|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1387/2009)
10 Ιουνίου 2011
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δικαστής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤO ΑΡΘΡO146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
D.K. WINDSUPPLY LTD,
Αιτήτρια,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
2. ΕΠΑΡΧΟΥ ΠΑΦΟΥ,
Καθ΄Ων η Αίτηση.
_________
Γ. Τριανταφυλλίδης, για την Αιτήτρια.
Δ. Καλλίγερος, δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
_________________
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.: Την 9.7.2008 η Αιτήτρια εταιρεία εξασφάλισε πολεοδομική άδεια για την ανέγερση αιολικού πάρκου στο Σουσκιού της Πάφου. Αιτηθείσα ακολούθως την έκδοση της άδειας οικοδομής, πληροφορήθηκε την 27.7.2009 από τον αρμόδιο Έπαρχο Πάφου ότι η αίτησή της εγκρίθηκε και ότι προς έκδοση της άδειας οικοδομής θα έπρεπε να καταβάλει €158.175 ως δικαιώματα. Η Αιτήτρια διαφώνησε με την επιβολή των εν λόγω δικαιωμάτων, και δη των €140.000 που αφορούν την αξία των ανεμογεννητριών, ισχυριζόμενη ότι οι ανεμογεννήτριες και τα ανεμόμετρα συνιστούσαν πρόσθετα συστήματα τα οποία θα τοποθετούντο μετά από την ανέγερση της οικοδομής και μόνο για όσο χρόνο αυτή θα λειτουργούσε ως αιολικό πάρκο οπότε και θα αφαιρούντο, ώστε να μην αποτελούσαν μόνιμο μέρος της οικοδομής αλλά προσάρτημα αυτής και οι δαπάνες τους να μην έπρεπε να ληφθούν υπόψη κατά τον υπολογισμό των δικαιωμάτων. Η διοίκηση επέμεινε στη θέση της, παραπέμποντας μάλιστα στο ότι οι ανεμογεννήτριες και τα ανεμόμετρα είχαν περιληφθεί στην αίτηση για έκδοση άδειας οικοδομής. Επανήλθε η Αιτήτρια, επιχειρηματολογώντας για τη θέση της, για να πληροφορηθεί και πάλι ότι και η διοίκηση επέμενε στη δική της θέση. Απευθυνθείσα και στον Υπουργό των Εσωτερικών, η Αιτήτρια στη συνέχεια κατεχώρησε την προσφυγή κατά της αρχικής απόφασης, καταβάλλοντας ακολούθως τα δικαιώματα υπό διαμαρτυρία.
Το θέμα που προκύπτει είναι βεβαίως στην ουσία του νομικό και πραγματικό εφ΄όσον αφορά την εφαρμογή του νόμου στα γεγονότα της υπόθεσης. Η διοίκηση βασίζεται στον ορισμό του όρου «οικοδομή» στο άρθρο 2 του περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου, στο οποίο προβλέπεται ότι στον εν λόγω όρο περιλαμβάνεται και «οποιοδήποτε πράγμα που είναι προσαρτημένο σε αυτή». Όλες οι εγκαταστάσεις του αιολικού πάρκου, λέγει η διοίκηση, περιλαμβανομένων των «κινητών» τμημάτων, αποτελούν οικοδομή, το δε μετακινήσιμο των ανεμογεννητριών και των ανεμομέτρων δεν συνιστά κριτήριο του αν αυτά είναι προσαρτημένα στην οικοδομή. Η ερμηνεία αυτή, παρατηρεί, συνάδει με τη νομολογία, παραπέμποντας ιδιαιτέρως στην υπόθεση ΑΤΗΚ ν. Δήμου Αγλαντζιάς (2006) 2 ΑΑΔ 291.
Η Αιτήτρια έχει βεβαίως άλλη θέση. Είναι, υποβάλλει, πεπλανημένη η άποψη της διοίκησης ότι οι ανεμογεννήτριες και τα ανεμόμετρα αποτελούν «οικοδομή» στα πλαίσια του άρθρου 2. Παραπέμποντας στους λεξικολογικούς ορισμούς των όρων «ανεμογεννήτρια» και «ανεμόμετρο», ως «μηχανή» και «όργανο μέτρησης» αντιστοίχως, εισηγείται ότι αυτά δεν μπορούν να συνιστούν «οικοδομή» αφού από τη φύση τους έχουν άλλο προορισμό από εκείνο της οικοδομής, δηλαδή τη διεργασία παραγωγής ενέργειας, συναρμολογούμενα πάνω στην οικοδομική κατασκευή και έχοντας τη δυνατότητα να αποσυναρμολογηθούν, όπως και θα γίνει σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης εκμίσθωσης της γης, ώστε να μην προορίζονται για μόνιμη σύνδεση με την οικοδομή. Η Αιτήτρια παραπέμπει σε αγγλική και κυπριακή νομολογία ως προς την ερμηνεία του όρου «οικοδομή» («building»). Είναι λοιπόν, καταλήγει η Αιτήτρια, η απόφαση πεπλανημένη, προϊόν μη δέουσας έρευνας και αναιτιολόγητη.
