|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 533/2007)
9 Οκτωβρίου, 2008
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΕΛΕΝΗ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ,
Αιτήτρια,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
(ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣ),
Καθ΄ων η Αίτηση.
Α. Γεωργίου για Π. Σαρρή, για την Αιτήτρια.
Θ. Πιπερή (κα), για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Η Κεντρική Επιτροπή Επιλογής και Κριτηρίων της Υπηρεσίας Μερίμνης, το 1978 ενέκρινε το αίτημα του Γιακουμή Σοφοκλέους, πατέρα της Αιτήτριας, όπως του παραχωρηθεί οικιστική μονάδα στους Κυβερνητικούς Οικισμούς.
Το 1982 παραχωρήθηκε στον πατέρα της Αιτήτριας κατοικία επί της οδού Δικώμου αρ. 9 στον Κυβερνητικό Οικισμό Αρχάγγελος Μιχαήλ, στη Λακατάμεια. Η σχετική άδεια χρήσης μεταξύ του αρμοδίου Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως και του αδειούχου, υπεγράφη από τον τελευταίο και συμπεριελάμβανε τη σύζυγο του Χαρίκλεια και την κόρη του Ελένη, η οποία είναι η Αιτήτρια στην παρούσα προσφυγή.
Το 1993, σύμφωνα με απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής Επιλογής και Κριτηρίων της Υπηρεσίας Μερίμνης, η Αιτήτρια εγκρίθηκε και έλαβε σταδιακά κρατική χορηγία έναντι της ανέγερσης ιδιόκτητης κατοικίας σε ιδιόκτητο οικόπεδο, σύμφωνα και με τη σύνθεση της οικογένειας της, η οποία ανήλθε στο ποσό των ΛΚ7.280, το οποίο καταβλήθηκε από το αρμόδιο Γραφείο Επάρχου Λευκωσίας. Η τριών υπνοδωματίων κατοικία της στην Ελευθερίας 15, στη Λακατάμεια, ολοκληρώθηκε το 1995.
Ο πατέρας της Αιτήτριας απεβίωσε το 1987. Μετά το θάνατο και της μητέρας της το 2006, η Αιτήτρια, μέσω δικηγόρου, με επιστολή ημερομηνίας 22.3.2006 προς το Υπουργείο Εσωτερικών, Υπηρεσία Μερίμνης, Αποκατάσταση Εκτοπισθέντων Λευκωσίας, ζήτησε να μεταβιβαστεί στο όνομά της η πιο πάνω κυβερνητική κατοικία, με αντάλλαγμα την επιστροφή της οικονομικής βοήθειας που της παραχωρήθηκε, μέσω του σχεδίου Αυτοστέγασης σε Ιδιόκτητο Οικόπεδο.
Προτού ληφθεί απάντηση, Λειτουργοί του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, στις 26.5.2006 είχαν αναρτήσει ανακοίνωση στην πόρτα της κατοικίας, στην οποία εδηλώνετο ότι σε διάστημα 4 ημερών το αρμόδιο τμήμα θα προχωρούσε στη λήψη μέτρων, για την ανάκτηση της επίδικης κατοικίας. H Αιτήτρια με την προσφυγή 1099/06 προσέβαλε την απόφαση της διοίκησης, με την οποία την καλούσε να εκκενώσει την προσφυγική κατοικία.
Το αίτημα τελικά διερευνήθηκε και η αρμόδια Επιτροπή Στεγαστικής Βοήθειας στις 4.9.2006, το απέρριψε με την αιτιολογία ότι «δεν καλύπτεται από την Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου με Αρ. 60.945 και ημερομηνία 19.10.2004».
Η Αιτήτρια ενημερώθηκε για την απόφαση της Επιτροπής Στεγαστικής Βοήθειας με επιστολή ημερομηνίας 9.10.2006, με αποτέλεσμα να καταχωρήσει την προσφυγή 2424/06 κατά της πιο πάνω απόφασης.
Στις 13.3.2007 το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως απέστειλε εκ νέου επιστολή στην Αιτήτρια, με την οποία την καλούσε όπως σε διάστημα 10 ημερών παραδώσει την προαναφερόμενη κατοικία η οποία, σύμφωνα με το αρμόδιο Τμήμα, κατακρατείτο παράνομα.
Η Αιτήτρια δεν συμμορφώθηκε, αλλά ενημέρωσε το Τμήμα ότι στις 5.4.07 καταχώρησε την παρούσα προσφυγή στο Δικαστήριο. Εξαιτίας της καταχώρησης της προσφυγής, η Αιτήτρια απέσυρε τις δύο προηγούμενες προσφυγές της (1099/2006 και 2424/2006).
Ο ευπαίδευτος δικηγόρος της Αιτήτριας στην αγόρευση του πρόβαλε ότι δεν διεξήχθη δέουσα έρευνα, ότι η απόφαση στερείτο αιτιολογίας, ότι η Αιτήτρια στερήθηκε το δικαίωμα ακρόασης και ότι παραβιάστηκε η αρχή της ισότητας και χρηστής διοίκησης.
Οι καθ'ων η αίτηση ήγειραν δύο προδικαστικές ενστάσεις, ότι η διαφορά εκφεύγει του αναθεωρητικού ελέγχου που διενεργείται με βάση το Άρθρο 146 του Συντάγματος, καθότι η προσβαλλόμενη πράξη: (α) δεν είναι εκτελεστή και (β) η Αιτήτρια δεν έχει έννομο συμφέρον.
Θα αρχίσω από την πρώτη προδικαστική ένσταση, ότι η προσβαλλόμενη πράξη δεν είναι εκτελεστή, εφόσον πρόκειται για πράξη διαχείρισης η οποία ανήκει στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου.
Ο ευπαίδευτος δικηγόρος για τους καθ'ων η αίτηση, υποστήριξε τη θέση της με αναφορά στην υπόθεση Θαλασσινός ν. Δημοκρατίας (1992) 3 ΑΑΔ 160. Επιπρόσθετα, εισηγήθηκε ότι ακόμα και αν η πράξη θεωρηθεί εκτελεστή και πάλιν η προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί, καθ' ότι η προσβαλλόμενη πράξη ημερομηνίας 13.3.07 είναι πράξη βεβαιωτική της προηγούμενης απόφαση της διοίκησης ημερομηνίας 26.5.06 και επομένως μη εκτελεστή.
Από την άλλη, ο ευπαίδευτος συνήγορος για την Αιτήτρια εισηγήθηκε ότι η προσβαλλόμενη πράξη εκδίδεται από τη διοίκηση στα πλαίσια της άσκησης δημόσιας διοίκησης και εξουσίας, η οποία αποβλέπει στην εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος και επιπρόσθετα στη συγκεκριμένη περίπτωση χρησιμοποιήθηκε ως μέσο εξαναγκασμού.
Η προδικαστική ένσταση ευσταθεί.
Όπως αναφέρθηκε στις υποθέσεις Αντρέας Πλάτων κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1995) 4 ΑΑΔ 2042, Σπύρου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2006) 3 ΑΑΔ 87 και επιβεβαιώθηκε πρόσφατα από την Ολομέλεια στην Κολοκάση ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Α.Ε. 34/06, ημερ. 17.7.08, πράξεις που αφορούν στη νομική υποχρέωση της πολιτείας για διαχείριση των Τουρκοκυπριακών περιουσιών, ανήκει στη σφαίρα του δημόσιου δικαίου. Αυτό ισχύει τόσο στην παραχώρηση άδειας για κατοχή Τουρκοκυπριακής περιουσίας, όσο και στον τερματισμό της άδειας κατοχής.
Όμως στην προκειμένη περίπτωση η Αιτήτρια δεν κατείχε οποιαδήποτε άδεια χρήσης, αλλά κατείχε το υποστατικό παράνομα. Στο παρελθόν ζήτησε να της παραχωρηθεί άδεια χρήσης του υποστατικού, αλλά το αίτημα της απορρίφθηκε. Άσκησε προσφυγή, την οποία όμως απέσυρε και επομένως εκείνη η απόφαση της διοίκησης, η οποία ενδεχομένως να ενέπιπτε στη σφαίρα του δημόσιου δικαίου, δεν μπορεί πλέον να προσβληθεί αφού έχει παρέλθει ο προβλεπόμενος από το Άρθρο 146.3 του Συντάγματος, χρόνος για προσβολή της.
Στη συνέχεια η διοίκηση προσπάθησε να ανακτήσει κατοχή της κατοικίας. Οι πράξεις της διοίκησης που εντάσσονται στην προσπάθεια της να ανακτήσει κατοχή από πρόσωπο στο οποίο δεν είχε προηγουμένως παραχωρηθεί άδεια, δεν μπορεί να ενταχθεί στο δημόσιο δίκαιο, αλλά στο ιδιωτικό. Η υπόθεση κατά την άποψή μου, καλύπτεται από τα αποφασισθέντα στη Ναυτικός Όμιλος Πάφου ν. Δημοκρατίας (1992) 1 AAΔ 882, ιδιαίτερα όμως από τη Θαλασσινός ν. Δημοκρατίας (ανωτέρω), τα γεγονότα της οποίας είναι όμοια με αυτά της παρούσας προσφυγής. Εκεί, παρόμοια ειδοποίηση της διοίκησης για να εγκαταλείψει ο Αιτητής κυβερνητική κατοικία, η οποία είχε προηγουμένως παραχωρηθεί στον αποβιώσαντα πατέρα του, στα πλαίσια σχεδίου αποκατάστασης εκτοπισθέντων, θεωρήθηκε ότι ανήκε στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου.
Στην προκειμένη περίπτωση, η παράνομη ανάκτηση κατοχής των υποστατικών από την Αιτήτρια, αποτελεί επέμβαση στο ακίνητο και παραβίαση των δικαιωμάτων των καθ'ων η αίτηση, όπως αυτά προσδιορίζονται από το ιδιωτικό δίκαιο. Ως αποτέλεσμα η αναζήτηση οποιασδήποτε προστασίας από πλευράς Αιτήτριας, θα πρέπει να αναζητηθεί στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου.
Ακόμη και αν η πράξη θεωρείτο ότι ενέπιπτε στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου και πάλιν η προσφυγή θα αποτύγχανε αφού θα κρινόταν μη παραδεχτή, αφού φαίνεται να ευσταθούν και οι άλλες δύο προδικαστικές ενστάσεις. Κατ' αρχάς, η πράξη δεν θα ήταν εκτελεστή για τον δεύτερο λόγο που προβάλλουν οι καθ'ων η αίτηση. Η πράξη, θα ήταν πληροφοριακού χαρακτήρα και επιβεβαιωτική της προηγούμενης απόφασης της διοίκησης, ημερ. 26.5.06 για την οποία η Αιτήτρια καταχώρησε την προσφυγή 1099/06, την οποία όμως αργότερα απέσυρε.
Και η δεύτερη προδικαστική ένσταση φαίνεται ότι θα ευσταθούσε. Η Αιτήτρια, η οποία είχε και το βάρος να αποδείξει το έννομο συμφέρον να προσβάλει την επίδικη πράξη, παρέλειψε να το αποσείσει. Σύμφωνα με τη νομολογία, το συμφέρον της Αιτήτριας πρέπει να είναι έννομο, δηλαδή να έχει νομικό έρεισμα ή να μην αντίκειται σε μια κατάσταση την οποία ο νόμος αναγνωρίζει ως νόμιμη. Η απλή προσδοκία οικονομικού ωφελήματος δεν αρκεί. Στην προκειμένη περίπτωση η διεκδίκηση της κατοχής, η οποία εν πάση περιπτώσει δεν είναι η προσβαλλόμενη πράξη, ούτως ή άλλως θα συγκρουόταν με το νομικό καθεστώς που διέπει την παροχή στεγαστικού βοηθήματος ή προσφυγικής κατοικίας, σύμφωνα με τη σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου.
Ενόψει της πιο πάνω κατάληξης μου επί των προδικαστικών ενστάσεων, καθίσταται αχρείαστο να εξετάσω τους λόγους ακύρωσης.
Η προσφυγή κρίνεται μη παραδεχτή και απορρίπτεται. Επιδικάζονται €1200 έξοδα υπέρ των καθ'ων η αίτηση.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.
/ΕΠσ