ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Υπόθεση Αρ. 552/2008)

 

13 Οκτωβρίου, 2011

 

[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ  ΜΕ  ΤΑ  ΑΡΘΡΑ  28,  146  ΤΟΥ  ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

 

                       1.  ΝΙΚΟΛΑΣ  ΓΕΡΜΑΝΟΣ,

                       2.  ΠΑΤΡΟΚΛΟΣ  ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ,

                       3.  ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ  ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ,

                       4.  ΑΥΓΟΥΣΤΗΣ  ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ,

                       5.  ΧΡΙΣΤΟΣ  Χ" ΠΑΝΑΓΗ,

6.  ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ  ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ,

 

Αιτητές,

ν.

 

 

1.  ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ  ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,

                          2.  ΥΠΟΥΡΓΟΥ  ΑΜΥΝΑΣ,

                          3.  ΑΡΧΗΓΟΥ  ΓΕΕΦ,

 

Καθ' ων η Αίτηση.

________________________

 

Χρίστος Κληρίδης, για τους Αιτητές.

Ανδρέας Χριστοφόρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση.

Σωτήρης Οικονομίδης, για τα Ενδιαφερόμενα Μέρη 1-10 και 12-20.

________________________

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

 

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.:  Mε την παρούσα προσφυγή, οι αιτητές αμφισβητούν τη νομιμότητα της απόφασης των καθ' ων η αίτηση, ημερομηνίας 24/1/2008, με την οποία διορίστηκαν στο Στρατό της Δημοκρατίας με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού, αναδρομικά από 1/12/1998, τα ενδιαφερόμενα μέρη:  1. Χριστάκης Πολυβίου, 2. Ανδρέας Κωμοδρόμου, 3. Παναγιώτης Παναγίδης, 4. Λοΐζος Βασιλείου, 5. Νικόλαος Πέτρου, 6. Δημήτριος Ιωάννου, 7. Μιχαήλ Γαβριηλίδης, 8. Παναγιώτης Κασάπης, 9. Νεόφυτος Ιωσήφ, 10. Χριστόφορος Αθηνοδώρου, 11. Ανδρέας Μαυρίδης, 12. Κυριάκος Κυριάκου, 13. Κώστας Μαγειρούδης, 14. Γεώργιος Γέρου, 15. Ανδρέας Ιωάννου, 16. Γεώργιος Μιχαηλίδης, 17. Κωνσταντίνος Χαραλάμπους, 18. Κυριάκος Λοΐζου, 19. Αιμίλιος Περικλέους, 20. Μιχαήλ Χατζηϊωάννου.

 

 Σύμφωνα με τα γεγονότα, το Υπουργείο ΄Αμυνας, με Πρότασή του προς το Υπουργικό Συμβούλιο - (Αρ. 72/2008) - ημερομηνίας 4/1/2008 και θέμα το διορισμό Υπαξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας ως Αξιωματικών, με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού,  εισηγήθηκε τον αναδρομικό διορισμό 60 μελών του Στρατού στο βαθμό του Ανθυπολοχαγού.  Η συγκεκριμένη εισήγηση, όπως εξηγήθηκε, ήταν απόρροια προηγούμενων ακυρωτικών αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου[1], με βάση τις οποίες τα δύο κριτήρια που προβλέπονταν για την αξιολόγηση των Υπαξιωματικών και την κατάταξή τους σε σειρά καταλληλότητας - (της βαθμολογίας των εκθέσεων ικανότητας και της προσωπικής συνέντευξης, που αντικατέστησε τις γραπτές εξετάσεις) -είχαν καταστεί ανενεργά.

 

