|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 717/2007)
12 Μαρτίου, 2010
[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΑΡΟΥΤΗΣ,
2. ΡΕΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ,
Αιτητές,
ν.
ΑΡΧΗΣ ΛΙΜΕΝΩΝ ΚΥΠΡΟΥ,
Καθ' ης η Αίτηση.
________________________
Μαρίκα Καλλιγέρου (κα), για τους Αιτητές.
Αλεξία Κουντουρή (κα), για την Καθ' ης η Αίτηση.
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή, οι αιτητές αμφισβητούν την απόφαση της Αρχής Λιμένων Κύπρου, (η «Αρχή»), ημερομηνίας 29/3/2007, με την οποία οι Χαράλαμπος Ζαχαρίου και Κώστας Παντελούκας - (ενδιαφερόμενα μέρη) - προήχθησαν στη θέση του Ανώτερου Λιμενικού Λεμβοδηγού.
Σύμφωνα με τα γεγονότα, η Αρχή, μετά από σχετικό Σημείωμα του Γενικού Διευθυντή της, επιλήφθηκε του θέματος της πλήρωσης δύο κενών θέσεων Ανώτερου Λιμενικού Λεμβοδηγού, οι οποίες είχαν κενωθεί λόγω αφυπηρέτησης των κατόχων τους. Πρόκειται για θέσεις προαγωγής. Ο Γενικός Διευθυντής, με το Σημείωμά του, υπέβαλε και Πίνακα 16 υποψηφίων που κατείχαν την κατώτερη θέση του Λιμενικού Λεμβοδηγού και πληρούσαν όλες τις προϋποθέσεις του Σχεδίου Υπηρεσίας για προαγωγή. Στον εν λόγω Πίνακα περιλαμβάνονταν, μεταξύ άλλων, οι αιτητές και τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Η Αρχή, σε συνεδρία της ημερομηνίας 29/3/2007, αφού μελέτησε το Σημείωμα του Διευθυντή, τους Προσωπικούς Φακέλους και τις Ετήσιες Εμπιστευτικές και Υπηρεσιακές Εκθέσεις των υποψηφίων, επιβεβαίωσε τον Πίνακα των προσοντούχων υποψηφίων, οι οποίοι, όμως, μειώθηκαν σε 15, αφού ένας από αυτούς έτυχε αναδρομικής προαγωγής. Στη συνέχεια, αξιολόγησε και σύγκρινε τους υποψηφίους, με βάση τα στοιχεία των Προσωπικών Φακέλων και των Υπηρεσιακών Εκθέσεών τους, δίδοντας έμφαση στα τελευταία τρία χρόνια - (2003 - 2005). Ακολούθως, στη συνεδρία κλήθηκε ο Διευθυντής Εκμετάλλευσης, (ο «Διευθυντής), ως Προϊστάμενος του οικείου Τμήματος, για σκοπούς συστάσεων, ο οποίος σύστησε τα ενδιαφερόμενα μέρη, αιτιολογώντας την προτίμησή του με αναφορά στη βαθμολογημένη αξία και στα προσόντα, στοιχεία στα οποία, κατά την άποψή του, δεν υπήρχε υποψήφιος που να υπερτερεί έναντί τους. Σε ό,τι αφορά την αρχαιότητα, επεσήμανε ότι ο εκ των συστηθέντων Χ. Ζαχαρίου, καίτοι υστερούσε έναντι των υπολοίπων κατά τέσσερα, περίπου, χρόνια, κατείχε πρόσθετα προσόντα, τα οποία αντιστάθμιζαν τη βαρύτητά της. Τέλος, σημείωσε ότι οι συστηθέντες ξεχώριζαν έναντι των ανθυποψηφίων τους σε συγκεκριμένες ιδιότητες και χαρακτηριστικά, που τους καθιστούσαν καταλληλοτέρους για την εκτέλεση των καθηκόντων της επίδικης θέσης.
Η Αρχή, αφού συνεκτίμησε και αξιολόγησε όλα τα στοιχεία, έκρινε ότι η σύσταση ήταν αιτιολογημένη και συνάδουσα με το περιεχόμενο των φακέλων. Αφού την υιοθέτησε, κατέληξε στην επιλογή των ενδιαφερομένων μερών.
