ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ                   

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

                                         &nb sp;                      (Υπóθεση Aρ. 704/2007)

 

6 Ιουνίου, 2008

 

[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ  ΜΕ  ΤΑ  ΑΡΘΡΑ  28,  35  ΚΑΙ  146  TOY   ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

 

ΜΙΧΑΛΗΣ  ΙΩΑΝΝΟΥ,

Αιτητής,

ν.

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ  ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,  ΔΙΑ  ΜΕΣΟΥ

1.  ΥΠΟΥΡΓΟΥ  ΑΜΥΝΑΣ,

2.  ΑΡΧΗΓΟΥ  ΕΘΝΙΚΗΣ  ΦΡΟΥΡΑΣ,

Καθ' ων η Αίτηση.

 

_________________________

 

Μύρια Χάματσου (κα), για Παπαδόπουλο και Λυκούργο, για τον Αιτητή.

Λαμπρινή Λάμπρου - Ουστά, (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η  Αίτηση.

_________________________

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.:   Ο αιτητής, με την παρούσα προσφυγή, ζητά την ακόλουθη θεραπεία:- 

 

«Δήλωση και/ή Διάταγμα του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση Υπουργού Άμυνας, Καθ' ων η αίτηση, η οποία περιέχεται σε διάταγμα που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 27.4.2007, ..., να καλέσει τον Αιτητή να καταταγεί στην Εθνική Φρουρά με τη 2007Β΄/ Εκπαιδευτική Σειρά Στρατευσίμων Οπλιτών (ΕΣΣΟ) είναι άκυρη ή/και παράνομη ή/και άνευ νομικού αποτελέσματος.»

 

 

 

Σύμφωνα με τα γεγονότα, στον αιτητή, ο οποίος είναι Κύπριος εξ αρρενογονίας, χορηγήθηκε στις 7/12/2005 αναστολή κατάταξης στην Εθνική Φρουρά, λόγω της φοίτησης του στη Στ΄ τάξη του Grammar School.  Στις 31/10/2006, ο αιτητής, με επιστολή του, ζήτησε όπως τύχει της ίδιας μεταχείρισης, όσον αφορά τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις, με τους στρατεύσιμους οι οποίοι είναι Κύπριοι εκ μητρογονίας.  Το αίτημά του απορρίφθηκε και καταχώρισε την υπ' Αρ. 243/07 προσφυγή. 

 

Το Φεβρουάριο του 2007, ως μαθητής που ήταν της Ζ΄ τάξης του Grammar School, του χορηγήθηκε νέα αναστολή μέχρι 30/6/2007.  Ταυτόχρονα, πληροφορήθηκε ότι, με τη λήξη της αναστολής του, υποχρεούτο να καταταγεί στην Εθνική Φρουρά με τη 2007Β/ΕΣΣΟ (Ιούλιος του 2007).

 

Στις 27/4/2007, δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας Διάταγμα του Υπουργού Άμυνας, Αρ. 357, (το «Διάταγμα»), με το οποίο καλούνταν για κατάταξη στην Εθνική Φρουρά οι στρατεύσιμοι συγκεκριμένων κλάσεων, μεταξύ των οποίων όσοι έτυχαν αναστολής κατάταξης λόγω σπουδών και η αναστολή τους έληξε ή θα έληγε μέχρι την 31/7/2007.  Μεταξύ αυτών, περιλαμβανόταν και η περίπτωση του αιτητή, ο οποίος κλήθηκε, επίσης, προσωπικά για κατάταξη.

 

Επικαλείται ο αιτητής, για ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης, ότι αυτή αντιβαίνει τον περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμο του 1999, (Ν. 158(Ι)/99), τα ΄Αρθρα 28 και 35 του Συντάγματος, ως και το ΄Αρθρο 14 της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως διά την προάσπισιν των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, η οποία κυρώθηκε με τον περί της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως διά την προάσπισιν των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Κυρωτικός) Νόμο του 1962, (Ν. 39/62), τα οποία διασφαλίζουν την ίση μεταχείριση των πολιτών.   

 

Οι καθ' ων η αίτηση, με την ένστασή τους, εγείρουν προδικαστικά ζήτημα εκτελεστότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.  Εκτελεστή, ισχυρίζονται, είναι η ατομική κλήση του αιτητή για κατάταξη και όχι το Διάταγμα.  Παραπέμπουν σχετικά στη Florides v. Republic (1979) 3 C.L.R. 37.

 

Εκ διαμέτρου αντίθετη είναι η θέση του αιτητή, ο οποίος, με αναφορά σε νομολογία[1], υποστηρίζει την εκτελεστότητα της απόφασης.

 

Η έννοια του όρου «εκτελεστή διοικητική πράξη» έχει επεξηγηθεί στη Δημοκρατία ν. Sunoil Bunkering Ltd. (1994) 3 Α.Α.Δ. 26, 31 (απόφαση Πική, Δ., όπως ήταν τότε), στην οποία το θέμα τέθηκε ως εξής:-

 

«Το κριτήριο για την εκτελεστότητα διοικητικής πράξης ή απόφασης είναι η παραγωγή έννομων αποτελεσμάτων, δηλαδή η γένεση εξ αυτής δικαιωμάτων και υποχρεώσεων.  Πράξη είναι εκτελεστή εφόσον επιβάλλει υποχρεώσεις στο διοικούμενο, μη υφιστάμενες πριν την έκδοσή της, η μη εκπλήρωση των οποίων παρέχει το δικαίωμα στη Διοίκηση να επικαλεσθεί τα μέσα του δικαίου για την εκτέλεσή τους.  Πράξη εκτέλεσης είναι εκείνη που έχει ως λόγο την εφαρμογή εκτελεστής πράξης.  Διοικητικά μέτρα για την εφαρμογή εκτελεστής πράξης συνιστούν πράξη εκτέλεσης που όπως υποδηλώνει ο όρος η πράξη δεν είναι αφ' εαυτής γενεσιουργός δικαιωμάτων και υποχρεώσεων αλλά μοχλός για την υλοποίηση της γενέτειρας πράξης ή απόφασης.  (Βλ. ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ, 1929-1959, σελ. 240, Τσάτσος - Η ΑΙΤΗΣΙΣ ΑΚΥΡΩΣΕΩΣ ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ, σελ. 127 κ.επ., και Στασινόπουλος - ΔΙΚΑΙΟ ΤΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ, σελ. 125).»

 

 

 

Το Διάταγμα, μεταξύ άλλων, προέβλεπε ότι ο Υπουργός Άμυνας:-

 

«(α)  .........................................................................................................

 

  (β)  .........................................................................................................

 

  (γ)  ..........................................................................................................

 

καλεί για κατάταξη στην Εθνική Φρουρά με τη 2007Β΄/Εκπαιδευτική Σειρά Στρατευσίμων Οπλιτών (ΕΣΣΟ) τους στρατεύσιμους της κλάσεως 2007 καθώς και ορισμένες κατηγορίες στρατευσίμων των κλάσεων 1976 έως και 2006 και διατάσσει ως ακολούθως:

 

1.  Την κατάταξη των στρατευσίμων που ανήκουν στις παρακάτω κλάσεις και κατηγορίες:

 

      (α)  .....................................................................................................

 

(1)  έχουν τύχει αναστολής κατάταξης λόγω σπουδών ή λόγω   υπηρετούντος αδελφού ή λόγω πρόσκαιρης πάθησης και η αναστολή έληξε ή θα λήξει έως 31 Ιουλίου 2007.

 

              ...................................................................................................

 

3.  Οι πιο πάνω αναφερόμενοι στρατεύσιμοι έχουν υποχρέωση να καταταγούν στα Κέντρα Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων (ΚΕΝ) Λάρνακας, Λεμεσού και Πάφου καθώς και στο Κέντρο Εκπαίδευσης Πυροβολικού (ΚΕΠΒ) στη Λευκωσία από 2 έως 4 Ιουλίου και από 7 έως 11 Ιουλίου, ως ακολούθως:

 

      ............................................................................................................

 

      Β.  Στο Κέντρο Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων (ΚΕΝ) Λάρνακας:

 

           (1)  7 Ιουλίου 2007:

 

                  Οι γεννηθέντες στις επαρχίες Λευκωσίας - Κερύνειας - Μόρφου της κλάσης 2006, εκτός αυτών που έτυχαν αναστολής για λόγους υγείας.

 

             ...................................................................................................»

 

 

 

Είναι φανερό, από τα πιο πάνω, ότι η δημοσίευση του Διατάγματος δημιούργησε δικαιώματα και υποχρεώσεις, κατά τρόπο γενικό, σε ορισμένες κατηγορίες προσώπων, μεταξύ των οποίων και στον αιτητή.  Το Σημείωμα Πρόσκλησης, το οποίο του απεστάλη, θεωρώ ότι δεν του δημιούργησε την υποχρέωση κατάταξης, απλά του διευκρίνισε την ώρα κατάταξης, εφόσον όλα τα άλλα καθορίζονταν στο Διάταγμα.  Η Florides v. Republic, (πιο πάνω), στην οποία η κ. Ουστά παρέπεμψε, όντως πραγματεύεται ζήτημα εκτελεστότητας απόφασης σε σχέση με κατάταξη στην Εθνική Φρουρά, τα γεγονότα της, όμως, είναι εντελώς διαφορετικά.  Εκεί, ο αιτητής αποτάθηκε στον Υπουργό ΄Αμυνας, (ο «Υπουργός»), και ζήτησε να του επιβεβαιώσουν ότι δεν υποχρεωνόταν σε κατάταξη.  Ο Υπουργός του απάντησε ότι δε συμμεριζόταν την άποψή του.  Η προσβληθείσα με προσφυγή απόφαση του Υπουργού κρίθηκε ως πληροφοριακού χαρακτήρα και μη δεκτική προσβολής δι' αιτήσεως ακυρώσεως.  Η εξέταση της εκτελεστότητας της απόφασης έγινε με αναφορά και μόνο στην απόφαση του Υπουργού.  Στην παρούσα περίπτωση, θεωρώ ότι η παραγωγή των εννόμων αποτελεσμάτων συντελέστηκε με τη δημοσίευση του Διατάγματος.

