|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ.1634/2007)
24 Νοεμβρίου, 2009
[Κ. ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ AΡΘΡΑ 12, 19, 25, 26, 28, 30, 35 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
LELLOS BOOKBINDING LTD,
Αιτήτρια,
ΚΑΙ
ΑΡΧΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΥ,
Καθ΄ης η Αίτηση.
- - - - - - -
Α. Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές.
Μ. Σπανού-Αναστασίου, για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
- - - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ.: Η αιτήτρια εταιρεία συγκαταλέγεται μεταξύ εταιρειών οι οποίες επωφελούνται από επιχορηγήσεις μέσω διαφόρων σχεδίων τα οποία καταρτίζουν οι καθ΄ων η αίτηση - Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού (Α.Αν.Α.Δ.). Στην υπό εξέταση περίπτωση επωφελήθηκε από τις πρόνοιες σχεδίου για την επιχορήγηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων με το 75% του κόστους ετοιμασίας μελέτης για την πληρέστερη αξιοποίηση του ανθρώπινού της δυναμικού. Η μελέτη ετοιμάστηκε από την εταιρεία A.C.M.A. σύμφωνα με τιμολόγιο της οποίας στοίχισε £3.600 πλέον £360 Φ.Π.Α. Οι αιτητές κατέβαλαν αυτό το ποσό στην A.C.M.A. και αφού επισύναψαν τα σχετικά στοιχεία σε αίτησή τους προς τους καθ΄ων η αίτηση, ζήτησαν την αναλογούσα επιχορήγηση εκ £2.000, πλέον ΦΠΑ. Η αίτησή τους εγκρίθηκε και οι καθ΄ων η αίτηση κατέβαλαν το ποσό των £2.000 συν ΦΠΑ στους αιτητές. Αργότερα όμως, κατόπιν διεξαχθείσας έρευνας, οι καθ΄ων η αίτηση διαπίστωσαν ότι η εταιρεία μελετών A.C.M.A. είχε προβεί σε υπερτιμολογήσεις μελετών για πελάτες της. Πράγματι δε, η Α.C.M.A. παραδέχθηκε τις υπερτιμολογήσεις και εξέφρασε λύπη και μεταμέλεια γι΄ αυτές, οι οποίες, όπως ανέφερε, ήταν αποτέλεσμα προτροπής των πελατών της, ενώ η ίδια δεν είχε καθόλου επωφεληθεί απ΄ αυτές. Οι καθ΄ων η αίτηση επέβαλαν στην A.C.M.A. διοικητικές κυρώσεις και κατόπιν παράκλησης των καθ΄ων η αίτηση, αυτή παρέσχε προς τους καθ΄ων η αίτηση και κατάλογο ονομάτων πελατών της σε σχέση με μελέτες των οποίων είχαν γίνει υπερτιμολογήσεις. Μεταξύ τούτων περιλαμβάνονταν και οι αιτητές, σε σχέση με τους οποίους αναφερόταν ότι, ενώ το ποσό που είχε τιμολογηθεί ήταν £2.000, το ποσό που δηλώθηκε στους καθ΄ων η αίτηση ήταν £3.600. Οι καθ΄ων η αίτηση απευθύνθηκαν στους αιτητές με επιστολή τους ημερομηνίας 5.6.2006, ενημερώνοντάς τους για τα στοιχεία που κατείχαν. Ζητούσαν τις απόψεις τους γραπτώς και εφιστούσαν την προσοχή τους στις σχετικές πρόνοιες της νομοθεσίας. Οι αιτητές, με επιστολή τους ημερομηνίας 15.6.2006, ζήτησαν διευκρινίσεις ως προς τη συγκεκριμένη μελέτη που αφορούσαν τα στοιχεία των καθ΄ων η αίτηση, ενώ μιλούσαν για εξαπάτηση από την A.C.M.A. τόσο των ιδίων όσο και των καθ΄ων η αίτηση. Οι καθ΄ων η αίτηση επανήλθαν με επιστολή τους ημερομηνίας 4.7.2006 στην οποία έδιδαν πλήρεις λεπτομέρειες ως προς την υπό αναφορά μελέτη και υπερτιμολόγηση, ενώ παρέσχαν παράταση χρόνου στους αιτητές μέχρι τις 21.7.2006 να ανταποκριθούν υποβάλλοντας τις ζητηθείσες προηγουμένως