|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2008) 4 ΑΑΔ 109
25 Φεβρουαρίου, 2008
[ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΠΑΠΑΚΥΡΙΑΚΟΥ,
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΑΡΧΗΓΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΦΡΟΥΡΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 798/2006)
Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ― Λόγοι ακυρώσεως ― Η απαίτηση να εξειδικεύονται στο δικόγραφο της Αιτήσεως ― Δεν παραβιάστηκε στην κριθείσα περίπτωση ― Περιστάσεις.
Στρατός της Δημοκρατίας ― Πειθαρχικοί Κανονισμοί της Εθνικής Φρουράς ― Καν. 6(2) ― Ερμηνεία ― Περιστάσεις, υπό τις οποίες κρίθηκε ότι συνέτρεχε παράβαση του Κανονισμού, στην εξετασθείσα υπόθεση.
Ο αιτητής αξίωσε την ακύρωση της σε βάρος του επιβολής της πειθαρχικής ποινής της τετραήμερης κράτησης.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1. Είναι ορθό ότι πρόσθετοι νομικοί λόγοι, που δεν προσδιορίζονται στην αίτηση, δεν μπορούν να τύχουν εξέτασης. Ανεξάρτητα όμως από την έλλειψη ρητής αναφοράς του πρώτου λόγου ακυρώσεως στους λόγους της προσφυγής, κρίνεται ότι το θέμα καλύπτεται από το δικόγραφο.
2. Το βασικό ερώτημα που εγείρεται στην παρούσα περίπτωση είναι κατά πόσο ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, προτού ακούσει και επιβάλει την επίδικη ποινή στον αιτητή, είχε επιληφθεί "προσωπικώς της ερεύνης του αναφερομένου παραπτώματος" και άσκησε "τον προσήκοντα έλεγχον", όπως ορίζει ο Κανονισμός 6(2) των Πειθαρχικών Κανονισμών της Εθνικής Φρουράς.
Είναι προφανές από τα επίδικα γεγονότα, ότι δεν διεξήχθη η προσωπική έρευνα και η άσκηση προσήκοντος ελέγχου από τον Αρχηγό, ως διοικούντος Αξιωματικού, όπως επιβάλλεται από τον Κανονισμό 6(2). Η παραπομπή στην ήδη διενεργηθείσα εξέταση, δεν απάλλασσε τον Αρχηγό από την υποχρέωση της διεξαγωγής της δικής του ανεξάρτητης έρευνας, ούτως ώστε να κατέληγε στα δικά του προσωπικά συμπεράσματα. Αυτή είναι και η φυσιολογική έννοια του όρου "επιλαμβάνεται προσωπικώς της ερεύνης", η οποία έχει υιοθετηθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο σε αρκετές παρόμοιες περιπτώσεις.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Δημοκρατία ν. Κουκουρή κ.ά. (1993) 3 Α.Α.Δ. 598,
Μωϋσέως ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 829/99, ημερ. 14/9/2000,
Χατζηαντώνης ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 250/03, ημερ.14.10.2004,
Λεμονονιάτης ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 243/03, ημερ. 3.3.2004,
Μιχαήλ ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 244/03, ημερ.28.4.2004.
Προσφυγή.
Σ. Οικονομίδης, για τον Αιτητή.
Αντ. Βασιλειάδης, Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Ο αιτητής, ο οποίος κατά τον ουσιώδη χρόνο υπηρετούσε ως μόνιμος αξιωματικός στο Στρατό της Δημοκρατίας, με την παρούσα προσφυγή αμφισβητεί την εγκυρότητα της απόφασης του Αρχηγού Εθνικής Φρουράς με την οποία τιμωρήθηκε σε 4ήμερη κράτηση, ως αποτέλεσμα ισχυριζόμενης παραβίασης των Πειθαρχικών Κανονισμών της Εθνικής Φρουράς.
(α) Τα γεγονότα.
Ο αιτητής, ο οποίος υπηρετούσε με την ιδιότητα του Συνταγματάρχη Πυροβολικού και κατείχε τη θέση του Διευθυντή της Διεύθυνσης Εξοπλισμών του Υπουργείου Άμυνας, είχε συμμετάσχει σε ομάδα Αξιωματικών που είχαν μεταβεί στην Κίνα για να παρακολουθήσουν επίδειξη οπλικών συστημάτων για τα οποία είχε επιδείξει ενδιαφέρον η Εθνική Φρουρά. Ως αποτέλεσμα των θετικών εντυπώσεων που είχε αποκομίσει η αποστολή, ο αιτητής διορίστηκε από το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Άμυνας ως μέλος μιας "ad hoc" Επιτροπής, η οποία θα διαπραγματευόταν τους όρους της σύμβασης αγοράς του εξοπλισμού. Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων η κυπριακή πλευρά έθεσε ως θέμα συζήτησης το ύψος της αξίας των οπλικών συστημάτων, αφού οι τιμές στο προσχέδιο της σύμβασης εμφανίζονταν ως πολύ πιο αυξημένες από εκείνες που είχαν δοθεί στα μέλη της αποστολής που είχαν μεταβεί στην Κίνα. Οι εκπρόσωποι της κινέζικης εταιρείας αρνήθηκαν ότι είχαν δώσει οποιεσδήποτε άλλες τιμές και δε δέχτηκαν να επαναδιαπραγματευτούν τη σύμβαση. Ως αποτέλεσμα οι διαπραγματεύσεις τερματίστηκαν και η προμήθεια του εξοπλισμού ναυάγησε.