 

Με την απόρριψη της προδικαστικής ένστασης, προχωρώ να εξετάσω την προσφυγή στην ουσία της.

 

Ισχυρίζεται ο αιτητής ότι η απόφαση του Υπουργού να τον καλέσει σε κατάταξη έρχεται σε αντίθεση με τη συνταγματικά καθιερωμένη αρχή της ισότητας, αφού διαχωρίζει τους άρρενες πολίτες της Δημοκρατίας στη βάση του φύλου του γονέα τους.  Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου Αρ. 57.677, ημερομηνίας 9/4/2003, μειωμένης θητείας - (6 μήνες) - δικαιούνται μόνο όσοι δεν είναι κυπριακής καταγωγής εξ αρρενογονίας.  Οι κυπριακής καταγωγής εξ αρρενογονίας, όπως είναι ο ίδιος, υποχρεούνται σε εικοσιπεντάμηνη θητεία, εκτός αν το Υπουργικό Συμβούλιο ορίσει μικρότερης διάρκειας θητεία.  Δημιουργείται υπέβαλε, άνιση μεταχείριση σε σχέση με υποχρεώσεις των πολιτών έναντι της Πολιτείας, στη βάση και μόνο της διαφοράς του φύλου του γονέα.  Υπάρχει, καταλήγει ο αιτητής, δυνατότητα θεραπείας, με την απάλειψη από την πιο πάνω απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου συγκεκριμένων φράσεων, οι οποίες την καθιστούν αντισυνταγματική. 

 

Οι καθ' ων η αίτηση, στα όσα ο αιτητής εισηγείται, αντιτείνουν ότι πρόκειται για διαφορετική μεταχείριση διαφορετικών κατηγοριών προσώπων, έτσι ώστε η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να μην αντιστρατεύεται την αρχή της ισότητας.

 

Μετά που επιφύλαξα την απόφαση, επανάνοιξα την υπόθεση και άκουσα τους συνηγόρους σε σχέση με το ζήτημα το οποίο εντόπισα κατά τη μελέτη της - ότι, δηλαδή, με την προσφυγή, εκείνο το οποίο προσβάλλεται είναι το Διάταγμα κλήσης για κατάταξη στην Εθνική Φρουρά και όχι η απόρριψη αιτήματος του αιτητή με αναφορά στην απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ημερομηνίας 9/4/2003, για την οποία και η όλη επιχειρηματολογία του αιτητή.

 

Η συνήγορος του αιτητή εισηγήθηκε ότι, καίτοι με την προσφυγή προσβάλλεται το Διάταγμα, καλύπτεται και το ζήτημα του χρόνου υπηρεσίας του αιτητή στην Εθνική Φρουρά, εφόσον αυτός, έχοντας πατέρα Κύπριο πολίτη, υποχρεούται σε εικοσιπεντάμηνη θητεία, σύμφωνα με το ΄Αρθρο 5 του περί της Εθνικής Φρουράς Νόμου του 1964, (Ν. 20/1964), (όπως έχει τροποποιηθεί). 

 

Δε συμφωνώ με τη θέση του αιτητή.  ΄Ο,τι προσβάλλεται με την προσφυγή δεν είναι τίποτε περισσότερο από την κλήση του για κατάταξη στην Εθνική Φρουρά, για την οποία αυτός δεν παραπονείται.  Η μη αμφισβήτηση της νομιμότητας της κλήσης του για κατάταξη αδυνατώ να αντιληφθώ πώς μπορεί να συνδεθεί με τα όσα προβάλλει σε σχέση με την  Υπουργική απόφαση ημερομηνίας 9/4/2003, οι διατάξεις της οποίας επιδιώκει να κηρυχθούν αντισυνταγματικές.  Τα ζητήματα, τα οποία ο αιτητής επιδιώκει να συζητηθούν, δε συνδέονται με ό,τι προσβάλλεται.

 

Η προσφυγή απορρίπτεται, με €900,00 έξοδα υπέρ των καθ' ων η αίτηση.

 

 

                                                                Ε. Παπαδοπούλου,

                                                                               Δ.

 

 

 

/ΚΑΣ, ΜΠ