απόψεις τους. Με νέα επιστολή τους ημερομηνίας 26.9.2006, οι καθ΄ων η αίτηση απευθύνθηκαν και πάλι στους αιτητές αναφέροντας ότι δεν έτυχε ανταπόκρισης η επιστολή τους, επέσυραν την προσοχή των αιτητών στις εξουσίες που είχε η Αρχή δυνάμει του Νόμου και παρέσχαν άλλη παράταση 15 εργασίμων ημερών για να υποβληθούν οι παραστάσεις των αιτητών, διαφορετικά θα προχωρούσαν στη λήψη μέτρων εναντίον τους. Σ΄ αυτή την επιστολή, οι αιτητές απάντησαν με δική τους επιστολή ημερομηνίας 4.10.2006 στην οποία, όπως ανάφεραν, είχαν ήδη δώσει την απάντησή τους με επιστολή τους ημερομηνίας 19.7.2006, αντίγραφο της οποίας και επεσύναπταν. Σημειώνεται ότι στο επισυναφθέν αντίγραφο επιστολής τους ημερομηνίας 19.7.2006, οι αιτητές μιλούσαν περί εξαπάτησης τόσο των ιδίων όσο και των καθ΄ων η αίτηση από την A.C.M.A. και επέρριπταν μέρος της ευθύνης και στους καθ΄ων η αίτηση. Ανέφεραν δε ότι ήσαν στη διάθεση των καθ΄ων η αίτηση για οποιονδήποτε τυχόν διακανονισμό ήθελαν προβεί σε σχέση με τη μελέτη. Στην επιστολή τους ημερομηνίας 4.10.2006, οι αιτητές πρόσθεταν κάποια στοιχεία σύμφωνα με τα οποία ο διευθυντής της A.C.M.A. ίδρυσε και διεξήγαγε επιχείρηση με άλλο όνομα διεξάγοντας του ίδιου τύπου εργασίες και κατέληγαν λέγοντας ότι θα ήσαν πρόθυμοι να καταβάλουν προς τους καθ΄ων η αίτηση το ποσό των £100 προς μείωση της ζημιάς τους χωρίς να αποδέχονται οποιαδήποτε ευθύνη. Οι καθ΄ων η αίτηση επανήλθαν με επιστολή τους ημερομηνίας 11.10.2006, ζητώντας από τους αιτητές όπως επιστρέψουν σ΄ αυτούς το ποσό των £500 ως μη δικαιούμενη επιχορήγηση, μέχρι την 30.10.2006. Η επιστροφή του ποσού εκείνου, όπως αναφέρεται, θα γινόταν άνευ βλάβης οποιουδήποτε δικαιώματος των καθ΄ων η αίτηση το διοικητικό συμβούλιο των οποίων θα εξέταζε το θέμα προσεχώς, αλλά η επιστροφή του ποσού των £500 θα ήταν στοιχείο που θα λαμβανόταν υπόψη. Στην τελευταία αυτή επιστολή - απαίτηση των καθ΄ων η αίτηση, δεν υπήρξε ανταπόκριση ή απάντηση εκ μέρους των αιτητών. Έτσι, το διοικητικό συμβούλιο των καθ΄ων η αίτηση σε συνεδρίασή του στις 2.4.2007 επιλήφθηκε του θέματος. Αφού, σύμφωνα με το τηρηθέν πρακτικό, ανασκόπησε διεξοδικά το τι είχε προηγηθεί και τα ενώπιόν του τεθέντα στοιχεία, αποφάσισε ομόφωνα όπως επιβάλει στους αιτητές τη διοικητική κύρωση του αποκλεισμού από συμμετοχή ή δραστηριοποίηση στο πλαίσιο οποιουδήποτε Σχεδίου Κατάρτισης και/ή αναπτυξιακής δραστηριότητας των καθ΄ων η αίτηση και/ή από οποιανδήποτε συνεργασία με αυτούς για δύο χρόνια, δηλαδή μέχρι την 2.4.2009. Αυτή η απόφαση των καθ΄ων η αίτηση, κοινοποιήθηκε στους αιτητές με επιστολή τους ημερομηνίας 3.5.2007. Προστίθετο δε στην επιστολή εκείνη ως κατακλείδα, ότι οι αιτητές είχαν το δικαίωμα να εγείρουν προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ΄ων η αίτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο εντός προθεσμίας 75 ημερών από της γνωστοποίησης της απόφασής τους. Σ΄ αυτή την ενημερωτική επιστολή των καθ΄ων η αίτηση με την οποία γνωστοποίησαν την απόφασή τους, οι αιτητές απάντησαν με επιστολή τους ημερομηνίας 25.5.2007. Σ΄ αυτήν ανέφεραν ότι ήταν άδικο να υποστούν οι ίδιοι κυρώσεις, και καλούσαν ξανά τους καθ΄ων η αίτηση να δεχθούν την προσφορά τους για το ποσό των £100 και να ακυρώσουν τη ληφθείσα απόφασή τους. Ακολούθησε ανταλλαγή και άλλης αλληλογραφίας μεταξύ αιτητών και καθ΄ων η αίτηση, υποβολή πρότασης των αιτητών για πληρωμή του ποσού των £500 χωρίς αποδοχή ευθύνης, αλλ΄ υπό τον όρο ανάκλησης της ληφθείσας απόφασης για διοικητικές κυρώσεις, απόρριψη της πρότασης κλπ. Μετά, οι αιτητές ενημέρωσαν τους καθ΄ων η αίτηση ότι το διοικητικό συμβούλιο τους αποδέχθηκε να εξετάσει το αίτημά τους για ανάκληση σε συνεδρίαση στην οποία θα μπορούσαν να παραστούν και να υποβάλουν παραστάσεις. Μεσολάβησε η αποδοχή από την A.C.M.A. να καταβάλει η ίδια το ποσό των £500 προς τους καθ΄ων η αίτηση, νέα αλληλογραφία μεταξύ των διαδίκων και τελικά συνεδρίαση του συμβουλίου των καθ΄ων η αίτηση στην οποία παρέστη ο διευθυντής των αιτητών και υπέβαλε τις προφορικές του παραστάσεις. Σ΄ αυτή τη συνεδρίαση της 17.9.2007, οι καθ΄ων η αίτηση, αφού έλαβαν υπόψη όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιόν τους, αποφάσισαν να μην ανακαλέσουν την απόφασή τους επειδή κατείχαν και αδιάσειστα στοιχεία περί της σύμπραξης των αιτητών με τους συμβούλους-μελετητές για την υπερτιμολόγηση. Αυτή η απόφαση των καθ΄ων η αίτηση η οποία κοινοποιήθηκε προς τους αιτητές με επιστολή ημερομηνίας 4.10.2007, προσβάλλεται από τους αιτητές με την παρούσα προσφυγή, οι οποίοι και ζητούν την ακύρωσή της.
Μεταξύ άλλων θεμάτων τα οποία εγείρονται στα πλαίσιο της εκδίκασης της προσφυγής, είναι και προδικαστική ένσταση η οποία υποβλήθηκε εκ μέρους των καθ΄ων η αίτηση, σύμφωνα με την οποία η προσβαλλόμενη απόφαση δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη. Θα εξετάσω αυτή την ένσταση κατά προτεραιότητα.
Ένσταση ως προς τον εκτελεστό χαρακτήρα της προσβαλλόμενης απόφασης.
Οι καθ΄ων η αίτηση προωθώντας αυτή την ένσταση, επισύρουν την προσοχή του Δικαστηρίου στο ότι με την προσφυγή τους οι αιτητές προσβάλλουν καθαρά την απόφαση των καθ΄ων η αίτηση να επιβάλουν τις διοικητικές κυρώσεις διάρκειας δύο ετών σ΄ αυτούς. Όμως, όπως οι καθ΄ων η αίτηση εντοπίζουν, η απόφαση περί επιβολής κυρώσεων είχε ληφθεί από τους καθ΄ων η αίτηση κατά τη συνεδρίασή τους στις 2.4.2007 και δεν προσβλήθηκε με προσφυγή. Με την προσβαλλόμενη απόφαση της 4.10.2007 δεν αποφασίστηκε τίποτε άλλο, παρά μόνο ότι δεν συνέτρεχαν λόγοι για ανάκληση της προηγουμένως ληφθείσας απόφασης της 2.4.2007. Συνεπώς, εισηγούνται οι καθ΄ων η αίτηση, η προσβαλλόμενη ως εκτελεστή διοικητική πράξη είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη ή έστω είναι απλά βεβαιωτική της προηγουμένως ληφθείσας απόφασης. Οι αιτητές αντίθετα, εισηγούνται ότι μεταξύ της μιας και της άλλης απόφασης μεσολάβησαν έξι μήνες, ανταλλάγηκαν νέα στοιχεία, υποβλήθηκαν για πρώτη φορά παραστάσεις από τους αιτητές και διενεργήθηκε επανεξέταση του όλου θέματος. Επανεξέταση στη βάση νέων στοιχείων η οποία οδήγησε σε νέα, τελική εκτελεστή πράξη.
Σε σχέση με τη νομική πτυχή της εγερθείσας ένστασης, χρήσιμη αναφορά μπορεί να γίνει και στο ακόλουθο απόσπασμα από το σύγγραμμα του Μ. Στασινόπουλου, "Δίκαιον των Διοικητικών Διαφορών", 4η Έκδοση, σελ. 176, στο οποίο παρέπεμψαν οι αιτητές:
"Πότε υπάρχει νέα έρευνα - Πότε υπάρχει νέα έρευνα, είναι ζήτημα πραγματικόν. Θεωρείται όμως γενικώς νέα έρευνα η λήψις υπ΄ όψιν νέων ουσιωδών νομικών ή πραγματικών στοιχείων, κρίνεται δε αυστηρώς το χρησιμοποιηθέν νέον υλικόν, διότι δεν πρέπει ο απολέσας την προθεσμίαν διά την προσβολήν μιας εκτελεστής πράξεως, να δύναται να καταστρατηγή την προθεσμίαν ταύτην δια της δημιουργίας νέας πράξεως, η οποία εξεδόθη κατ΄ επίφασιν μεν κατόπιν νέας ερεύνης, κατ΄ ουσίαν όμως επί τη βάσει των αυτών στοιχείων. Ούτω, δεν θεωρείται νέα έρευνα η παραπομπή της υποθέσεως εκ νέου εις συμβούλιον, προς εξέτασιν από νομικής αποκλειστικώς πλευράς ή η παραπομπή προς γνωμάτευσιν εις το νομικόν συμβούλιον ή η επίκλησις άλλης νομικής διατάξεως εκτός εκείνης εφ΄ ης είχε στηριχθή η αρχική πράξις, εφ΄ όσον δεν γίνεται επίκλησις και νέων πραγματικών στοιχείων.
Νέα έρευνα υπάρχει ιδίως εάν, προ της εκδόσεως της νεωτέρας πράξεως, λαμβάνη χώραν εξέτασις στοιχείων κρίσεως νεωστί προκυπτόντων ή προϋπαρχόντων μεν αλλά τέως αγνώστων, άτινα νυν λαμβάνονται προσθέτως διά πρώτην φοράν υπ΄ όψιν. Ομοίως, νέαν έρευναν συνιστά η διενέργεια αυτοψίας ή η συλλογή συμπληρωματικών επί της υποθέσεως πληροφοριών"
(Βλ. επίσης Ζίττης ν. Δημοκρατίας (1998) 3 ΑΑΔ 394 και Varnava v. Republic (1968) 3 CLR 566).
Όπως δε επανειλημμένα έχει νομολογηθεί, πράξη η οποία περιέχει επιβεβαίωση προηγούμενης δεν είναι εκτελεστή, εκτός αν λήφθηκε ύστερα από νέα έρευνα και λήφθηκαν υπόψη νέα στοιχεία, που έστω και αν προϋπήρχαν, ήταν άγνωστα ή/και δεν λήφθηκαν υπόψη ενωρίτερα. (Βλ. Σιακαλλή ν. Δημοκρατίας (1994) 3 ΑΑΔ 519, Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας (1996) 3 ΑΑΔ 474). Στην ίδια την υπόθεση Ζίττη ανωτέρω, η πλειοψηφία της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατέληξε στο ότι η μεταγενέστερη πράξη δεν είχε εκδοθεί επί τη βάσει νέων πραγματικών στοιχείων, αλλά κατόπιν επανερεύνης των αυτών στοιχείων τα οποία είχαν ληφθεί υπόψη και προηγουμένως και, επομένως, η μεταγενέστερη πράξη ήταν βεβαιωτική, μη ικανή να ενσωματώσει την προηγηθείσα.
Επανερχόμενος στα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης παρατηρώ τα εξής:
Χωρίς αμφιβολία η απόφαση των καθ΄ων η αίτηση για επιβολή των διοικητικών κυρώσεων για την οποία παραπονούνται οι αιτητές, είχε ληφθεί κατά την 2.4.2007. Και είχε ληφθεί κατόπιν εξέτασης όλων των υπαρχόντων στοιχείων και κατόπιν που οι ίδιοι οι αιτητές κλήθηκαν επανειλημμένα και σε ταχθείσες προθεσμίες να υποβάλουν οποιαδήποτε στοιχεία και παραστάσεις επιθυμούσαν. Αυτή η απόφαση ήταν σίγουρα εκτελεστή διοικητική πράξη, η οποία όμως δεν προσβλήθηκε με προσφυγή εμπρόθεσμα. Μάλιστα, αυτό το γεγονός το γνώριζαν καλά οι αιτητές αφού το δικαίωμά τους σε προσφυγή εντός 75 ημερών τους γνωστοποιήθηκε στην επιστολή των καθ΄ων η αίτηση. Μάλιστα δε, όταν οι ίδιοι έδωσαν συνέχεια με την επιστολή τους, ημερομηνίας 6.6.2007 και ζητούσαν απλά την ανάκληση της απόφασης για επιβολή κυρώσεων, γνώριζαν ότι θα μπορούσαν να την προσβάλουν με προσφυγή και ότι θα έπρεπε να ήταν προς τούτο εμπρόθεσμοι, αφού όπως έλεγαν στην ίδια επιστολή τους:
". Παρακαλούμε όπως μας αποστείλετε την απάντησή σας το συντομώτερο, ούτως ώστε να έχουμε χρόνο να εξασκήσουμε, αν τελικά το αποφασίσουμε, το δικαίωμα της προσφυγής που μας δίδεται από το Σύνταγμα."
Αντί όμως της άσκησης του δικαιώματός τους σε προσφυγή, όπως προβλέπεται στο Σύνταγμα, οι αιτητές αποδύθηκαν σε παρακλήσεις και σε προσπάθεια σύντμησης της περιόδου των κυρώσεων που τους είχαν επιβληθεί. Οποιαδήποτε δε στοιχεία ή παραστάσεις παρέθεσαν έκτοτε, στόχευαν όχι στην επανεξέταση της ορθότητας της ήδη ληφθείσας απόφασης, αλλά στο να πείσουν για την εκ των υστέρων ανάκληση ή σύντμησή της. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται και στο τηρηθέν πρακτικό της συνεδρίας του διοικητικού συμβουλίου των καθ΄ων η αίτηση, ημερομηνίας 17.9.2007, κατά την οποία λήφθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση, ο διευθυντής των αιτητών υπέβαλε προς το Συμβούλιο ότι ήταν ορθό να τερματιστεί η διοικητική κύρωση των δύο ετών την οποία και θεωρούσε "βαριά" αφού, όπως είχε πληροφορηθεί, σε άλλες εμπλεκόμενες επιχειρήσεις είχε επιβληθεί κύρωση αποκλεισμού για ένα χρόνο. Τελικά όμως το Συμβούλιο των καθ΄ων η αίτηση απλά αποφάσισε την εμμονή του στην προηγουμένως ληφθείσα απόφασή του και τη διατήρησή της σε ισχύ όπως είχε αποφασιστεί. Όπως τονίστηκε, μεταξύ άλλων και στην απόφαση στην υπόθεση Printing Transport Ltd v. Δημοκρατίας (2001) 3 ΑΑΔ 737, τέτοιου είδους ενέργειες, μεταγενέστερες της λήψης μιας απόφασης, με τις οποίες επιζητείται η επανεξέτασή της με σκοπό την ανάκληση/ακύρωσή της, είναι απλά αιτήσεις για θεραπεία. Στην απουσία δε οποιουδήποτε νέου νομικού ή πραγματικού στοιχείου, η εμμονή στην ισχύ της ληφθείσας διοικητικής πράξης συνιστά απλά μια επιβεβαίωσή της και δεν δημιουργεί νέα εκτελεστή πράξη.
Τα πιο πάνω ισχύουν και εφαρμόζονται και στην υπό εξέταση περίπτωση. Η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι εκείνη η οποία δημιούργησε την εκτελεστή διοικητική πράξη, αλλ΄ ήταν απλά επιβεβαιωτική της απόφασης της 2.4.2007 τη νομιμότητα της οποίας οι αιτητές δεν προσέβαλαν με προσφυγή.
Για τούτο, η προδικαστική ένσταση επιτυγχάνει και η προσφυγή αναπόφευκτα απορρίπτεται. Επιδικάζονται εναντίον των αιτητών €1.200 έξοδα.
Κ. Κληρίδης,
Δ.
/ΧΤΘ