EPISTELE COMMUNICATIONS AND MEDIA LTD ν. ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ, Υπόθεση Αρ. 177/2008, 19 Οκτωβρίου 2011

Α Π Ο Φ Α Σ Η

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Στις 7.2.2008 ο Κυπριακός Οργανισμός Τουρισμού (ΚΟΤ) ανακάλεσε προηγούμενη απόφαση του ημερ. 31.1.2008 για άμεσο τερματισμό του Συμβολαίου Συνεργασίας με τον Ευρωπαϊκό Διαφημιστικό Οργανισμό Α.Ε. Διαφημίσεων, Προβολής και Εκδόσεων (Leo Bugnett) (ενδιαφερόμενο μέρος) για την παροχή υπηρεσιών για τον σχεδιασμό και την αγορά χώρου/χρόνου στα διαφημιστικά μέσα για την υλοποίηση των διαφημιστικών εκστρατειών του για το 2008 στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία. Τη νομιμότητα της πιο πάνω απόφασης την αμφισβητούν οι αιτητές και ισχυρίζονται ότι αυτή είναι άκυρη και χωρίς νομικό αποτέλεσμα.

Σύμφωνα με τα γεγονότα ο ΚΟΤ με σχετική προκήρυξη του (Αρ. 30/2007) ζήτησε προσφορές για την παροχή, μεταξύ άλλων, και των πιο πάνω υπηρεσιών. Οι υποβληθείσες προσφορές αξιολογήθηκαν από Επιτροπή Αξιολόγησης η οποία ετοίμασε έκθεση που υπέβαλε προς την Επιτροπή Προσφορών του ΚΟΤ. Η τελευταία, κατά τη συνεδρία της ημερ. 20.11.2007, αποφάσισε την ανάθεση της σύμβασης για το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία στο ενδιαφερόμενο μέρος έναντι του συνολικού ποσού των Στ. £1839.928,29, πλέον Φ.Π.Α., και €254.982,55, πλέον Φ.Π.Α., αντίστοιχα. Την ανάθεση των πιο πάνω εργασιών στο ενδιαφερόμενο μέρος οι αιτητές την αμφισβήτησαν με προσφυγή η οποία απορρίφθηκε (Epistele Communication and Media Ltd v. Κ.Ο.Τ., Υποθ. αρ. 174/2008, ημερ. 13.10.2009). Το σχετικό συμβόλαιο μεταξύ του ΚΟΤ και του ενδιαφερομένου μέρους υπογράφηκε στις 21.12.2007. Επειδή το ενδιαφερόμενο μέρος καθυστερούσε στην έναρξη των εργασιών κλήθηκε επανειλημμένα από τον ΚΟΤ να προβεί σε ενέργειες για την εκτέλεση των συμβατικών του υποχρεώσεων και υλοποίηση της διαφημιστικής εκστρατείας που ανέλαβε. Η Επιτροπή Προσφορών του ΚΟΤ, επειδή το ενδιαφερόμενο μέρος δεν ανταποκρίθηκε στην υλοποίηση των συμφωνηθέντων, προχώρησε στον τερματισμό της σύμβασης για τον λόγο ότι από 21.12.2007 που υπεγράφη το συμβόλαιο μέχρι και τις 23.1.2008 το ενδιαφερόμενο μέρος δεν είχε προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια για την υλοποίηση των υποχρεώσεων που απέρρεαν από τη σύμβαση ημερ. 21.12.2007. Το ενδιαφερόμενο μέρος, με επιστολή του προς τον ΚΟΤ ημερ. 31.1.2008, ισχυρίστηκε ότι κατά το χρονικό διάστημα που αναφέρετο στην επιστολή του ΚΟΤ, ευρίσκετο σε συνεχή επαφή με μέσα μαζικής επικοινωνίας του εξωτερικού προκειμένου να εξασφαλίσουν ημερομηνίες διαφημιστικού χώρου/χρόνου σύμφωνα με τις υποδείξεις του ΚΟΤ και ότι ήδη από 28.1.2008 είχε προβεί σε κατ΄ αρχή παραγγελία του διαφημιστικού υλικού ώστε με την έγκριση του ΚΟΤ να προχωρήσει άμεσα με την υλοποίηση της διαφημιστικής εκστρατείας. Στο μεταξύ, από πλευράς του ΚΟΤ έγινε βολιδοσκόπηση των αιτητών, ως του δεύτερου κατά σειρά προσφοροδότη, κατά πόσο αυτοί ήσαν διατεθειμένοι να εκτελέσουν το εν λόγω έργο χωρίς προηγούμενη προκήρυξη ή απευθείας σύναψη σύμβασης. Η Επιτροπή Προσφορών του ΚΟΤ, σε συνεδρία της ημερ. 2.2.2008, και ενώ στο μεταξύ οι αιτητές είχαν ανταποκριθεί θετικά στην βολιδοσκόπηση που τους έγινε, εξέτασε και τις θέσεις του ενδιαφερομένου μέρους και του νομικού συμβούλου του ΚΟΤ και αποφάσισε να επανασυζητήσει το όλο θέμα με το ενδιαφερόμενο μέρος με σκοπό την επίλυση των διαφορών που προέκυψαν. Ο Πρόεδρος του ΚΟΤ, μετά από συζήτηση του όλου θέματος, ανέφερε ότι ο ΚΟΤ ήταν διατεθειμένος να ανακαλέσει την επιστολή ημερ. 31.1.2008, με την οποία τερματίστηκε το συμβόλαιο συνεργασίας με το ενδιαφερόμενο μέρος, νοουμένου ότι αυτό θα αναλάμβανε γραπτή δέσμευση για πλήρωση των όρων του συμβολαίου. Μετά από διάφορες συζητήσεις ο ΚΟΤ με επιστολή του ανακάλεσε τον τερματισμό του συμβολαίου.

