|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
[Υπόθεση Αρ. 1622/2008]
1 Νοεμβρίου, 2010
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
SWISSPORT CYPRUS LIMITED
Αιτητές
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ
Καθ' ων η αίτηση
Ε. Χριστοδούλου για Γ. Παμπορίδη για τους αιτητές.
Μ. Θεοκλήτου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ' ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Δυνάμει του άρθρου 75 του περί Πολιτικής Αεροπορίας Νόμου του 2002 [Ν.213(Ι)/2002] και του άρθρου 8 του περί Πολιτικής Αεροπορίας (Πρόσβαση στην Αγορά Υπηρεσιών Εδάφους) Διατάγματος του 2007 (ΚΔΠ 406/07) χορηγήθηκε στους αιτητές έγκριση για την παροχή υπηρεσιών εδάφους στα αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου. Ο Υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων, με την απόφασή του ημερομηνίας 6.8.08, επέβαλε στους αιτητές πρόστιμο €53.000. Αυτό το πρόστιμο ήταν το συσσωρευμένο από τις επιμέρους ποινές προστίμου που επιβλήθηκαν στους αιτητές για σειρά παραβάσεων, όπως αυτές εξειδικεύθηκαν στα δυο παραρτήματα που επισυνάφθηκαν στην απόφασή του, στην οποία και προσδιοριζόταν η ορισμένη ποινή για την κάθε παράβαση.
Διευκρινίστηκε πως η προσφυγή αφορά μόνο στο ύψος του προστίμου. Δεν αφορά δηλαδή, σε οτιδήποτε που θα ήταν δυνατό να συσχετισθεί προς την πράγματι διάπραξη των παραβάσεων για τις οποίες αυτό επιβλήθηκε. Αυτό δε, στη βάση του ισχυρισμού, που είναι και το μόνο που προβάλλεται ως λόγος ακυρότητας, ότι δεν δόθηκε στους αιτητές η δυνατότητα να ακουστούν, ακριβώς, σε σχέση με το ύψος του προστίμου. Οι καθ' ων η αίτηση δεν αμφισβητούν το στοιχειώδες πλέον πως οι αιτητές θα έπρεπε να είχαν την ευκαιρία να ακουστούν και σε σχέση με το ύψος του προστίμου. Εισηγούνται, όμως, πως τους δόθηκε αυτή η ευκαιρία και ήταν θέμα δικό τους, στη γραπτή απολογία στην οποία μετά από σχετική γραπτή πρόσκληση προέβησαν, να αναφερθούν και σε όσα κατά την εκτίμησή τους ήθελαν να προτείνουν ως σχετικά. Επικαλέστηκαν τη νομολογία μας κατά την οποία δεν είναι απαραίτητο να διασπάται η διαδικασία ώστε να εξετάζεται πρώτα το κατά πόσο υπήρχε παράβαση και μετά η κύρωση που θα επιβληθεί. Χρειαζόταν να ακουστεί ο διοικούμενος και για τα δυο. Και αυτό το δικαίωμα μπορεί να δοθεί και να ασκηθεί είτε από την αρχή και για τα δυο είτε για το καθένα, σε ξεχωριστό στάδιο. Ειδικά, τις αποφάσεις της Ολομέλειας στις Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου ν. Εξέλιξη Επενδυτική Λτδ (2006) 3 ΑΑΔ 310 και Suphire (Stockbrokers) Ltd v. Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (2006) 3 ΑΑΔ 648. Είχαν και στις δυο κληθεί γραπτώς οι διοικούμενοι να προβάλουν δια μιας τις παραστάσεις τους που ρητά εξηγήθηκε πως θα μπορούσαν να αναφερθούν και στον καθορισμό του ύψους του διοικητικού προστίμου και κρίθηκε συναφώς πως δεν ευσταθούσε ο ισχυρισμός τους ότι δεν τους είχε δοθεί η ευκαιρία να ακουστούν σε σχέση με το ύψος του προστίμου. (Βλ. και Golden Telemedia Ltd v. Kυπριακής Δημοκρατίας, Προσφυγή 516/06, ημερομηνίας 3 Σεπτεμβρίου 2007).
