|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 811/2008)
23 Ιουνίου, 2010
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
CK RESTAURANT SYSTEM FRANCHISERS LTD,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΥΓΕΙΑΣ,
2. ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ,
Καθ΄ων η Αίτηση.
Μ. Σπανού (κα), για τους Αιτητές.
Μ. Σπηλιωτοπούλου (κα), για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Οι Αιτητές με την παρούσα προσφυγή ζητούν ακύρωση της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 24.1.2008, με την οποία απορρίφθηκε η ιεραρχική προσφυγή των Αιτητών για ακύρωση της απόφασης του Καθ' ου η αίτηση 2, για επιβολή διοικητικού προστίμου ύψους £500 στους Αιτητές για παράβαση του Άρθρου 14, παράγραφος 1, του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 28ης Ιανουαρίου 2002, όπως τροποποιήθηκε.
Τα γεγονότα της υπόθεσης
Στις 2.4.2007 οι Αιτητές καταγγέλθηκαν από καταναλωτή ότι σε γεύμα (Veggie Burger KFC), που αγόρασε από αυτούς και το οποίο παρασκευάστηκε από τους ίδιους (Κατάστημα KFC Έγκωμης), βρήκε ξένο σώμα, παραδίδοντας ταυτόχρονα το εν λόγω τρόφιμο, μαζί με την σχετική απόδειξη αγοράς, στον Υγειονομικό Επιθεωρητή κ. Μιχάλη Ανδρέου, στο εξής «ο εξεταστής» με σκοπό αυτό να σταλεί στο Γενικό Χημείο του Κράτους, στο εξής «το ΓΧΚ», για τις απαραίτητες εργαστηριακές εξετάσεις. Το αποτέλεσμα της εξέτασης, που έγινε την ίδια μέρα από το ΓΧΚ, ήταν, σύμφωνα με το σχετικό πιστοποιητικό ανάλυσης, ότι στο δείγμα βρέθηκε αρθρόποδο «σαρανταποδαρούσα» μήκους 3,5 cm και βάρους 0,1054 γρ. και ως εκ τούτου, το δείγμα ήταν ακατάλληλο για ανθρώπινη κατανάλωση.
Μετά από αυτή την εξέλιξη, ο εξεταστής, με επιστολή του προς τον Υπεύθυνο Υγειονομικό Επιθεωρητή Λευκωσίας, σε σχετική έκθεση του εισηγήθηκε την επιβολή διοικητικού προστίμου στους Αιτητές.
Στη συνέχεια, ο Υγειονομικός Επιθεωρητής Λευκωσίας, υιοθετώντας την εισήγηση του εξεταστή, με επιστολή ημερομηνίας 12.6.2007, εισηγήθηκε στον Προϊστάμενο των Υγειονομικών Υπηρεσιών, στο εξής «ο Προϊστάμενος», την επιβολή διοικητικού προστίμου εναντίον των Αιτητών.
Ακολούθως ο Προϊστάμενος, με επιστολή του ημερομηνίας 4.7.2007, πληροφόρησε τους Αιτητές για την πρόθεση του να τους επιβάλει διοικητικό πρόστιμο ύψους £500. Ενώ τους πληροφορεί, ότι έχουν δικαίωμα υποβολής παραστάσεων εντός 5 ημερών και δικαίωμα προσφυγής στο Ανώτατο Δικαστήριο. Στην προτελευταία παράγραφο της επιστολής του, φαίνεται εκ παραδρομής να περιλήφθηκε παράγραφος η οποία αφορά τον τρόπο πληρωμής του «επιβληθέντος διοικητικού προστίμου» και στην οποία σημειώνεται ότι παράλειψη πληρωμής του, ενδεχομένως να οδηγήσει στη λήψη δικαστικών μέτρων. Είναι φανερό ότι το αρχικό μέρος της επιστολής με το τελευταίο δεν συνάδουν.
Μετά από αυτή την εξέλιξη οι Αιτητές, μέσω των δικηγόρων τους, με επιστολή τους ημερομηνίας 19.7.2007 προς τον Προϊστάμενο, του έθεσαν τις θέσεις και απόψεις τους. Μέσα από αυτές αμφισβητούσαν τόσο τη νομιμότητα όσο και την ορθότητα της απόφασης, να τους επιβληθεί διοικητικό πρόστιμο. Ένα από τα παράπονα των Αιτητών, ήταν ότι δεν κλήθηκαν να προβάλουν τις θέσεις τους προτού τους επιβληθεί το πρόστιμο.
