ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
POTAMITIS ν. WATER BOARD L/SSOL (1985) 3 CLR 260
Γεωργίου Aλίκη ν. Δήμου Λάρνακας (Αρ. 1) (1998) 3 ΑΑΔ 197
Σοφρωνίου Eυθυμία ν. Συμβουλίου Bελτιώσεως Kακοπετριάς (1993) 4 ΑΑΔ 1951
Mιχαήλ Hλίας και Άλλοι ν. Eπιτροπής Δημόσιας Yπηρεσίας και Άλλων (1993) 4 ΑΑΔ 2498
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Ν. 140(I)/2005 - Ο περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Ορισμένα Έργα Νόμος του 2005
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπóθεση Αρ. 1587/2008)
7 Νοεμβρίου, 2011
[ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ
ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ,
ΙΩΑΝΝΟΥ ΝΙΚΟΣ,
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΜΑΡΙΟΣ,
ΠΑΥΛΑΚΗ ΣΙΛΕΙΑ,
ΣΑΝΤΗΣ ΧΡΙΣΤΑΚΗΣ,
ΣΕΝΤΟΝΑΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ,
ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ,
ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΓΙΟΛΑ,
ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΝΙΚΟΣ,
Αιτητές,
ν.
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
2. ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
3. ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ,
4. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣ,
5. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΚΑΙ
ΧΩΡΟΜΕΤΡΙΑΣ,
6. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ,
7. ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ,
8. ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΤΡΟΧΑΙΑΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ,
9. ΕΠΑΡΧΟΥ ΚΕΡΥΝΕΙΑΣ,
10. ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗ ΕΠΑΡΧΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ,
11. ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
Αλ. Κουντουρή (κα) για Τ. Παπαδόπουλος και Συνεργάτες, για τους Αιτητές.
Δ. Καλλίγερος, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ'ων η αίτηση 1-10.
Γρ. Λεοντίου για Ζωμενής & Λεοντίου, για τον Καθ'ου η αίτηση 11.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή τους οι αιτητές ζητούν:
"Διακήρυξη του Δικαστηρίου ότι η διοικητική πράξη ή/και απόφαση των Καθ'ων η Αίτηση η οποία λήφθηκε στις 20.4.2001 της οποίας οι αιτητές έλαβαν επαρκή γνώση κατά ή περί την 1.8.2008, κατόπιν επιθεώρησης των φακέλων στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως Λευκωσίας και με την οποία λήφθηκε απόφαση κατασκευής «δευτερεύοντος» εσωτερικού οδικού δικτύου (προέκταση της Λεωφόρου Σταυρού μέχρι την οδό Ανδρέα Αβρααμίδη δυτικά του αυτοκινητοδρόμου Λευκωσίας - Λεμεσού) στα πλαίσια της απόφασης κατασκευής βασικού οδικού δικτύου που αρχίζει από το Μακάρειο Αθλητικό Κέντρο και καταλήγει στο νέο δρόμο Λευκωσίας - Λεμεσού μέσω των οδών Αλεξανδρουπόλεως, Πύθωνος και Σταυρού στο Στρόβολο (δρόμου πρωταρχικής σημασίας) και κάθε άλλη συναφής πράξη και/ή απόφαση είναι άκυρη, παράνομη και στερείται παντός εννόμου αποτελέσματος."
Ουσιώδεις και σημαντικές πτυχές των γεγονότων που περιβάλλουν την παρούσα προσφυγή συνοψίζονται σε ενδιάμεση απόφαση του Δικαστηρίου, ημερομηνίας 23/12/2008, που εκδόθηκε στα πλαίσια αίτησης την οποία καταχώρισαν οι αιτητές με στόχο την εξασφάλιση προσωρινού διατάγματος αναστολής της επίδικης απόφασης. Τα εν λόγω γεγονότα παραθέτω αμέσως πιο κάτω. Να σημειωθεί ότι σε άλλες εξίσου ουσιώδεις και σημαντικές πτυχές των γεγονότων που περιβάλλουν την παρούσα προσφυγή, θα αναφερθώ, στο βαθμό και την έκταση βέβαια που θα το απαιτήσουν οι ανάγκες της παρούσας απόφασής μου, σε κατοπινό στάδιο.
Η χάραξη της κατασκευής του δρόμου από το Μακάριο Αθλητικό Κέντρο μέχρι τη Λεωφόρο Λευκωσίας - Λεμεσού μέσω των οδών Αλεξανδρουπόλεως, Πύθωνος και Σταυρού, συνιστούσε πρόνοια του Ενιαίου Ρυθμιστικού Σχεδίου Λευκωσίας που είχε εκπονηθεί από την Κυπριακή Κυβέρνηση σε συνεργασία με το Δήμο Λευκωσίας και το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και είχε δημοσιευθεί το 1990 στο Τοπικό Σχέδιο Λευκωσίας. Ο πιο πάνω δρόμος αποτελούσε δρόμο Πρωταρχικής Σημασίας.
Λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης της γης νότια της Λεωφόρου Αθαλάσσας, που οφειλόταν στις ανεγέρσεις κτιρίων του Μεγάρου Ολυμπιακής Επιτροπής, της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, της Αρχής Βιομηχανικής Κατάρτισης και της Ελληνικής Τράπεζας και της αυξημένης κυκλοφοριακής κίνησης που είχε επακολουθήσει, αποφασίστηκε η προώθηση κατασκευής δύο Περιμετρικών Δρόμων Δευτερεύουσας Σημασίας, μέσα στα πλαίσια της μελέτης για την "Αποσυμφόρηση της Λευκωσίας και Ανάπτυξης των Δημόσιων Μεταφορών", τμήμα ενός από τους οποίους ήταν και η προέκταση της Λεωφ. Σταυρού μέχρι την οδό Ανδρέα Αβρααμίδη. Λόγω των γεωμετρικών χαρακτηριστικών για τη διάνοιξη του πιο πάνω δρόμου οι καθ'ων η αίτηση ισχυρίζονται ότι δεν επιβαλλόταν η ανάγκη διεξαγωγής είτε προκαταρκτικής περιβαλλοντικής εκτίμησης (Π.Π.Ε.) είτε πλήρους περιβαλλοντικής εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (Π.Ε.Ε.Π.). Οι εργασίες για την εκτέλεση του πιο πάνω έργου, που εμπίπτει μέσα στα δημοτικά όρια του Δήμου Στροβόλου, έχουν ήδη αρχίσει. Αναμένοντο να συμπληρωθούν εντός του 2009.
Η προβαλλόμενη για υποστήριξη του αιτήματος για ακύρωση της επίδικης απόφασης επιχειρηματολογία των αιτητών περιστρέφεται γύρω από τους πιο κάτω άξονες:
1) Η κατασκευή του συγκεκριμένου έργου, βρίσκεται εκτός των προνοιών του Τοπικού Σχεδίου.
2) Η επίδικη απόφαση πάσχει και λόγω:
α) Τήρησης πλημμελούς πρακτικού και έλλειψης αιτιολογίας της επίδικης απόφασης ημερομηνίας 20/4/2001.
β) «Έλλειψης δέουσας έρευνας και/ή πλάνης περί τα πράγματα και έλλειψη αιτιολογίας ως προς τα κριτήρια αξιολόγησης στο Μέρος ΙΙΙ στην προκαταρκτική εκτίμηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον και λόγω έλλειψης συγκοινωνιολόγων στην ετοιμασία της».
γ) «Έλλειψης έρευνας και αξιολόγησης των κριτηρίων του τέταρτου παραρτήματος του Ν. 140(Ι)/2005 όπως τροποποιήθηκε) από την Επιτροπή Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και μη συμμετοχής συγκοινωνιολόγου στην ετοιμασία της».
δ) Μη επίκαιρης περιβαλλοντικής μελέτης και
ε) Κακής συγκρότησης και/ή σύνθεσης της Επιτροπής Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων στη συνεδρία ημερομηνίας 27/11/2006.
Οι πιο πάνω ισχυρισμοί και θέσεις των αιτητών απορρίπτονται από τους καθ'ων η αίτηση, οι συνήγοροι των οποίων αναπτύσσουν την επιχειρηματολογία τους, στα πλαίσια των δικών τους αγορεύσεων. Πρόσθετα με τις θέσεις και τα επιχειρήματα που αφορούν την ουσία της προσφυγής, οι ευπαίδευτοι συνήγοροι των καθ'ων η αίτηση εγείρουν και σειρά προδικαστικών ενστάσεων. Κάποιες από αυτές είναι κοινές για όλους τους καθ'ων η αίτηση, κάποιες όχι. Μια από τις κοινές για όλους τους καθ'ων η αίτηση προδικαστική ένσταση είναι και η προδικαστική ένσταση ότι η προσφυγή είναι εκπρόθεσμη, την οποία, λόγω της φύσης της, θεωρώ σκόπιμο να εξετάσω σ' αυτό το στάδιο.