Για ακύρωση της πιο πάνω απόφασης, οι αιτητές ισχυρίζονται ότι η σύσταση του Διευθυντή ήταν παράνομη, η δε Αρχή παραβίασε τους κανόνες της καλής πίστης και της χρηστής διοίκησης.
Θεωρώ χρήσιμο να παραθέσω το κείμενο της σύστασης του Διευθυντή, όπως αυτό έχει μεταφερθεί στα πρακτικά της Αρχής, ημερομηνίας 29/3/2007:-
«6.2.5.1 Ο κ. Χρ. Ασημένος ενημερώθηκε για τις αποφάσεις του Συμβουλίου που περιέχονται στις πιο πάνω παραγράφους και είπε ότι εμελέτησε το φάκελο της υπόθεσης και διεξήλθε τους υπηρεσιακούς φακέλους των 15 υποψηφίων, περιλαμβανομένων και των φακέλων με τις ετήσιες εμπιστευτικές και υπηρεσιακές τους εκθέσεις, και έχοντας προσωπική γνώση πέραν της 15ετίας σε σχέση και με τους 15 υποψηφίους και με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια της αξίας, των προσόντων και της αρχαιότητας, κατέληξε στο συμπέρασμα όπως συστήσει τον κ. Κώστα Παντελούκα και τον κ. Χαράλαμπο Ζαχαρίου για προαγωγή στην πιο πάνω θέση.
6.2.5.2 Αιτιολογώντας τη σύστασή του, ο Διευθυντής Εκμετάλλευσης ανέφερε τα εξής:
(α) Από πλευράς αξίας και για τα τρία χρόνια στα οποία δίνεται έμφαση (2003, 2004, 2005) δεν υπάρχει υποψήφιος που να υπερτερεί έναντί τους.
(β) Από πλευράς προσόντων τόσο ο κ. Κ. Παντελούκας όσο και ο κ. Χαρ. Ζαχαρίου έχουν όλα τα προαπαιτούμενα προσόντα για την πλήρωση της θέσης και δεν υπάρχουν υποψήφιοι οι οποίοι να υπερτερούν έναντί τους, σε σχέση με προσόντα σχετικά με τα καθήκοντα της θέσης. Πιο συγκεκριμένα ο κ. Ζαχαρίου έχει παρακολουθήσει διάφορα σεμινάρια και έχει εξασφαλίσει πιστοποιητικά όπως είναι καταγραμμένα στον κατάλογο των υποψηφίων, σελίδα 4 από 20. Αρκετά από αυτά θεωρούνται σχετικά και βοηθητικά στην άσκηση των καθηκόντων του, όπως το Δίπλωμα Πλοιάρχου Γ΄ Τάξης και το πτυχίο μετεκπαιδεύσεως Α΄ κύκλου σπουδών στις Γυροπυξίδες, αυτ. πηδάλια, βυθόμετρα, ηλεκτρικά δρομόμετρα της Δημ. Σχολής Ηλεκτρονικών Ναυτικών Οργάνων του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας Ελλάδος (1982).
(γ) Από πλευράς αρχαιότητας όλοι οι υποψήφιοι έχουν διοριστεί την ίδια ημερομηνία (4.4.1995) στην παρούσα θέση πλην των κων Χ. Ζαχαρίου (30.4.1999) και Ν. Ευριπίδου (19.11.1998), που διορίστηκαν αργότερα. Ωστόσο σε σχέση με τον κ. Χαρ. Ζαχαρίου ενόψει και των πρόσθετων προσόντων τα οποία είναι βοηθητικά, το στοιχείο της αρχαιότητας περιορίζεται σε βαρύτητα.
(δ) Ο Διευθυντής Εκμετάλλευσης ανέφερε ότι οι κοι Κ. Παντελούκας και Χαρ. Ζαχαρίου ξεχωρίζουν έναντι των άλλων σε σχέση με τη συνεργασία, με σκοπό την καλύτερη και πιο εύρυθμη λειτουργία του Τμήματος και έχοντας προσωπική και άμεση επαφή για πάνω από 15 χρόνια με όλους τους υποψηφίους, κρίνει ότι οι εν λόγω υποψήφιοι χαρακτηρίζονται από υπέρμετρο ζήλο και ευσυνειδησία και θα είναι σε καλύτερη θέση να εκτελούν τα καθήκοντα της υπό πλήρωση θέσης.»