Ως αποτέλεσμα των διαπιστώσεων των ακυρωτικών αποφάσεων, το Υπουργείο ΄Αμυνας, σε συνεργασία με το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς, (Γ.Ε.Ε.Φ.), αφού, όπως ανέφερε στην εισήγηση του, μελέτησε διεξοδικά το θέμα και αφού έλαβε υπόψη ότι η εξουδετέρωση των δύο κριτηρίων καθιστούσε αδύνατη την κατάταξη των επηρεαζομένων σε σειρά καταλληλότητας, ότι ο διορισμός των περισσότερων από τους επηρεαζόμενους ακυρώθηκε για δεύτερη φορά, ότι οι περισσότεροι από τους επηρεαζόμενους, κατά τον ουσιώδη χρόνο της ακύρωσης του διορισμού τους, κατείχαν θέσεις Αξιωματικών και επρόκειτο να αφυπηρετήσουν από τις τάξεις του Στρατού, λόγω ορίου ηλικίας, μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια και, ιδιαίτερα, το γεγονός ότι η μη διευθέτηση του θέματος δημιουργούσε σοβαρά λειτουργικά προβλήματα στο στράτευμα, πρότεινε το διορισμό όλων των επηρεαζόμενων, (συνολικά 60), ως Αξιωματικών, με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού, αναδρομικά από τα έτη 1991, 1992, 1993 και 1998, ανάλογα με τα δεδομένα της κάθε περίπτωσης.

 

Στην Πρόταση του Υπουργείου ΄Αμυνας, σημειωνόταν, επίσης, ότι οι 51 από τους 60 επηρεαζόμενους κατείχαν θέσεις Αξιωματικών, ενώ οι υπόλοιποι 9 κατείχαν θέσεις Ανθυπασπιστή και ότι οι έξι Υπαξιωματικοί που δεν ήταν υποψήφιοι για αξιολόγηση το έτος 1998 αλλά προσέφυγαν στο Ανώτατο Δικαστήριο δεν ήταν δυνατόν, εκ των πραγμάτων, να διοριστούν Ανθυπολοχαγοί από το έτος 1998.

 

Σύμφωνα με την Πρόταση, οι διορισμοί θα γίνονταν σε κενές θέσεις Αξιωματικών, που υπήρχαν κατά τον αντίστοιχο ουσιώδη χρόνο.

 

Τα ονόματα των 60 επηρεαζόμενων - (7 αιτητές, 47 ενδιαφερόμενα μέρη, των οποίων είχε ακυρωθεί ο διορισμός στο βαθμό του Ανθυπολοχαγού ως αποτέλεσμα των δικαστικών αποφάσεων που προαναφέρθηκαν, και 6 Υπαξιωματικοί, οι οποίοι αξιολογήθηκαν για το έτος 1998 και δεν είχαν διοριστεί Ανθυπολοχαγοί) - περιλήφθηκαν σε σχετικούς πίνακες - παραρτήματα της Πρότασης.  Τα ονόματα των αιτητών δεν περιλήφθηκαν στην πιο πάνω Πρόταση.

 

Στη συνέχεια, το Υπουργικό Συμβούλιο, κατά τη συνεδρία του ημερομηνίας 17/1/2008, ασκώντας τις εξουσίες που του παρέχονται από το ΄Αρθρο 8(1) του περί Στρατού της Δημοκρατίας Νόμου του 1990, (Ν. 33/90), (όπως τροποποιήθηκε), (ο «Νόμος), αποφάσισε - (Αρ. Απόφασης 66.711):-

 

 «α)   Να διορίσει τα μέλη του Στρατού της Δημοκρατίας, τα ονόματα των οποίων καταγράφονται στους πίνακες που επισυνάπτονται στην Πρόταση ως παραρτήματα «Α» έως «Δ», ως Αξιωματικούς με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού.

 

  β)   Να εξουσιοδοτήσει τον Υπουργό ΄Αμυνας να προβεί σ' όλες τις αναγκαίες ενέργειες για υλοποίηση της πιο πάνω Απόφασης, καθορίζοντας και την ημερομηνία από την οποία θα ισχύει ο διορισμός τους, ανάλογα με τα δεδομένα της κάθε περίπτωσης.»

 

 

 

Η πιο πάνω απόφαση διαβιβάστηκε στο Υπουργείο ΄Αμυνας, το οποίο ενημέρωσε τους ενδιαφερόμενους με σχετική επιστολή του Γενικού Διευθυντή, ημερομηνίας 24/1/2008.  Στις 7/4/2008, καταχωρήθηκε η παρούσα προσφυγή.