Κατ' αρχή θεωρώ σκόπιμο να ασχοληθώ με την εισήγηση των αιτητών ότι η συγκεκριμένη προδικαστική ένσταση θα πρέπει να απορριφθεί, χωρίς να εξεταστεί καν η ουσία της, γιατί είναι αόριστη και ασαφής. Είναι η θέση των αιτητών ότι το περί εκπρόθεσμου της προσφυγής ζήτημα, από μεν τους καθ'ων η αίτηση 1-10 εγείρεται «ακροθιγώς», από δε τον καθ'ου η αίτηση 11 «λακωνικά», χωρίς οποιαδήποτε αναφορά σε εκείνα τα στοιχεία που θα επέτρεπαν στο Δικαστήριο να εξετάσει την ορθότητα του.
Η πιο πάνω θέση/εισήγηση των αιτητών δεν με βρίσκει σύμφωνο. Όπως έχει νομολογηθεί, οι συγκεκριμένες συνταγματικές πρόνοιες (άρθρο 146 του Συντάγματος) είναι υποχρεωτικές και έχουν τεθεί για σκοπούς δημόσιας τάξης. Επομένως μπορεί να εξεταστούν ακόμα και αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο (John Moron v. Republic, 1 R.S.C.C. 10 και Potamitis v. Water Board of Limassol (1985) 3 C.L.R. 260).
Προχωρώ τώρα να εξετάσω την ουσία της προδικαστικής ένστασης, το βάρος απόδειξης της οποίας φέρουν οι καθ'ων η αίτηση.
Σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 146, η προθεσμία μέσα στην οποία θα πρέπει να ασκηθεί μια προσφυγή είναι 75 μέρες από την ημέρα δημοσίευσης της πράξης ή της απόφασης, ή σε περίπτωση που η απόφαση ή η πράξη δεν είναι δημοσιευτέα, από την ημέρα που η πράξη ή η απόφαση περιήλθε σε πλήρη γνώση του αιτητή. Άσκηση προσφυγής, είτε πριν την έναρξη της εν λόγω προθεσμίας, είτε μετά την εκπνοή της, είναι καταδικασμένη σε απόρριψη, ως απαράδεκτης. Στην πρώτη περίπτωση ως πρόωρης γιατί στερείται αντικείμενου δεκτικού προσβολής και στη δεύτερη ως εκπρόθεσμης.
Στην παρούσα περίπτωση, είναι η θέση των καθ'ων η αίτηση ότι η επίδικη πράξη/απόφαση περιήλθε σε πλήρη γνώση των αιτητών, οι οποίοι και μπορούσαν να διαγνώσουν τις συνέπειες από την υποτιθέμενη πράξη, πολύ πριν την ημερομηνία που οι τελευταίοι ισχυρίζονται, δηλαδή πολύ πριν την 1/8/2008. Προς επίρρωση της εν λόγω θέσης τους οι καθ'ων η αίτηση επικαλούνται τα πιο κάτω γεγονότα:
1) Προτού αρχίσουν οι εργασίες υλοποίησης του υπό αναφορά έργου, έγινε λεπτομερής παρουσίαση του έργου στους εκπροσώπους των κατοίκων της περιοχής στο Μέγαρο του Δήμου Στροβόλου, όπως και των εισηγήσεων/προτάσεων που υπήρχαν για σκοπούς αντιμετώπισης του κυκλοφοριακού προβλήματος που οι περιοχές οι οποίες γειτνίαζαν με τον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας - Λεμεσού, παρά την είσοδο της Λευκωσίας, αντιμετώπιζαν και έλαβε χώρα πλήρης ενημέρωση τους. Στη συζήτηση που ακολούθησε και στην οποία έλαβαν μέρος κυβερνητικοί φορείς, λειτουργοί του Δήμου Στροβόλου και οι εκπρόσωποι των κατοίκων της περιοχής, αποφασίστηκε, χωρίς όμως αυτή η απόφαση να επηρεάζει την κατασκευή της επέκτασης της Λεωφ. Σταυρού μέχρι τον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας - Λεμεσού, την αναβολή της πρότασης για κατασκευή υπέργειας γέφυρας σε συγκεκριμένο σημείο του δρόμου, για σκοπούς «περαιτέρω μελέτης τόσο από κυκλοφοριακής, όσο και από περιβαλλοντολογικής άποψης». Τελικά η γέφυρα δεν κατασκευάστηκε.
2) Από την ανταλλαγείσα αλληλογραφία μεταξύ των εκπροσώπων των κατοίκων της περιοχής (Κίνηση Δημοτών Προστασίας της Περιοχής Ανδρέα Αβρααμίδη) από τη μια και Δημοτικών Αρχών, Κυβερνητικών Αρχών, περιλαμβανομένων του Υπουργείου Εσωτερικών, του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως και Γραφείου Επιτρόπου Διοίκησης από την άλλη και ιδιαίτερα των επιστολών της Κίνησης ημερομηνίας 1/2/2008 και 20/2/2008 προς το Δήμαρχο Στροβόλου, τη γραπτή καταγγελία που υποβλήθηκε από την Κίνηση στην Επίτροπο Διοίκησης με επιστολή ημερομηνίας 18/3/2008, την επιστολή της Επιτρόπου Διοίκησης προς τις Δημοτικές Αρχές Στροβόλου ημερομηνίας 30/4/2008 και την επιστολή της Κίνησης ημερομηνίας 15/5/2008 προς το Διευθυντή του Τμήματος Δημοσίων Έργων, με παράλληλη κοινοποίηση στο Δήμαρχο Στροβόλου και στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως επί της ουσίας της ένστασης.