Η νομιμότητα της εν λόγω απόφασης αμφισβητείται από τους αιτητές οι οποίοι προβάλλουν ότι αυτή παραβιάζει τις πρόνοιες του περί Συντονισμού των Διαδικασιών Σύναψης Δημοσίων Συμβάσεων Προμηθειών, Έργων και Υπηρεσιών και για Συναφή Θέματα Νόμου του 2006, (Ν 12(Ι)/06), είναι παράνομη αφού εκδόθηκε κατά κατάχρηση και/ή υπέρβαση εξουσίας προς εξυπηρέτηση αλλότριων σκοπών χωρίς δέουσα έρευνα, υπό καθεστώς ουσιώδους πλάνης, στερείται αιτιολογίας και παραβιάζει την αρχή της καλής πίστης.

Οι καθ΄ ων η αίτηση με την ένσταση τους εγείρουν προδικαστικά ζήτημα εκτελεστότητας της προσβαλλόμενης απόφασης. Εισηγούνται ότι από το σύνολο των γεγονότων αβίαστα προκύπτει ότι όλες οι ενέργειες του ΚΟΤ, στις οποίες οι αιτητές αναφέρονται, είναι μεταγενέστερες της υπογραφής της σύμβασης ανάθεσης του έργου στο ενδιαφερόμενο μέρος και σχετίζονται με την εκτέλεση του. Συνεπώς δεν ανήκουν στο πεδίο του διοικητικού δικαίου αλλά στο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου το οποίο εκφεύγει της δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στα πλαίσια της εμβέλειας του άρθρου 146 του Συντάγματος.

Οι αιτητές, καίτοι δεν αμφισβητούν ότι η προσβαλλόμενη πράξη περιέχει στοιχεία ιδιωτικού δικαίου, ισχυρίζονται ότι αυτή είναι εκτελεστή. Έχει δημιουργήσει έννομα αποτελέσματα γι΄ αυτούς από το γεγονός ότι τους γνωστοποιήθηκε και ότι κλήθηκαν από τον ΚΟΤ να τοποθετηθούν κατά πόσο ήταν διατεθειμένοι να αναλάβουν το έργο. Η προσβαλλόμενη απόφαση ισχυρίζονται αφορούσε σύμβαση δημοσίου συμφέροντος και ανατέθηκε μετά από δημόσιο διαγωνισμό (ΚΟΤ ν. C.N.C.P. Boat & Car Park Ltd (1999) 3 C.L.R. 193).

Έχοντας εξετάσει τις αντίστοιχες θέσεις ως προς το προδικαστικό ζήτημα καταλήγω ότι η προδικαστική ένσταση ευσταθεί. Η ανάθεση της σύμβασης μετά από αξιολόγηση όλων των προσφορών που υποβλήθηκαν έγινε στο ενδιαφερόμενο μέρος στις 20.11.2007. Ακολούθησε η υπογραφή του σχετικού συμβολαίου στις 21.12.2007. Η αλληλογραφία που ανταλλάγηκε μετά την υπογραφή της σύμβασης, τα διαβήματα των αιτητών, η βολιδοσκόπηση τους από τον ΚΟΤ, η συνάντηση μεταξύ εκπροσώπων του και του ενδιαφερομένου μέρους και η ανταλλαγή επιστολών με τις οποίες, ενώ αρχικά τερματίστηκε από τον ΚΟΤ το συμβόλαιο της 21.12.2007 στη συνέχεια ο τερματισμός ανακλήθηκε, αφορούσαν θέματα και ενέργειες μεταγενέστερες της υπογραφής της σύμβασης, η οποία δημιουργούσε δικαιώματα και υποχρεώσεις μόνο μεταξύ του ΚΟΤ και του ενδιαφερομένου μέρους. Οι αιτητές, από της υπογραφής του συμβολαίου με το ενδιαφερόμενο μέρος, καίτοι αυτό ήταν αποτέλεσμα που προέκυψε μετά από δημόσιο διαγωνισμό, δεν είχαν οποιαδήποτε σχέση. Μαζί με τους αιτητές ο ΚΟΤ δεν προχώρησε πέραν των βολιδοσκοπήσεων, οι οποίες βέβαια έγιναν και πάλιν στα πλαίσια σύναψης νέας σύμβασης με διαπραγμάτευση χωρίς προκήρυξη δημόσιου διαγωνισμού. Σε σχέση με ανάλογο ζήτημα στην Adboard Ltd v. Δήμου Λεμεσού (2005 ) 3 Α.Α.Δ., 66 αναφέρονται τα πιο κάτω στις σελ. 69-70:

«Στο 'Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου' του Ε. Σπηλιωτόπουλου, 2^η Έκδοση, στην παράγραφο 426, αναφέρονται τα ακόλουθα:

'Ούτω, τόσον αι συμβάσεις εις τα οποίας το Κράτος ή το δημόσιον νομικόν πρόσωπον είναι συμβαλλόμενον, όσον και αι πράξεις των οργάνων του συμβαλλομένου Κράτους, ή άλλου δημοσίου νομικού προσώπου, αι αφορώσαι την ερμηνείαν ή την εκτέλεσιν, εφαρμογήν και λύσιν αυτών, δεν προσβάλλονται δι΄ αιτήσεως ακυρώσεως υπό του αντισυμβαλλομένου εν πάση περιπτώσει και κατ΄ αρχήν υπό των τρίτων μη συμβαλλομένων (ΣΕ 146/1977). Αι προηγηθείσαι της συμβάσεως πράξεις (διακηρύξεις, εγκρίσεις, κατακυρώσεις), εφ΄ όσον εξεδόθησαν βάσει ειδικών κανόνων του διοικητικού δικαίου, αποσπώμεναι εκ της συμβάσεως έχουν χαρακτήρα διοικητικής πράξεως και προσβάλλονται παραδεκτώς δι΄ αιτήσεως ακυρώσεως (ΣΕ 1265/1964, 2410/1965).'

(Η υπογράμμιση είναι δική μας).

Στην Κυθραιώτης κ.α. ν. Κεντρικής Τράπεζας (1989) 3(Β) Α.Α.Δ. 118, στη σελ. 123 λέχθηκαν τα πιο κάτω:

'Όμως κάθε ενέργεια ή πράξη που είναι μεταγενέστερη του καταρτισμού της σύμβασης και σχετίζεται με την εκτέλεσή της δεν αφορά το δημόσιο δίκαιο, αλλά ρυθμίζεται από τους κανόνες του ιδιωτικού δικαίου. Κατά συνέπεια το αναθεωρητικό δικαστήριο είναι αναρμόδιο να επιληφθεί θέματος εγειρομένου μετά τη σύναψη της σύμβασης. Η επίλυσή του ανήκει στην αρμοδιότητα των τακτικών δικαστηρίων σαν θέματος πλέον ιδιωτικού δικαίου.'

Τέλος στην Αρ. Γεωργίου ν. Α.Η.Κ. (1995) 3 Α.Α.Δ. 424, στη σελ. 436, στην απόφαση της πλειοψηφίας αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:

'Ακόμα αποφασίστηκε ότι άνκαι η διαδικασία που οδηγεί στην κατακύρωση σχετικού συμβολαίου προσφορών στο ενδιαφερόμενο μέρος είναι σύνθετη διοικητική πράξη που ανήκει στον τομέα του δημοσίου δικαίου, οποιαδήποτε ενέργεια που πραγματοποιείται μετά την υπογραφή της σύμβασης, ανήκει στο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου και συνεπώς εκτός της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου κάτω από το Άρθρο 146 του Συντάγματος (βλ. George P. Zachariades Ltd v. The Republic (1987) 3 C.L.R. 68).'

Εφαρμόζοντας τις πιο πάνω αρχές κρίνουμε πως η προσβαλόμενη πράξη δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη, αλλά πράξη που εμπίπτει στο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου, αφού αφορά ενέργεια μεταγενέστερη του καταρτισμού της σύμβασης ημερομηνίας 16.9.1992 και συνιστά μερική τροποποίηση και επέκταση της αρχικής συμφωνίας μεταξύ των μερών.»

Τα πιο πάνω καταλήγω ότι εφαρμόζονται απόλυτα και στην παρούσα περίπτωση. Η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται εκτελεστότητας αφού πρόκειται για πράξη που εμπίπτει στο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου.

Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα υπέρ των καθ΄ ων η αίτηση, όπως θα υπολογιστούν από τον αρμόδιο Πρωτοκολλητή.

Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ,

Δ.

/ΕΑΠ.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία