. Καλλίγερος, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ'ων η αίτηση.

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Η αιτήτρια είναι η ιδιοκτήτρια των τεμαχίων 231 και 951, Φ/Σχ. ΧΧΧ/12Ε2 στη Λακατάμια. Στις 23/3/2010 υπέβαλε αίτηση για πολεοδομική άδεια προς μετατροπή τους σε δύο οικόπεδα. Στις 21/6/2010 η αίτηση εγκρίθηκε, υπό όρους. Ο διαχωρισμός θα γινόταν στη βάση χωρομετρικού σχεδίου που επισυναπτόταν στην πολεοδομική άδεια που εκδόθηκε. Αυτό περιλάμβανε δρόμους, πεζοδρόμους, χώρους στάθμευσης και χώρους πρασίνου/πλατείες, που θα έπρεπε «να κατασκευαστούν όπως περιγράφεται πιο κάτω και να εγγραφούν ως δημόσιοι».

 

Το παράπονο της αιτήτριας αφορά στους όρους αλλά με την προσφυγή προσβάλλεται το κύρος της πολεοδομικής άδειας, ως σύνολο. Ορθώς, ενόψει της νομολογίας μας, ως προς το αδιάσπαστο των όρων από την πολεοδομική άδεια. Σχετική είναι η απόφαση της Ολομέλειας στη Δήμος Στροβόλου ν. Γιασεμίδου κ.ά. (1998) 3 Α.Α.Δ. 223. Όπως και άλλες πρωτόδικες αποφάσεις στις οποίες είχα πρόσφατα την ευκαιρία να αναφερθώ στη Χριστίνα Κωνσταντίνου κ.ά. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Προσφυγή 1548/2008, ημερομηνίας 9/9/2011. Αναγνώρισαν συνεπώς και οι δύο πλευρές πως εφόσον κριθούν βάσιμοι οι λόγοι ακυρότητας ως προς τους όρους, αποτέλεσμα της προσφυγής πρέπει να είναι η ακύρωση της πολεοδομικής άδειας, ως συνόλου.

 

Την αίτηση για πολεοδομική άδεια για οικοπεδοποίηση των τεμαχίων της, η αιτήτρια την υπέβαλε μετά από επί τούτου γραπτή παρότρυνση από την Πολεοδομική Αρχή. Είχε προηγουμένως υποβάλει, στις 18/3/2005, άλλη αίτηση για πολεοδομική άδεια προς ανέγερση, στα δύο τεμάχια, τριών οικιστικών συγκροτημάτων με 18 διαμερίσματα. Η επί χρόνια παράλειψη εξέτασης της αίτησης εκείνης οδήγησε στην καταχώριση της προσφυγής 169/09[1] και στις 22/1/2010, η Πολεοδομική Αρχή γραπτώς πληροφόρησε την αιτήτρια πως, για λόγους που εξήγησε, θα έπρεπε να είχε προηγηθεί αίτηση για πολεοδομική άδεια προς οικοπεδοποίηση των τεμαχίων. Αυτή η παρότρυνση προχωρούσε ακόμα ένα βήμα. Υποδείκνυε στην αιτήτρια τον τρόπο με τον οποίο θα διασφαλίζονταν οι απαραίτητες συνθήκες ανάπτυξης της περιοχής (οδικά δίκτυα, χώροι πρασίνου και άλλοι αναγκαίοι χώροι). Αυτός ο τρόπος φαίνεται σε χωρομετρικό σχέδιο που επισυνάφθηκε στην επιστολή.

 

Η αιτήτρια καταχώρισε την προσφυγή 421/10[2] σε σχέση με την απαίτηση για οικοπεδοποίηση αλλά, παράλληλα, ανταποκρίθηκε. Υπέβαλε την αίτηση ακριβώς συμμορφούμενη και προς όσα της υποδείχθηκαν για τον τρόπο αναπτύξεως. Σημείωσε συναφώς στη χειρόγραφη επιστολή της ημερομηνίας 22/3/2010, που λήφθηκε στις 23/3/2010: «Αποδέχομαι, εν πρώτοις, την πρόταση ανάπτυξης την οποία επισυνάπτετε στην επιστολή σας», δηλαδή στην επιστολή της 22/1/2010.

 

Εντούτοις, στις 21/6/2010, η πολεοδομική άδεια εκδόθηκε υπό όρους διαφορετικούς ως προς τον τρόπο της ανάπτυξης, που επάγονταν περαιτέρω δραστικό επηρεασμό. Η εξήγηση είναι αυτόδηλη από το περιεχόμενο του φακέλου και δεν την αντιμάχονται ούτε οι καθ'ων η αίτηση. Εξ αρχής, από την εποχή της υποβολής της πρώτης αίτησης, το 2005, γινόταν λόγος για σκοπούμενη απαλλοτρίωση μέρους των ακινήτων της αιτήτριας προς δημιουργία χώρου στάθμευσης. Η αναφορά σε αυτή την προοπτική συνεχίστηκε και μετά την επιστολή της 22/1/2010 και μόλις τρεις μέρες πριν τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης, στις 18/6/2010, δημοσιεύθηκε η Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης με αρ. 485 που αφορούσε και στα αναφερθέντα τεμάχια της αιτήτριας. Όπως εξειδικεύεται σε αυτή, «για τη Διεύρυνση/Βελτίωση του Παρακαμπτήριου Δρόμου Λακατάμιας και της οδού Αγίου Γεωργίου στη Λακατάμια και συγκεκριμένα για τη δημιουργία χώρων στάθμευσης εκτός του οδοστρώματος».

