ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Bαρδιάνος Πάνος Π. ν. Edwin John Thomas Richards (1998) 1 ΑΑΔ 698
Κυθραιώτης κ.ά. ν. Κ. Τράπεζας (1989) 3 ΑΑΔ 118
Γεωργίου Aλίκη ν. Δήμου Λάρνακας (Αρ. 1) (1998) 3 ΑΑΔ 197
Fame Transports Ltd ν. Kυπριακής Δημοκρατίας (2000) 3 ΑΑΔ 561
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
(2009) 4 ΑΑΔ 753
25 Σεπτεμβρίου, 2009
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28, 29, 30, 146 ΚΑΙ 179 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΕΛΛΑΔΑ ΑΡΓΥΡΟΥ,
Αιτήτρια,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΦΟΡΕΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΩΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 1763/2007)
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ― Προθεσμία ― Εκκίνηση της προθεσμίας με την κοινοποίηση της προσβαλλόμενης πράξης στο δικηγόρο του αιτητή ― Περιστάσεις υπό τις οποίες κρίθηκε εκπρόθεσμη η προσφυγή στην εξετασθείσα υπόθεση.
Αναθεωρητική Δικαιοδοσία ― Διαφορές εμπίπτουσες στο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου ― Δεν μπορούν να θεμελιώσουν προσφυγή ― Ειδικά η περίπτωση διαφορών, που προκύπτουν κατά την εξέλιξη δημοσίων συμβάσεων.
Η αιτήτρια επεδίωξε την ακύρωση απόφασης, που αφορούσε στην ερμηνεία συμφωνίας την οποία είχε προηγουμένως συνάψει με τους καθ' ων η αίτηση.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Ένας διάδικος δεν μπορεί να επικαλείται σφάλματα ή παραλείψεις του δικηγόρου του έτσι ώστε να επιτυγχάνει παρατάσεις των προθεσμιών που προνοούνται από τους σχετικούς νόμους και κανονισμούς. Η αιτήτρια εν προκειμένω δεσμεύεται από την κοινοποίηση που έγινε στο δικηγόρο της και δεν μπορεί να επικαλείται είτε σφάλματα ή αμέλεια του δικηγόρου της είτε, ακόμα πολύ λιγότερο, σφάλματα ή αμέλεια της ίδιας της αιτήτριας να επικοινωνήσει με το δικηγόρο και να του δώσει τις αναγκαίες πληροφορίες ώστε να μπορεί να επικοινωνεί μαζί της μέσα σε εύλογο χρόνο και να την πληροφορεί αναφορικά με την πορεία της υπόθεσής της. Και όλα αυτά με σκοπό να επιτύχει χρονική μετατόπιση της έναρξης της προθεσμίας των 75 ημερών που προνοείται από το Άρθρο 146 του Συντάγματος.
2. Πέραν όμως του ζητήματος του εκπροθέσμου της προσφυγής, αυτή είναι απορριπτέα και για το λόγο ότι η προσβαλλόμενη απόφαση εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου. Το επίδικο θέμα μεταξύ της αιτήτριας και των καθ' ων η αίτηση ανάγεται στην ερμηνεία της μεταξύ τους συμφωνίας ημερ. 10.8.06. Στην προκείμενη περίπτωση η προσβαλλόμενη πράξη αφορά στην ερμηνεία της μεταξύ των διαδίκων συμφωνίας και προκύπτει από ενέργειες που έγιναν μετά την υπογραφή της συμφωνίας. Ως εκ τούτου εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου και δεν μπορεί να προσβληθεί με αίτηση ακυρώσεως, δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος.
Η προσφυγή απορρίφθηκε με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Βαρδιάνος ν. Richards (1998) 1(Β) Α.Α.Δ. 698,
Fame Transprots Ltd v. Δημοκρατίας (2000) 3 Α.Α.Δ. 561,
Γεωργίου ν. Δήμου Λάρνακας (Αρ. 1) (1998) 3 Α.Α.Δ. 197,
Adboard Ltd v. Δήμου Λεμεσού (2005) 3 Α.Α.Δ. 66,
ΣΕ 146/1977,
ΣΕ 1265/1964, 2410/1965,
Κυθραιώτης & Συνεργάτες κ.ά. ν. Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (1989) 3(Β) Α.Α.Δ. 118,
George P. Zachariades Ltd v. Republic (1987) 3(Α) C.L.R. 68.
Προσφυγή.
Α. Καρεκλάς, για την Αιτήτρια.
Χρ. Κληρίδης, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την προσφυγή της η αιτήτρια ζητά δήλωση του δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση των καθ' ων η αίτηση ημερ. 28.8.07, για την οποίαν, όπως ισχυρίζεται η αιτήτρια, έλαβε γνώση την 22.10.07 και με την οποίαν απορρίπτεται το αίτημά της για τον υπολογισμό του αριθμού των μαθητών που φοιτούσαν κατά τη σχολική περίοδο 2006-2007 στο Εσπερινό Γυμνάσιο Λευκωσίας, είναι παράνομη, άκυρη και χωρίς νομικό αποτέλεσμα.
Κατά τις 10.8.06 η αιτήτρια σύναψε συμφωνία για εκμετάλλευση του κυλικείου του Λυκείου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και του Εσπερινού Γυμνασίου Λευκωσίας τα οποία στεγάζονται στο ίδιο κτίριο. Η συμφωνία που καταρτίστηκε ήταν μεταξύ του Προέδρου της Σχολικής Εφορείας Λευκωσίας, που ενεργούσε για τη Σχολική Εφορεία Λευκωσίας, από τη μια και της αιτήτριας από την άλλη. Μεταξύ των όρων του συμβολαίου ήταν και ότι το ποσό που θα κατέβαλλε ετησίως η αιτήτρια στη Σχολική Εφορεία, ως αντάλλαγμα για τη διαχείριση του κυλικείου, θα καθοριζόταν από τον πολλαπλασιασμό του πραγματικού αριθμού των μαθητών του σχολείου κατά την 1η Νοεμβρίου του κάθε έτους επί το ποσό των Λ.Κ.25,50 σεντ κατά μαθητή.
Η αιτήτρια, στο έντυπο προσφοράς το οποίο υπέβαλε στις 5.6.06, δήλωσε ότι αντιλαμβάνεται πλήρως τον τρόπο υπολογισμού του τελικού αριθμού των μαθητών, με βάση τον οποίο καθοριζόταν και το ολικό ποσό της προσφοράς της.
Όπως αναφέρθηκε, με την προσφυγή προσβάλλεται απόφαση των καθ' ων η αίτηση ημερ. 28.8.07, για την οποία η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι έλαβε γνώση την 22.10.07. Η προσφυγή καταχωρίστηκε την 18.12.07.
Από τους καθ' ων η αίτηση προβάλλονται δύο προδικαστικές ενστάσεις. Η πρώτη αφορά στο εκπρόθεσμο της προσφυγής και η δεύτερη στο ότι η προσβαλλόμενη πράξη εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου και επομένως δεν μπορεί να προσβληθεί με αίτηση ακυρώσεως δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος.
Ως προς το ζήτημα του εκπροθέσμου της προσφυγής, παρατηρώ ότι στη γραπτή αγόρευση εκ μέρους της αιτήτριας που καταχωρίστηκε στις 4.2.09 ο ευπαίδευτος συνήγορος της αιτήτριας παραδέχεται (στη δεύτερη σελίδα της αγόρευσης) ότι η κοινοποίηση της προσβαλλόμενης απόφασης ημερ. 28.8.07 έγινε στον ίδιο, το δικηγόρο της αιτήτριας δηλαδή, αλλά όχι στην αιτήτρια προσωπικά. Όπως ο δικηγόρος της αιτήτριας εξηγεί, παρόλο που την αναζήτησε δεόντως, δεν κατόρθωσε να έλθει σε επικοινωνία μαζί της πριν την 22.10.07. Αυτό οφειλόταν εν μέρει στο ότι αυτός (ο δικηγόρος) απουσίαζε στο εξωτερικό μεταξύ 4.10.08 και 11.10.08 και εν μέρει στην απώλεια εκ μέρους του, του μοναδικού γνωστού αριθμού κινητού τηλεφώνου της αιτήτριας ή και στην αλλαγή του αριθμού του κινητού τηλεφώνου της αιτήτριας.
Οι καθ' ων η αίτηση ισχυρίζονται πως η προσβαλλόμενη απόφαση ημερ. 28.8.07 κοινοποιήθηκε στην αιτήτρια με επιστολή των καθ' ων η αίτηση ημερ. 18.9.07 προς τον δικηγόρο της αιτήτριας, ο οποίος, με επιστολή του ημερ. 5.9.07, προς τους καθ' ων η αίτηση, είχε δηλώσει την ιδιότητά του ως δικηγόρου της αιτήτριας που ενεργούσε κατ' εντολήν της.
Είναι θεμελιωμένο ότι ένας διάδικος δεν μπορεί να επικαλείται σφάλματα ή παραλείψεις του δικηγόρου του έτσι ώστε να επιτυγχάνει παρατάσεις των προθεσμιών που προνοούνται από τους σχετικούς νόμους και κανονισμούς. (Δέστε: Βαρδιάνος v. Richards (1998) 1(Β) Α.Α.Δ. 698, Fame Transprots Ltd v. Δημοκρατίας (2000) 3 Α.Α.Δ. 561, Γεωργίου v. Δήμου Λάρνακας (Αρ. 1) (1998) 3 Α.Α.Δ. 197 και Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, σελ. 252, όπου αναγράφεται ότι η κοινοποίηση μιας πράξης και/ή απόφασης μπορεί να γίνει «είτε προς τον αιτούντα είτε και εις τον πληρεξούσιον αυτού δικηγόρον»). Κατ' αναλογία θεωρώ ότι, και στην προκείμενη περίπτωση, η αιτήτρια δεσμεύεται από την κοινοποίηση που έγινε στο δικηγόρο της και δεν μπορεί να επικαλείται είτε σφάλματα ή αμέλεια του δικηγόρου της είτε, ακόμα πολύ λιγότερο, σφάλματα ή αμέλεια της ίδιας της αιτήτριας να επικοινωνήσει με το δικηγόρο και να του δώσει τις αναγκαίες πληροφορίες ώστε να μπορεί να επικοινωνεί μαζί της μέσα σε εύλογο χρόνο και να την πληροφορεί αναφορικά με την πορεία της υπόθεσης της. Και όλα αυτά με σκοπό να επιτύχει χρονική μετατόπιση της έναρξης της προθεσμίας των 75 ημερών που προνοείται από το Άρθρο 146 του Συντάγματος. Όπως και να έχουν τα πράγματα θεωρώ πως η αιτήτρια δεσμεύεται από την κοινοποίηση στο δικηγόρο της, της προσβαλλόμενης απόφασης, με επιστολή ημερ. 18.9.07 την οποία προφανώς θα έλαβε σε μερικές μέρες. Επομένως η προσφυγή, η οποία καταχωρήθηκε στις 18.12.07, είναι εκπρόθεσμη, ως προσφυγή που καταχωρήθηκε μετά την παρέλευση των 75 ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης της προσβαλλόμενης απόφασης στην αιτήτρια.
Πέραν όμως του ζητήματος του εκπροθέσμου της προσφυγής, αυτή είναι απορριπτέα και για το λόγο ότι η προσβαλλόμενη απόφαση εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου και όχι του δημοσίου δικαίου και επομένως δεν μπορεί να προσβληθεί με αίτηση ακυρώσεως δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος. Το επίδικο θέμα μεταξύ της αιτήτριας και των καθ' ων η αίτηση ανάγεται στην ερμηνεία της μεταξύ τους συμφωνίας ημερ. 10.8.06. Η αιτήτρια, με επιστολή της ημερ. 5.9.07, μετά δηλαδή την υπογραφή της συμφωνίας, ήγειρε θέμα υπολογισμού του μέσου αριθμού των μαθητών που φοιτούσαν, στο Εσπερινό Γυμνάσιο Λευκωσίας, κατά τη σχολική περίοδο 2006-2007, που είναι θέμα για το οποίο υπάρχει πρόνοια στην προαναφερόμενη συμφωνία, και ζήτησε ουσιαστικά διαφοροποίηση του τρόπου και του χρόνου υπολογισμού του αριθμού των μαθητών, απ' αυτόν που προνοείται στη συμφωνία. Οι καθ' ων η αίτηση με την επιστολή τους ημερ. 18.9.07, προς το δικηγόρο της αιτήτριας, αναφέρθηκαν στη συνεδρία τους ημερ. 28.8.07 και στην απόφασή τους να εγκρίνουν τη μείωση του ετήσιου ενοικίου που καταβάλλει η αιτήτρια, για το κυλικείο του Εσπερινού Γυμνασίου Λευκωσίας κατά ποσό που αναλογεί σε 10 μαθητές.
Στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Adboard Ltd v. Δήμου Λεμεσού (2005) 3 Α.Α.Δ. 66 κρίθηκε ότι η προσβαλλόμενη πράξη ενέπιπτε στο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου εφόσον αφορούσε σε ενέργεια μεταγενέστερη του καταρτισμού της συμφωνίας και συνιστούσε μερική τροποποίηση και επέκταση της αρχικής συμφωνίας μεταξύ των μερών. Ο Αρτέμης, Π., που εξέδωσε την απόφαση της Ολομέλειας, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στο Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου του Ε. Σπηλιωτόπουλου, 2η έκδοση, στην παράγραφο 426, όπου αναγράφεται ότι τόσο οι συμβάσεις στις οποίες το κράτος ή δημόσια νομικά πρόσωπα είναι συμβαλλόμενα μέρη όσο και οι πράξεις των οργάνων του συμβαλλόμενου κράτους ή άλλου δημόσιου νομικού προσώπου, οι οποίες αφορούν στην ερμηνεία ή στην εκτέλεση, εφαρμογή και λύση αυτών (των συμβάσεων), δεν προσβάλλονται με αίτηση ακυρώσεως από τον αντισυμβαλλόμενο ή από τρίτα μη συμβαλλόμενα μέρη. Αντίθετα οι προηγηθείσες, των συμβάσεων, πράξεις (διακηρύξεις, εγκρίσεις, κατακυρώσεις) εφόσον εκδόθηκαν βάσει ειδικών κανόνων του διοικητικού δικαίου, έχουν χαρακτήρα διοικητικής πράξεως και προσβάλλονται, παραδεκτώς, με αίτηση ακυρώσεως. (Δέστε: ΣΕ 146/1977 και ΣΕ 1265/1964, 2410/1965). Η Ολομέλεια αναφέρθηκε επίσης και στην υπόθεση Κυθραιώτης & Συνεργάτες κ.ά. v. Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (1989) 3(Β) Α.Α.Δ. 118 στην οποίαν, στη σελ. 123, λέχθηκε ότι κάθε ενέργεια ή πράξη που είναι μεταγενέστερη του καταρτισμού της σύμβασης και σχετίζεται με την εκτέλεση της, δεν αφορά το δημόσιο δίκαιο, αλλά ρυθμίζεται από τους κανόνες του ιδιωτικού δικαίου. Κατά συνέπεια το αναθεωρητικό δικαστήριο είναι αναρμόδιο να επιληφθεί θέματος εγειρομένου μετά τη σύναψη της σύμβασης. Η επίλυση τέτοιου θέματος εμπίπτει στην αρμοδιότητα των τακτικών δικαστηρίων, ως θέματος ιδιωτικού δικαίου. Στην υπόθεση George P. Zachariades Ltd v. Republic (1987) 3(Α) C.L.R. 68 τονίστηκε ότι αν και η διαδικασία που οδηγεί στην κατακύρωση σχετικού συμβολαίου προσφορών, σε ενδιαφερόμενο μέρος, είναι σύνθετη διοικητική πράξη που εμπίπτει στον τομέα του δημοσίου δικαίου, οποιαδήποτε ενέργεια που πραγματοποιείται μετά την υπογραφή της σύμβασης, εμπίπτει στο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου και συνεπώς βρίσκεται εκτός της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος.
Στην προκείμενη περίπτωση η προσβαλλόμενη πράξη αφορά στην ερμηνεία της μεταξύ των διαδίκων προαναφερόμενης συμφωνίας και προκύπτει από ενέργειες που έγιναν μετά την υπογραφή της συμφωνίας. Ως εκ τούτου θεωρώ ότι εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου και δεν μπορεί να προσβληθεί με αίτηση ακυρώσεως, δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος, ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Κατά συνέπεια η προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη και εκπρόθεσμη. Έξοδα €1.000, πλέον Φ.Π.Α., εις βάρος της αιτήτριας.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.