Τις αντίθετες βέβαια απόψεις προβάλλει η πλευρά των αιτητών, η επιχειρηματολογία της οποίας περιστρέφεται γύρω από τον άξονα ότι η διοικητική απόφαση, της οποίας την ακύρωση οι αιτητές επιδιώκουν με την παρούσα προσφυγή, δεν κατέστη πλήρως γνωστή σ' αυτούς, παρά μόνο με την επιθεώρηση των φακέλων και συγκεκριμένα «κατά ή περί την 1/8/2008».
Για τους πιο κάτω λόγους, η επί του προκειμένου θέση των καθ'ων η αίτηση με βρίσκει σύμφωνο και συνεπώς η πιο πάνω προδικαστική ένσταση επιτυγχάνει.
Από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου και γενικά από το σύνολο του ενώπιον μου υλικού, προκύπτει με ασφάλεια ότι η προσβαλλόμενη απόφαση περιήλθε σε πλήρη γνώση των αιτητών, όχι κατά το χρόνο που αυτοί ισχυρίζονται, αλλά πολύ προηγουμένως και συγκεκριμένα από το Φεβρουάριο του 2008. Η εν λόγω διαπίστωση εξάγεται με ασφάλεια από τα πιο κάτω γεγονότα.
Το 2004 λήφθηκε απόφαση από το Δήμο Στροβόλου για περιορισμένης έκτασης παρέμβαση στην περιοχή των αιτητών και συγκεκριμένα επί της οδού Ανδρέα Αβρααμίδη. Το γεγονός λήψης της εν λόγω απόφασης οι αιτητές πληροφορήθηκαν για πρώτη φορά στις 26/11/2007 κατά τη διάρκεια συνεδρίας του Δημοτικού Συμβουλίου, στην οποία μέλη της Κίνησης Δημοτών Προστασίας της Περιοχής Ανδρέα Αβρααμίδη (Η Κίνηση), μεταξύ των οποίων και αιτητές, είχαν παρευρεθεί. Η Κίνηση με επιστολή της στο Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, ημερομηνίας 30/11/2007, εξέφραζε τη διαφωνία της με την εν λόγω απόφαση (Παράρτημα Ε στην αίτηση).
Σε συνεδρία που πραγματοποιήθηκε στο Δήμο Στροβόλου στις 28/1/2008 και στην οποία παρευρέθηκε και η Κίνηση, ανακοινώθηκε από Λειτουργούς του Τμήματος Δημοσίων Έργων η έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών. (Πρακτικά Συνεδρίασης Δημοτικού Συμβουλίου ημερομηνίας 28/1/2008).
Την 1/2/2008 η Κίνηση απέστειλε προς το Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο Στροβόλου επιστολή, το περιεχόμενο της οποίας θεωρώ σκόπιμο να παραθέσω αυτούσιο. (Παράρτημα Στ στην αίτηση). Να σημειωθεί ότι πανομοιότυπου περιεχομένου επιστολή η Κίνηση απέστειλε και προς το Διευθυντή του Τμήματος Δημοσίων Έργων λίγες μέρες αργότερα, και συγκεκριμένα στις 20/2/2008. (Παράρτημα Ζ στην αίτηση).
"Δήμαρχο & Δημοτικό Συμβούλιο
Δήμο Στροβόλου
Στρόβολος
1 Φεβρουαρίου 2008
Fax: 22 470 400
Αρ. Σελ. 2
Αγαπητοί Κύριοι,
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΑΠΟ ΛΕΩΦ. ΣΤΑΥΡΟΥ ΠΡΟΣ ΑΝΔΡΕΑ ΑΒΡΑΑΜΙΔΗ
Έχουμε παρατηρήσει ότι έχουν τοποθετηθεί σημεία οριοθέτησης νότια της οδού Ανδρέα Αβρααμίδη προς την Λεωφόρο Σταυρού.
Με την παρούσα:
1) Παρακαλούμε όπως μας πληροφορήσετε εάν τα εν λόγω σημεία αποτυπώνουν οδική σύνδεση της οδού Ανδρέα Αβρααμίδη (στο ύψος του καταστήματος Victuar) με την Λεωφόρο Σταυρού.