Στάληκε κατ' αρχάς στους αιτητές η επιστολή ημερομηνίας 2.7.08. Με αυτή επισημάνθηκαν ελλείψεις και τους ζητήθηκε η άμεση λήψη διορθωτικών μέτρων, μαζί με Σχέδιο Δράσης. Με την προειδοποίηση πως σε περίπτωση μη έγκυρης συμμόρφωσης, το επόμενο μέτρο θα ήταν η επιβολή διοικητικών κυρώσεων που θα μπορούσε να είναι πρόστιμο και/η αναστολή/ανάκληση της άδειας που τους είχε χορηγηθεί. Οι αιτητές απάντησαν με την επιστολή τους ημερομηνίας 7.7.08 στην οποία και επισύναψαν Σχέδιο Δράσης. Επισήμαναν δε σ' αυτό πως σε εκείνο το στάδιο δεν θα αναφέρονταν στην πιθανότητα διοικητικών κυρώσεων αλλά επικεντρώνονταν στο πώς θα μπορούσαν να προσφέρουν υπηρεσίες ψηλής ποιότητας. Όπως κατέληξαν, «επιφυλάσσουμε όμως το δικαίωμά μας να επανέλθουμε στο θέμα απόδοσης ευθυνών σε κατοπινό στάδιο». Ωστόσο θεωρήθηκε ότι συνέχιζαν να υπάρχουν σοβαρές αδυναμίες και ελλείψεις και τα μέτρα που λήφθηκαν εκτιμήθηκαν, εκ του αποτελέσματος, ως μη ικανοποιητικά. Οπότε, με την επιστολή ημερομηνίας 22.7.08, οι αιτητές κλήθηκαν σε έγγραφη απολογία, δυνάμει του άρθρου 246(4) του Νόμου, για το καθένα από τα περιστατικά που περιγράφονταν σε παράρτημα. Είναι αυτή την επιστολή που οι καθ' ων η αίτηση επικαλούνται ως περιλαμβάνουσα την ευκαιρία να ακουστούν οι αιτητές και επί του θέματος του ύψους του προστίμου. Την παραθέτω:
«Θέμα: Παροχή επίγειας εξυπηρέτησης στους Αερολιμένες Λάρνακας και Πάφου
Αναφορικά με το πιο πάνω θέμα πληροφορείστε τα ακόλουθα:
Μετά από αξιολόγηση από το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας του Σχεδίου Δράσης που υποβάλατε εις ανταπόκριση της επιστολής μας ημερομηνίας 2 Ιουλίου 2008, διαπιστώνεται εκ του αποτελέσματος ότι τόσο ο ρυθμός βελτίωσης που έχετε επιδείξει όσο και τα μέτρα και οι ενέργειες που έχετε λάβει μέχρι σήμερα είναι σαφώς ανεπαρκή και μη ικανοποιητικά ώστε να ανταποκριθείτε και να ανταπεξέλθετε στις ευθύνες και υποχρεώσεις που έχετε αναλάβει βάσει της έγκρισης που σας έχει χορηγηθεί στις 9 Απριλίου 2008.
Παρά την υποβολή του Σχεδίου Δράσης στις 7 Ιουλίου 2008, εντούτοις έχουν διαπιστωθεί κατόπιν επιθεωρήσεων που διεξήχθησαν από το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας στους Αερολιμένες Λάρνακας και Πάφου, σοβαρές αδυναμίες και ουσιώδεις ελλείψεις που άπτονται θεμάτων ασφάλειας (Safety), αεροπορικής ασφάλειας (Security) και εξυπηρέτησης αεροσκαφών και επιβατών, (αναφορές περιστατικών, που έχουν εντοπισθεί, επισυνάπτονται στην παρούσα επιστολή και επισύρεται, ιδιαιτέρως, η προσοχή σας στα επαναλαμβανόμενα περιστατικά, όπως διαλαμβάνονται στα επισυναπτόμενα έγγραφα. Σχετική επίσης είναι η επιστολή της Διευθύντριας του Αερολιμένα Πάφου με ημερομηνία 16 Ιουλίου, 2008).
Σύμφωνα με τους περί Πολιτικής Αεροπορίας Νόμους 2002 έως 2008 και τους εκδιδόμενους βάσει αυτών Κανονισμούς και Διατάγματα, τα υπό αναφορά επισυναπτόμενα περιστατικά συνιστούν διοικητικές παραβάσεις και δύνανται να επισύρουν ως διοικητική κύρωση την επιβολή διοικητικού πρόστιμου από τον Υπουργό Συγκοινωνιών και Έργων ή/και την ανάκληση της χορηγηθείσας άδειας.