Η συνήγορος των αιτητών χαρακτηρίζει την πιο πάνω σύσταση αναιτιολόγητη και πεπλανημένη. Αυτή, υπέβαλε, ουσιαστικά, καταλήγει σε ανάπλαση της υπηρεσιακής εικόνας των υποψηφίων. Οι ιδιότητες που τονίζονται από το Διευθυντή ως στοιχεία υπεροχής των συστηθέντων έναντι των λοιπών υποψηφίων - (συνεργασία, ζήλος, ευσυνειδησία) - περιλαμβάνονται στα κριτήρια αξιολόγησης των Υπηρεσιακών Εκθέσεων, από τις οποίες δεν προκύπτει η αναφερόμενη από το Διευθυντή υπεροχή τους. Περαιτέρω, ισχυρίζεται ότι η σύσταση είναι πεπλανημένη σε σχέση με την αξία των υποψηφίων, επειδή η αναφορά του Διευθυντή ότι, με βάση τις βαθμολογίες της περιόδου 2003 - 2005, «... δεν υπάρχει υποψήφιος που να υπερτερεί ...» έναντι των ενδιαφερομένων μερών, διαψεύδεται από τους φακέλους, οι οποίοι αποκαλύπτουν οριακό προβάδισμα του αιτητή Ρένου Γεωργίου έναντι του ενδιαφερομένου μέρους Χαράλαμπου Ζαχαρίου. Ο τρόπος, επίσης, με τον οποίο ο Διευθυντής αναφέρθηκε στην αρχαιότητα - ότι, δηλαδή, «... όλοι οι υποψήφιοι έχουν διοριστεί την ίδια ημερομηνία (4.4.1995) στην παρούσα θέση πλην των κων Χ. Ζαχαρίου (30.4.1999) και Ν. Ευριπίδου (19.11.1998), που διορίστηκαν αργότερα.» - θέτει στο περιθώριο το σχετικό προβάδισμα των αιτητών, οι οποίοι, λόγω της ημερομηνίας πρώτου διορισμού τους στην Αρχή - (1/4/1980 ως μόνιμοι Λεμβοδηγοί 2ης Τάξης) - προηγούνταν και του ενδιαφερομένου μέρους Κώστα Παντελούκα σε αρχαιότητα, αφού η ημερομηνία διορισμού του ήταν 2/11/1981. Είναι, περαιτέρω, η εισήγηση της συνηγόρου των αιτητών ότι η σύσταση πάσχει και ως προς το μέρος που αυτή αφορά τα προσόντα των υποψηφίων. Καίτοι οι αιτητές κατείχαν διάφορα πιστοποιητικά σχετικά με τα καθήκοντα της επίδικης θέσης και, ως εκ τούτου, υπερείχαν σε πρόσθετα προσόντα του ενδιαφερομένου μέρους Κ. Παντελούκα, ο Διευθυντής ανέφερε ότι «... δεν υπάρχουν υποψήφιοι οι οποίοι να υπερτερούν έναντί τους, σε σχέση με προσόντα σχετικά με τα καθήκοντα της θέσης.». Τέλος, ισχυρίζεται ότι ο Διευθυντής πεπλανημένα παρέλειψε να αναφέρει ότι ο αιτητής Ρένος Γεωργίου εκτελούσε από 1/12/2006 τα καθήκοντα της επίδικης θέσης, λόγω αφυπηρέτησης του κατόχου της. Το πεπλανημένο και αναιτιολόγητο της σύστασης, καταλήγει η εισήγηση, το οποίο λήφθηκε υπόψη και υιοθετήθηκε από την Αρχή, καθιστά και τη δική της απόφαση τρωτή.