Για τη διερεύνηση της διαφοράς στις τιμές διενεργήθηκε έρευνα από τον Επιτελάρχη του Γ.Ε.Ε.Φ. Ταξίαρχο Ν. Βασιλό, ο οποίος διαπίστωσε ότι η Διεύθυνση Εξοπλισμών είχε προβεί σε υπολογισμό των συνολικών εξόδων της αγοράς του εξοπλισμού, χωρίς να της έχει ζητηθεί από το Υπουργείο Άμυνας. Πιο συγκεκριμένα, ενώ οι διαπραγματεύσεις για τη σύμβαση ενέπιπταν μέσα στην αρμοδιότητα του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Άμυνας, ο αιτητής ενεργώντας αναρμόδια έδωσε οδηγίες στον Αντισυνταγματάρχη Α. Παρπέρη για τον υπολογισμό της αξίας του εξοπλισμού και μείωσε τις ποσότητες του εξοπλισμού χωρίς να ζητήσει τις απόψεις του Γ.Ε.Ε.Φ.
Κατόπιν εισήγησης του Ταξίαρχου Ν. Βασιλού ότι διαφαινόταν η διάπραξη πειθαρχικών παραπτωμάτων από τον αιτητή και τον Αντισυνταγματάρχη Παρπέρη, ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς κάλεσε τον αιτητή σε διοικητική απολογία για πιθανή παραβίαση του Άρθρου 3(α) του Πρώτου Πίνακα του Πειθαρχικού Κώδικα των Πειθαρχικών Κανονισμών (για αμέλεια καθήκοντος). Η σχετική κατηγορία ανέφερε τα πιο κάτω:
"Ως Δ/ντής ΔΕΞ του ΥΠΑΜ κατά τον μήνα Ιούλιο 2005, παρόλο που γνωρίζατε σαφώς τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητές σας καθώς και τα ισχύοντα στις διαδικασίες προμήθειας στρατιωτικού υλικού και συμβάσεων προμήθειας, ενεργώντας με τρόπο μη επιμελή και αναρμοδίως δώσατε οδηγίες στον Α/νχη (ΠΒ) Παρπέρη Ανδρέα της ΔΕΞ/ΓΕΕΦ, να υποβάλει έγγραφο προς το ΥΠΑΜ με απαιτήσεις πυρομαχικών για τα πυροβόλα 155 χιλ. (Κινεζικής προέλευσης) και προέβητε σε κατ' εκτίμηση κοστολόγηση της αξίας των πυρομαχικών χωρίς να έχετε συγκεκριμένα επί του θέματος στοιχεία, με αποτέλεσμα των ως άνω ενεργειών σας την αναβολή ολοκλήρωσης της σύμβασης με την Κινεζική πλευρά λόγω της σοβαρής διαφοροποίησης στη χρηματική αποτίμηση του αντικειμένου της σύμβασης."
Ο αιτητής αρνήθηκε τα πειθαρχικά παραπτώματα που του αποδίδονταν ισχυριζόμενος ότι,
(i) Δεν είχε δώσει οποιεσδήποτε οδηγίες στον Αντισυνταγματάρχη Α. Παρπέρη, αλλά του εξέφρασε απλώς τις δικές του απόψεις σχετικά με τους παράγοντες που θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη για τις ανάγκες του συγκεκριμένου οπλισμού και ότι,
(ii) ο καθορισμός της αξίας του οπλισμού σημειώθηκε από τον ίδιο με μολύβι πάνω στον πίνακα του εξοπλισμού που τους δόθηκε από την κατασκευάστρια εταιρεία στην Κίνα και βασίστηκε στις γνώσεις που είχε ο ίδιος για τιμές άλλου παρόμοιου εξοπλισμού άλλων εταιρειών.
Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω εξηγήσεων ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς επέβαλε στον αιτητή την ποινή της 4ήμερης κράτησης.
Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής ζητά την ακύρωση της πιο πάνω ποινής γιατί σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, η καταδίκη του παραβιάζει τους Πειθαρχικούς Κανονισμούς της Εθνικής Φρουράς, είναι προϊόν πλάνης και έλλειψης αιτιολογίας και γιατί λήφθηκε χωρίς τη διεξαγωγή της δέουσας έρευνας.
(β) Η νομική πλευρά.