Ακολούθως η επιστολή αυτή, διαβιβάστηκε στον Υγειονομικό Επιθεωρητή Λευκωσίας με οδηγίες όπως ετοιμάσει και υποβάλει λεπτομερή έκθεση γεγονότων, ώστε ο Προϊστάμενος να μπορέσει να απαντήσει στους δικηγόρους των Αιτητών.
Στις 26.7.2007, ο εξεταστής της υπόθεσης διαβίβασε μέσω του Επιθεωρητή σχετική Έκθεση στον Προϊστάμενο, ο οποίος στη συνέχεια με επιστολή του ημερομηνίας 20.8.2007 προς τους δικηγόρους των Αιτητών, τους πληροφορούσε ότι οι Καθ'ων η αίτηση εμμένουν στις αρχικές τους θέσεις και ως εκ τούτου οι Αιτητές θα έπρεπε να καταβάλουν το διοικητικό πρόστιμο που τους είχε επιβληθεί.
Στη συνέχεια, το θέμα επιβολής προστίμου παραπέμφθηκε στη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας, η οποία γνωμάτευσε ότι η πράξη επιβολής προστίμου έπασχε νομικά, αφού θα έπρεπε να είχαν ζητηθεί πρώτα οι απόψεις των Αιτητών, προτού επιβληθεί το πρόστιμο. Περαιτέρω, η Νομική Υπηρεσία εισηγήθηκε όπως η πράξη ανακληθεί και η διαδικασία επιβολής προστίμου επαναληφθεί, ώστε να διασφαλιστεί η νομιμότητα της διαδικασίας επιβολής διοικητικού προστίμου.
Οι Καθ' ων η αίτηση, μετά την πιο πάνω γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας, με επιστολή τους ημερομηνίας 30.10.2007, προς τους δικηγόρους των Αιτητών, τους πληροφόρησαν ότι ανακαλούν αναδρομικά, από την ημερομηνία έκδοσης τους, τις επιστολές του Προϊστάμενου γιατί υπήρξε λανθασμένη διατύπωση τους.
Έτσι ο Προϊστάμενος προχώρησε στην αποστολή νέας επιστολής, ημερομηνίας 8.11.2007, προς τους Αιτητές με την οποία τους πληροφορούσε ότι με την πώληση ακατάλληλου για ανθρώπινη κατανάλωση τροφίμων, παρέβησαν το άρθρο 14(1) του Κανονισμού (ΕΚ) 178/02, ημερομηνίας 28.1.2002, όπως τροποποιήθηκε με τον Κανονισμό (ΕΚ) 1642/03 και 575/06. Ταυτόχρονα του κοινοποιούσε την πρόθεση του να τους επιβάλει διοικητικό πρόστιμο, εξηγώντας τους ότι είχαν δικαίωμα υποβολής παραστάσεων σύμφωνα με το άρθρο 23Α(2) του Νόμου.
Οι Αιτητές, μέσω των δικηγόρων τους, με επιστολή τους ημερομηνίας 21.11.2007, υπέβαλαν και πάλιν τις θέσεις και απόψεις των πελατών τους, ζητώντας να ληφθούν σοβαρά υπόψη προτού τους επιβληθεί διοικητικό πρόστιμο.
Ο Προϊστάμενος, με την απαντητική του επιστολή ημερομηνίας 6.12.2007, αφού εξέθεσε εκ νέου τα γεγονότα, πληροφόρησε τους Αιτητές ότι τους επιβάλλει διοικητικό πρόστιμο, ύψους £500, παραθέτοντας ταυτόχρονα και το σκεπτικό της απόφασης του.
Οι Αιτητές προς ακύρωση της απόφασης αυτής, καταχώρησαν στις 10.1.2008, ιεραρχική προσφυγή προς τον Υπουργό Υγείας. Ο Υπουργός Υγείας, αφού ζήτησε και πήρε προηγουμένως σχετική γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα, αποφάσισε την απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής τους. Κοινοποίησε την απόφαση του στους Αιτητές με την επιστολή της Διευθύντριας Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας, στο εξής «η Διευθύντρια», ημερομηνίας 24.3.2008.
Εναντίον της απόφασης αυτής οι Αιτητές προβάλλουν 7 λόγους ακύρωσης: (1) εσφαλμένη άσκηση της αρμοδιότητας του Υπουργού Υγείας-Καθ' ου η αίτηση 1 κατά τη λήψη απόφασης επί της ιεραρχικής προσφυγής δυνάμει του άρθρου 23Α(5) του Νόμου 54(Ι)/96, (2) παράνομη ανάμειξη του Προϊστάμενου-Καθ' ου η αίτηση 2 στην εξέταση της ιεραρχικής προσφυγής, (3) έλλειψη δέουσας έρευνας και/ή δέουσας αιτιολογίας, (4) υπέρβαση και/η κατάχρηση εξουσίας, (5) παράβαση δικαιώματος προηγούμενης ακρόασης, (6) πλάνη περί τα πράγματα και (7) αναρμοδιότητα του Προϊστάμενου Υγειονομικών Υπηρεσιών στη λήψη της απόφασης.
Η ορθή ιεράρχηση των λόγων ακύρωσης επιβάλλει να εξετασθούν πρώτα ο έβδομος και δεύτερος λόγος ακύρωσης και μετά οι υπόλοιποι.
Αναρμοδιότητα του Προϊστάμενου Υγειονομικών Υπηρεσιών στη λήψη της απόφασης - Λόγος ακύρωσης 7
Ο συνήγορος των Αιτητών προβάλλει ότι, η απόφαση εναντίον της οποίας ασκήθηκε η ιεραρχική προσφυγή, εκδόθηκε κατά παράβαση του άρθρου 23 Α(1) του περί Τροφίμων (Έλεγχος και Πώληση) Νόμου του 1996 (Ν. 54(Ι)/96), όπως τροποποιήθηκε, στο εξής «ο Νόμος», αφού λήφθηκε από τον Προϊστάμενο αντί της Διευθύντριας.
Οι Καθ' ων η αίτηση απορρίπτουν και αναφέρουν ότι ο Προϊστάμενος ενήργησε σύμφωνα με το νόμο, αφού δυνάμει του άρθρου 5Α(1) του Νόμου, έχει την εξουσία να ενεργεί δυνάμει του άρθρου 23Α(1) του Νόμου.
Ο λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί.
Το άρθρο 23Α(1)(στ) του Νόμου προβλέπει ότι:-
«23Α(1) Σε περίπτωση που ο Διευθυντής έχει εύλογη αιτία να πιστεύει ότι πρόσωπο παραβαίνει ή παραλείπει να συμμορφωθεί με-
................
(στ) διάταξη Κοινοτικού Κανονισμού η οποία αναφέρεται ή περιγράφεται στην Πρώτη Στήλη του Τρίτου Παραρτήματος, σε σχέση με την οποία διάταξη η Δεύτερη Στήλη του ίδιου Παραρτήματος αναφέρει το Διευθυντή ως αρμόδια αρχή για την επιβολή διοικητικού προστίμου, υπό την επιφύλαξη των τυχόν σχετικών διατάξεων της προαναφερόμενης Δεύτερης Στήλης,
δύναται να επιβάλει σε τέτοιο πρόσωπο διοικητικό πρόστιμο που δεν υπερβαίνει τις πεντακόσιες λίρες για κάθε παράβαση ή παράλειψη συμμόρφωσης, που συντελείται ημερησίως, ανάλογα με τη βαρύτητα αυτής της παράβασης ή παράλειψης συμμόρφωσης, και ανεξάρτητα από το αν συντρέχει περίπτωση ποινικής ευθύνης δυνάμει άλλης νομικής διάταξης.
(2) Προτού επιβάλει διοικητικό πρόστιμο δυνάμει του εδαφίου (1), ο Διευθυντής ειδοποιεί το επηρεαζόμενο πρόσωπο για την πρόθεσή του να επιβάλει το διοικητικό πρόστιμο, ενημερώνοντάς το για τους λόγους για τους οποίους προτίθεται να ενεργήσει τοιουτοτρόπως και παρέχοντας σε αυτό το δικαίωμα υποβολής παραστάσεων εντός προθεσμίας πέντε ημερών από την ημερομηνία ειδοποίησης.
(3) Ο Διευθυντής επιβάλλει διοικητικό πρόστιμο δυνάμει του εδαφίου (1) με αιτιολογημένη απόφαση του-
(α) η οποία καθορίζει την παράβαση ή παράλειψη συμμόρφωσης και
(β) την οποία κοινοποιεί στο επηρεαζόμενο πρόσωπο.