Οι εισηγήσεις της Αιτήτριας έχουν και μια άλλη πτυχή. Παραπέμπει συναφώς σε επιστολή του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου των Εσωτερικών προς τους Δημάρχους και Επάρχους ημερομηνίας 4.10.2010 όπου αναφέρονται τα εξής:
«Την τελευταία περίοδο οι αρμόδιες με βάση τον περί Ρύθμισης Οδών και Οικοδομών Νόμο Αρχές εξετάζουν αιτήσεις και εκδίδουν άδειες οικοδομής αναφορικά με τύπους οικοδομής που δεν ήταν συνήθεις στον τόπο μας όταν συντάσσονταν οι αναφερόμενοι στον τίτλο της παρούσας Κανονισμοί και διαπιστώνονται δυσχέρειες και ασάφειες αναφορικά με τον τρόπο υπολογισμού των δικαιωμάτων που καταβάλλονται με βάση τους αναφερόμενους Κανονισμούς.
2. Για το λόγο αυτό, προς επίτευξη της αναγκαίας ομοιομορφίας και συνέπειας στον τρόπο λειτουργίας του συστήματος άσκησης οικοδομικού ελέγχου από τις κατά Νόμο αρμόδιες Αρχές, παρακαλώ όπως, αναφορικά με σταθμούς ραδιοεπικοινωνίας, φωτοβολταϊκά συστήματα (ανεξαρτήτως κλίμακας), αιολικά πάρκα (ανεξαρτήτως κλίμακας) και μεμονωμένες ανεμογεννήτριες (ανεξαρτήτως κλίμακας), και αυθύπαρκτες και αυτοτελείς διαφημιστικές πινακίδες, μη συνυπολογίζεται η αξία της τυποποιημένης μονάδας που αγοράζεται έτοιμη από την αγορά και σε σχέση με την οποία δεν ασκείται ουσιαστικά οικοδομικός έλεγχος. Στις ανωτέρω περιπτώσεις στην δαπάνη που εκτιμάται για τον υπολογισμό των καταβαλλόμενων δικαιωμάτων πρέπει να περιλαμβάνεται αποκλειστικά η δαπάνη που είναι αναγκαία για την εγκατάσταση ή στερέωση της τυποποιημένης μονάδας στο έδαφος ή σε οικοδομή.
3. Υπογραμμίζεται ότι η παρούσα διευκρίνιση των προνοιών των αναφερόμενων Κανονισμών θα ισχύει μέχρι την έγκριση και δημοσίευση της τροποποίησης τους, προσχέδιο της οποίας τυγχάνει επεξεργασίας από το Υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με τις αρμόδιες, με βάση τον περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμο, Αρχές.»
Η θέση αυτή του Γενικού Διευθυντή, λέγει, εδέσμευε τον Έπαρχο.
Όσον αφορά την επιστολή του Γενικού Διευθυντή, η οποία εν πάση περιπτώσει έπεται κατά πολύ της προσβαλλόμενης απόφασης και της προσφυγής, δεν προτίθεμαι να εξετάσω το θέμα που εγείρει η Αιτήτρια, αφού σαφώς τούτο δεν καλύπτεται από τα νομικά σημεία της προσφυγής, όπου το παράπονο που διατυπώνεται είναι ότι οι ανεμογεννήτριες και τα ανεμόμετρα δεν υπόκεινται σε δικαιώματα άδειας οικοδομής και (που δεν προωθήθηκε) ότι το έργο, ως αναπτυξιακό, δεν υπόκειται σε δικαιώματα άδειας οικοδομής.
