|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1908/2008)
29 Απριλίου 2011
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΕΛΕΝΑ ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΟΥ ΠΕΤΡΑΚΗ,
Αιτήτρια,
- ΚΑΙ -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
2. ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
3. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
4. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
---------------------------
Αίτηση ημερ. 5 Ιανουαρίου 2011 για προσαγωγή μαρτυρίας
Ξ. Ξενοφώντος, για την Αιτήτρια.
Κ. Σταυρινός, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
---------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Η επιδιωκόμενη προσαγωγή μαρτυρίας με την υπό κρίση αίτηση εισήχθηκε υπό το φως του ακόλουθου συνοπτικού ιστορικού. Οι καθ΄ ων με απόφαση τους ημερ. 16.10.08, μετέθεσαν την αιτήτρια προσωρινά από 20.10.08 και για περίοδο τριών μηνών από το Επαρχιακό Γραφείο Πάφου, όπου εργαζόταν ως μόνιμος Λειτουργός Πολεοδομίας Α΄ τάξης, στα κεντρικά γραφεία του Τμήματος στη Λευκωσία. Η αιτήτρια αντέδρασε με την καταχώρηση προσφυγής, εκδόθηκε δε υπέρ της και προσωρινό διάταγμα αναστολής της εν λόγω προσωρινής μετάθεσης της με απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου ημερ. 19.12.08, ως αποτέλεσμα μονομερούς αίτησης της ιδίας ημερ. 12.12.08.
Οι λόγοι που ώθησαν το Δικαστήριο να εκδώσει το προσωρινό μέτρο, ως αποκαλύπτεται από το σκεπτικό, ήταν το βεβαρυμένο ιατρικό ιστορικό της αιτήτριας, υποστηριζόμενο από σωρεία ιατρικών και άλλων πιστοποιητικών, αναφορικά με χρόνια προβλήματα δισκοπάθειας στην οσφυϊκή και αυχενική μοίρα που άρχισαν από το 1984, με αποτέλεσμα να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση το 1985 στην Αμερική. Παρουσιάστηκε πρόσθετο πρόβλημα αυχενικής δισκοπάθειας το 2004, με εκφυλιστικές αλλοιώσεις σε πολλαπλά επίπεδα της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Οι ιατρικές γνωματεύσεις σύγκλιναν στη θέση ότι η αιτήτρια θα πρέπει να αποφεύγει την καθημερινή μετακίνηση της με όχημα σε μακρινές αποστάσεις λόγω του ότι τέτοια μετακίνηση θα επιδείνωνε την κατάσταση της υγείας της.
Το προσωρινό εκδοθέν διάταγμα κατέστη οριστικό στις 12.1.09, όταν η Δημοκρατία δήλωσε ότι δεν θα υπέβαλλε τελικώς ένσταση κατά του κύρους του εκδοθέντος διατάγματος. Στο μεταξύ η προσωρινή τρίμηνη μετάθεση έληξε. Η προσφυγή όμως ακολούθησε την πορεία της ενόψει της θέσης της αιτήτριας ότι θα διεκδικήσει αποζημιώσεις λόγω των εξόδων και της ταλαιπωρίας που υπέστη και συνεχίζει να υφίσταται ενόψει και νέας προσωρινής μετάθεσης που αποφάσισαν οι καθ΄ ων, η οποία επίσης προσεβλήθη με νέα προσφυγή την υπ΄ αρ. 122/09 και η οποία επίσης ανεστάλη από άλλο Δικαστήριο με σχετικό δικαστικό διάταγμα. Επομένως επιδιώκεται απόφαση του Δικαστηρίου, ακυρωτική της προσβαλλόμενης πράξης, με σκοπό τη διεκδίκηση αποζημιώσεων. Δόθηκαν επομένως οδηγίες για την καταχώρηση αντιστοίχως των σχετικών γραπτών αγορεύσεων οι οποίες και ολοκληρώθηκαν με την απαντητική αγόρευση της αιτήτριας στις 8.12.2010. Στις 9.12.2010, ο κ. Ξενοφώντος εκ μέρους της αιτήτριας δήλωσε ότι θα καταχωρείτο αίτηση για προσαγωγή μαρτυρίας για θέματα που αφορούν νομικούς ισχυρισμούς της αιτήτριας με αποτέλεσμα η υπόθεση να αναβληθεί για τις 12.1.2011 για οδηγίες.
Σύμφωνα με την υπό κρίση αίτηση, η προσαγωγή μαρτυρίας υπό τύπον ενόρκου δηλώσεως στοχεύει στην εκ μέρους της αιτήτριας τεκμηρίωση του ισχυρισμού της ότι εξακολουθεί να έχει έννομο συμφέρον για συνέχιση της προσφυγής, παρά τη φυσιολογική λήξη της προσωρινής της μετάθεσης, καθώς και για τον ισχυρισμό της ότι η προσβαλλόμενη πράξη λήφθηκε κατά κατάχρηση εξουσίας και επιδίωξη αλλότριου σκοπού. Στην υποστηρικτική ένορκη δήλωση της αιτήτριας επισυνάπτεται η προτεινόμενη ένορκη δήλωση της ίδιας υπό μορφή μαρτυρίας σε σχέση με τα δύο πιο πάνω θέματα, τεκμηριωμένη από ιατρικά πιστοποιητικά και άλλα σχετικά στοιχεία ως προς τα δύο αυτά ζητήματα. Επισύναψε επίσης το συνταγμένο διάταγμα στην προσφυγή υπ΄ αρ. 122/09, που δόθηκε από το Δικαστήριο στις 27.9.2010, με το οποίο επετράπηκε η προσαγωγή μαρτυρίας για τους ίδιους στόχους στην εν λόγω προσφυγή. Η Δημοκρατία ενίσταται στην αίτηση με βασική θέση ότι η προτεινόμενη μαρτυρία δεν είναι σχετική προς τα επίδικα θέματα, δεν βρισκόταν ενώπιον της διοίκησης κατά τον ουσιώδη χρόνο, τα όσα δε προτείνονται ήδη έχουν εκτεθεί στα δικόγραφα της αιτήτριας και συνεπώς εκ του περισσού επαναλαμβάνονται.
Έχει αποφασιστεί κατ΄ επανάληψη ότι η δίκη καταργείται με την εξαφάνιση του αντικειμένου της προσφυγής. Σε ό,τι αφορά τη διαθεσιμότητα υπαλλήλου που καθορίζεται για συγκεκριμένο χρόνο, θεωρείται ότι με τη λήξη ή την άρση της διαθεσιμότητας, η προσφυγή καθίσταται άνευ αντικειμένου λόγω έλλειψης εννόμου συμφέροντος μετά την αυτοδίκαιη παύση της ισχύος της διαθεσιμότητας. Στην Ιωάννης Κουμέρας ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 537, επαναλήφθηκε από την Ολομέλεια με αναφορά και στην απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας στην Στράκκα Λτδ ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 643, ότι το έννομο συμφέρον του προσφεύγοντος παύει να υφίσταται όταν η διαθεσιμότητα λήγει ή υπάρχει σιωπηρά ανάκληση της προσβληθείσας διοικητικής πράξης εξυπακουόμενη από νέα πράξη του ιδίου οργάνου που ρυθμίζει το ίδιο θέμα. Όπως εξηγείται και στο σύγγραμμα του Ε.Π. Σπηλιωτόπουλου: «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου» 12η έκδ., Τόμος ΙΙ, σελ. 85, παρ. 457, το έννομο συμφέρον πρέπει να υπάρχει σωρευτικά σε τρία χρονικά στάδια, δηλαδή, κατά την έκδοση της πράξης, κατά την άσκηση της αίτησης ακυρώσεως και κατά τη συζήτηση της. Εάν επέλθει μεταγενεστέρως της κατάθεσης της προσφυγής μεταβολή που εξ αντικειμένου επιφέρει διαφοροποίηση του εννόμου συμφέροντος, όπως είναι η λήξη του χρόνου ισχύος της πράξης, τότε η δίκη καταργείται λόγω έλλειψης αντικειμένου (δέστε και Παναγιώτη Θεοδουλίδη ν. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας, υπόθ. αρ. 1717/09, ημερ. 28.9.2010).
Εξαίρεση στον κανόνα της κατάργησης της δίκης λόγω έλλειψης αντικειμένου αποτελεί η πρόκληση ζημιογόνων συνεπειών από τη διοικητική πράξη, ενώ ακόμη αυτή βρισκόταν σε ισχύ. Εναπόκειται, όμως, όπως αναφέρθηκε στη Στράκκα Λτδ - πιο πάνω - στον αιτητή να αποδείξει ότι έχουν ήδη προκύψει ζημιογόνες συνέπειες από την προσβαλλόμενη πράξη ώστε να συντρέχει λόγος για τη συνέχιση της δίκης. Ο ισχυρισμός όμως για κατάχρηση εξουσίας ή η επιδίωξη εκ μέρους της διοίκησης αλλότριου σκοπού δεν είναι αναγνωρισμένος λόγος από τη νομολογία για συνέχιση της προσφυγής, ούτε και η αιτήτρια ανέφερε προς τούτο οποιαδήποτε σχετική νομολογία. Επομένως, η υπό κρίση αίτηση θα εξεταστεί μόνο στη βάση του ισχυρισμού της αιτήτριας για την ύπαρξη εννόμου συμφέροντος μετά την πάροδο της λήξης της προσωρινής μετάθεσης της.
Παρατηρείται ότι ούτε στην ένσταση που καταχωρήθηκε στην παρούσα προσφυγή μεταγενέστερα της λήξης της προσωρινής μετάθεσης, ούτε και στη γραπτή αγόρευση της Δημοκρατίας, εγείρεται θέμα έλλειψης εννόμου συμφέροντος της αιτήτριας να συνεχίσει την προσφυγή της. Βέβαια το ζήτημα του εννόμου συμφέροντος αποτελεί θέμα δημόσιας τάξης και μπορεί και αυτεπαγγέλτως να εγερθεί και να εξεταστεί από το Δικαστήριο. Προκύπτει δε από την υποστηρικτική ένορκη δήλωση της αιτήτριας στην υπό κρίση αίτηση, ότι οι λόγοι υγείας που επικαλείται ρητά αναφέρθηκαν και στα ίδια τα γεγονότα της προσφυγής, όπου στις παρ. (Η), (Θ), (Ι), (ΙΑ), (ΙΖ) και (Κ), αλλά και στα πλαίσια της αίτησης που υπέβαλε για την προσωρινή αναστολή της διοικητικής πράξης, γινόταν παραπομπή στα ιατρικά της προβλήματα με την ανάλογη υποστήριξη από σχετικά τεκμήρια. Επομένως όλα τα σχετικά στοιχεία είναι εν πάση περιπτώσει ενώπιον του Δικαστηρίου και δεν χρειάζεται οποιαδήποτε επαναφορά τους στο στάδιο αυτό για να διαφανεί η ύπαρξη ιατρικών προβλημάτων, η ταλαιπωρία και η οικονομική επιβάρυνση στις οποίες υπέστη η αιτήτρια λόγω της μετακίνησης της στη Λευκωσία από την ημερομηνία που λήφθηκε η προσβαλλόμενη πράξη μέχρι την αναστολή της. Άλλωστε η οριστικοποίηση του προσωρινού μέτρου με την αποδοχή της Δημοκρατίας, εξυπάκουε και την εκ μέρους της μη αμφισβήτηση των ιατρικών και άλλων πιστοποιητικών που η αιτήτρια επισύναψε στην αίτηση της.
Λανθασμένα επομένως, αλλά και αντιφατικά στην ένσταση της στην υπό κρίση αίτηση, η Δημοκρατία εισηγείται ότι δεν ήταν ενώπιον των καθ΄ ων η προτεινόμενη μαρτυρία κατά τον ουσιώδη χρόνο, εφόσον τα ιατρικά πιστοποιητικά στα οποία η αιτήτρια αναφέρεται και ιδιαιτέρως αυτά του ιατρού Ανδρέου ημερ. 26.8.08 και 10.12.08, είναι συνημμένα στην ίδια την προσφυγή ως Παραρτήματα 2 και ΙΓ, πέραν της σωρείας των άλλων ιατρικών πιστοποιητικών που επισυνάφθηκαν όπως περιέχονται στα Παραρτήματα Δ και Ε.
Υπό το φως όλων των ανωτέρω, η έγκριση της αίτησης για προσαγωγή μαρτυρίας δεν θα εξυπηρετούσε οποιοδήποτε ουσιαστικό σκοπό, ιδιαίτερα ενόψει και της πάγιας νομολογίας ότι με φειδώ είναι που αντιμετωπίζονται αιτήσεις για προσαγωγή μαρτυρίας, ενώ όπως έχει αναφερθεί, το ζήτημα του εννόμου συμφέροντος δεν έχει καν τεθεί από τους ίδιους τους καθ΄ ων. Η συγκεκριμενοποίηση του ζημιογόνου αποτελέσματος που παρέμεινε ή προέκυψε από την προσβαλλόμενη πράξη είναι ζήτημα το οποίο, εάν και εφόσον ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη, θα πρέπει να παραμείνει να εξεταστεί από το αρμόδιο Επαρχιακό Δικαστήριο στα πλαίσια αγωγής που θα εισαχθεί από την αιτήτρια κάτω από το Άρθρο 146.6 του Συντάγματος.
Ενόψει των πιο πάνω η αίτηση απορρίπτεται χωρίς όμως οποιαδήποτε διαταγή για έξοδα.
Στ. Ναθαναήλ,
Δ.
/ΕΘ