|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 318/2009)
10 Ιουνίου, 2010
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στης]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΛΑΚΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΚΑΙ ΝΙΚΟΣ ΑΝΔΡΕΟΥ, ΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΣΑΒΒΑ ΚΟΥΠΠΑ,
Αιτητές,
ΚΑΙ
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
2. ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΠΡΟΣΟΔΩΝ
(ΕΦΟΡΟΥ ΦΟΡΟΥ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΩΝ),
Καθ΄ ων η αίτηση.
____________________
Αντ. Γεωργιάδης, για τους Αιτητές.
Μ. Θεοκλήτου (κα.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την προσφυγή τους οι αιτητές ζητούν δήλωση/απόφαση του δικαστηρίου ότι η απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών που λήφθηκε κατά ή περί την 9.1.2009, η οποία τους κοινοποιήθηκε με επιστολή του Υπουργείου Οικονομικών, της ίδιας ημερομηνίας, και με την οποίαν αποφασίστηκε πληρωμή τόκου επί του φόρου κληρονομίας του αποβιώσαντος Κυπριανού Σάββα Κουππά, 9% ετησίως από 27.8.1998 μέχρι 31.12.2006 και 8% ετησίως από 1.1.2007 μέχρι την τελική πληρωμή, λήφθηκε κατά παράβαση των σχετικών νόμων και/ή πλάνη περί τα πράγματα και/ή δεν είναι δεόντως αιτιολογημένη και επομένως είναι άκυρη και άνευ αποτελέσματος.
Με την ένσταση τους οι καθ΄ ων η αίτηση εγείρουν προδικαστική ένσταση σύμφωνα με την οποίαν η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη.
Μετά από συμφωνία των δύο μερών και οδηγίες του δικαστηρίου δόθηκε μαρτυρία υπό τύπον ενόρκων δηλώσεων και προβλήθηκαν οι θέσεις των δύο πλευρών αναφορικά με την προαναφερόμενη προδικαστική ένσταση.
Τα ουσιώδη γεγονότα αναφορικά με την προδικαστική ένσταση, σε συντομία, είναι τα εξής:
Στις 30.1.2007 επιβλήθηκε φορολογία αναφορικά με την περιουσία του προαναφερόμενου αποβιώσαντος η οποία εκτιμήθηκε στις Λ.Κ.966,806.- και ο φόρος κληρονομίας που αναλογούσε σ΄ αυτή υπολογίστηκε στις Λ.Κ.416.063.-, πλέον τόκοι. Στις 28.2.2007 οι αιτητές υπέβαλαν ένσταση η οποία αφορούσε σε δύο σημεία: (α) την αποτίμηση της καθαρής αξίας της ακίνητης περιουσίας του αποβιώσαντος, και (β) το χρόνο έναρξης υπολογισμού του τόκου. Μετά από συζήτηση του θέματος και συμβιβασμού που επιτεύχθηκε μεταξύ των δύο πλευρών, στις 2.11.2007 επιβλήθηκε νέα τροποποιημένη φορολογία, κατόπιν συμφωνίας, με νέα καθαρή αξία περιουσίας ίση προς Λ.Κ.854,306.- και με φόρο κληρονομίας Λ.Κ.365.437.-, πλέον νόμιμους τόκους, όπως ήταν η αρχική επιβολή φορολογίας. Δεν υποβλήθηκε ένσταση στην προαναφερόμενη τροποποιημένη επιβολή φορολογίας αλλά στη συνέχεια ο ένας από τους διαχειριστές της περιουσίας του αποβιώσαντος, με επιστολή του προς το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών ημερ. 8.2.2008, τον κάλεσε να αναθεωρήσει την τροποποιημένη φορολογία αναφορικά με την περιουσία του αποβιώσαντος και συγκεκριμένα να απαλείψει όλον τον επιβληθέντα τόκο, καθότι η καθυστέρηση στην πληρωμή του φόρου δεν οφειλόταν σε υπαιτιότητα των διαχειριστών. ΄Εγινε επίκληση και σχετικής Νομοθεσίας. Η απάντηση στο προαναφερόμενο αίτημα δόθηκε, εκ μέρους του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών, με επιστολή ημερ. 9.1.2009. Στην επιστολή αυτή αναγράφονται τα εξής:
«Αίτημα για αναθεώρηση της φορολογίας αναφορικά με την περιουσία του αποβιώσαντος Κυπριανού Κουππά.
Έχω οδηγίες να αναφερθώ στο πιο πάνω θέμα και να σας πληροφορήσω ότι αυτό εξετάστηκε από το Υπουργείο Οικονομικών και το Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων με κατανόηση και προσοχή.
Λυπούμαι να σας πληροφορήσω ότι δεν έχουν προκύψει οποιοιδήποτε λόγοι που να δικαιολογούν την αναθεώρηση της φορολογίας αναφορικά με την περιουσία του αποβιώσαντος Κυπριανού Κουππά.»