(4) Ο Υπουργός έχει εξουσία να καθορίζει με γραπτές οδηγίες του προς το Διευθυντή τα κριτήρια υπολογισμού του κατά περίπτωση επιβαλλόμενου διοικητικού προστίμου, χωρίς τούτο να περιορίζει τη διακριτική ευχέρεια του Διευθυντή, την οποία ασκεί εντός των πλαισίων των οδηγιών του Υπουργού, να αποφασίζει ελεύθερα περί του ύψους του διοικητικού προστίμου, με βάση τα κατά περίπτωση πραγματικά περιστατικά,
(5) Πρόσωπο στο οποίο επιβλήθηκε διοικητικό πρόστιμο δυνάμει του εδαφίου (1) δικαιούται εντός προθεσμίας τριάντα ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης σε αυτό της απόφασης περί επιβολής του διοικητικού προστίμου, να προσφύγει στον Υπουργό, αιτούμενο την αναθεώρηση της εν λόγω απόφασης. Ο Υπουργός εξετάζει την προσφυγή, οφείλοντας να ακούσει τον προσφεύγοντα ή αν δώσει σε αυτόν την ευκαιρία να υποστηρίξει γραπτώς τους λόγους στους οποίους στηρίζεται η προσφυγή, και αποφασίζει και διαβιβάζει την απόφασή του στον προσφεύγοντα. Ο Υπουργός δύναται να εκδίδει μια από τις ακόλουθες αποφάσεις:
(α) να επικυρώσει την προσβληθείσα απόφαση
(β) να ακυρώσει την προσβληθείσα απόφαση
(γ) να τροποποιήσει την προσβληθείσα απόφαση
(δ) να προβεί σε έκδοση νέας απόφασης σε αντικατάσταση της προσβληθείσας.
(6) το ποσό του διοικητικού προστίμου εισπράττεται από το Διευθυντή αν περάσει άπρακτη η προς άσκηση προσφυγής ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου προθεσμία των εβδομήντα πέντε ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης για επιβολή του διοικητικού προστίμου στο επηρεαζόμενο πρόσωπο ή, σε περίπτωση που ασκείται προσφυγή ενώπιον του Υπουργού σύμφωνα με το εδάφιο (5), από τη διαβίβαση της επί της προσφυγής απόφασης του Υπουργού.
(7) Σε περίπτωση παράλειψης πληρωμής διοικητικού προστίμου το οποίο επιβλήθηκε δυνάμει του παρόντος Νόμου, ο Διευθυντής λαμβάνει δικαστικά μέτρα και εισπράττει το οφειλόμενο ποσό ως αστικό χρέος οφειλόμενο προς τη Δημοκρατία.
(8) Στο παρόν άρθρο «Διευθυντής» σημαίνει το Διευθυντή του Τμήματος Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας.»
Όπως προκύπτει από τις πρόνοιες του άρθρου 23Α(1)(στ), ο Διευθυντής είναι το πρόσωπο στο οποίο παραχωρείται η εξουσία να επιβάλει διοικητικό πρόστιμο. Σύμφωνα με το άρθρο 23Α(8) «Διευθυντής» σημαίνει τον Διευθυντή του Τμήματος Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας.
Σύμφωνα με το άρθρο 5 Α(1) του Νόμου:-
«5Α.(1) Ο Διευθυντής Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας έχει εξουσία να εξουσιοδοτεί γραπτώς τον Προϊστάμενο των Υγειονομικών Υπηρεσιών ή σε περίπτωση που απουσιάζει, το πρόσωπο που τον αναπληροί ή τον αντικαθιστά, να ασκεί οποιαδήποτε εξουσία και να εκτελεί οποιοδήποτε καθήκον.»