2) Σας υπενθυμίζουμε ότι βάση τοπικού πολεοδομικού σχεδίου:
Α) Η πιο πάνω σύνδεση εμπίπτει εξ ολοκλήρου σε περιοχή (πολεοδομικό τετράγωνο) 'ζώνη κατοικίας - Κα5'.
Β) Ως εκ τούτου, σε αυτό το ολοκληρωμένο πολεοδομικό τετράγωνο δεν υπάρχει πρόνοια για διαμπερή σύνδεση πρωταρχικής σημασίας των εν λόγω οδών στο συγκεκριμένο σημείο.
Γ) Η διαμπερής σύνδεση της οδού Ανδρέα Αβρααμίδη (στο ύψος του καταστήματος Victuar) με την Λεωφόρο Σταυρού, όχι μόνο είναι εκτός τοπικού σχεδίου, αλλά και:
· Καθιστά ουσιαστική αλλαγή/μετατροπή του τοπικού σχεδίου.
· Μετατρέπει ουσιαστικά και δυσμενώς μια καθαρά οικιστική περιοχή, (ολοκληρωμένο πολεοδομικό τετράγωνο) από όπως αυτή εμπίπτει και προνοείται καθαρότατα από το τοπικό σχέδιο.
3) Σας πληροφορούμε και πάλι ότι ουδέποτε ενημερώθηκαν οι δημότες της περιοχής από τον Δήμο για τον προτεινόμενο δρόμο/συνδέσεις, ούτε και δόθηκε η ευκαιρία στους δημότες να εκφέρουν απόψεις επί του θέματος.
4) Σας προειδοποιούμε ότι έχουμε λάβει ειδική και νομική συμβουλή για την νομιμότητα (σύμφωνα με το Κυπριακό όσο και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και Οδηγίες) τέτοιας αλλαγής του πολεοδομικού τετραγώνου, και ότι είμαστε διατεθειμένοι να διεκδικήσουμε (και νομικώς) τα δικαιώματα μας.
5) Σας προειδοποιούμε ξανά ότι οι δημότες της περιοχής είμαστε αποφασισμένοι να λάβουμε όλα τα μέτρα που κρίνουμε αναγκαία για να μην επιτρέψουμε να κατασκευαστεί ο δρόμος αυτός ο οποίος θα είναι καταστροφικός για την περιοχή και την ποιότητα ζωής των δημοτών σας."
Την πιο πάνω επιστολή ακολούθησε η πιο κάτω επιστολή της Κίνησης αυτή τη φορά προς την Επίτροπο Διοίκησης:
"Επίτροπο Διοικήσεως
Λευκωσία
18 Μαρτίου 2008
Fax: 22 672881
Αρ. Σελ. 2
Αγαπητή Κυρία,
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΑΠΟ ΛΕΩΦ. ΣΤΑΥΡΟΥ ΠΡΟΣ ΑΝΔΡΕΑ ΑΒΡΑΑΜΙΔΗ
Αναφερόμαστε στις επιστολές μας με ημερομηνία: α) 30/11/2007 και 1/2/2008 προς τον Δήμαρχο και Δημοτικό Συμβούλιο Στροβόλου και β) 20/2/2008 προς τον Διευθυντή Δημοσίων Έργων, (με κοινοποίηση σε εσάς), και με την παρούσα σας πληροφορούμε ότι δεν έχουμε λάβει οποιαδήποτε απάντηση.
1) Σας ενημερώνουμε ότι έχουν τοποθετηθεί σημεία οριοθέτησης νότια της οδού Ανδρέα Αβρααμίδη προς την Λεωφόρο Σταυρού που αποτυπώνουν διαμπερή οδική σύνδεση πρωταρχικής σημασίας της οδού Ανδρέα Αβρααμίδη (στο ύψος του καταστήματος Victuar) με την Λεωφόρο Σταυρού.
2) Σας πληροφορούμε ότι βάση του τοπικού πολεοδομικού σχεδίου:
Α) Η εν λόγω οδική σύνδεση εμπίπτει εξ ολοκλήρου σε ολοκληρωμένο πολεοδομικό τετράγωνο 'ζώνης κατοικίας' Κα5 (επισυνάπτεται αντίγραφο του επηρεαζόμενου τμήματος).
Β) Στο πολεοδομικό τετράγωνο αυτό δεν υπάρχει πρόνοια για διαμπερή σύνδεση πρωταρχικής σημασίας των εν λόγω οδών στο συγκεκριμένο σημείο.
Γ) Η διαμπερής σύνδεση της οδού Ανδρέα Αβρααμίδη (στο ύψος του καταστήματος Victuar) με την Λεωφόρο Σταυρού, όχι μόνο είναι εκτός τοπικού σχεδίου, αλλά και αλλοιώνει αρνητικά μια καθαρά οικιστική περιοχή (όπως προνοείται σαφέστατα από το τοπικό σχέδιο).
3) Σας καταγγέλλουμε ότι έχουν αρχίσει κατασκευαστικές εργασίες για την εν λόγω σύνδεση κατά παράβαση του πολεοδομικού σχεδίου.
Η περιοχή μας έχει ήδη άδικα και δυσανάλογα επιβαρυνθεί και είναι υπερφορτωμένη με την οχληρία, το κυκλοφοριακό χάος, τα καυσαέρια, την παράνομη στάθμευση, την ταλαιπωρία κτλ που δημιουργούν οι ήδη αναπτυχθείσες άνευ στρατηγικού σχεδιασμού δραστηριότητες όπως επίσης και η κυκλοφορία προς και από την περιοχή του Νέου Νοσοκομείου μέσω της οδού Ανδρέα Αβρααμίδη.
Με βάση τα πιο πάνω, απευθυνόμαστε σε εσάς ζητώντας την παρέμβαση σας για την άμεση ακύρωση της ουσιαστικής αυτής παράβασης, και την προστασία των δικαιωμάτων και της ποιότητας ζωής των πολιτών σύμφωνα με τις πρόνοιες του Ευρωπαϊκού Δικαίου και των Ευρωπαϊκών οδηγιών.
Αναμένοντας την θετική σας απάντηση το συντομότερο.
Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων."
Ως αποτέλεσμα της πιο πάνω επιστολής, η Επίτροπος Διοίκησης απηύθυνε προς το Δήμαρχο Στροβόλου την πιο κάτω επιστολή:
"Λευκωσία, 30 Απριλίου 2008
Δήμαρχο Στροβόλου
Η Κίνηση Δημοτών Προστασίας της Περιοχής Ανδρέα Αβρααμίδη με επιστολή ημερ. 18 Μαρτίου 2008, υπέβαλε στην Επίτροπο Διοικήσεως παράπονο αναφορικά με οδικά έργα που αποβλέπουν στην διαμπερή σύνδεση της οδού Ανδρέα Αβρααμίδη με τη Λεωφόρο Σταυρού.
Η Κίνηση Δημοτών ισχυρίζεται ότι τα έργα έχουν ήδη αρχίσει και σύμφωνα με επιστολή που έλαβε από τον Διευθυντή του Τμήματος Δημοσίων Έργων, ημερ. 11 Μαρτίου 2008, προηγήθηκε η ετοιμασία ρυθμιστικού σχεδίου από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως.
Ωστόσο, σύμφωνα με τη Κίνηση Δημοτών, η οδική σύνδεση της οδού Ανδρέα Αβρααμίδη με τη Λεωφόρο Σταυρού, θα επιτευχθεί εντός της οικιστικής περιοχής και σε βάρος των ανέσεων των περιοίκων, καμία σχετική πρόνοια δεν υπάρχει στο Τοπικό Σχέδιο Λευκωσίας, δεν ετοιμάστηκε μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ούτε κυκλοφοριακή μελέτη για να καταδειχθεί η αναγκαιότητα του έργου, η εκτέλεση του άρχισε χωρίς δημόσια παρουσίαση του ρυθμιστικού σχεδίου και οι επηρεαζόμενοι στερήθηκαν της δυνατότητας να διατυπώσουν τις απόψεις τους.
Η Κίνηση Δημοτών έχει την άποψη ότι ο Δήμος Στροβόλου εντός των ορίων του οποίου υλοποιείται το ρυθμιστικό σχέδιο, όφειλε να μεριμνήσει για τη διαφύλαξη των ανέσεων των κατοίκων της οδού Ανδρέα Αβρααμίδη, για την επαρκή ενημέρωση τους και για την ετοιμασία των προαναφερθέντων μελετών.
Παρακαλώ όπως με βάση το εδάφιο (1) του άρθρου 8 των περί Επιτρόπου Διοικήσεως Νόμων, θέσετε υπόψη της Επιτρόπου Διοικήσεως εντός 4 εβδομάδων τα σχόλια και τις απόψεις σας σε σχέση με τους εν λόγω ισχυρισμούς της Κίνησης Δημοτών.
Ελένη Χατζηττοφή
Ανώτερη Λειτουργός
Γραφείου Επιτρόπου Διοικήσεως."
