ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ                   

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

       

                                      &nb sp;                          Υπóθεση  Αρ. 1129/2006

 

 

16 Φεβρουαρίου, 2009

 

 [Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤO AΡΘΡO 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

 

1.                     ΠΑΥΛΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΥ

2.                     ΑΡΗΣ ΝΕΟΦΥΤΟΥ

3.                     ΕΛΠΙΝΙΚΗ ΝΕΟΦΥΤΟΥ

4.                     HERCULES PARKING LIMITED

Αιτητές

 

- και -

 

ΔΗΜΟΥ ΠΑΦΟΥ

Καθ' ου η αίτηση

..........

Αίτηση ημερ. 15/9/08 για προσαγωγή μαρτυρίας

Α. Λαδάς, για τους αιτητές

Αλ. Ταλιαδώρος για Κ. Χρυσοστομίδη, για τον καθού η αίτηση

 

- - - - - -

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ:   Με την κυρίως προσφυγή ζητείται δήλωση του δικαστηρίου ότι η απαλλοτρίωση του κτήματος των αιτητών που έγινε με το Διάταγμα Απαλλοτριώσεως αρ. 366 που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας ημερ. 14/4/06 είναι άκυρη και χωρίς οποιοδήποτε νομικό αποτέλεσμα.

 

Το ακίνητο των αιτητών αποτελείται από 3 συνεχή οικόπεδα στην Κάτω Πάφο.  Το τεμ. 110 ανήκει στον αιτητή αρ. 1, το τεμ. 121 στον αιτητή αρ. 2 και το τεμ. 122 στην αιτήτρια 3.  Η αιτήτρια 4, κατά τον ουσιώδη χρόνο ήταν ενοικιαστής των εν λόγω οικοπέδων.

 

Ο σκοπός της απαλλοτριώσεως, όπως προκύπτει από τη Γνωστοποίηση απαλλοτριώσεως ημερ. 21/10/05, Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας αρ. 1043, είναι για σκοπούς δημοσίας ωφελείας, δηλαδή «για τη δημιουργία δημοτικού χώρου στάθμευσης επί της οδού Ιάσονος προς βελτίωση της κυκλοφοριακής κατάστασης και του επιπέδου των συγκοινωνιών στην τουριστική περιοχή Κάτω Πάφου και μέσω αυτής για την αναβάθμιση των ανέσεων των επισκεπτών της περιοχής».

 

Αφού, μετά από μεγάλη καθυστέρηση, στις 12/9/08 συμπληρώθηκαν τελικά οι γραπτές αγορεύσεις, στις 15/9/08 οι αιτητές καταχώρησαν την παρούσα αίτηση για προσαγωγή μαρτυρίας.  Το αίτημα τους έχει ως ακολούθως:

«(α) τον ειδικό πολεοδόμο-χωροτάκτη Γιώργο Φαίδωνος για να δώσει μαρτυρία και να καταθέσει εμπεριστατωμένη μελέτη σαν εμπειρογνώμονας σε σχέση με τους ισχυρισμούς των αιτητών για ελλιπή έρευνα και πλάνη περί τα πράγματα, και ειδικώτερα ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο δεν υπήρχε ανάγκη στην περιοχή για δημιουργία επιπρόσθετων χώρων στάθμευσης και ότι, εν πάση περιπτώσει, τα τεμάχια που αναφέρονται στις παραγράφους 32-35 της αρχικής γραπτής αγόρευσης των αιτητών ήσαν καταλληλότερα για δημιουργία χώρων στάθμευσης, και να επιβεβαιώσει τα μέρη των ενστάσεων των αιτητών (Συνημμένα 5 Α και 5 Β στην Προσφυγή/Παραρτήματα 17 και 18 στην Ένσταση) που εμπίπτουν στα όρια της εμπειρογνωμοσύνης του.