Ο Νόμος αναφέρει καθαρά ότι μπορεί μεν ο Διευθυντής ή στην προκειμένη περίπτωση η Διευθύντρια να εκχωρεί τις εξουσίες του δυνάμει του άρθρου 23 Α(1) του Νόμου, όμως αυτό θα πρέπει, σύμφωνα με το άρθρο 5Α του Νόμου, να γίνεται με γραπτή εξουσιοδότηση. Στην προκειμένη περίπτωση, τέτοια εξουσιοδότηση υπάρχει και επομένως ο λόγος ακύρωσης δεν μπορεί να ευσταθεί. Στην επιστολή του Προϊσταμένου, ημερομηνίας 8.11.2007 προς τους Αιτητές, γίνεται σαφής αναφορά για την εξουσιοδότηση του Προϊσταμένου. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι:-
«Έχοντας εξουσιοδοτηθεί από το Διευθυντή Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας δυνάμει του άρθρου 5Α(1)(α) των περί Τροφίμων (Έλεγχος και Πώληση) Νόμων 1996-2006 να ασκώ την εξουσία που του χορηγεί το άρθρο 23Α(1) των ιδίων Νόμων, με την παρούσα σας πληροφορώ ότι έχω πρόθεση να σας επιβάλω διοικητικό πρόστιμο ύψους 500 ΛΚ για τους πιο κάτω λόγους:-
......................»
Παράνομη ανάμειξη του Προϊσταμένου στην εξέταση της ιεραρχικής προσφυγής - Λόγος ακύρωσης 2
Με τον δεύτερο λόγο ακύρωσης, προβάλλεται ότι υπήρξε παράνομη ανάμειξη του Προϊστάμενου στην εξέταση της ιεραρχικής προσφυγής. Αυτό προκύπτει, σύμφωνα με τον συνήγορο των Αιτητών, από τη συμμετοχή του στην εξέταση της προσφυγής, ενώ αυτή στρέφεται προς ακύρωση της απόφασης του ιδίου.
Ο λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί.
Παρά το γεγονός ότι η συνήγορος των Καθ' ων η αίτηση δεν σχολιάζει καθόλου τον συγκεκριμένο λόγο ακύρωσης, εντούτοις φαίνεται από τα στοιχεία του φακέλου, ότι καθόλου δεν προκύπτει ενεργός συμμετοχή του Προϊστάμενου στη διαδικασία εξέτασης της ιεραρχικής προσφυγής. Το μόνο που φαίνεται να έχει κάμει ο Προϊστάμενος, στο στάδιο της ιεραρχικής προσφυγής, ήταν κατόπιν εισήγησης του Υπουργού, να ζητήσει γνωμάτευση από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για τα θέματα που ήγειραν οι δικηγόροι των Αιτητών και με τη λήψη της γνωμάτευσης, να τη διαβιβάσει με επιστολή του ημερομηνίας 6.2.2008 στον Υπουργό Υγείας, χωρίς οποιαδήποτε τοποθέτηση από πλευράς του. Ο Υπουργός Υγείας από μόνος του, έδωσε οδηγίες να ακολουθηθεί η γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας. Καμιά παράνομη ανάμειξη του Προϊσταμένου, δεν διαπιστώνεται κατά τη διαδικασία εξέτασης της ιεραρχικής προσφυγής.
Εσφαλμένη άσκηση της αρμοδιότητας του Υπουργού Υγείας - Λόγος ακύρωσης 1
Οι Αιτητές ισχυρίζονται ότι υπήρξε εσφαλμένη άσκηση της αρμοδιότητας του Υπουργού Υγείας - Καθ'ου η αίτηση 1 - κατά τη λήψη απόφασης επί της ιεραρχικής προσφυγής δυνάμει των άρθρων 23Α(5) του Νόμου. Επίσης, ισχυρίζονται στον ίδιο λόγο, έλλειψη δέουσας έρευνας και παράλειψη διεξαγωγής ελέγχου νομιμότητας.
Ούτε αυτός ο λόγος ευσταθεί.
Ο Υπουργός δεν είχε υποχρέωση να καλέσει εκ νέου τους Αιτητές να εκθέσουν τις απόψεις τους, αφού η επιστολή τους, ημερομηνίας 10.1.2008 ήταν λεπτομερέστατη και σ' αυτήν περιλαμβάνονταν όλα τα επιχειρήματα τους. Επειδή τα θέματα που εγείρονταν από την επιστολή των δικηγόρων των Αιτητών ήταν εν πολλοίς νομικά, ο Υπουργός εύλογα ζήτησε γνωμάτευση του από τον Γενικό Εισαγγελέα. Όταν δε αυτή λήφθηκε, είχε τη διακριτική ευχέρεια να την ακολουθήσει. Οι Αιτητές παραπονούνται ότι ο Υπουργός δεν ζήτησε το διοικητικό φάκελο. Δεν ευσταθεί το παράπονο, αφού τεκμαίρεται ότι κατά τη διαβίβαση της ιεραρχικής προσφυγής ενώπιον του Υπουργού, τέθηκε και ο διοικητικός φάκελος. Πέραν τούτου, έρευνα έγινε και από τη Νομική Υπηρεσία, την συμβουλή της οποίας εύλογα ακολούθησε ο Υπουργός. Ο έλεγχος νομιμότητας έγινε μέσα από την αποδοχή της γνωμάτευσης με χειρόγραφη σημείωση του Υπουργού, ημερομηνίας 8.2.2008.