Την πιο πάνω αλληλογραφία ακολούθησε η επιστολή της Κίνησης προς τις Δημοτικές Αρχές Στροβόλου, με κοινοποίηση στο Διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, ημερομηνίας 15/5/2008. (Μέρος του Παραρτήματος Ι στην αίτηση). Πρόκειται για μια πολυσέλιδη επιστολή (εννέα συνολικά σελίδες), στην οποία η Κίνηση, αφού διευκρινίζει ότι έτυχε νομικής συμβουλής και παράλληλα επισημαίνει τα πιο κάτω ως «σημεία του προβλήματος»,
· Αλλοιώνεται αρνητικά μια καθαρά οικιστική περιοχή (Κα5), όπως προνοείται από το Τοπικό Σχέδιο,
· Πρόκειται για διαμπερή οδική σύνδεση πρωταρχικής σημασίας,
· Πρόκειται για τη μόνη διαμπερή σύνδεση των πρωταρχικής σημασίας οδών,
· Το Τοπικό Σχέδιο Λευκωσίας δεν προνοεί τη συγκεκριμένη σύνδεση,
καταλήγει, κι' αυτό με εκτεταμένη αναφορά τόσο σε κυπριακή όσο και ελλαδική και σε ευρωπαϊκή νομολογία, ως εξής:
"Ως εκ των ανωτέρω και δυνάμει των αρχών της χρηστής διοικήσεως παρακαλούμε όπως διευθετηθεί το ταχύτερο συνάντησή μας με εσάς και όλους τους συναρμόδιους και/ή συναποφασίσαντες φορείς για την ενημέρωσή μας ως προς όλο το φάσμα των προπαρασκευαστικών και κυρίων ενεργειών παραγωγής της αποφάσεως επί του θέματος, στην οποία θα παρακαλούσαμε να τεθεί υπόψη μας και προς επιθεώρηση ο πλήρης φάκελος της υπόθεσης, παραμένοντας στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε πληροφορία ή διευκρίνιση επιθυμείτε."
Από όλα τα στοιχεία και τις επιστολές που παρέθεσα πιο πάνω προκύπτει με ασφάλεια ότι οι αιτητές είχαν πλήρη γνώση περί της ληφθείσας απόφασης τουλάχιστον από το Φεβρουάριο του 2008 και το ότι με την επιστολή τους ημερομηνίας 4/6/2007 (Παράρτημα ΙΓ στην αίτηση) ζητούσαν όπως επιθεωρήσουν το διοικητικό φάκελο του έργου, δεν αναιρεί με οποιοδήποτε τρόπο το γεγονός ότι είχαν γνώση περί της απόφασης για κατασκευή του έργου.
Είναι νομολογιακά καθιερωμένο ότι δεν είναι απαραίτητο όπως τα επηρεαζόμενα πρόσωπα κατέχουν το σύνολο των στοιχείων που είχαν αξιολογηθεί από τη διοίκηση προτού προβούν στη λήψη της σχετικής απόφασης. Στην υπόθεση Αλίκη Γεωργίου ν. Δήμου Λάρνακας (Αρ. 1) (1998) 3 Α.Α.Δ. 197, αναφέρεται ότι:
"Η προθεσμία που τίθεται από το Άρθρο 146 του Συντάγματος είναι ανατρεπτική και αναμφίβολα αρχίζει με την πλήρη γνώση της προσβαλλόμενης απόφασης από το διοικούμενο. Το θέμα απασχόλησε επανειλημμένα τόσο την ελληνική θεωρία και νομολογία, όσο και την κυπριακή.
Στο σύγγραμμα του Θ. Τσάτσου Η Αίτησις Ακυρώσεως Ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, Τρίτη Έκδοση, παραγρ. 30, αναφέρεται ότι πλήρης είναι η γνώση που επιτρέπει στον ενδιαφερόμενο να διαγνώσει με βεβαιότητα και ακρίβεια την υλική ή ηθική ζημιά που υφίσταται από τη δημοσιευόμενη ή κοινοποιούμενη πράξη. Για να είναι πλήρης η γνώση δεν απαιτείται η δημοσίευση ή κοινοποίηση του συνόλου των στοιχείων από τα οποία προκύπτει η τήρηση των προδιαγεγραμμένων τύπων και όλων των στοιχείων που η διοίκηση έλαβε υπ' όψη για να αιτιολογήσει την πράξη της.
Αν η πράξη είναι εύκολα προσιτή στον ενδιαφερόμενο, η ουχί εντός εύλογου χρόνου ενέργεια των απαιτουμένων προς λήψη πλήρους γνώσης της πράξης, αποτελεί παράλειψη της οποίας οι συνέπειες εξομοιώνονται προς τη μη εμπρόθεσμο άσκηση της αίτησης ακύρωσης.