 

(β)  τον Αιτητή 1 Παύλο Νεοφύτου για να επιβεβαιώσει ότι οι φωτογραφίες που επισυνάπτονται στην αρχική γραπτή αγόρευση των αιτητών σαν Συνημμένα 10 και 40 λήφθηκαν από τον ίδιο κατά την ημερομηνία και ώρα που αναγράφεται σε αυτές και ότι οι επεξηγήσεις επίσης γράφτηκαν από τον ίδιο και είναι ορθές, να παρουσιάσει επιπρόσθετες φωτογραφίες που αποδεικνύουν ότι η χρήση ήταν, και είναι, διαρκής και όχι «κατ' ισχυρισμό περιστασιακή και για μεμονωμένο χρονικό διάστημα χρήση» όπως αναφέρουν οι Καθ' ων η Αίτηση στην σελ. 25, πρώτη παράγραφο της γραπτής τους αγόρευσης, να επιβεβαιώσει πότε έλαβαν την επιστολή των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνία 7.11.2005 (Παράρτημα 15 της Ένστασης) και να επιβεβαιώσει τα μέρη των ενστάσεων των αιτητών (Συνημμένα 5 Α και 5Β στην Προσφυγή/Παραρτήματα 17 και 18 στην Ένσταση) που αναφέρονται σε γεγονότα.

 

(γ) τον αρχιτέκτονα-πολιτικό μηχανικό Χρυσόστομο Ιταλό, για να δώσει μαρτυρία σαν εμπειρογνώμονας και σαν ο μελετητής που έχει συμπληρώσει το έντυπο της αίτησης και έχει ετοιμάσει τα αρχιτεκτονικά σχέδια, τα οποία είχαν υποβληθεί για έκδοση πολεοδομικής άδειας στον Δήμο Πάφου με αριθμό αίτησης 64/2005, σε σχέση με τους ισχυρισμούς των Καθ' ων η Αίτηση για το περιεχόμενο της αίτησης αυτής (βλ. σελίδα 17, τελευταία παράγραφο της γραπτής αγόρευσης των Καθ' ων η Αίτηση) και να επεξηγήσει το Συνημμένο 47 της Απάντησης και την ακολουθητέα πρακτική σε σχέση με αιτήσεις για πολεοδομική άδεια και άδεια οικοδομής (παρ. 27 της Απάντησης).»

 

Οι καθών η αίτηση έφεραν ένσταση, για διάφορους λόγους, που περιληπτικά έχουν ως ακολούθως:

(α)  Η αίτηση είναι αόριστη και απαράδεκτη.

(β)  Στην κυρίως προσφυγή δεν υπάρχει νομικός λόγος ακυρώσεως που να συνδέεται με τη μαρτυρία που σκοπείται να παρουσιαστεί.

(γ)  Η μαρτυρία δεν είναι σχετική με το επίδικο θέμα.

(δ)  Είναι αντίθετη προς τη φύση της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου, όπως προκύπτει από το Άρθρο 146 του Συντάγματος.

(ε)  Είναι αντίθετη προς την αρχή ότι το Διοικητικό Δικαστήριο δεν εξετάζει τεχνικά θέματα και

(η) Ότι αφορά γεγονότα που ανάγονται σε χρόνο μετά τη λήψη της απόφασης ή ήταν γνωστά κατά το χρόνο λήψης της απόφασης, είτε είναι άσχετα.

 

Από τις συνδυασμένες πρόνοιες των Καν. 10(2) και 19 φαίνεται ότι το δικαστήριο έχει διακριτική εξουσία να δώσει οδηγίες σχετικά με την εκδίκαση της υπόθεσης όπως και οι αιτούμενες.  Απλώς ο Καν. 10(2)  καλύπτει ενωρίτερο στάδιο της διαδικασίας από αυτό που βρισκόμαστε στην παρούσα υπόθεση ενώ ο Καν. 19 καλύπτει οποιοδήποτε στάδιο, φτάνει να ικανοποιηθεί το δικαστήριο ότι οι αιτούμενες οδηγίες απαιτούνται προς το συμφέρον της δικαιοσύνης (βλ. μεταξύ άλλων, Ανδρέας Ι. Καρπασίτης & Υιοί Λτδ. ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λάρνακας, υποθ. αρ. 757/92 ημερ. 12/12/97 - Τ. Ηλιάδης Δ. - και Thermphase Limited v. Κυπριακής Δημοκρατίας (1991) 4 (Δ) Α.Α.Δ. 3322, Πογιατζής, Δ.)