Η καθ' ης η αίτηση απορρίπτει τους πιο πάνω ισχυρισμούς των αιτητών, υποδεικνύοντας ότι η αναφορά του Διευθυντή σε συγκεκριμένες ιδιότητες των ενδιαφερομένων μερών ήταν νόμιμη, αφού είχε ως έρεισμα την άμεση και προσωπική του γνώση. Η υπεροχή κατά ένα «Εξαίρετος» του αιτητή Γεωργίου έναντι του συστηθέντος Χ. Ζαχαρίου είναι εντελώς οριακή, σε αντίθεση με την υπεροχή και των δύο ενδιαφερομένων μερών έναντι του αιτητή Χ. Παρούτη κατά τρία «Εξαίρετος». Σ' ό,τι αφορά την αρχαιότητα των αιτητών, αυτή ανάγεται στην ημερομηνία διορισμού τους, είναι απομακρυσμένη και δεν επιδρά καθ' οιονδήποτε τρόπο.
Σύμφωνα με τον Κ.19(3) των περί Αρχής Λιμένων Κύπρου (΄Οροι Υπηρεσίας Υπαλλήλων) Κανονισμών του 1997, (Κ.Δ.Π. 114/97), (όπως έχουν τροποποιηθεί), (οι «Κανονισμοί»), η Αρχή, κατά την προαγωγή, λαμβάνει δεόντως υπόψη «..., τις αιτιολογημένες συστάσεις του Προϊσταμένου του οικείου Τμήματος ...». Στην παρούσα περίπτωση, ο Διευθυντής, αιτιολογώντας τη σύστασή του, σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι τα ενδιαφερόμενα μέρη ξεχωρίζουν έναντι των υπολοίπων στη συνεργασία, το ζήλο και την ευσυνειδησία. Εξέταση των Υπηρεσιακών Εκθέσεων των τελευταίων χρόνων - (2001 - 2006) - αποκαλύπτει ότι οι αιτητές και τα ενδιαφερόμενα μέρη είχαν την ίδια εξαίρετη βαθμολογία στα στοιχεία της συνεργασίας, της υπευθυνότητας και του υπηρεσιακού ενδιαφέροντος, στο οποίο περιλαμβάνεται και ο ζήλος. Συνεπώς, η αναφορά του Διευθυντή σε υπεροχή των συστηθέντων στις πιο πάνω ιδιότητες, εφόσον αυτές αναφέρονταν συγκριτικά, δε δικαιολογείτο. Η βαθμολογία των αιτητών στις Υπηρεσιακές Εκθέσεις δεν είναι άλλη από εκείνη των ενδιαφερομένων μερών. Με τη σύστασή του, ο Διευθυντής, στην ουσία, έχει αναγάγει το περιεχόμενο των Υπηρεσιακών Εκθέσεων των ενδιαφερομένων μερών σε ξεχωριστές ιδιότητες, ώστε αυτές να προσδώσουν υπεροχή προς όφελός τους.
Σε σχέση με τη σύσταση του διευθυντή, στη Μοδίτης ν. Δημοκρατίας (2002) 3 Α.Α.Δ. 695, αναφέρονται τα εξής: (σελ. 720 - 721):-
«΄Οσα εξειδικεύει ως ικανότητες και ιδιότητες των συστηθέντων, αναμφιβόλως είναι σχετικά και θα μπορούσαν να είχαν αποτελέσει τους λόγους της επιλογής που έκαμε. Εννοείται όμως πως τα αναφέρει συγκριτικά. Δεν μπορεί να του αποδοθεί πως προτείνει ορισμένους για προαγωγή για συγκεκριμένους λόγους όταν θεωρεί πως οι ίδιοι οι λόγοι συντρέχουν και για εκείνους που δε συστήνει. Κατ' ανάγκην όσα εξειδικεύει μεταφέρουν το μήνυμα της υπεροχής εκείνων που συστήνονται στους αντίστοιχους τομείς. ΄Ωστε αυτοί να αναδεικνύονται ως οι καταλληλότεροι. (Βλ. συναφώς Κίκης Ονουφρίου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 833). Δεν προκύπτει όμως τέτοια υπεροχή από τους φακέλους και η επίκληση από τον προϊστάμενο της προσωπικής του γνώσης, εισάγει πηγή πληροφόρησης αντίθετη προς το Νόμο και, πάντως, η σύσταση συγκρούεται προς τα στοιχεία των φακέλων. Σημειώνουμε συναφώς πως ο ίδιος προϊστάμενος αξιολόγησε τον αιτητή τα δυο τελευταία χρόνια, το 1996 και το 1997. Και τον βρήκε εξαίρετο σε όλα ανεξαιρέτως τα στοιχεία αξιολόγησης. Οπότε, κατά την πάγια νομολογία μας, δεν θα έπρεπε να της είχε προσδοθεί βαρύτητα. Συνυπολογίστηκε κατά την τελική επιλογή, στοιχειοθετείται λόγος ακυρότητας και η έφεση επιτυγχάνει.»
Ενόψει των πιο πάνω, καταλήγω ότι ο ισχυρισμός αυτός των αιτητών ευσταθεί.
Λόγος ακυρότητας συντρέχει και σε σχέση με την αρχαιότητα. Η αναφορά του Διευθυντή σ' αυτήν, την οποία έχω, ήδη, παραθέσει, αφήνει να νοηθεί ότι οι αιτητές και το ενδιαφερόμενο μέρος Κ. Παντελούκας ήταν ισοδύναμοι στο πιο πάνω στοιχείο, κάτι, όμως, που δεν ευσταθεί.
Ο Κ.20 των Κανονισμών, που ρυθμίζει την αρχαιότητα των υπαλλήλων της Αρχής, προβλέπει τα εξής:-
«20. - (1) Η αρχαιότητα μεταξύ υπαλλήλων, που κατέχουν την ίδια μόνιμη θέση ή τάξη της ίδιας θέσης, είτε μόνιμα είτε προσωρινά είτε από μήνα σε μήνα είτε με απόσπαση, είτε με σύμβαση, κρίνεται με βάση την ημερομηνία της ισχύος του διορισμού, της προαγωγής ή της απόσπασής τους στη συγκεκριμένη θέση ή τάξη, ανάλογα με την περίπτωση, ανεξάρτητα από τον τρόπο κατοχής της.
(2) Σε περίπτωση ταυτόχρονου διορισμού, προαγωγής ή απόσπασης στη συγκεκριμένη θέση ή τάξη της ίδιας θέσης, η αρχαιότητα κρίνεται σύμφωνα με την προηγούμενη αρχαιότητα των υπαλλήλων.
..............................................................................................................
(7) Στον παρόντα Κανονισμό·
....................................................................................................
'προηγούμενη αρχαιότητα' σημαίνει αρχαιότητα των υπαλλήλων στη θέση ή τάξη που κατεχόταν από αυτούς αμέσως πριν από την κατοχή της παρούσας θέσης τους ή τάξης και αν η αρχαιότητα αυτή είναι η ίδια, η προηγούμενη αρχαιότητα κρίνεται με την ίδια μέθοδο, αφού εφαρμοστεί αναδρομικά μέχρι τους πρώτους διορισμούς των υπαλλήλων στη δημόσια υπηρεσία. Σε περίπτωση που η αρχαιότητα στους πρώτους διορισμούς είναι η ίδια, η προηγούμενη αρχαιότητα κρίνεται με βάση την ηλικία των υπαλλήλων·»
Σύμφωνα με τα στοιχεία των φακέλων, οι αιτητές υπερείχαν σε αρχαιότητα πρώτου διορισμού έναντι του συστηθέντος Παντελούκα κατά 19 μήνες, αφού αυτοί είχαν πρωτοδιοριστεί στην Αρχή την 1/4/1980, ενώ ο Κ. Παντελούκας την 1/11/1981. Προκύπτει, συνεπώς, ότι, σε σχέση με το κριτήριο της αρχαιότητας, υπήρχε ουσιώδης πλάνη του Διευθυντή, έτσι που η σύστασή του συγκρούεται με τα στοιχεία των φακέλων. Στην πιο πάνω σύσταση, η Αρχή απέδωσε βαρύτητα, με αποτέλεσμα και η απόφασή της να μην μπορεί να θεωρηθεί νόμιμη.
Η προσφυγή επιτυγχάνει, με €1.200,00 έξοδα υπέρ των αιτητών, πλέον Φ.Π.Α.
Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, με βάση το ΄Αρθρο 146.4(β) του Συντάγματος.
Ε. Παπαδοπούλου,
Δ.
/ΜΠ