 

Προβάλλεται, από πλευράς καθ' ων η αίτηση και ενδιαφερομένων μερών, προδικαστικό ζήτημα έλλειψης εννόμου συμφέροντος των αιτητών να αμφισβητήσουν το διορισμό των ενδιαφερομένων μερών στις επίδικες θέσεις αναδρομικά από 1/12/1998, καθότι οι ίδιοι, κατά τον ουσιώδη χρόνο - (1998) - δεν πληρούσαν τις καθοριζόμενες στους ισχύοντες Κανονισμούς προϋποθέσεις για αξιολόγηση και, κατ' επέκταση, για διορισμό τους στο βαθμό του Ανθυπολοχαγού - (Κ. 20(α) των περί Αξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμών του 1990, (Κ.Δ.Π. 90/90), (όπως έχουν τροποποιηθεί), (οι «Κανονισμοί»). 

 

Ο δικηγόρος των ενδιαφερομένων μερών επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τους σχετικούς πίνακες του Συμβουλίου Αξιολόγησης, το οποίο συγκροτήθηκε και συνήλθε το 2002 για να διενεργήσει αξιολόγηση Υπαξιωματικών για τα έτη 1997 και 1998, κατά τα προβλεπόμενα στην μεταβατική διάταξη του Κ. 5 της Κ.Δ.Π. 275/2000, δικαιούνταν αξιολόγησης για τα έτη 1997 και 1998 συνολικά 27 μόνιμοι Υπαξιωματικοί, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονταν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη αλλά όχι οι αιτητές.  Οι 27 μόνιμοι Υπαξιωματικοί έτυχαν αξιολόγησης, τοποθετήθηκαν σε πίνακα τελικής σειράς κατάταξης και 18 από αυτούς διορίστηκαν σε Ανθυπολοχαγούς αναδρομικά από 1/12/1998.  Τα ενδιαφερόμενα μέρη, σύμφωνα με την εισήγηση του δικηγόρου τους, δικαιούνταν αξιολόγησης για το 1998.  Λόγω της ημερομηνίας διορισμού τους, που ήταν η 2/1/1985, πληρούσαν την απαιτούμενη από τον Κ. 20(α) των Κανονισμών συνολική υπηρεσία δεκατριών χρόνων στο Στρατό, ενώ οι αιτητές δεν τα πληρούσαν, ώστε να δικαιούνται αξιολόγησης για το έτος 1998.  Διορίστηκαν στο Στρατό στις 13/10/1986 και δε συμπλήρωναν μέσα στο έτος αυτό τα καθοριζόμενα στον Κ. 20(α) των Κανονισμών χρόνια υπηρεσίας.

 

΄Οπως, περαιτέρω, υποβάλλει η πλευρά των ενδιαφερομένων μερών, η επανεξέταση που διενεργήθηκε μετά την ακύρωση των πιο πάνω διορισμών κατέληξε, λόγω αντικειμενικών δυσκολιών κατάταξης σε σειρά καταλληλότητας, για τους λόγους που ήδη σημειώθηκαν, στον αναδρομικό, από 1/12/1998, διορισμό και των 27 αξιολογηθέντων για το 1998 Υπαξιωματικών.

 

Οι αιτητές, συνεχίζει η εισήγηση, εφόσον δε δικαιούνταν αξιολόγησης και δεν αξιολογήθηκαν για το έτος 1998, δεν μπορούσαν να διοριστούν στα πλαίσια της συγκεκριμένης επανεξέτασης ως Ανθυπολοχαγοί, αναδρομικά από 1/12/1998, στερούνται δε εννόμου συμφέροντος  προσβολής των διορισμών των ενδιαφερομένων μερών, αφού, ούτως ή άλλως, ως μη έχοντες τα απαιτούμενα προσόντα, δεν θα ήταν δυνατό να διοριστούν αυτοί ως Ανθυπολοχαγοί από 1/12/1998 αντί τα ενδιαφερόμενα μέρη.

 

Η θέση των αιτητών είναι ότι το 1998 είχαν δικαίωμα αξιολόγησης για διορισμό στη θέση Ανθυπολοχαγού, βάσει του Κ. 20(α) των Κανονισμών, όπως αυτός ίσχυε μετά την τροποποίησή του από την Κ.Δ.Π. 14/93.  Η πρόνοια του Κ. 20(α) έχει ως εξής:-

 

«20.  Για να δικαιούται Υπαξιωματικός σε αξιολόγηση από το Συμβούλιο Αξιολογήσεων θα πρέπει -

 

(α)  Να φέρει βαθμό Αρχιλοχία και να έχει κατά την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης για συγκρότηση και σύγκληση του Συμβουλίου Αξιολογήσεων συμπληρωμένα δυο χρόνια στο βαθμό αυτό:

 

Νοείται ότι οι Υπαξιωματικού που διορίστηκαν στο Στρατό πριν από την 31η Δεκεμβρίου 1984, θα δικαιούνται σε αξιολόγηση εφόσον έχουν κατά την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης για συγκρότηση και σύγκληση του Συμβουλίου Αξιολογήσεων συνολικό χρόνο υπηρεσίας στο Στρατό ως Υπαξιωματικοί δεκατρία χρόνια ανεξάρτητα από το βαθμό που φέρουν·»

 

 

 

Κατά τους αιτητές, με βάση τον ισχύοντα το έτος 1998 πιο πάνω Κανονισμό, δικαιούνταν αξιολόγησης, καθότι κατείχαν το βαθμό του Αρχιλοχία από 1/11/1996, ενώ τα ενδιαφερόμενα μέρη δεν δικαιούνταν να αξιολογηθούν, γιατί είχαν προαχθεί στο βαθμό του Αρχιλοχία το 1998 και, επομένως, δεν είχαν συμπληρώσει την απαιτούμενη διετή υπηρεσία στο συγκεκριμένο βαθμό.  Επισημαίνοντας δε τη μεταβατική διάταξη του Κ. 5 της Κ.Δ.Π. 275/2000, σύμφωνα με την οποία για την αξιολόγηση των Υπαξιωματικών για το 1998 δε θα ίσχυε η πιο πάνω πρόνοια αλλά οι διατάξεις του Μέρους VII των Κανονισμών, όπως αυτό τροποποιήθηκε με την Κ.Δ.Π. 157/91, οι αιτητές ισχυρίζονται ότι η συγκεκριμένη τροποποίηση των Κανονισμών έγινε για να εξυπηρετηθούν τα ενδιαφερόμενα μέρη.

 

Η προδικαστική ένσταση ευσταθεί.  Η επανεξέταση, κατάληξη της οποίας ήταν η επίδικη απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ημερομηνίας 17/1/2008 έγινε στη βάση του νομικού και πραγματικού καθεστώτος του ουσιώδους χρόνου, δηλαδή 26/6/2002.  Το ερώτημα, επομένως, είναι εάν οι αιτητές κατείχαν κατά τον ουσιώδη χρόνο τα απαιτούμενα προσόντα, ούτως ώστε να περιλαμβάνονταν στους Υπαξιωματικούς που δικαιούνταν αξιολόγησης για το 1998.  ΄Οπως είναι παραδεκτό από τους διάδικους, τα ενδιαφερόμενα μέρη είχαν διοριστεί στο Στρατό ως Υπαξιωματικοί στις 2/1/1985.  Η αντίστοιχη ημερομηνία για τους αιτητές είναι η 13/10/1986.  ΄Οπως ορίζεται στον Κ. 5 της (Κ.Δ.Π. 275/2000:-

 

«5.  Ανεξάρτητα από τις διατάξεις των βασικών κανονισμών, για την αξιολόγηση των Υπαξιωματικών για τα έτη 1997, 1998, 1999 και 2000 και τους επακόλουθους διορισμούς Ανθυπολοχαγών θα ισχύουν οι διατάξεις του Μέρους VII της Κ.Δ.Π. 90/90, όπως τροποποιήθηκε με την Κ.Δ.Π. 157/91, νοουμένου ότι -

 

(α)  Τα Συμβούλια Αξιολόγησης, που θα συγκροτηθούν για το σκοπό αυτό, θα θεωρούνται ότι συγκροτούνται την 31η Δεκεμβρίου του έτους που αφορά η αξιολόγηση.

 

(β)  Ο αριθμός των Υπαξιωματικών που θα διοριστούν σε Ανθυπολοχαγούς το κάθε έτος θα είναι ίσος με το 33% του αριθμού των Ανθυπολοχαγών αποφοίτων ανώτατων στρατιωτικών σχολών που διορίστηκαν μέσα στο αντίστοιχο έτος.

 

(γ)  Οι διορισμοί Υπαξιωματικών σε Ανθυπολοχαγούς που θα ακολουθήσουν τις αξιολογήσεις θα ισχύουν από το Δεκέμβριο του έτους που γίνονται οι αξιολογήσεις.»

 

 

 

Σύμφωνα με το Μέρος VII των Κανονισμών, όπως αυτό τροποποιήθηκε με την Κ.Δ.Π. 157/91, το οποίο, κατά την πιο πάνω ρητή κανονιστική πρόνοια, διέπει την αξιολόγηση των Υπαξιωματικών για το έτος 1998, και, πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον Κ. 20 των Κανονισμών:-

 

«20.  Για να δικαιούται Υπαξιωματικός αξιολόγησης από το Συμβούλιο Αξιολογήσεων θα πρέπει:

 

(α)  Να έχει συμπληρωμένο κατά την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης για συγκρότηση και σύγκληση του Συμβουλίου Αξιολογήσεων συνολικό χρόνο υπηρεσία στο Στρατό δεκατρία χρόνια.

 

(β)     ...................................................................................................»

 

 

 

Στην παρούσα περίπτωση, οι αιτητές, κατά το χρόνο σύγκλησης του Συμβουλίου Αξιολόγησης  - (31/12/1998) - δεν είχαν συμπληρωμένη συνολική υπηρεσία δεκατριών χρόνων και, συνεπώς, τα ονόματά τους, σε αντίθεση με αυτά των ενδιαφερομένων μερών, δεν είχαν συμπεριληφθεί στο σχετικό πίνακα των μόνιμων Υπαξιωματικών που δικαιούνταν αξιολόγηση για τα έτη 1997 και 1998, του 1^ου Επιτελικού Γραφείου του Γ.Ε.Ε.Φ., ημερομηνίας 26/2/2002, αλλά ούτε και στον πίνακα τελικής σειράς κατάταξης αξιολογηθέντων Υπαξιωματικών του Συμβουλίου Αξιολόγησης για το 1998.

 

Είναι προφανές ότι οι αιτητές δεν ήταν μεταξύ των Υπαξιωματικών που αξιολογήθηκαν για το έτος 1998, με σκοπό το διορισμό ανθυπολοχαγών αναδρομικά από 1/12/1998, κατά τη διαδικασία του 2002, που ακυρώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο, καθότι δεν είχαν το απαιτούμενο προσόν συνολικής υπηρεσίας.  Στις Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 1084/02, 1085/02, 1108/02 και 1184/02, ημερομηνίας 18/4/05, δε συζητήθηκε το ζήτημα του εννόμου συμφέροντος των τεσσάρων από τους έξι αιτητές της Προσφυγής Αρ. 1184/02, που είναι και αιτητές στην παρούσα.  Το έννομο συμφέρον, όμως, ως θέμα δημοσίας τάξεως, μπορεί και εξετάζεται από το δικαστήριο σε οποιοδήποτε στάδιο της δίκης, ακόμη και αυτεπάγγελτα - (βλ. Δημοκρατία ν. Ματθαίου (1990) 3 Α.Α.Δ. 2452, σελ. 2464).  Οι αιτητές, όπως προκύπτει από τα γεγονότα που προεκτέθηκαν, δεν ήταν μεταξύ των υποψηφίων για διορισμό κατά την επανεξέταση, λόγω μη συνδρομής στο πρόσωπό τους των απαραίτητων προσόντων και η κατοχή των απαιτούμενων προσόντων αποτελεί προϋπόθεση για την ύπαρξη ενεστώτος  εννόμου συμφέροντος για καταχώριση προσφυγής εναντίον του διορισμού άλλου υποψηφίου - (βλ. Δημοκρατία κ.ά. ν. Ιερωνυμίδη κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 286 και Κώστα κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2003) 3 Α.Α.Δ. 110).  Εν πάση περιπτώσει, υπό τις περιστάσεις, η προσφυγή των αιτητών μπορεί να χαρακτηριστεί και ως αλυσιτελής, αφού, και σε περίπτωση αποδοχής της, δεν θα ήταν δυνατή η αξιολόγηση και, κατ' επέκταση, ο διορισμός τους στη θέση των ενδιαφερομένων μερών.

 

Η προσφυγή απορρίπτεται, με έξοδα υπέρ των καθ' ων η αίτηση, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.

 

Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με βάση το ΄Αρθρο 146.4(α) του Συντάγματος.

 

 

 

 

 

 

 

                                                                         Ε. Παπαδοπούλου,

                                                                                     Δ.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

/ΜΑ, ΜΠ