Όσον αφορά το ουσιαστικό θέμα, οφείλω να παρατηρήσω κατά πρώτον ότι η όλη στάση της Αιτήτριας εμπεριέχει αντίφαση. Ενώ, δηλαδή, απετάθη για πολεοδομική άδεια και για άδεια οικοδομής για το όλο έργο, ζητεί την εξαίρεση μέρους του από τα δικαιώματα της άδειας οικοδομής. Όπως είχε υποδείξει ο Έπαρχος στην επιστολή του ημερομηνίας 20.8.2009, «εξ άλλου ότι έχετε περιλάβει στην αίτησή σας για άδεια οικοδομής είναι αυτονόητο ότι και εσείς θεωρείτε ότι είναι "οικοδομή"». Αν η Αιτήτρια εδικαιούτο αυτή την εξαίρεση, προς τι η αναγκαιότητα για άδεια οικοδομής που να περιλαμβάνει το μέρος εκείνο; Μάλιστα στην ίδια την προσφυγή δεν ισχυρίζεται ότι οι ανεμογεννήτριες και τα ανεμόμετρα δεν υπόκεινται σε άδεια οικοδομής παρά μόνο ότι συνιστούν πρόσθετα συστήματα τα οποία ως τέτοια δεν υπόκεινται σε δικαιώματα άδειας οικοδομής. Δικαιώματα άδειας οικοδομής όμως καταβάλλονται μόνο σε σχέση με «οικοδομή» για την οποία ζητείται και εκδίδεται άδεια, τα δύο όντας έτσι αλληλένδετα, και δεν μπορεί η Αιτήτρια να εισηγείται ότι ένα μέρος του έργου δεν υπόκειται σε δικαιώματα άδειας οικοδομής χωρίς συγχρόνως να ισχυρίζεται ότι αυτό δεν υπόκειται καθόλου σε άδεια οικοδομής. Εφ΄όσον δε οι ανεμογεννήτριες και τα ανεμόμετρα περιλήφθησαν στην αίτηση και στην άδεια οικοδομής, δεν μπορεί τώρα η Αιτήτρια ουσιαστικά να αποδοκιμάζει εκείνο που επιδοκίμασε και το οποίο δεν αμφισβητεί με την όλη στάση και με την προσφυγή της, ότι δηλαδή αυτά υπόκεινται σε άδεια οικοδομής. Τα δικαιώματα για την έκδοση της άδειας οικοδομής είναι εκ του νόμου καθορισμένα ως ποσοστό επί της αξίας (1% στην προκειμένη περίπτωση) και εισπράττονται μόνο νοουμένου ότι απαιτείται η προς έκδοση άδεια οικοδομής. Δεν κρίνεται, κατά τον υπολογισμό τους, αυτοτελώς κατά πόσο αυτά είναι καθόλου ή εν μέρει εισπρακτέα σε συνάρτηση με το έργο στο οποίο αναφέρονται, αφού η διαδικασία (μαθηματικού) υπολογισμού τους εξυπακούει την αναγκαιότητα έγκρισης της αιτηθείσας άδειας οικοδομής. Και εδώ, να επαναλάβω, αυτό που ήγειρε στην προσφυγή της η Αιτήτρια δεν ήταν η νομιμότητα της κάλυψης των ανεμογεννητριών και των ανεμομέτρων με άδεια οικοδομής (που, αν ήταν, δεν θα είχε ζητηθεί και εγκριθεί άδεια οικοδομής ως προς αυτά) αλλά η εξαίρεσή τους από τα δικαιώματα άδειας οικοδομής, κάτι που δεν μπορούσε να γίνει.
Θα προχωρήσω όμως περαιτέρω για να πω ότι και επί της ουσίας η Αιτήτρια δεν έχει έρεισμα. Όπως και η ίδια υποδεικνύει, το κατά πόσο οι ανεμογεννήτριες και τα ανεμόμετρα συνιστούν «οικοδομή» στα πλαίσια του άρθρου 2 είναι θέμα πραγματικό, ως προς το οποίο η διοίκηση ασκεί κρίση η οποία ελέγχεται δικαστικώς με αναφορά στις αρχές που αφορούν την άσκηση τέτοιας κρίσης. Φρονώ ότι δεν έχει καταδειχθεί ότι η κατάληξη του Επάρχου δεν ήταν ευλόγως επιτρεπτή ή ήταν πεπλανημένη. Η νομολογία μάλιστα (ίδε Νικόλα κ.α. ν. Δήμου Λευκωσίας, ΑΕ 75/2007, 1.3.2010, ΑΤΗΚ ν. Δήμου Αγλαντζιάς (ανωτέρω), Andromachi Hotels Ltd v. Δημοκρατίας (1999) 4Α ΑΑΔ 744) καταδεικνύει την ευρήτητα του όρου για σκοπούς του νόμου, αλλά και το γεγονός ότι η πρόθεση ή η ευχέρεια της μελλοντικής μετακίνησης (στην οποία η Αιτήτρια επενδύει τα μέγιστα στα επιχειρήματά της) δεν είναι αποφασιστικό κριτήριο. Ασφαλώς, ο σκοπός και ο βαθμός της σύνδεσης είναι σημαντικά στη διαμόρφωση κρίσης κατά πόσο πρόκειται για «προσαρτημένο» πράγμα, και εδώ τόσο το ένα όσο και το άλλο επέτρεπαν στη διοίκηση την κρίση στην οποία κατέληξε, αφού μάλιστα το όλο έργο δεν θα μπορούσε να λειτουργούσε χωρίς τις ανεμογεννήτριες και τα ανεμόμετρα. Αλλά και, όπως υπέδειξε και ο Έπαρχος στην εν λόγω επιστολή του, σημαντικό ήταν και το ότι ο μακρύς χρόνος της σύμβασης μίσθωσης της κρατικής γης για σκοπούς του έργου επίσης υποστήριζε την κατάληξή του, καταδεικνύοντας τη νομιμότητα των εν λόγω πραγμάτων ως αναπόσπαστων μερών του έργου καθ΄όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρρίπτεται. Η Αιτήτρια θα καταβάλει €800 έξοδα στη Δημοκρατία.
Δ. Χατζηχαμπής, Δ.
/ΚΧ"Π