 

Δεν ήταν, συνεπώς, οι επιβληθέντες όροι το αποτέλεσμα κάποιας εκτίμησης της Πολεοδομικής Αρχής ως προς το πώς, στη βάση των «ουσιωδών παραγόντων», θα έπρεπε να συντελεστεί η ανάπτυξη. Τέτοια εκτίμηση είχε ήδη βρει αντανάκλαση στην επιστολή της 22/1/2010 και στο χωρομετρικό σχέδιο που επισυνάφθηκε σε αυτήν. Ήταν το αποτέλεσμα της Γνωστοποίησης της Απαλλοτρίωσης στην οποία μάλιστα έγινε ειδική αναφορά στη Σημείωση (α) στην πολεοδομική άδεια. Σημειώνω πως, όπως αναφέρθηκε, δημοσιεύθηκε στη συνέχεια, στις 17/6/2011, Διάταγμα Απαλλοτρίωσης κατά του κύρους του οποίου ασκήθηκε η προσφυγή 900/11.

 

Εξαίρω τη δήλωση του ευπαίδευτου συνηγόρου για τους καθ'ων η αίτηση κατά τις διευκρινίσεις:

 

"Για να είμαι δίκαιος διερωτώμαι αν σ' αυτή την περίπτωση υπεισέρχεται η πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου σύμφωνα με την οποία ακόμα και διάταγμα απαλλοτρίωσης δεν είναι ουσιώδης παράγοντας κατά την έκδοση πολεοδομικής άδειας."

 

 

Πράγματι αυτή είναι η νομολογία μας. Σχετικές είναι οι υποθέσεις Michael Theodossiou Co. Ltd. v. Municipality of Limassol (1975) 3 Α.Α.Δ. 195, Evangelia I. Kyriacides v. Municipality of Nicosia (1976) 3 Α.Α.Δ. 183, Theophilou v. Impr. Board Yermasoyia (1985) 3 Α.Α.Δ. 2016, Tofarco Ltd. κ.ά. v. Δήμου Λευκωσίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 233 και οι αποφάσεις της Ολομέλειας στη Γεωργίου ν. Δήμου Λάρνακος (Αρ. 2) (1998) 3 Α.Α.Δ. 821 και στην εντελώς πρόσφατη Δήμος Πάφου ν. Παύλου Νεοφύτου κ.ά.,              Α.Ε. 13/09, ημερομηνίας 1/12/2011. Η διαδικασία απαλλοτρίωσης δεν ήταν «ουσιώδης παράγοντας» με την έννοια του άρθρου 26(1) του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972 (Ν. 90/72, όπως τροποποιήθηκε). Η αιτήτρια, παρά τη Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης αλλά και το Διάταγμα Απαλλοτρίωσης, ήταν η ιδιοκτήτρια των τεμαχίων, δυνάμενη να ασκήσει τα δικαιώματα που αυτή η πραγματικότητα εξυπάκουε. Μεταξύ των οποίων και η υποβολή αίτησης για πολεοδομική άδεια. Το κατά πόσο, στο τέλος, θα περιερχόταν το επηρεαζόμενο μέρος των ακινήτων της στην κυριότητα της Απαλλοτριούσας Αρχής, ασφαλώς με την ενδεχόμενη δικαστική επικύρωση του Διατάγματος Απαλλοτρίωσης, αλλά, εν πάση περιπτώσει, με την καταβολή της αποζημίωσης, είναι άλλο θέμα.

 

Καταλήγω πως οι επίμαχοι δυσμενείς όροι επιβλήθηκαν κατά κατάχρηση εξουσίας, δηλαδή για σκοπό άλλο από τον εντασσόμενο στις αρμοδιότητες της Πολεοδομικής Αρχής. Συνακολούθως επιβλήθηκαν κατά πλάνη ως προς το τι θα μπορούσε να συνυπολογιστεί ως ουσιώδης παράγων.

 

Η αιτήτρια συζήτησε την υπόθεση της και κάτω από σειρά άλλων ταξινομήσεων με αναφορά στο Άρθρο 23 του Συντάγματος, στο Άρθρο 1           του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης περί Προασπίσεως των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, σε ελλιπή έρευνα και αιτιολογία και σε παράβαση της αρχής της καλής πίστης και της φυσικής δικαιοσύνης. Αυτά είναι συναρτημένα προς την κεντρική διαπίστωση, όπως την κατέγραψα, και δεν προσφέρεται η περίπτωση για άλλες επεκτάσεις.

 

 

 

Η προσφυγή επιτυγχάνει, με έξοδα. Η πολεοδομική άδεια ακυρώνεται.

 

 

 

 

 

 

                                                                   Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ,

     Δ.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

/ΔΓ