Είναι η θέση των καθ΄ ων η αίτηση, οι οποίοι προέβαλαν την προδικαστική ένσταση, ότι η μόνη εκτελεστή διοικητική πράξη είναι εκείνη της 2.11.2007 με την οποία, δηλαδή, ο Έφορος Φόρου Κληρονομιών, με σχετική ειδοποίηση, επέβαλε τροποποιημένη φορολογία. Στην τροποποιημένη φορολογία έγινε μείωση της καθαρής αξίας της περιουσίας, κατ΄ αναλογία μείωση του φόρου κληρονομίας, και επιβλήθηκε τόκος στο ποσό του τροποποιημένου φόρου κληρονομίας 9% ετησίως από 27.8.1998 μέχρι 31.12.2006 και 8% ετησίως από 1.1.2007 μέχρι την τελική πληρωμή. Είναι περαιτέρω θέση των καθ΄ ων η αίτηση ότι ο μόνος τρόπος αμφισβήτησης της νομιμότητας της προαναφερόμενης πράξης ήταν η προσφυγή στο δικαστήριο, τέτοια προσφυγή δεν καταχωρήθηκε και το αίτημα που υποβλήθηκε στο Υπουργείο Οικονομικών καμιά νομική ισχύ ή σημασία μπορεί να έχει. Εν πάση περιπτώσει, η απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών ημερ. 9.1.2009, η οποία προσβάλλεται με την παρούσα προσφυγή, δεν έχει καθόλου εκτελεστό χαρακτήρα εφόσον με αυτή δεν δημιουργούνται οποιαδήποτε δικαιώματα ή υποχρεώσεις, ενώ απεναντίας η προσβαλλόμενη απόφαση είναι απλά επιβεβαιωτική της προηγούμενης απόφασης του Εφόρου Φόρου Κληρονομιών ημερ. 2.11.2007. Κατά τους καθ΄ ων η αίτηση δεν τίθεται οποιοδήποτε ζήτημα επιβολής υποχρέωσης για τόκο, με την προσβαλλόμενη απόφαση, εφόσον αυτή δεν αναφέρεται καθόλου στο θέμα του τόκου, στο οποίο, απεναντίας, αναφέρεται, τελεσίδικα, η απόφαση της 2.11.2007.
Σε αντίθεση με τα προαναφερόμενα οι αιτητές λέγουν ότι, στην ειδοποίηση επιβολής τροποποιημένης φορολογίας ημερ. 2.11.2007, οι καθ΄ ων η αίτηση δεν ασχολήθηκαν διόλου με το θέμα του χρόνου έναρξης επιβολής του τόκου αλλά ούτε και μέχρι τότε αιτιολόγησαν, ως όφειλαν, την απόφαση τους ώστε αυτή να καταστεί εκτελεστή. Απεναντίας, από τα γεγονότα της υπόθεσης φαίνεται ότι το ζήτημα της ημερομηνίας έναρξης επιβολής τόκου επί του πληρωτέου φόρου παρέμεινε ανοικτό και συζητείτο μέχρι τις 9.1.2009 οπότε, με την προσβαλλόμενη απόφαση, λήφθηκε και η τελική απόφαση του Εφόρου Φόρου Κληρονομιών ως προς την ημερομηνία αυτή.
Εξέτασα με προσοχή όλα τα ενώπιον μου στοιχεία και δεν μπορώ να συμφωνήσω με τους αιτητές ενώ, αντίθετα, θεωρώ ορθές τις θέσεις των καθ΄ ων η αίτηση αναφορικά με το ζήτημα της προδικαστικής ένστασης. Μου φαίνεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ημερ. 9.1.2009 δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη αλλά απλά επιβεβαιωτική της προηγούμενης απόφασης του Εφόρου και ότι η μόνη εκτελεστή διοικητική πράξη είναι εκείνη της 2.11.2007 με την οποίαν ο Έφορος Φόρου Κληρονομιών επέβαλε τροποποιημένη φορολογία αλλά και τόκο από συγκεκριμένη ημερομηνία και μετά. Δεν μπορώ να συμφωνήσω με τη θέση ότι το ζήτημα της ημερομηνίας έναρξης υποχρέωσης για πληρωμή τόκου επί του φόρου επιλύθηκε, τελικά, με την προσβαλλόμενη απόφαση. Η προσβαλλόμενη απόφαση καμία μνεία κάμνει του ζητήματος του τόκου επί του φόρου και της ημερομηνίας έναρξης της υποχρέωσης για καταβολή τόκου. Απεναντίας το ζήτημα αυτό αποφασίστηκε, οριστικά, με την απόφαση της 2.11.2007 την οποίαν οι αιτητές ουδέποτε προσέβαλαν.
Εν πάση περιπτώσει, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Φορολογίας των Κληρονομιών Νόμου του 1962 (Ν 67/62), όπως τροποποιήθηκε, ο Έφορος επί του Φόρου Κληρονομιών (ο Έφορος) είναι ο αρμόδιος για την εφαρμογή των προνοιών του Νόμου (Άρθρο 3), αυτός προβαίνει στις βεβαιώσεις του Φόρου (Άρθρο 35), σ΄ αυτόν επιδίδονται οι ενστάσεις (Άρθρο 37), αυτός αποφασίζει επί των ενστάσεων (Άρθρα 40 και 41) και η προσβολή των αποφάσεών του γίνεται με προσφυγή στο αρμόδιο Δικαστήριο (Άρθρο 42). Δεν φαίνεται να έχει οποιαδήποτε εξουσία αναθεώρησης των αποφάσεων του Εφόρου, ο Υπουργός Οικονομικών του οποίου, επομένως, η απόφαση δεν μπορεί να έχει νομικές συνέπειες.
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω η προδικαστική ένσταση των καθ΄ ων η αίτηση γίνεται δεκτή και κατά συνέπεια η προσφυγή απορρίπτεται με €1.000.- έξοδα εις βάρος των αιτητών.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.