Συνεπώς, καλείστε προτού αποφασισθεί η επιβολή ή μη διοικητικού προστίμου σύμφωνα με το άρθρο 246, παράγραφος 4 των Περί Πολιτικής Αεροπορίας Νόμων 2002 έως 2008, ή/και η επιβολή οποιασδήποτε άλλης κυρώσεως, σε έγγραφη απολογία εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών για κάθε ένα από τα επισυναπτόμενα περιστατικά ξεχωριστά.
Σε περίπτωση μη έγκαιρης γραπτής απολογίας σας εντός του καθορισμένου χρονικού διαστήματος των πέντε (5) εργάσιμων ημερών ο Υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων δύναται να αποφασίσει άνευ της έγγραφης ακροάσεως σας.».
Οι αιτητές ανταποκρίθηκαν με την επιστολή τους ημερομηνίας 29.7.08. Αναγνώρισαν πως «κάποια συγκεκριμένα περιστατικά προκάλεσαν κάποια προβλήματα στο Αεροδρόμιο και ζητάμε συγγνώμη για τυχόν ταλαιπωρία» του κοινού και των επιβατών. Ταυτόχρονα επισήμαναν παράγοντες που επέδρασαν, όπως οι συνθήκες της αγοράς στις οποίες αναφέρθηκαν και οι περιορισμοί που προέκυπταν από την υποδομή. Εξήγησαν τα μέτρα που λαμβάνονταν για να ξεπεραστούν οι δυσκολίες και να επιτευχθεί η παροχή υπηρεσιών επιθυμητής ποιότητας και τόνισαν τις επιχειρηματικές επιδόσεις τους. Σε σχέση με τα περιστατικά που είχαν επισημανθεί επισύναψαν παράρτημα με αναφορά σ' αυτά, στην αιτία για την πρόκλησή τους και στις ενέργειές τους για να αποφευχθεί η επανάληψή τους. Διατύπωσαν την ελπίδα πως θα αναγνωριζόταν η βελτίωση και θα γίνονταν αποδεκτές οι εισηγήσεις τους για το κάθε ένα από τα περιστατικά, δηλώνοντας και την προθυμία τους για περαιτέρω συνεργασία.
Όσα ακολούθησαν ήταν εσωτερικά, της διοίκησης. Άλλη επαφή με τους αιτητές δεν υπήρξε πριν την τελική απόφαση. Συστήθηκε Επιτροπή για την ετοιμασία έκθεσης και αυτή υποβλήθηκε στις 4.8.08. Εξειδικεύει τα περιστατικά που θεωρούσε ότι συνιστούσαν διοικητική παράβαση και παραθέτει τα δεδομένα ως προς την κάθε μια. Η έκθεση συνοδεύτηκε και από έγγραφο του διευθυντή του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας προς τον Υπουργό. Αξιολογήθηκε σ' αυτό η απολογία των αιτητών με αναφορά στις διάφορες εξηγήσεις που εκείνοι έδωσαν και, στο τέλος, κατέληξε με την καταγραφή της θέσης του Τμήματος ότι «έχουν διαπραχθεί διοικητικές παραβάσεις σύμφωνα με τα άρθρα 243 και 245 του Νόμου και είναι δυνατή η επιβολή διοικητικού προστίμου, σύμφωνα με το άρθρο 246 του Νόμου». Ακολούθησε η προσβαλλόμενη απόφαση. Περιλαμβάνεται σ' αυτή αναφορά στα περιστατικά που κρίθηκε ότι συνιστούσαν διοικητικές παραβάσεις και επισημάνθηκε και ανεπάρκεια των μέτρων που είχαν ληφθεί. Στο τέλος, αφού όπως αναφέρεται λήφθηκε υπόψη η έγγραφη απολογία των αιτητών, αποφασίστηκε η επιβολή του προστίμου.
Το άρθρο 246 του Νόμου προβλέπει ως ακολούθως:
1. «Ο Υπουργος μπορεί με αιτιολογημένη απόφαση να επιβάλλει σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή επιχείρηση ή ένωση επιχειρήσεων πρόστιμο, το οποίο, υπο την επιφύλαξη της παραγράφου 3, δεν υπερβαίνει το ποσό των πέντε χιλιάδων λιρών ή ποσοστο 10% του ετήσιου κυκλου εργασιών στο οικείο πεδίο δραστηριότητας της θιγομένης επιχειρήσεως, όταν το φυσικό ή νομικό προσωπο ή η επιχείρηση ή ένωση επιχειρήσεων, εκ προθέσεως ή εξ αμελείας, διέπραξαν τις προβλεπόμενες στο άρθρο 243 διοικητικές παραβάσεις. Το άρθρο 184 (πρόστιμο) δεν θίγεται.
2. Το Υπουργικό Συμβούλιο μπορεί, για να συμμορφωθεί προς την διεθνή πρακτική, να αυξομειώνει με κανονισμο τα αναφερόμενα στην παράγραφο 1 ποσά ή ποσοστά προστίμου.
3. Κατά τον καθορισμό του ύψους του κατά τις παραγράφους 1 και 2 προστίμου λαμβάνεται υπ' όψη η σοβαρότητα, η διάρκεια και η τυχόν υποτροπή της παραβάσεως. Το πρόστιμο πρέπει να υπερβαίνει σημαντικά το οικονομικά ωφέλημα που προσπορίσθηκε ο παραβάτης από την παράβαση. Προς τον σκοπό αυτόν το πρόστιμο μπορεί να υπερβαίνει τα κατά την παράγραφο 1 ανώτατα όρια.
4. Πριν την επιβολή του προστίμου ο παραβάτης καλείται εγγράφως σε απολογία εντός ευλόγου κατα τις περιστάσεις χρόνου».
Αντίθετα προς ό,τι συνέβη στις υποθέσεις που οι καθ' ων η αίτηση επικαλέστηκαν, εδώ λείπει η πρόσκληση προς τους αιτητές να αναφερθούν, αν ήθελαν, και στο ύψος του προστίμου. Ενώ, περαιτέρω, οι αιτητές κλήθηκαν σε απολογία, όπως αναφέρεται στην επιστολή ημερομηνίας 22.7.08, προτού αποφασιστεί η επιβολή ή μη διοικητικού προστίμου ... ή/και επιβολή οποιασδήποτε άλλης κύρωσης ..». Θεωρώ ότι, κάτω από τις περιστάσεις, ήταν εύλογο για τους αιτητές να μην αντιληφθούν πως θα έπρεπε να περιλάβουν στην απολογία τους όσα θα ήθελαν να αναφέρουν σε σχέση με το ύψος του προστίμου. Επομένως, δεν μπορώ να συμμεριστώ την άποψη των καθ' ων η αίτηση πως, εν γνώσει, κατά τη λογική των πραγμάτων, παρέλειψαν να αναφερθούν στο ύψος του προστίμου το οποίο, κατά τις ρητές διατάξεις του Νόμου, συναρτάται προς τη σοβαρότητα, τη διάρκεια και τυχόν υποτροπή αλλά, όλως ιδιαιτέρως, και προς παράγοντες συναρτημένους ευθέως προς τους αιτητές, στους οποίους, ασφαλώς, μαζί με οτιδήποτε άλλο, θα μπορούσαν να έχουν ειδικές επισημάνσεις. Αναφέρομαι στο άρθρο 246 (2) και (3) σε σχέση με τη δυνητική επίδραση ως προς το ύψος του προστίμου, του κύκλου των εργασιών και της αρχής πως το πρόστιμο πρέπει να υπερβαίνει σημαντικά το οικονομικό ωφέλημα που προσπορίστηκε ο παραβάτης από την παράβαση.
Καταλήγω πως στοιχειοθετείται λόγος ακυρότητας επειδή, κάτω από τις ειδικές περιστάσεις της υπόθεσης, δεν δόθηκε στους αιτητές η οφειλόμενη ευκαιρία να ακουστούν ως προς το ύψος του προστίμου. Η προσφυγή επιτυγχάνει με €1.700 έξοδα πλέον ΦΠΑ. Η απόφαση του Υπουργού κατά το μέρος της που αφορά στο ύψος του προστίμου που είναι και η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται. Με δοσμένες τις διοικητικές παραβάσεις που διαπιστώθηκαν και της κρίσης πως η κύρωση θα είναι πρόστιμο εναπόκειται στη διοίκηση να δώσει στους αιτητές την ευκαιρία να ακουστούν αναφορικά με το ύψος του.
Γ. Κωνσταντινίδης, Δ.
/μσιαμπαρτά