Έλλειψη έρευνας και/ή δέουσας αιτιολογίας - Λόγος ακύρωσης 3
Οι Αιτητές, δια του δικηγόρου τους ισχυρίζονται ότι οι Καθ'ων η αίτηση δεν ερεύνησαν δεόντως και δεν έλαβαν υπόψη τις θέσεις τους ότι, τη στιγμή που έγινε το ισχυριζόμενο περιστατικό, ενώ ζητήθηκε από την παραπονούμενη να δοθεί στον υπεύθυνο του καταστήματος το επίδικο τρόφιμο, ώστε να διαπιστώσει την ύπαρξη ή όχι ξένου σώματος, αλλά αυτή αρνήθηκε. Επίσης, αγνόησαν το γεγονός ότι η αντίδραση της παραπονούμενης και του συζύγου της ήταν η παραμονή τους στο κατάστημά τους, χωρίς καμία διαμαρτυρία, μέχρι να ολοκληρώσει ο τελευταίος το γεύμα του. Περαιτέρω αγνοήθηκε το γεγονός ότι οι Αιτητές ουδέποτε παραδέχθηκαν την ύπαρξη ξένου σώματος σε γεύμα τους, ενώ κατά τον σχετικό υγειονομικό έλεγχο διαπιστώθηκε ότι τηρούσαν πλήρως τους κανόνες ασφάλειας των τροφίμων. Επίσης, προβάλλουν ότι οι Καθ'ων η αίτηση δεν αιτιολόγησαν την παράλειψη τους να εξετάσουν και να απαντήσουν στις θέσεις των Αιτητών.
Η δικηγόρος των Καθ'ων η αίτηση αντικρούει τους ισχυρισμούς των Αιτητών. Ισχυρίζεται ότι υπήρξε δέουσα έρευνα και αυτή φαίνεται ξεκάθαρα από το διοικητικό φάκελο.
Από το φάκελο της υπόθεσης, προκύπτει σαφώς ότι το παράπονο κατά των Αιτητών, διερευνήθηκε δεόντως αρχικά από τον Υγειονομικό Επιθεωρητή κ. Μ. Ανδρέου, ενώ το δείγμα τροφίμου εξετάστηκε από το ΓΧΚ. Στη συνέχεια αφού λήφθηκαν και οι απόψεις των Αιτητών, το θέμα εξετάστηκε από τον εξουσιοδοτημένο Προϊστάμενο, ο οποίος αφού εξέτασε όλα τα ενώπιον του στοιχεία, προχώρησε στην επιβολή του προστίμου.
Έρχομαι τώρα στο θέμα της αιτιολογίας της απόφασης του Υπουργού για την ιεραρχική προσφυγή των Αιτητών. Όπως έχω ήδη αναφέρει, η απόφαση του κοινοποιήθηκε με την επιστολή της Διευθύντριας, ημερομηνίας 24.3.2008.
Η αναγκαιότητα της αιτιολογίας, πηγάζει από την αρχή της νομιμότητας και την ανάγκη να διαπιστώνεται η ορθή εφαρμογή του Νόμου, ώστε να διευκολύνεται ο δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας των πράξεων της διοίκησης (Κυριακόπουλος, Ελληνικό Διοικητικό Δίκαιο, 4η Έκδοση, Τόμος Β, σελ. 386). Η αιτιολογία μιας πράξης, δεν πρέπει να είναι τόσο αόριστη και ασαφής ώστε να καθιστά τον δικαστικό έλεγχο ανέφικτο. Η επάρκεια της αιτιολογίας, συναρτάται άμεσα με τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά και τη φύση της κάθε υπόθεσης (βλ. Ράφτης ν. Δημοκρατίας (2002) 3 ΑΑΔ 345).