Η επάρκεια της γνώσης που κτάται κρίνεται κατά περίπτωση στο πλαίσιο των περιστατικών της κάθε υπόθεσης (Ευθυμία Σωφρονίου ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Κακοπετριάς, Υποθ. Αρ. 1179/91, ημερ. 13.9.1993 και Τροοδία Ιωνά Αριστοδήμου ν. Δημοκρατίας (1993) 4 Α.Α.Δ. 2498)."
Στην περίπτωση μας, οι αιτητές, όπως προκύπτει από τα γεγονότα, γνώριζαν τις βλαπτικές συνέπειες για τις περιουσίες τους από την κατασκευή του δρόμου, γεγονός που τους ώθησε τόσο να διαμαρτυρηθούν εγγράφως και να εκφράσουν τη διαφωνία τους στις αρμόδιες αρχές, όσο και να υποβάλουν παράπονο στην Επίτροπο Διοίκησης ζητώντας την παρέμβαση της, από το Φεβρουάριο του 2008. Είναι αρκετό να επισημανθεί το γεγονός ότι από μεν τις πανομοιότυπου περιεχομένου επιστολές τους ημερομηνίας 1/2/2008 και 20/2/2008, τις οποίες υπενθυμίζω η Κίνηση απηύθυνε προς το Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο Στροβόλου και το Διευθυντή του Τμήματος Δημοσίων Έργων, αντίστοιχα, προκύπτει ότι η τοποθέτηση σημείων οριοθέτησης της οδού Ανδρέα Αβρααμίδη προς τη Λεωφ. Σταυρού στα ευρύτερα πλαίσια υλοποίησης του υπό αναφορά έργου, είχαν από τότε περιέλθει σε γνώση τους, από δε την επιστολή 15/5/2008 προς τις Δημοτικές Αρχές Στροβόλου, ότι ήσαν πλήρως ενήμεροι όχι μόνο αναφορικά με τις σχετικές επί του όλου θέματος νομοθετικές πρόνοιες, αλλά και τη νομολογία, κυπριακή, ελληνική και ευρωπαϊκή που διήπε το θέμα.
Οι αιτητές λοιπόν είχαν έκτοτε (τουλάχιστον από την 1/2/2008) σαφή εικόνα και γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για να ασκήσουν προσφυγή. Αξίζει εδώ να γίνει αναφορά στην Moran v. Republic, 1 R.S.C.C. 10. Διακρίνει μεταξύ γνώσης της απόφασης και του μαρτυρικού υλικού που χρειάζεται για στοιχειοθέτηση της παρανομίας (σελ. 13):
"In the opinion of the Court 'knowledge' means knowledge of the decision, act or omission giving rise to the right of recourse under Article 146 of the Constitution and not knowledge of evidential matters necessary to substantiate before this Court an allegation of unconstitutionality, illegality or an excess or abuse of power."
Πέραν όμως των πιο πάνω, θα πρέπει να επισημανθεί και το εξής γεγονός, το οποίο κάθε άλλο παρά μπορεί να αγνοηθεί στη συγκεκριμένη περίπτωση. Στις 10/10/2008, στα πλαίσια της παρούσας προσφυγής, οι αιτητές υπέβαλαν αίτηση για αναστολή της διοικητικής πράξης. Στην ένορκη δήλωση ενός εκ των αιτητών η οποία συνόδευε την εν λόγω αίτηση, αναφέρεται ότι «η επίδικη απόφαση λήφθηκε στις 20.4.2001 πλην όμως άρχισε να εκτελείται και ως εκ τούτου κατέστη αντιληπτή σε χρόνο πολύ μεταγενέστερο κατά τα τέλη του έτους 2007». Επομένως, πέραν των όσων έχουν επισημανθεί πιο πάνω, και οι ίδιοι οι αιτητές με δική τους παραδοχή επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι η επίδικη απόφαση περιήλθε σε γνώση τους πολύ πριν τον Αύγουστο του 2008, κάτι το οποίο συνάδει και με την επιστολή ημερομηνίας 20/11/2007 την οποία η Κίνηση είχε αποστείλει στις Δημοτικές Αρχές Στροβόλου. Ο ισχυρισμός τους ότι πληροφορήθηκαν περί της απόφασης κατόπιν επιθεωρήσεως του διοικητικού φακέλου, το λιγότερο που μπορεί να λεχθεί είναι ότι συγκρούεται με την εν λόγω δήλωση, αποκαλύπτοντας έτσι πλήρη αντίφαση.
Ενόψει όλων των πιο πάνω, η προδικαστική ένσταση ότι η προσφυγή είναι εκπρόθεσμη, επιτυγχάνει. Ως αποτέλεσμα, η προσφυγή απορρίπτεται, με έξοδα όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Α. ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ,
Δ.
/ΔΓ