|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 191/2008)
15 Ιουνίου, 2009
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στης]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 25, 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΑΝΝΑ ΙΩΑΚΕΙΜ,
2. ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΙΩΑΚΕΙΜ,
Αιτητές,
ΚΑΙ
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
____________________
Α. Παπαχαραλάμπους, για τους Αιτητές.
Ε. Κλεόπα (κα.), Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την προσφυγή τους οι αιτητές ζητούν δήλωση και/ή απόφαση του δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση, ημερ. 15.1.2008, η οποία κοινοποιήθηκε στους αιτητές την 21.1.2008 και με την οποία οι καθ΄ ων η αίτηση αρνήθηκαν τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας για την ανάπτυξη συγκεκριμένου τεμαχίου των αιτητών στο Παραλίμνι, είναι άκυρη, παράνομη και χωρίς νομικό αποτέλεσμα.
Οι λόγοι για τους οποίους οι καθ΄ ων η αίτηση αρνήθηκαν τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας για την ανάπτυξη του τεμαχίου των αιτητών ήταν ότι:
(α) Το εμβαδόν του τεμαχίου ανέρχεται σε 2.341 τ.μ. αντί 14.000 τ.μ..
(β) Το τεμάχιο διαθέτει προς όφελος του δικαίωμα διώδου πλάτους 3.66 μ. αντί 4.00 μ..
(γ) Το ποσοστό κάλυψης και ο συντελεστής δόμησης δεν συνάδουν με τις πρόνοιες του τοπικού σχεδίου Παραλιμνίου και
(δ) Δεν γίνεται πρόνοια για παραχώρηση του 25% του τεμαχίου για δημιουργία ανοικτού χώρου πρασίνου.
Μεταξύ των νομικών σημείων στα οποία βασίζεται η αίτηση είναι ότι η προσβαλλόμενη πράξη και/ή απόφαση εκδόθηκε υπό καθεστώς νομικής και πραγματικής πλάνης και ότι οι καθ΄ ων η αίτηση παρέλειψαν να διεξάγουν δέουσα έρευνα.
Είναι ουσιαστικά αδιαμφισβήτητο ότι οι αιτητές υπέβαλαν αίτηση στην Πολεοδομική Αρχή, στις 9.3.2007, για εξασφάλιση πολεοδομικής άδειας για την ανέγερση κατοικίας. Στις 5.4.2007 και ενώ η αίτηση εξεταζόταν από τους καθ΄ ων η αίτηση, δημοσιεύθηκε το Τοπικό Σχέδιο Παραλιμνίου, με την Α.Δ.Π. 274/2007. Αν η αίτηση των αιτητών εξεταζόταν με βάση το προηγούμενο νομικό καθεστώς, που ίσχυε πριν τις 5.4.2007, αυτοί θα δικαιούνταν, ουσιαστικά, σε έγκριση της πολεοδομικής άδειας την οποίαν ζήτησαν. Με βάση όμως το νομικό καθεστώς που ίσχυε μετά τις 5.4.2007, οι αιτητές δεν δικαιούνταν σε πολεοδομική άδεια για τους προαναφερόμενους λόγους, για τους οποίους τα σχέδια που υπέβαλαν δεν ήταν σύμφωνα με το Τοπικό Σχέδιο.
Το ουσιαστικό ερώτημα που εγείρεται στην παρούσα υπόθεση είναι το κατά πόσον, δεδομένου ότι η αίτηση των αιτητών υποβλήθηκε στις 9.3.2007, δηλαδή 26 ημέρες πριν τη δημοσίευση του Τοπικού Σχεδίου στις 5.4.2007, η αίτηση τους θα έπρεπε να είχε κριθεί και αποφασιστεί με βάση το παλαιό νομικό καθεστώς, που ίσχυε πριν τις 5.4.2007 ή κατά πόσο θα έπρεπε να κριθεί με βάση το νέο νομικό καθεστώς που ίσχυε μετά τις 5.4.2007.
Η γενική αρχή είναι ότι η Διοίκηση, κατά την έκδοση διοικητικών πράξεων, δεσμεύεται από το εκάστοτε ισχύον δίκαιο. Όταν εκδίδεται μια απόφαση, όπως στην προκείμενη περίπτωση, η Διοίκηση βασίζεται στο νομικό καθεστώς που ισχύει κατά το χρόνο της έκδοσης της απόφασης, ανεξάρτητα από το αν αυτό ήταν διαφορετικό κατά το χρόνο της υποβολής της σχετικής αίτησης. Στην προκείμενη περίπτωση η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε στις 15.1.2008 και το νομικό καθεστώς που ίσχυε κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης ήταν αυτό που καθιερώθηκε με τη δημοσίευση του Τοπικού Σχεδίου Παραλιμνίου στις 5.4.2007.
Θεμελιωμένη αρχή είναι επίσης ότι, όταν η Διοίκηση, έπειτα από πάροδο ευλόγου χρόνου, παραλείπει να προβεί στην εξέταση μιας αίτησης, λαμβάνεται υπόψη το καθεστώς που ίσχυε κατά το τέλος της εκπνοής του ευλόγου χρόνου (Δέστε: το Άρθρο 9 του Ν 158(Ι)/99, τα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας (1929-1959), σελ. 160 και την Απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Δημοτική Επιτροπή Αγ. Δομετίου κ.α. ν. Χριστοφόρου κ.α. (1994) 3 Α.Α.Δ., 434).
Προκύπτει επομένως το ερώτημα κατά πόσο, στην προκείμενη περίπτωση, και με βάση τα δεδομένα της παρούσας υπόθεσης, θα πρέπει να θεωρηθεί ότι η παρέλευση των 26 ημερών από τις 9.3.2007 μέχρι τις 5.4.2007, συνιστά παρέλευση εύλογου χρόνου, μέσα στον οποίο θα έπρεπε να είχε εξεταστεί η αίτηση των αιτητών, οπότε αυτή θα έπρεπε να είχε κριθεί με βάση το νομικό καθεστώς που ίσχυε πριν τις 5.4.2007 ή εάν η παρέλευση της προαναφερόμενης προθεσμίας δεν συνιστά παρέλευση ευλόγου χρόνου μέσα στον οποίο θα έπρεπε να γίνει η εξέταση της αίτησης, οπόταν η αίτηση θα έπρεπε να κριθεί με βάση το νομικό καθεστώς που ίσχυε από τις 5.4.2007, όπως και έγινε στην προκείμενη περίπτωση.
Το άρθρο 29 του Συντάγματος καθορίζει προθεσμία 30 ημερών ως προθεσμία για έκδοση απόφασης από τη Δημόσια Αρχή. Με βάση τις πρόνοιες του Κανονισμού 5(2) των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Αιτήσεις και Ιεραρχικές Προσφυγές) Κανονισμών (Κ.Δ.Π. 55/90) ως εύλογος χρόνος καθορίζεται η προθεσμία των 3 μηνών από την ημερομηνία λήψης της αίτησης ή μεγαλύτερη προθεσμία ανάλογα με τα δεδομένα της κάθε αίτησης. Το κριτήριο του ευλόγου χρόνου είναι αντικειμενικό και για να κριθεί το κατά πόσον η Διοίκηση ενήργησε μέσα σε εύλογο χρόνο, λαμβάνονται υπόψη τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης. Για παράδειγμα σε αιτήσεις για άδεια οικοδομής, λαμβάνεται υπόψη η έκταση της οικοδομής, η έκταση της αναγκαίας έρευνας, οι διοικητικές αρχές και υπηρεσίες που είναι απαραίτητο να συνεργαστούν στη λήψη της απόφασης, είναι μερικά από τα στοιχεία που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη (Δέστε: Δημοτική Επιτροπή Αγ. Δομετίου, ανωτέρω και Ν. Χρ. Χαραλάμπους, Η Δράση και ο Έλεγχος της Δημόσιας Διοίκησης, 2η έκδοση, σελ. 198 και 199).
Στην προαναφερόμενη απόφαση τονίστηκε επίσης ότι η απόφαση η οποία απαιτείται να δοθεί από τη Δημόσια Αρχή μέσα σε 30 ημέρες, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 29 του Συντάγματος, πρέπει να ερμηνευθεί, σύμφωνα με τη νομολογία του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου, ως απόφαση που είναι εφικτό να ληφθεί μέσα στην προθεσμία των 30 ημερών, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων της κάθε υπόθεσης.
Με βάση τα ενώπιον μου στοιχεία και αφού έλαβα υπόψη και το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου που κατατέθηκε ως τεκμήριο 1 δεν μπορώ να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι οι 26 ημέρες που παρήλθαν από την υποβολή της αίτησης των αιτητών στις 9.3.2007, μέχρι τη δημοσίευση του Τοπικού Σχεδίου Παραλιμνίου στις 5.4.2007, συνιστούν εύλογο χρόνο μέσα στον οποίο οι καθ΄ ων η αίτηση θα έπρεπε να είχαν κρίνει και αποφασίσει την αίτηση των αιτητών για πολεοδομική άδεια για την ανέγερση κατοικίας στο τεμάχιο τους. Δεν μου διαφεύγει συναφώς ότι ούτε καν η περίοδος των 30 ημερών που προνοείται από το άρθρο 29 του Συντάγματος δεν είχε παρέλθει, από την υποβολή της αίτησης μέχρι τη δημοσίευση του Τοπικού Σχεδίου. Κατά συνέπεια θεωρώ ότι ορθά κρίθηκε η αίτηση των αιτητών με βάση το νομικό καθεστώς που ίσχυε μετά τις 5.4.2007, κατά το χρόνο έκδοσης της προσβαλλόμενης απόφασης και επομένως ότι ορθά απορρίφθηκε η αίτηση των αιτητών για πολεοδομική άδεια εφόσον αυτή δεν ήταν σύμφωνη με τις πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου, που ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο λήψης της απόφασης.
Άλλο παράπονο των αιτητών είναι ότι με την προσβαλλόμενη απόφαση αυτοί στερούνται ουσιαστικά την περιουσία τους εφόσον δεν μπορούν να την αξιοποιήσουν, όπως επιθυμούν, για την ανέγερση κατοικίας. Είναι όμως θεμελιωμένο ότι περιοριστικοί όροι της χρήσης ιδιοκτησίας, που αφήνουν άθικτο τον πυρήνα του δικαιώματος ιδιοκτησίας, συνιστούν απλό περιορισμό και όχι στέρηση της ιδιοκτησίας. Περιορισμοί στη χρήση ιδιοκτησίας απολήγουν σε στέρησή της μόνον όταν καθιστούν την ιδιοκτησία αδρανή (Δέστε: Κυριακόπουλου, Διοικητικό Ελληνικό Δίκαιο, Τόμος Γ, σελ. 366-368 και Δαγτόγλου, Συνταγματικό Δίκαιο - Ατομικά Δικαιώματα Β, σελ. 936-938). Η ιδιοκτησία γης δεν παρέχει δικαίωμα χρήσης της για οικοδομικούς σκοπούς ή γενικότερα, δικαίωμα για την οικοδομική ανάπτυξη του ακινήτου. Η ιδιοκτησία γης συναρτάται με οικοδομικούς σκοπούς μόνο στην περίπτωση που το ακίνητο συνιστά οικόπεδο. Οι όροι οικοδομικής ανάπτυξης μιας περιοχής, που τίθενται με την ένταξη της σε πολεοδομική ζώνη, επάγονται, κατά κανόνα, όπως αναγνωρίζει η νομολογία, περιορισμό της χρήσης και όχι στέρηση ιδιοκτησίας. Οι πολεοδομικές ζώνες προδιαγράφουν τους όρους ανάπτυξης της περιοχής και δεν αποστερούν τους ιδιοκτήτες του δικαιώματος χρήσης της ιδιοκτησίας τους (Δέστε: Δημητριάδη κ.α. ν. Υπουργικού Συμβουλίου κ.α. (1996) 3 Α.Α.Δ. 85).
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω κατέληξα στο συμπέρασμα ότι οι αιτητές απέτυχαν να αποδείξουν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι νομικά τρωτή για οποιοδήποτε από τους λόγους που επικαλέστηκαν και κατά συνέπεια η προσφυγή απορρίπτεται με €1.200.- έξοδα εις βάρος των αιτητών.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.