Στην προκειμένη περίπτωση, η αιτιολογία οπωσδήποτε θα έπρεπε να ήταν συναρτημένη με τους ισχυρισμούς των Αιτητών που περιέχονται στην ιεραρχική προσφυγή τους ημερομηνίας 10.1.2008, κύριος άξονας της οποίας ήταν ότι η παραπονούμενη δεν ήταν ειλικρινής, ότι είχε ως στόχο και κίνητρο την εξασφάλιση χρηματικής ασφάλισης και ότι εν πάση περιπτώσει δεν έγινε δέουσα έρευνα, υπήρξε πλάνη, δεν δίνεται επαρκής αιτιολογία, η απόφαση λήφθηκε καθ' υπέρβαση εξουσίας και ότι παραβιάστηκαν οι κανόνες φυσικής δικαιοσύνης.
Παρά τη γενικότητα στον τρόπο που διατυπώνεται ο συγκεκριμένος λόγος ακύρωσης, μελέτησα τους ισχυρισμούς των Αιτητών, αλλά αυτοί δεν ευσταθούν. Η αιτιολογία που δίδεται από τους Καθ'ων η αίτηση είναι, κατά την άποψή μου, επαρκής και δεν αφήνει αμφιβολία ως προς τους λόγους που λήφθηκε. Πέραν τούτου, η αιτιολογία σύμφωνα με το άρθρο 29 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν.158(Ι)/1999), συμπληρώνεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου και από το σύνολο των διοικητικών ενεργειών και στην προκειμένη περίπτωση υπάρχουν άφθονα στοιχεία για τους λόγους που λήφθηκε η επίδικη απόφαση και τα οποία ήταν σε γνώση των Αιτητών.
Η προσβαλλόμενη απόφαση δεν ήταν ευλόγα επιτρεπτή και συνιστά υπέρβαση και/η κατάχρηση εξουσίας - Λόγος ακύρωσης 4
Οι Αιτητές προβάλλουν ότι υπήρξε μια σειρά γεγονότων, όπως το ότι κατά την επίσκεψη του ο αρμόδιος υγειονομικός λειτουργός διαπίστωσε ότι το υποστατικό τους πληρούσε τους κανόνες υγιεινής, ότι η παραπονούμενη αρνήθηκε να δείξει το «ξένο σώμα» και συνέχισε το φαγητό της, ότι η καταγγελία έγινε με παρέλευση τριών ημερών, ότι η παραπονούμενη προσπάθησε αρχικά να εξασφαλίσει αποζημιώσεις από τους Αιτητές και αφού απέτυχε, προχώρησε στην καταχώρηση της σχετικής αγωγής. Αυτά τα γεγονότα ισχυρίζονται ότι ήταν αδιαμφισβήτητα και δεν λήφθηκαν υπόψη κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης και ότι βάσει αυτών, δεν αποδείχθηκε ότι το «ξένο σώμα» προϋπήρξε του ψησίματος.
Η συνήγορος των Καθ' ων η αίτηση απορρίπτει αυτό τον ισχυρισμό και προς απάντηση παραπέμπει στην προσβαλλόμενη με ιεραρχική προσφυγή τους απόφαση ημερομηνίας 6.12.2007.
Ο λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί.
Σύμφωνα με το άρθρο 48 του Περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν.158(1)/99) υπέρβαση και/η κατάχρηση εξουσίας υπάρχει όταν επιδιώκεται σκοπός κατάδηλα ξένος προς το σκοπό του νόμου, όπως επίσης και όταν διαπιστώνεται υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής εξουσίας.
Με βάση τα στοιχεία του φακέλου και το περιεχόμενο της προσβαλλόμενης απόφασης, οι Καθ' ων η αίτηση στην προκειμένη περίπτωση, ενήργησαν εντός των πλαισίων της διακριτικής τους ευχέρειας. Ερεύνησαν δεόντως τα στοιχεία της υπόθεσης και αιτιολόγησαν πλήρως την κατάληξη τους ότι οι Αιτητές, διέπραξαν την συγκεκριμένη παράβαση. Τα όσα ισχυρίζονται για δήθεν αδιαμφισβήτητα γεγονότα, που δεν λήφθηκαν υπόψη κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης και ότι βάσει αυτών δεν αποδείχθηκε ότι το «ξένο σώμα» προϋπήρξε του ψησίματος, έχουν ήδη απαντηθεί κατά την εξέταση των λόγων ακύρωσης για μη δέουσα έρευνα και αιτιολογία και έχουν κριθεί αβάσιμα. Περαιτέρω το ότι η παραπονούμενη αρνήθηκε να δείξει το «ξένο σώμα» και συνέχισε το φαγητό της, ή ότι η καταγγελία έγινε με παρέλευση τριών ημερών ή ότι η παραπονούμενη προσπάθησε αρχικά να εξασφαλίσει αποζημιώσεις από τους Αιτητές, αυτά δεν ενδιαφέρουν την παρούσα υπόθεση, εκτός και αν συνδέονται με παρανομία που εγείρεται από τους λόγους ακύρωσης.
Παράβαση δικαιώματος προηγούμενης ακρόασης - Λόγος ακύρωσης 5
Οι Αιτητές προβάλλουν ότι δεν τους δόθηκε το δικαίωμα προηγούμενης ακρόασης πριν την καταδίκη τους και πριν την επιβολή της ποινής.
Οι Καθ' ων η αίτηση αρνούνται και αναφέρουν ότι τους δόθηκε το δικαίωμα να υποβάλουν γραπτώς τις παραστάσεις τους και δεν υπήρχε υποχρέωση ακρόασης τους πριν την επιβολή της ποινής.
Ο λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί.
Δικαίωμα προηγούμενης ακρόασης υφίσταται είτε στις περιπτώσεις που ορίζεται ρητά από την σχετική νομοθεσία ή όταν πρόκειται να ληφθεί ένα δυσμενές μέτρο για τον διοικούμενο. Στην παρούσα περίπτωση, κατά την άποψη μου, δόθηκε η ευκαιρία στους Αιτητές να υποβάλουν γραπτώς τις θέσεις τους τόσο πριν την καταδίκη τους όσο και με τη δυνατότητα υποβολής ιεραρχικής προσφυγής ενώπιον του Υπουργού, εναντίον της πρώτης απόφασης.
Πλάνη περί τα πράγματα - Λόγος ακύρωσης 6
Οι Αιτητές προβάλλουν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει γιατί όπως ισχυρίζονται, ο αρμόδιος υγειονομικός επιθεωρητής στην εισήγηση του, πεπλανημένα ανέφερε ότι οι Αιτητές παραδέχθηκαν το γεγονός, αφού όχι μόνο ουδέποτε έκαναν μια τέτοια παραδοχή, αλλά προέβησαν και σε σχετική διαμαρτυρία, καταγγέλλοντας ότι η παραπονούμενη αρνήθηκε να τους δείξει το ξένο σώμα που βρήκε μέσα στο επίδικο φαγώσιμο, ενώ δεν αποδείχθηκε ότι αυτό προϋπήρχε του ψησίματος.
Οι Καθ' ων η αίτηση απορρίπτουν και αυτό τον ισχυρισμό και προς απάντηση παραπέμπουν σε σχετικό απόσπασμα της προσβαλλόμενης με ιεραρχική προσφυγή απόφασης τους, ημερομηνίας 6.12.2007.
Ούτε αυτός ο λόγος ακύρωσης ευσταθεί.
Πλάνη περί τα πράγματα, υπάρχει όταν το αποφασίζων όργανο κατά την υπαγωγή των πραγματικών περιστατικών, που συνιστούν τις προϋποθέσεις εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας, είτε έλαβε υπόψη εσφαλμένα περιστατικά είτε παρέλειψε να λάβει τα ορθά. Στην παρούσα περίπτωση και με δεδομένο ότι υπήρξε δέουσα έρευνα και αιτιολογία, οι Καθ' ων η αίτηση ορθά διαπίστωσαν, βάσει των ενώπιον τους στοιχείων, ότι συνέτρεχαν προϋποθέσεις έκδοσης της προσβαλλόμενης απόφασης. Οι Αιτητές, οι οποίοι έχουν το βάρος της απόδειξης του λόγου ακύρωσης, απέτυχαν να το αποσείσουν.
Από τα πιο πάνω προκύπτει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε νομότυπα και θα πρέπει να επικυρωθεί.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με €1300 έξοδα, υπέρ των Καθ' ων η αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, δυνάμει του Άρθρου 146.4(α) του Συντάγματος.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.
/ΕΠσ