|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1563/2007)
5 Φεβρουαρίου 2009
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δικαστής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΣΩΤΗΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
2. ΕΠΑΡΧΙΑΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΠΑΦΟΥ,
Καθ΄Ων η αίτηση
_________
Χρ. Χριστάκης, για τον Αιτητή.
Γ. Χατζηχάννα, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ΄Ων η Αίτηση.
_________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.: Το 1988 ο Αιτητής, εκτοπισθείς από το χωριό του το 1974, εξασφάλισε κρατική οικονομική βοήθεια σχεδόν ₤5000 για την ανέγερση κατοικίας ενός υπνοδωματίου με το σύστημα της αυτοστέγασης. Το 1989, πριν τη συμπλήρωση της οικοδομής, ενεκρίθη πρόσθετο ποσό σχεδόν ₤1000 για δεύτερο υπνοδωμάτιο αφού ο Αιτητής απέκτησε παιδί. Τον Ιανουάριο του 2007 ο αιτητής υπέβαλε αίτηση για οικονομική βοήθεια ώστε να ανεγείρει «τρίτο και τέταρτο» υπνοδωμάτιο, ως εκ της αύξησης του μεγέθους της οικογένειας του από τριμελούς το 1989 σε εξαμελούς, εφ΄όσον απέκτησε τέσσερα παιδιά. Τον Ιούνιο του 2007 το Υπουργείο Εσωτερικών του απάντησε ότι «η σύνθεση της οικογένειας σας και οι ηλικίες των παιδιών δικαιολογούν την παραχώρηση βοήθειας μόνο για 3ο υπνοδωμάτιο», εγκρίνοντας το ποσό των ₤3000 για το σκοπό αυτό. Ο Αιτητής υπέβαλε αμέσως ένσταση αναφορικά με τη μη έγκριση βοήθειας και για τέταρτο υπνοδωμάτιο, καταχώρησε δε στη συνέχεια και σχετική προσφυγή (1177/2007). Λίγο αργότερα, το Υπουργείο Εσωτερικών ανακάλεσε την απόφαση του για παροχή βοήθειας προς ανέγερση του τρίτου υπνοδωματίου με το αιτιολογικό ότι:
«. η άδεια οικοδομής η οποία έχετε προσκομίσει δεν βρίσκεται σε ισχύ.» [κυανούν 90]
Κατά της απόφασης αυτής ο Αιτητής καταχώρησε την ενώπιον μου προσφυγή, ισχυριζόμενος ότι η ανάκληση ήταν αντίθετη και προς το άρθρο 54 του Ν. 158(Ι)/1999 και προς την αρχή της καλής πίστης, αλλά και αναιτιολόγητη. Ισχυρίζεται ακόμα ότι δεν του εδόθη το δικαίωμα ακρόασης.
Η Δημοκρατία λέγει ότι η ανάκληση ήταν δικαιολογημένη καθ΄όσον, ενώ ο Αιτητής επληροφορήθη ότι η αίτηση του ενεκρίθη νοουμένου ότι θα προσκόμιζε άδεια οικοδομής εν ισχύει, αυτός προσκόμισε ληγμένη άδεια για να εξασφαλίσει τη βοήθεια, οπότε, με τη διαπίστωση ότι η άδεια οικοδομής ήταν ληγμένη, η απόφαση ανεκλήθη. Περαιτέρω, η Δημοκρατία λέγει ότι το εν λόγω τρίτο υπνοδωμάτιο είχε ήδη ανεγερθεί όταν εζητήθη η βοήθεια, με αποτέλεσμα να μην πληρούσε τα κριτήρια.
Η Δημοκρατία στην αγόρευση της παραπέμπει στα κριτήρια βάσει των οποίων παρέχεται πρόσθετη οικονομική βοήθεια. Τα κριτήρια στα οποία αναφέρεται, επισυνάπτοντας σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, προνοούν, σχετικά με την περίπτωση που ενδιαφέρει:
«4. Εάν εγκεκριμένοι αιτητές των οποίων η οικοδομή βρίσκεται υπό ανέγερση, αποκτήσουν παιδί/παιδιά, τότε αυτόματα τους παραχωρείται η βοήθεια των δύο ή τριών υπνοδωματίων ανάλογα, οπότε και υπογράφουν νέα συμβόλαια με την οικεία Επαρχιακή Διοίκηση.
Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι αιτητές απέκτησαν παιδί/παιδιά μετά την αποπεράτωση της οικοδομής τους και αποτείνονται για βοήθεια προσθήκης δωματίου, παραχωρείται το ανάλογο ποσό νοουμένου ότι η σύνθεση της οικογένειας το δικαιολογεί και το πρόσθετο δωμάτιο δεν έχει ανεγερθεί.» [κυανούν 69]
Η εισήγηση της Δημοκρατίας ότι ο αιτητής εν πάση περιπτώσει δεν πληρούσε τα κριτήρια για πρόσθετη βοήθεια εφ΄όσον το τρίτο υπνοδωμάτιο είχε ήδη ανεγερθεί δεν μπορεί να γίνει δεκτή για δύο λόγους: Πρώτον, το κρινόμενο δεν είναι η απόρριψη αιτήματος για πρόσθετη βοήθεια αλλά η ανάκληση ειλημμένης απόφασης για πρόσθετη βοήθεια. Δεύτερον, και αν τα κριτήρια ήθελαν είναι σχετικά ως προς την ανάκληση ως αφορώντα το νόμιμο ή όχι της ανακληθείσας απόφασης, η μη συμμόρφωση με τα κριτήρια, και δη το ότι το τρίτο υπνοδωμάτιο είχε ήδη ανεγερθεί, δεν ήταν μέρος της αιτιολογίας που εδόθη για την ανάκληση, αφού ο λόγος που εδόθη ήταν ότι η προσκομισθείσα άδεια οικοδομής δεν ήταν σε ισχύ. Ούτε μπορεί να λέγεται στην προκειμένη περίπτωση ότι μπορεί να γίνει επίκληση άλλης αιτιολογίας, αφού η Δημοκρατία, αν είχε προχωρήσει στη βάση της διαπίστωσης της μη συμμόρφωσης με τα κριτήρια, θα όφειλε τουλάχιστον να είχε διερευνήσει το θέμα πλήρως, περιλαμβανομένης της ζήτησης εξηγήσεων από τον Αιήτη, αντί να προβαίνει σε εκ των υστέρων εικασίες για τις οποίες δεν υπάρχει πλήρες αντίκρισμα στο φάκελο. Ας σημειωθεί μάλιστα ότι ο ίδιος ο Αιτητής σε επιστολή του ημερομηνίας 12.5.2007 (κυανούν 67) με την οποία παραπονείτο για καθυστέρηση στην εξέταση του αιτήματος του, ανέφερε ότι το τρίτο υπνοδωμάτιο είχε αρχίσει να ανεγείρεται και σχεδόν αποπερατώθη, αναφορά που είναι σε σύγκρουση με τη θέση της διοίκησης ότι αυτό είχε ήδη ανεγερθεί πριν την 28.5.1992 βάσει της αρχικής άδειας οικοδομής και του εκδοθέντος πιστοποιητικού εγκρίσεως.
Το ουσιαστικό θέμα προς εξέταση αφορά λοιπόν τη νομιμότητα της ανάκλησης στη βάση της δοθείσας αιτιολογίας, ότι δηλαδή η προσκομισθείσα άδεια οικοδομής δεν ήταν εν ισχύει. Σε τέτοια περίπτωση όμως δεν μπορεί να γίνεται λόγος για ανάκληση παράνομης διοικητικής πράξης παρά μόνο για ανάκληση νόμιμης διοικητικής πράξης ληφθείσας υπό πλάνη. Και αυτή είναι η ουσία της αιτιολογίας που έδωσε η διοίκηση, ότι δηλαδή, ενώ εζητήθη άδεια οικοδομής εν ισχύει, επαρουσιάσθη ληγμένη άδεια οικοδομής. Είναι γεγονός ότι στην επιστολή ημερομηνίας 18.6.2007 (κυανούν 72), η οποία εστάλη τον Αιτήτη για να τον πληροφορήσει ότι ενεκρίθη η βοήθεια για το τρίτο υπνοδωμάτιο, ανεφέροντο και τα ακόλουθα:
«Καλείστε όπως προσκομίσετε άδεια οικοδομής για το τρίτο υπνοδωμάτιο μαζί με το σχετικό σχέδιο ούτως ώστε να υπογράψετε τη σχετική οπισθογράφιση.»
Από το διοικητικό φάκελο προκύπτει ότι ο Αιτητής παρουσίασε την άδεια οικοδομής (κυανούν 75), οπότε και η διοίκηση και ο Αιτητης στις 26.6.2007 προέβησαν στη σχετική οπισθογράφηση της αρχικής συμφωνίας με την προσθήκη της αναφοράς στην πρόσθετη βοήθεια ₤3000 για το τρίτο υπνοδωμάτιο. Ακολούθησε την 7.8.2007 η προσφυγή 1177/2007 και την 24.9.2007 η εκ νέου απόρριψη του αιτήματος του Αιτήτη για το τέταρτο υπνοδωμάτιο, την δε 8.10.2007 η επιστολή της διοίκησης για την ανάκληση της απόφασης για το τρίτο υπνοδωμάτιο.
Το εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι ως προς το ποία ήταν η πλάνη της διοίκησης την οποία μάλιστα, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της, επέφερε ο ίδιος ο Αιτητής; Η διοίκηση ζήτησε την προσκόμιση άδειας οικοδομής ως προϋπόθεση για την οπισθογράφηση και ο Αιτητής την παρουσίασε. Προφανώς η διοίκηση έμεινε ικανοποιημένη από την προσκομισθείσα άδεια εφ΄όσον προχώρησε στην υπογραφή της οπισθογράφησης. Ασφαλώς ο Αιτητής δεν την παραπλάνησε, αν δε τώρα ισχυρίζεται η ίδια ότι ενήργησε υπό πλάνη θα πρέπει να πει ότι δεν εξέτασε την άδεια η οποία προσκομίσθηκε. Αλλά και στην ίδια την επιστολή της ανάκλησης ουδεμία αναφορά γίνεται σε πλάνη της διοίκησης, αφού αναφέρεται απλώς ότι η απόφαση ανακαλείται «γιατί η άδεια οικοδομής η οποία έχετε προσκομίσει δεν βρίσκεται σε ισχύ». Αυτό ενισχύει μάλιστα τη θέση του Αιτήτη ότι κακοπίστως ελήφθη η απόφαση για ανάκληση ως εκ της προσφυγής του για το τέταρτο υπνοδωμάτιο. Να παρατηρήσω συναφώς ότι, στην επιστολή της 24.9.2007 (κυανούν 85) με την οποία εκ νέου απορρίπτεται το αίτημα για τέταρτο υπνοδωμάτιο, ήδη γίνεται αναφορά στο ότι η προσκομισθείσα άδεια είχε λήξει, χωρίς όμως να γίνεται συγχρόνως και ανάκληση της απόφασης για το τρίτο υπνοδωμάτιο. Η ανάκληση δεν έγινε παρά μόνο την 8.10.2007, μετά που το Υπουργείο διαβίβασε στον Έπαρχο την προσφυγή 1117/2007 για το τέταρτο υπνοδωμάτιο (κυανούν 89).
Φρονώ ότι ευσταθεί και ο άλλος λόγος ακύρωσης τον οποίο επικαλείται ο Αιτητής ως προς τη μη παροχή του δικαιώματος ακρόασης. Εφ΄όσον μάλιστα επρόκειτο για ανάκληση ευμενούς για το διοικούμενο διοικητικής πράξης, και επομένως απόφασης δυσμενούς φύσης για τον Αιτήτη, το δικαίωμα ακρόασης υφίστατο δυνάμει του άρθρου 43(1) του Ν. 158(Ι)/1999, όπως βεβαιώνει και η νομολογία της Πλήρους Ολομέλειας. Συναφώς, να λεχθεί ότι η παροχή δικαιώματος ακρόασης στον Αιτήτη θα βοηθούσε ώστε αυτός να έδιδε ανάλογες εξηγήσεις ή και να παρουσίαζε άδεια οικοδομής εν ισχύει.
Η προσφυγή επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται. Η Δημοκρατία θα καταβάλει €1000 έξοδα στον Αιτήτη.
Δ. Χατζηχαμπής,
Δ.
/ΚΧ"Π