Ο αιτητής εισηγείται ότι η κλήση του από τον Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς σε απολογία και η επιβολή ποινής χωρίς τη διενέργεια έρευνας από τον ίδιο τον Αρχηγό, συνιστά παραβίαση του Κανονισμού 6(2) ο οποίος επιβάλλει την άμεση και προσωπική εμπλοκή και έρευνα από τον διοικούντα αξιωματικό.
Αναφορικά με τον πιο πάνω λόγο έχει προβληθεί ένσταση από τον ευπαίδευτο συνήγορο της καθ'ης η αίτηση ότι το θέμα δεν είχε εγερθεί ως λόγος προσφυγής και συνακόλουθα το Δικαστήριο δεν μπορεί να το εξετάσει. Είναι ορθό ότι πρόσθετοι νομικοί λόγοι που δεν προσδιορίζονται στην αίτηση δεν μπορούν να τύχουν εξέτασης. (Βλ. Δημοκρατία ν. Κουκουρή κ.ά. (1993) 3 Α.Α.Δ. 598). Ανεξάρτητα από την έλλειψη ρητής αναφοράς του πιο πάνω σημείου στους λόγους της προσφυγής, κρίνω ότι το θέμα καλύπτεται από τον πρώτο λόγο ο οποίος αναφέρει ότι, "Ο καθ'ου η αίτηση ενήργησε αντίθετα και/ή κατά παραβίαση των σχετικών με την πειθαρχική δίωξη των στρατιωτικών προνοιών των Πειθαρχικών Κανονισμών της Εθνικής Φρουράς".
Το βασικό ερώτημα που εγείρεται στην παρούσα περίπτωση είναι κατά πόσο ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς προτού ακούσει και επιβάλει την επίδικη ποινή στον αιτητή είχε επιληφθεί "προσωπικώς της ερεύνης του αναφερομένου παραπτώματος" και άσκησε "τον προσήκοντα έλεγχον", όπως ορίζει ο Κανονισμός 6(2).
Μετά την υποβολή της υπηρεσιακής αναφοράς του Ταξίαρχου Ν. Βασιλού από την οποία διεφάνη η τέλεση πειθαρχικών παραπτωμάτων, ο Αρχηγός κάλεσε τον αιτητή σε απολογία γιατί όπως ανέφερε στο σχετικό έγγραφό του "από τα στοιχεία διενεργηθείσης έρευνας προκύπτει πιθανή διάπραξη του πειθαρχικού παραπτώματος "Αμέλεια Καθήκοντος"..."
Από το πιο πάνω λεκτικό και έλλειψη των στοιχείων που οδηγούν προς το αντίθετο συμπέρασμα, συνάγεται ότι ο Αρχηγός αναφέρεται στην έρευνα του Ταξίαρχου Βασιλού. Ακολούθησε η απολογία του αιτητή, ημερομηνίας 13/4/2007, στην οποία ο αιτητής δεν αποδέχτηκε τη διάπραξη του παραπτώματος και παρέθεσε τις απόψεις του για τα γεγονότα και στις δύο πειθαρχικές κατηγορίες. Οι πιο πάνω ισχυρισμοί του αιτητή απορρίφθηκαν χωρίς αιτιολογία με την επίδικη απόφαση της 18/4/2006, στην οποία ο Αρχηγός απλά αναφέρει ότι διερεύνησε τους απολογητικούς ισχυρισμούς του αιτητή και ότι έλαβε υπόψη τα στοιχεία που προκύπτουν από τη "διενεργηθείσα έρευνα". Είναι προφανές ότι δεν διεξήχθη η προσωπική έρευνα και η άσκηση προσήκοντος ελέγχου από τον Αρχηγό ως διοικούντος Αξιωματικού, όπως επιβάλλεται από τον Κανονισμό 6(2). Η παραπομπή στην ήδη διενεργηθείσα εξέταση του Ταξίαρχου Βασιλού δεν απάλλασσε τον Αρχηγό από την υποχρέωση της διεξαγωγής της δικής του ανεξάρτητης έρευνας, ούτως ώστε να κατέληγε στα δικά του προσωπικά συμπεράσματα. Αυτή είναι και η φυσιολογική έννοια του όρου "επιλαμβάνεται προσωπικώς της ερεύνης", η οποία έχει υιοθετηθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο σε αρκετές παρόμοιες περιπτώσεις. (Βλ. Μαρία Μωϋσέως ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 829/99 της 14/9/2000, Αντώνης Χατζηαντώνης ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 250/03 της 14/10/2004, Θεόδωρος Λεμονονιάτης ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 243/03 της 3/3/2004 και Γεώργιος Μιχαήλ ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 244/03 της 28/4/2004).
Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω η προσφυγή επιτυγχάνει και η επίδικη απόφαση ακυρώνεται. Οι καθ' ων η αίτηση καταδικάζονται όπως καταβάλουν €1.200 έξοδα, συν Φ.Π.Α..
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.