 

Ιδιαίτερα όσον αφορά την προσαγωγή μαρτυρίας υπάρχει αρκετή νομολογία.  Μια υπόθεση που ασχολείται με λεπτομέρεια στο θέμα που εξετάζουμε, είναι η υπόθεση αρ. 300/03 ημερ. 20/11/02 Χρίστος Ιωσηφιδης ν. Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου όπου ο Καλλής Δ., με αναφορά σε μεγάλο αριθμό υποθέσεων κατέληξε ως εξής:

 

«Κυρίαρχο στοιχείο είναι κατά πόσο η προτεινόμενη μαρτυρία είναι εύλογα σχετική προς οποιοδήποτε επίδικο θέμα και αποδεικτική οποιουδήποτε επιδίκου θέματος.  Έχω την άποψη πως για να κριθεί η σχετικότητα πρέπει η προτεινόμενη μαρτυρία να συγκεκριμενοποιείται στην αίτηση.  Στην παρούσα υπόθεση δεν έχει γίνει τέτοια συγκεκριμενοποίηση.  Η ένορκη δήλωση η οποία συνοδεύει την αίτηση (έχει παρατεθεί στις σελ. 4-6, πιο πάνω) περιέχει τις απόψεις και διαπιστώσεις του ομνύσαντα επί του κατά πόσο ο αιτητής ικανοποιεί τις προϋποθέσεις (δ) του άρ. 2 του πιο πάνω Νόμου 212/87.  Είναι αλήθεια ότι ο αιτητής έχει εξειδικεύσει και συγκεκριμενοποιήσει την προτεινόμενη μαρτυρία στη διάρκεια της αγόρευσης του (βλ. σελ. 7-8, πιο πάνω).  Ωστόσο αυτό δεν ικανοποιεί τις απαιτήσεις της Νομολογίας.  Είναι απαραίτητο όπως η σχετική εξειδίκευση γίνεται στην αίτηση και στην ένορκη δήλωση που τη συνοδεύει.  Εν όψει των ανωτέρω θεωρώ ότι δεν έχει τεθεί ενώπιον μου το υλικό που είναι απαραίτητο για να αποφασισθεί κατά πόσο η προτεινόμενη μαρτυρία είναι εύλογα σχετική με τα επίδικα θέματα της προσφυγής.  Για το λόφο αυτό η αίτηση δεν μπορεί να πετύχει.»

 

Στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Sportsman Betting Co. Limited v.  Κυπριακής Δημοκρατíaς (2000) 3 Α.Α.Δ. 591 σελ 595 αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:

 

«Από τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου προκύπτει σαφώς η αρχή ότι προϋπόθεση για την προσαγωγή μαρτυρίας στην αναθεωρητική διαδικασία είναι η σχετικότητα της μαρτυρίας προς τα επίδικα θέματα.  (Βλέπε:  Ρούσος ν. Ιωαννίδης κ.α., Α.Ε. 2064, ημερ. 29.7.99, Ζαβρός ν. Δημοκρατίας, Υποθ. αρ. 779/87, ημερ. 26.1.89, Τάσου Μιχαηλίδη κ.α. ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Παλαιχωρίου, Υπόθ. Αρ. 530/97, ημερ. 5/7/2000).  Στην αναθεωρητική του δικαιοδοσία το Ανώτατο Δικαστήριο έχει την διακριτική ευχέρεια να ελέγχει το δικαίωμα των διαδίκων να προσαγάγουν μαρτυρία σχετική με τα γεγονότα που θέλουν να αποδείξουν, με γνώμονα πάντοτε τη σχετικότητα της μαρτυρίας με τα επίδικα θέματα.  Ο διάδικος που ζητά την έκδοση οδηγιών για προσαγωγή μαρτυρίας, είτε προφορικής είτε υπό μορφή ένορκης δήλωσης, οφείλει να προσδιορίσει με εύλογη λεπτομέρεια τα γεγονότα τα οποία επιδιώκει να αποδείξει και να ικανοποιήσει επίσης το Δικαστήριο ότι τα γεγονότα αυτά είναι σχετικά με τα επίδικα θέματα που εγείρονται στην προσφυγή, λαμβανομένων υπόψη των νομικών σημείων και των γεγονότων πάνω στα οποία βασίζεται η προσφυγή.  Επιτρέπεται η προσκόμιση γεγονότων με μαρτυρία μόνο όταν είναι σχετικά με τα επίδικα θέματα και όταν η απόδειξη τους δυνατό να τεκμηριώσει οποιονδήποτε από τους λόγους ακύρωσης της προσβαλλόμενης διοικητικής απόφασης.  (Βλέπε:  Sunrise Industry Clothing Ltd. v. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 999/91, ημερ. 24/9/92, Νικολαϊδης ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 374/92, ημερ. 19/3/93, Lordos Hotels Holdings Ltd v. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Παραλιμνίου, Υποθ. αρ. 71/97, ημερ. 18/11/99).»

 

Σχετικές με το ίδιο θέμα είναι και η απόφαση της Ολομέλειας στις υποθέσεις Ρούσος ν. Ιωαννίδης κα (1999) 3 Α.Α.Δ. 549 και Ράφτη κα ν. Δημοκρατίας (2003) 3 Α.Α.Δ. 335.

 

Στρεφόμενος στα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης από την ίδια την αίτηση αλλά και την ένορκη δήλωση που την συνοδεύει, προκύπτει ότι ο σκοπός προσκόμισης της αιτούμενης μαρτυρίας είναι για να δείξουν οι αιτητές ότι (α) δεν υπήρξε ανάγκη για δημιουργία χώρων στάθμευσης ή (β) ότι και αν υπήρχε, δεν ήταν αναγκαίο να χρησιμοποιηθούν και τα 3 επίδικα οικόπεδα ως χώρος στάθμευσης και (γ) ότι υπήρχαν άλλα οικόπεδα, πιο κατάλληλα για το σκοπό αυτό.  Τους πιο πάνω ισχυρισμούς προβάλλουν οι αιτητές και με την κυρίως προσφυγή και τις αγορεύσεις τους κάτω από το λόγο ότι δεν έχει διεξαχθεί η δέουσα έρευνα.  Επίσης ζητούν οι αιτητές όπως ο αιτητής αρ. 1 δώσει μαρτυρία για να διαβεβαιώσει ότι οι φωτογραφίες (Συνημμένα 10 και 40 στη γραπτή αγόρευση των αιτητών) λήφθηκαν από τον ίδιο, τις μέρες και ώρες που εκεί αναφέρεται.  Αναφέρεται επίσης και σε κάποια άλλα έγγραφα.  Οι φωτογραφίες Συνημμένο 10 στην όψη τους, φέρουν ημερ. 30/7/06 και 15/8/06 και ότι λήφθηκαν τότε.  Αυτές του Συνημμένου 40 έχουν ημερ. 2/6/06 και 16/8/06 και υπόλοιπες από τον Ιανουάριο του 2007 μέχρι και τον Αύγουστο 2007.   Το διάταγμα απαλλοτρίωσης εκδόθηκε 14/4/06, η δε Γνωστοποίηση Απαλλοτριώσεως είχε δημοσιευθεί από τις 21/10/05.

 

Ο καθ' ου η αίτηση στη γραπτή του αγόρευση αμφισβητεί από ποιό και πότε λήφθηκαν οι φωτογραφίες (Συνημμένα 10 και 40) με αποτέλεσμα το θέμα να είναι σε είναι σε διαφορά.  Αυτό που μένει να εξετασθεί είναι αν η μαρτυρία αυτή των φωτογραφιών και των άλλων εγγράφων είναι σχετική.  Αν ναι, ενόψει του ότι οι καθών η αίτηση την αρνούνται, τότε θα ήταν κατάλληλη η περίπτωση για να επιτραπεί η παρουσίαση της μαρτυρίας.

 

Εξέτασα τους αντίστοιχους ισχυρισμούς των συνηγόρων των διαδίκων.  Αναφορικά με τον Γιώργο Φαίδωνος, ο οποίος σύμφωνα με τους αιτητές θα «δώσει μαρτυρία και να καταθέσει εμπεριστατωμένη μελέτη ως εμπειρογνώμονας σε σχέση με τους ισχυρισμούς των αιτητών για ελλιπή έρευνα και πλάνη περί τα πράγματα και ότι δεν υπήρχε ανάγκη δημιουργίας χώρων στάθμευσης, όπως και το Χρυσόστομο Ιταλό, του οποίου ο σκοπός είναι να εξηγήσει το Έντυπο Αίτησης με Αριθμό 64/05 όπως και το Σχέδιο (Συνημμένο 47 στην Απαντητική αγόρευση), κρίνω ότι η μαρτυρία τους δεν είναι αναγκαία για τους εξής λόγους:  (α) το δικαστήριο δεν επεμβαίνει για να ελέγξει αποφάσεις που αφορούν τεχνικά θέματα αλλά περιορίζεται στην εξέταση της νομιμότητας της διαδικασίας απαλλοτριώσεως, και (β)  το κατά πόσο η επίδικη απαλλοτρίωση ήταν νομικά επιτρεπτή σύμφωνα με το Άρθρο 23 του Συντάγματος και τον σχετικό περί Αναγκαστικής Απαλλοτριώσεως Νόμο, θα εξετασθεί με βάση τις μελέτες και το υλικό που είχε εξετάσει η Απαλλοτριώνουσα Αρχή και έχουν προηγηθεί της Γνωστοποίησης Απαλλοτριώσεως.   Από το υλικό αυτό θα διαφανεί και το κατά πόσο έγινε ή όχι η δέουσα έρευνα στην όλη υπόθεση.  Άλλωστε οι ισχυρισμοί των αιτητών ότι υπήρχαν άλλοι χώροι, φαίνονται στα έγγραφα που είναι στο φάκελο του δικαστηρίου, τα οποία είναι και αρκετά και εκτενή.

 

Αναφορικά με τη μαρτυρία του αιτητή αρ. 1, παρόλο που στην όψη της φαίνεται να αφορά σχετική με τα επίδικα θέματα, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φωτογραφίες λήφθηκαν τον Ιούνιο 2006 και μετά μέχρι και τον Αύγουστο 2007, δηλαδή, πολύ μετά τη Γνωστοποίηση Απαλλοτριώσεως, κρίνω ότι δεν είναι αναγκαία για σκοπούς απόφασης του θέματος που εξετάζεται.  Εν πάση περιπτώσει και παρά την ένσταση των καθών η αίτηση, θα θεωρήσω ότι οι φωτογραφίες λήφθηκαν την ημέρα και ώρα που αναφέρεται σ' αυτές από τον Αιτητή αρ. 1.  Τώρα αν αυτό βοηθά  την υπόθεση των αιτητών ή όχι, αυτό είναι θέμα που θα εξεταστεί στην κυρίως προσφυγή.  Ήδη η υπόθεση έχει καθυστερήσει και δεν το θεωρώ ορθό να δημιουργηθεί περαιτέρω καθυστέρηση με μαρτυρία που κρίνεται άσχετη.

 

 

Η αίτηση απορρίπτεται με €300 έξοδα πλέον ΦΠΑ εναντίον των αιτητών.

 

                                                               Μ. Φωτίου, Δ.

/ΚΑς

 

---

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο