|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ.859 /2006)
18 Σεπτεμβρίου, 2008
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΤΑΚΗΣ ΠΑΝΑΓΗ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
2. ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΡΗΣΗΣ ΜΗΤΡΩΟΥ ΜΑΧΗΤΩΝ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ,
Καθ΄ων η Αίτηση.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Αιτητή.
Λ. Ουστά (κα), για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Ο Αιτητής είναι πρώην αστυφύλακας. Ενεγράφη στην Αστυνομική Δύναμη το 1973 και αφυπηρέτησε στις 6.8.2003 για λόγους υγείας.
Το 2001 ψηφίστηκε ο περί Καθιέρωσης της 15ης Ιουλίου 1974 ως Ημέρας Μνήμης και Τιμής των Πεσόντων και Αγωνισθέντων για τη Δημοκρατία Νόμος του 2001 (Ν. 24(Ι)/2001), στον οποίο τη συνέχεια θα αναφέρομαι ως ο Νόμος. Με το άρθρο 5 καθιδρύεται Επιτροπή Καταρτισμού και Τήρησης Μητρώου Μαχητών της Αντίστασης, στο εξής η Επιτροπή. Για διατήρηση της μνήμης και για έμπρακτη απόδοση τιμής προς τους μαχητές της αντίστασης, η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εισηγείται στις αρμόδιες αρχές ή/και το Υπουργικό Συμβούλιο, την αφιέρωση οδών και πλατειών, την ανέγερση μνημείων και την αναθεώρηση έκτακτων επιδομάτων στους μαχητές της αντίστασης και τους εξαρτώμενους τους (άρθρα 8-11).
Το άρθρο 12 του Νόμου προβλέπει για την απονομή στους μαχητές της αντίστασης, οι οποίοι είναι καταχωρημένοι στο Μητρώο, ηθικών αμοιβών από την Πολιτεία, ύστερα από εισήγηση της Επιτροπής. Μεταξύ των ηθικών αμοιβών περιλαμβάνονται με το εδάφιο (γ) του άρθρου 12(2) και προαγωγές επ' ανδραγαθία.
Ο Αιτητής το 2002 υπέβαλε αίτηση για εγγραφή στο Μητρώο Μαχητών της Αντίστασης, η οποία εγκρίθηκε και το όνομα του καταχωρήθηκε με αρ. 507, στο σχετικό Μητρώο.
Στις 16.11.2004 το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε σύμφωνα με το άρθρο 12 του Νόμου τις εισηγήσεις της Επιτροπής, μεταξύ άλλων, για προαγωγή επ' ανδραγαθία μελών της αστυνομικής δύναμης που βρίσκονταν στην υπηρεσία ή είχαν αφυπηρετήσει. Όλες οι προαγωγές θα ίσχυαν αναδρομικά από 1.1.2005.
Ο Αρχηγός Αστυνομίας υλοποιώντας την πιο πάνω απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου προχώρησε στην επ' ανδραγαθία προαγωγή Μελών της Αστυνομικής Δύναμης, τα ονόματα των οποίων περιλαμβάνονταν στον κατάλογο που ενέκρινε το Υπουργικό Συμβούλιο.
Ο Αιτητής δεν συμπεριλαμβανόταν στον πιο πάνω κατάλογο. Φαίνεται ότι το όνομα του εκ παραδρομής δεν συμπεριλήφθηκε στην αρχική εισήγηση της Επιτροπής προς το Υπουργικό Συμβούλιο. Για το σκοπό αυτό διατύπωσε γραπτό παράπονο, τόσο προς την Επιτροπή όσο και προς τον αρμόδιο Υπουργό. Στις 22.6.05 η Επιτροπή υπέβαλε πρόσθετους καταλόγους μελών της Αστυνομίας και εισηγήθηκε την προαγωγή τους αναδρομικά από 1.1.2005. Στη σχετική αιτιολογία της εισήγησης, αναφέρονται τα εξής:-
«Προς το Υπουργικό Συμβούλιο
της Κυπριακής Δημοκρατίας
Λευκωσία
22 Ιουνίου 2005
Έντιμοι Κύριοι,
ΘΕΜΑ: Εισήγηση για απονομή Ηθικών Αμοιβών στους Μαχητές της Αντίστασης
1. Σε συνέχεια των εισηγήσεων της Επιτροπής του Μητρώου Μαχητών της Αντίστασης και των σχετικών με το θέμα αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου του Νοεμβρίου 2004, σας υποβάλλονται συνημμένα πρόσθετοι Κατάλογοι των μελών της Αστυνομίας όπως παρακάτω:
α. Κατάλογος «Α» Μαχητών της Αντίστασης Μελών της Αστυνομίας για προαγωγή επ' ανδραγαθία, με το έναντι ενός εκάστου αιτιολογικό πρότασης. Ο κατάλογος αυτός αποτελείται από μέλη της αστυνομίας που ΗΣΑΝ μέλη της Δύναμης κατά την περίοδο 1972-1974 και είτε βρίσκονται στην υπηρεσία είτε αφυπηρέτησαν. Περιλαμβάνει τα άτομα του Συμπληρωματικού Καταλόγου που υποβλήθηκε με έγγραφο της Επιτροπής στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την 20η Δεκεμβρίου 2004, άτομα των οποίων οι αιτήσεις επανεξετάσθηκαν μετά από ενστάσεις και υποβολή συμπληρωματικών αναφορών με παροχή περισσοτέρων στοιχείων, καθώς και άτομα τα οποία υπέβαλαν για πρώτη φορά αιτήσεις μετά την 7η Δεκεμβρίου 2004, ότε έγιναν οι εξαγγελίες της Κυβέρνησης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, οι οποίες εξετάσθηκαν από την Επιτροπή που αφορά τους βαθμούς από Ειδικό Αστυφύλακα μέχρι και Αναπληρωτή Ανώτερο Αστυνόμο.
2. .............................
3. Παρακαλούμε για τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου για προαγωγή επ' ανδραγαθία των περιλαμβανομένων στον Κατάλογο «Α» (παράγραφος 1α ανωτέρω) με ισχύ από 1 Ιανουαρίου 2005 και την ρύθμιση των προκυπτόντων οικονομικών θεμάτων τόσο για τις νέες προαγωγές όσο και για τους αναφερόμενους στην παράγραφο 2 ανωτέρω των προηγούμενων προαγωγών.
Με εκτίμηση
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής
Νίκος Βαρναβίδης
(Υποστράτηγος ε.α.)»
Προτού το Υπουργικό Συμβούλιο αποφασίσει επί του θέματος, ο Αιτητής τον Δεκέμβριο του 2005, προσέφυγε στην Επίτροπο Διοίκησης η οποία με επιστολή της ημερ. 24.2.2006 του εξήγησε ότι το όνομα του εκ παραδρομής δεν συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο του 2004, αλλά η Επιτροπή εισηγήθηκε την προαγωγή του με συμπληρωματική επιστολή προς το Υπουργικό Συμβούλιο ημερομηνίας 22.6.2005. Επίσης ο δικηγόρος του με επιστολή του ημερ. 23.1.06, ζήτησε να του γνωστοποιηθούν οι λόγοι που ο πελάτης του δεν προήχθη. Η επιστολή αυτή απαντήθηκε από την Επιτροπή τις 27.10.06. Η Επιτροπή εξηγούσε ότι επειδή η επιστολή του δικηγόρου του Αιτητή συνέπεσε με την απάντηση της Επιτροπής Διοίκησης ημερ. 24.2.06, με την οποία τον πληροφορούσε για τις ενέργειες της Επιτροπής, θεώρησε ότι δεν χρειαζόταν και η δική της ξεχωριστή απάντηση.
Παρά την υποβολή εισήγησης στο Υπουργικό Συμβούλιο και την αναμονή της απόφασης του, ο Αιτητής στις 19.5.06 καταχώρησε την παρούσα προσφυγή με την οποία ζητά τις πιο κάτω θεραπείες:-
«Α. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η παράλειψη και ή σιωπηρή άρνηση των καθ'ων η αίτηση, ξεχωριστά και/ή συλλογικά, να μην προχωρήσουν σε εφαρμογή και ίση μεταχείριση και στην περίπτωση του αιτητή που είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο Αντιστασιακών, σε προαγωγή επ' ανδραγαθία αναδρομικά και/ή σε παροχή πρόσθετου επιδόματος ή σύνταξης κατά το Νόμο 24(1)/01, όπως έγινε σε άλλους ήδη αντιστασιακούς ή ως η υπόδειξη της Επιτρόπου Διοικήσεως είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος και ότι κάθε τι που παραλήφθηκε θα πρέπει να διενεργηθεί.
Β. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η παράλειψη των καθ' ων να απαντήσει στην επιστολή του αιτητή ημερ. 23.1.06 είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος και πως ότι παραλήφθηκε να διαταχθεί να γίνει.»
Στο στάδιο των διευκρινήσεων η ευπαίδευτη δικηγόρος για τους καθ'ων η αίτηση, δήλωσε στο Δικαστήριο ότι το Υπουργικό Συμβούλιο με απόφαση του ημερομηνίας 19.6.07, δεχόμενο την εισήγηση της Επιτροπής, προήγαγε τον Αιτητή επ' ανδραγαθία. Ήταν η εισήγηση της ότι η εξέλιξη αυτή έχει δύο επιπτώσεις στην προσφυγή. Πρώτον, καθιστά τη δεύτερη θεραπεία άνευ αντικειμένου αφού δεν οφείλεται πλέον στον Αιτητή οποιαδήποτε ενέργεια εκ μέρους της διοίκησης. Δεύτερον, ότι και η ίδια η προσφυγή καθίσταται άνευ αντικειμένου.
Αναφορικά με το πρώτο ζήτημα, ο ευπαίδευτος συνήγορος για τον Αιτητή απέσυρε τη δεύτερη θεραπεία οπότε και απεσύρθη από μέρους της συνηγόρου των καθ'ων η αίτηση η σχετική προδικαστική ένσταση που αφορούσε στην ύπαρξη της δεύτερης θεραπείας.
Το δεύτερο ζήτημα που εγείρεται, σχετίζεται εν μέρει με τις δύο εναπομείνασες προδικαστικές ενστάσεις, γι' αυτό και θα τις εξετάσω μαζί.
Η πρώτη προδικαστική ένσταση αφορά στο ότι δεν υπάρχει οποιαδήποτε παράλειψη των καθ'ων η αίτηση, καθ' ότι το όνομα του Αιτητή τελικά περιλήφθηκε στον συμπληρωματικό κατάλογο που απεστάλη στο Υπουργικό Συμβούλιο, με εισήγηση την προαγωγή του. Με τη δεύτερη προδικαστική ένσταση ισχυρίζεται ότι η προσφυγή είναι πρόωρη και ως τέτοια θα πρέπει να απορριφθεί. Σ' αυτή μπορεί να ενταχθεί και η συμπληρωματική εισήγηση της κας Ουστά ότι μετά τη θετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, η προσφυγή πλέον καθίσταται άνευ αντικειμένου.
Έχω εξετάσει τις προδικαστικές ενστάσεις και κατά την άποψη μου αυτές ευσταθούν.
Κατά το χρόνο καταχώρησης της προσφυγής, ο Αιτητής είχε ήδη περιληφθεί από την αρμόδια Επιτροπή στον σχετικό συμπληρωματικό κατάλογο προτεινόμενων μαχητών για προαγωγή επ' ανδραγαθία και εκκρεμούσε η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Επομένως, κατά τον χρόνο καταχώρησης της προσφυγής δεν τεκμηριώνεται οποιαδήποτε παράλειψη εκ μέρους της καθ' ης η αίτηση 2, Επιτροπής.
Σε ό,τι αφορά το Υπουργικό Συμβούλιο, καθ'ων η αίτηση 1, το θέμα εξεταζόταν, αλλά δεν υπήρχε ακόμα οποιαδήποτε απόφαση, με αποτέλεσμα ο Αιτητής να στερείται εννόμου συμφέροντος. Η προσβολή απόφασης πριν αυτή εκδοθεί ή προτού αυτή εξωτερικευθεί ώστε να καταστεί externum, δεν είναι δυνατό να επιφέρει έννομα αποτελέσματα, πλην της περίπτωσης του Άρθρου 146.1 και του Άρθρου 29 του Συντάγματος. Αυτό εξάλλου προβλέπεται και από το άρθρο 3 του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν. 158(Ι)/99) (Βλ. απόφαση πλειοψηφίας στην Τριμιθιώτης ν. Αρχής Βιομηχανικής Κατάρτισης (2003) 3 ΑΑΔ 422).
Το μόνο που μπορούσε να κάνει τότε ο Αιτητής, ήταν να επιλέξει να προσβάλει είτε την παράλειψη του Υπουργικού Συμβουλίου να του απαντήσει, είτε μετά την πάροδο ευλόγου χρόνου να θεωρήσει την παράλειψη απάντησης ως άρνηση. Ο Αιτητής με τις δύο θεραπείες που ζήτησε, φαίνεται να επέλεξε και τις δύο υπαλλακτικές λύσεις. Όμως, όπως ήταν αναμενόμενο, απέσυρε τη δεύτερη θεραπεία, με αποτέλεσμα να παραμείνει μόνο η πρώτη, με την οποία προσβάλλει την «σιωπηρή άρνηση» της διοίκησης να τον προαγάγει επ' ανδραγαθία. Όμως το Υπουργικό Συμβούλιο τελικά αποφάσισε θετικά για τον ίδιο και επομένως η προσφυγή δεν μπορεί να περισωθεί, αφού είναι φανερό ότι καθίσταται άνευ αντικειμένου.
Όπως αναφέρθηκε από την Πλήρη Ολομέλεια στην Στράκκα Λτδ. ν. Δημοκρατίας (1991) 3 ΑΑΔ 643:-
«Αποτελεί βασική αρχή του διοικητικού δικαίου ότι η δίκη καταργείται για διάφορους λόγους στους οποίους περιλαμβάνεται η έλλειψη αντικειμένου. Κατά κανόνα η προσφυγή δεν μπορεί να προωθηθεί και πρέπει να διαγραφεί αν μετά την καταχώρηση και πριν την εκδίκασή της επισυμβούν γεγονότα που έχουν ως συνέπεια την εξαφάνιση του αντικειμένου της, όπως π.χ. η ρητή ανάκληση της προσβαλλόμενης πράξης στο σύνολό της, η σιωπηρά ανάκλησή της η οποία εξυπακούεται από νέα πράξη του ίδιου οργάνου που ρυθμίζει το ίδιο θέμα και η πλήρης ικανοποίηση της αξίωσης του αιτητή. Στις περιπτώσεις αυτές η δίκη καταργείται γιατί η συνέχισή της δεν εξυπηρετεί κανένα σκοπό. Στην περίπτωση όμως που έχουν προκύψει στον αιτητή ζημιογόνες συνέπειες από την προσβαλλόμενη διοικητική πράξη ή παράλειψη ενώ αυτή βρισκόταν ακόμα σε ισχύ, η δίκη δεν καταργείται. Εναπόκειται, βέβαια, στον εκάστοτε αιτητή να αποδείξει ότι έχουν ήδη προκύψει σ' αυτόν ζημιογόνες συνέπειες από την προσβαλλόμενη πράξη πριν την ανάκλησή της ή την ικανοποίηση της αξίωσής της ή την ικανοποίηση της αξίωσης του και συντρέχει, επομένως, λόγος για τη συνέχιση της δίκης.»
Δεν συμφωνώ ότι οι ενέργειες των καθ'ων η αίτηση, θίγουν καθ' οιονδήποτε τρόπο τον Αιτητή ή ότι μετά την ικανοποίηση του αιτήματος του για προαγωγή επ' ανδραγαθία με αναδρομική ισχύ, τίθεται θέμα ανισότητας, όπως αυτή προσδιορίζεται στο Άρθρο 28 του Συντάγματος και στη σχετική νομολογία.
Ενόψει των πιο πάνω, οι προδικαστικές ενστάσεις, γίνονται δεχτές. Η προσφυγή αν και τυπικά δεν ήταν πρόωρη, αφού στην ουσία προσέβαλλε τη σιωπηρή άρνηση της διοίκησης, κατέστη άνευ αντικειμένου μετά την προαγωγή επ' ανδραγαθία του Αιτητή και μάλιστα αναδρομικά.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με €1200 έξοδα υπέρ των καθ'ων η αίτηση.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.
/ΕΠσ