|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 951/2005)
26 Μαρτίου, 2008
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ ΛΤΔ.,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ,
ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ
ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ,
Καθ΄ων η Αίτηση.
Ενδιάμεση Αίτηση ημερ. 6.12.2007 για προσαγωγή μαρτυρίας
Σ. Δράκος, για τους Αιτητές.
Α. Πανταζή (κα), για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Ε Ν Δ Ι Α Μ Ε Σ Η Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Με την παρούσα αίτηση, οι Αιτητές ζητούν άδεια για να προσκομίσουν περαιτέρω μαρτυρία. Η αίτηση είναι η δεύτερη που καταχωρούν. Στις 7.6.2007 καταχώρησαν παρόμοια αίτηση, την οποία όμως απέσυραν στις 11.10.2007.
Το ιστορικό της προσφυγής, όπως αυτό αναδύεται από το φάκελο, είναι ότι στις 18.10.2004 διενεργήθηκε έλεγχος από Επιθεωρητή των Υγειονομικών Υπηρεσιών σε εμπορευματοκιβώτιο το οποίο περιείχε 70 βαρέλια μέλι, τα οποία εισήγαγαν οι Αιτητές από την Ινδία. Ο Υγειονομικός Επιθεωρητής έκρινε σκόπιμο, με βάση τις διατάξεις των περί Μελιού Κανονισμών του 2004 (ΚΔΠ 118/2004), να προβεί στη λήψη δείγματος για εργαστηριακό έλεγχο για ανίχνευση υπολειμμάτων αντιβιοτικών.
Μέχρι να ολοκληρωθούν οι αναλύσεις των δειγμάτων, ολόκληρο το φορτίο δεσμεύτηκε στο χώρο που μεταφέρθηκε, στις αποθήκες της αιτήτριας, στο Δάλι. Σε κατοπινό στάδιο διαπιστώθηκε, μετά από αιφνιδιαστικό έλεγχο, ότι μέρος της ποσότητας, περίπου 10 βαρέλια, μετακινήθηκε από το χώρο που βρισκόταν δεσμευμένο. Κρίθηκε σκόπιμο από τις Υγειονομικές Υπηρεσίες, να εκδοθεί ανακοίνωση με την οποία εκαλείτο το κοινό να αποφεύγει την κατανάλωση του μελιού «Ωραία Άλωνα», το οποίο εμφιάλωνε και διέθεταν προς πώληση οι Αιτητές. Όπως ισχυρίζονται οι καθ'ων η αίτηση, αυτό κρίθηκε σκόπιμο, αφενός λόγω της άρνησης του Διευθυντή των Αιτητών να δώσει αποδεικτικά στοιχεία, ότι η ελλείπουσα ποσότητα μελιού δεν εμφιαλώθηκε από την εταιρεία και αφετέρου επειδή οι καθ'ων η αίτηση ενημερώθηκαν από το Γενικό Χημείο του Κράτους για τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της ανάλυσης, σύμφωνα με τα οποία εντοπίστηκε η ύπαρξη του απαγορευμένου αντιβιοτικού χλωραμφενικόλης.
Μετά που ο Διευθυντής των Αιτητών ενημερώθηκε για τα προκαταρκτικά αποτελέσματα, με επιστολή του ημερομηνίας 22.12.2004, ζητούσε να γίνει νέα δειγματοληψία μελιού από το φορτίο που εισήχθηκε από την Ινδία, επικαλούμενος λόγους καθυστέρησης στην έκδοση των αποτελεσμάτων. Οι καθ'ων η αίτηση απάντησαν αυθημερών απορρίπτοντας το αίτημα, πληροφορώντας τους Αιτητές, μεταξύ άλλων ότι:-
«Επειδή οι προκαταρκτικές εξετάσεις που έγιναν στο Γενικό Χημείο του κράτους έδειξαν ότι δυνατό το εν λόγω μέλι να περιέχει υπολείμματα αντιβιοτικών, στάληκαν δείγματα και σε εργαστήριο αναφοράς στο εξωτερικό όπου αναμένονται τα αποτελέσματα.
Ενόψει του γεγονότος ότι υπάρχει σε εξέλιξη η σχετική διαδικασία δε θεωρούμε σκόπιμο να ληφθεί νέο δείγμα επί του παρόντος.»
Οι Αιτητές ουδέποτε προσέβαλαν ή αμφισβήτησαν την πιο πάνω απόφαση των καθ'ων η αίτηση, να μην προχωρήσουν σε νέα δειγματοληψία.
Στις 7.1.2005 παραλήφθηκαν από το Γενικό Χημείο του κράτους τα πιστοποιητικά ανάλυσης των δειγμάτων μελιού, στα οποία αναφερόταν ότι στο μέλι ανιχνεύθηκε το πιο πάνω απαγορευμένο αντιβιοτικό. Την ίδια μέρα, επιδόθηκε στους Αιτητές γνωστοποίηση των αποτελεσμάτων των αναλύσεων.
Ο Διευθυντής της εταιρείας στις 13.1.2005 απέστειλε επιστολή στον Υπουργό Υγείας, διατυπώνοντας παράπονα ότι τα δείγματα που πήραν οι κρατικές υπηρεσίες, δεν σφραγίστηκαν. Επίσης πληροφορούσε τον Υπουργό ότι τα αποτελέσματα δειγμάτων που έστειλαν οι Αιτητές σε διαπιστευμένο χημείο στη Γερμανία, ήταν αρνητικά στην ύπαρξη χλωραμφενικόλης. Τέλος, διατυπώθηκε ένσταση με βάση, όπως ισχυρίστηκε, τον περί Τροφίμων (Έλεγχος και Πώληση) Νόμο του 1996 (Ν. 54(Ι)/96) και ζητούσε όπως γίνει νέα δειγματοληψία από τις υπηρεσίες και σταλεί σε διαπιστευμένο χημείο ανίχνευσης χλωραμφενικόλης. Παρόμοιο αίτημα υποβλήθηκε και από τους δικηγόρους των Αιτητών στις 24.3.2005, οι οποίοι προέβαλαν τον επιπρόσθετο ισχυρισμό, ότι έγινε παρέμβαση στα δείγματα από τον Επιθεωρητή των Υγειονομικών Υπηρεσιών, για αλλότριους σκοπούς.
Ο Αναπληρωτής Διευθυντής Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας, με επιστολή του ημερομηνίας 1.7.2005 προς τους δικηγόρους των Αιτητών, έδωσε τις απαραίτητες διευκρινήσεις αναφορικά με τους διάφορους ισχυρισμούς, που περιέχονταν στην επιστολή των Αιτητών ημερομηνίας 13.1.2005 και σ' αυτήν των δικηγόρων τους, ημερομηνίας 24.3.2005, και επανέλαβε τους λόγους που οδήγησαν στην απόρριψη του αιτήματος, για διενέργεια νέας δειγματοληψίας. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι:-
«Αναφέρομαι στην επιστολή σας ημερ. 6.5.05 σχετικά με το πιο πάνω θέμα και σας πληροφορώ τα ακόλουθα:
Α. Μετά από ολοκληρωμένη μελέτη όλων των δεδομένων και διερεύνηση των ισχυρισμών των πελατών σας, έχει διαπιστωθεί ότι ο Λειτουργός των Υγειονομικών Υπηρεσιών ακολούθησε τις ενδεδειγμένες διαδικασίες κατά τον έλεγχο που διενεργήθηκε κατά την εκφόρτωση του εμπορευματοκιβωτίου στις αποθήκες του εισαγωγέα.
Β. Σε ότι αφορά τη δειγματοληψία που προέβησαν οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες κατά την εισαγωγή και τα δείγματα απεστάλησαν στην Τσεχία, εξ' όσων πληροφορούμαστε, οι εξετάσεις που διενεργήθηκαν αφορούσαν μόνο τις Σουλφοναμίδες και άλλες ουσίες, όχι όμως και τη Χλωραμφενικόλη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι και το Γενικό Χημείο του Κράτους προέβηκε σε έλεγχο για Σουλφοναμίδες με αρνητικά αποτελέσματα. Πέραν τούτου, το εργαστήριο όπου απεστάλησαν τα δείγματα δεν είναι διαπιστευμένο σε αντίθεση με το Κρατικό Χημείο που είναι διαπιστευμένο και που μετά από συνεχείς ελέγχους από την Ε.Ε. τούτο καθορίστηκε σαν εργαστήριο αναφοράς για τη συγκεκριμένη εργασία και συνεπώς έχει την έξωθεν μαρτυρία για την παραγωγή αξιόπιστων και αναμφισβήτητων αποτελεσμάτων.
Γ. Σχετικά με την ανάλυση του εργαστηρίου της APPLICA όπου στην επιστολή σας αναφέρετε ότι το εν λόγω προϊόν είναι καθαρό από χλωραμφενικόλη, όπως προκύπτει από το πιστοποιητικό ανάλυσης, το δείγμα στο εργαστήριο τούτο στάλθηκε μέσω του διαπιστευμένου στην Κύπρο εργαστηρίου FOOD LAB LTD όμως η δειγματοληψία δεν έγινε από εξουσιοδοτημένο δειγματολήπτη, αλλά από τον ίδιο το Διευθυντή της εταιρείας Ευστάθιος Στυλιανού Λτδ.
Δ. Υπό το φως των πιο πάνω αλλά και του γεγονότος ότι μέρος της εισαχθείσας ποσότητας διατέθηκε στην αγορά παρόλο που ήταν υπό νόμιμη δέσμευση, δε συντρέχουν λόγοι για τη διενέργεια νέας δειγματοληψίας.»
Με την προσφυγή τους οι αιτητές ζητούν όπως η απόφαση των καθ'ων η αίτηση, που περιλαμβάνεται στην πιο πάνω επιστολή ημερ. 1.7.2005, κηρυχθεί άκυρη.
Οι Αιτητές ήγειραν 18 λόγους ακύρωσης. Μεταξύ αυτών ότι δεν διεξάχθηκε η δέουσα έρευνα, ότι δεν ακολουθήθηκε η νόμιμη διαδικασία λήψης δειγμάτων, κακή πίστη, ότι άρνηση για διεξαγωγή δεύτερου δειγματολογικού ελέγχου συνδέεται με προσπάθεια συγκάλυψης των ατασθαλιών και αλλότριων συμφερόντων, πλάνη και κατάχρηση εξουσίας.
Τα έξι διαφορετικά στοιχεία μαρτυρίας που οι Αιτητές ζητούν να προσκομίσουν ως περαιτέρω μαρτυρία, είναι:-
Α. Μαρτυρία της Πόπης Κανάρη, Κυβερνητικού Χημικού του Γενικού Χημείου της Δημοκρατίας, αναφορικά με τη μέθοδο που ακολούθησε στην ανάλυση δειγμάτων μελιού που έκαμε η ίδια, τα πρόσωπα που έλαβαν μέρος στην έρευνα, την παρουσίαση των εναπομείναντων δειγμάτων, στοιχεία για τη δυνατότητα του Γενικού Χημείου της Δημοκρατίας, κατά τον ουσιώδη χρόνο, να διενεργεί εξετάσεις για εντοπισμό χλωραμφενικόλης και μαρτυρία κατά πόσο το Χημείο κατά τον ουσιώδη χρόνο ήταν διαπιστευμένο για διενέργεια τέτοιων χημικών αναλύσεων.
Β. Μαρτυρία του Διευθυντή των Αιτητών, κ. Ευστάθιου Στυλιανού, για τον τρόπο που λήφθηκε το δείγμα των Υγειονομικών Υπηρεσιών στις 18.10.04.
Γ. Μαρτυρία του Ανδρέα Φυλακτού, Κτηνιατρικού Λειτουργού, για τον τρόπο που ο ίδιος παρέλαβε τα δείγματα από το φορτίο των Αιτητών που βρισκόταν στη Λεμεσό.
Δ. Μαρτυρία του Α. Μιχαηλίδη, Κτηνιατρικού Λειτουργού, για τον τρόπο που ο ίδιος παρέλαβε στις 15.10.04, τα δείγματα από το φορτίο των Αιτητών που βρισκόταν στο Λιμάνι Λεμεσού.
Ε. Μαρτυρία του Μιχάλη Ανδρέου, Υγειονομικού Λειτουργού, για τον τρόπο που ο ίδιος παρέλαβε στις 18.10.04, τα δείγματα από το φορτίο των Αιτητών που βρισκόταν στη Βιομηχανική Περιοχή Ιδαλίου, Λευκωσίας.
ΣΤ. Μαρτυρία του Γιώργου Χατζηθεκλή, Εκτελωνιστή της Salamis Shipping Services Ltd., για τον τρόπο που ο ίδιος παρέλαβε στις 15.10.07, από τον Κτηνιατρικό Λειτουργό στο Λιμάνι Λεμεσού, τα δείγματα από το φορτίο των Αιτητών.
Την αίτηση συνοδεύει ένορκη δήλωση του Ευστάθιου Στυλιανού, Διευθυντή των Αιτητών, ο οποίος αναφέρει ότι από τα δικόγραφα διαφαίνονται κάποιοι ισχυρισμοί, οι οποίοι θα πρέπει να ξεκαθαρίσουν με μαρτυρία, ώστε το Ανώτατο Δικαστήριο να μπορέσει να ασκήσει αποτελεσματικά τη δικαιοδοσία του. Όπως τον συμβουλεύει ο δικηγόρος του, είναι αναγκαίο να εκδοθούν τα απαιτούμενα διατάγματα, γιατί το βάρος απόδειξης είναι στους ώμους του.
Οι καθ'ων η αίτηση πρωτίστως έφεραν ένσταση στο παραδεχτό της προσφυγής. Όπως εισηγήθηκε η ευπαίδευτη συνήγορος τους, η προσβαλλόμενη με την προσφυγή πράξη, δεν είναι εκτελεστή αλλά βεβαιωτική. Όπως εξήγησε, η άρνηση της διοίκησης να διεξαχθεί νέα δειγματοληψία, περιέχεται στην επιστολή των καθ'ων η αίτηση ημερομηνίας 22.12.04 την οποία οι Αιτητές δεν προσέβαλαν. Η προσβολή, είπε, της δεύτερης άρνησης της διοίκησης την 1.7.2005, δεν είναι εκτελεστή, αλλά βεβαιωτική πράξη.
Δεν συμφωνώ. Η πρώτη άρνηση για δειγματοληψία δόθηκε όταν υπήρχαν μόνο τα προκαταρκτικά αποτελέσματα. Η δεύτερη πράξη που είναι και η προσβαλλόμενη, δόθηκε μετά που έγιναν γνωστά τα επίσημα αποτελέσματα του Γενικού Χημείου. Μια πράξη που εκδίδεται μετά από νέα έρευνα, όπως η παρούσα περίπτωση, είναι εκτελεστή εφόσον λαμβάνονται υπόψη νέα ουσιώδη στοιχεία που στην προκειμένη περίπτωση είναι τα τελικά αποτελέσματα του Γενικού Χημείου (Βλ. Θαλασσινός ν. Δημοκρατίας (1998) 3 ΑΑΔ 364).
Επί της ουσίας της αίτησης, οι καθ' ων η αίτηση φέρουν ένσταση για το λόγο ότι η μαρτυρία που οι Αιτητές προτίθενται να προσκομίσουν, είναι άσχετη και μη απαραίτητη για την εξέταση των επιδίκων θεμάτων.
Όπως ανέφερα πρόσφατα στην υπόθεση Βασιλείου ν. Δήμου Αμμοχώστου, Υπόθ. Αρ. 1566/2006, ημερομηνίας 31.10.2007, «....ο υπηρεσιακός φάκελος είναι η μόνη πηγή των γεγονότων επί των οποίων λήφθηκε η επίδικη απόφαση. Σύμφωνα με τη νομολογία δεν μπορεί να γίνει δεκτή μαρτυρία, η οποία να διαφοροποιεί το περιεχόμενο των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη από την αρμόδια Αρχή. Η διασαφήνιση των στοιχείων ανήκει στο όργανο και όχι στο Δικαστήριο το οποίο διερευνά τη νομιμότητα της πράξης, η οποία συναρτάται με το καθεστώς των πραγματικών γεγονότων που λήφθηκαν υπόψη. Όπως υποδείχθηκε στην απόφαση της Ολομέλειας Ρούσος ν. Ιωαννίδη κ.α. (1999) 3 Α.Α.Δ. 549, 562 δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή μαρτυρία, η οποία διαφοροποιεί το περιεχόμενο των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη από την αρμόδια αρχή. Κάτι τέτοιο θα είχε ως αποτέλεσμα το Δικαστήριο να υποκαταστήσει το διοικητικό όργανο.»
Το σύνηθες κριτήριο για την αποδοχή μαρτυρίας είναι κατά πόσο, λαμβανομένων υπόψη των νομικών σημείων και των γεγονότων πάνω στα οποία βασίζεται η προσφυγή, τέτοια μαρτυρία είναι εύλογα σχετική προς οιονδήποτε επίδικο θέμα και αποδειχτική οποιουδήποτε θέματος (Βλ. Ζαβρός ν. Δημοκρατίας (1989) 3 ΑΑΔ 106, Θαλασσινός ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2003) 3 ΑΑΔ 507 και Μάρω Ράφτη κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2003) 3 ΑΑΔ 335).
Έχω εξετάσει τα έξι στοιχεία μαρτυρίας, που ζητούν οι Αιτητές να προσκομίσουν σε συνάρτηση με τα νομικά σημεία της αίτησης. Δεν έχω πειστεί ότι αυτά είναι σχετικά με οποιοδήποτε από τα επίδικα θέματα. Με την προσφυγή τους οι αιτητές ζητούν ακύρωση της απόφασης των καθ'ων η αίτηση, να μην διενεργήσουν νέα δειγματοληψία. Το Δικαστήριο καλείται να κρίνει τη νομιμότητα της επίδικης άρνησης.
Η μαρτυρία που ζητούν να προσκομίσουν οι Αιτητές, κατά την άποψή μου, δεν αποβλέπει στο να βοηθήσει το Δικαστήριο να εξετάσει τη νομιμότητα της πράξης, αλλά την ορθότητα των αποτελεσμάτων του Γενικού Χημείου. Σ' αυτό αποσκοπεί η μαρτυρία που ζητείται από την Πόπη Κανάρη, σχετικά με τη μέθοδο που ακολούθησε κατά την ανάλυση των δειγμάτων, καθώς επίσης και οι άλλες λεπτομέρειες που ζητούνται. Ακόμη και αν επιτρεπόταν η προσκόμιση της μαρτυρίας που ζητούν οι Αιτητές, διερωτούμαι σε τι θα βοηθούσε το Δικαστήριο για να αποφασίσει τη νομιμότητα της άρνησης για διεξαγωγή νέας δειγματοληψίας. Οι Αιτητές ζητούν για παράδειγμα, να τους επιτραπεί να προσκομίσουν μαρτυρία για τη δυνατότητα του Γενικού Χημείου να διενεργεί εξετάσεις για εντοπισμό χλωραμφενικόλης και αν το Χημείο ήταν διαπιστευμένο για το σκοπό αυτό. Όμως το Γενικό Χημείο απάντησε σ' αυτό το ερώτημα με την επιστολή του ημερομηνίας 1.7.2005.
Τα υπόλοιπα 5 στοιχεία μαρτυρίας, αποσκοπούν στο να θέσουν υπό αμφισβήτηση τον τρόπο λήψης των δειγμάτων και με αυτό τον τρόπο να αλλοιώσουν και να μεταβάλουν τα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη από τη διοίκηση μετά τη λήψη της απόφασης. Το θέμα της δειγματοληψίας τέθηκε ενώπιον της διοίκησης και εξετάστηκε. Το Δικαστήριο δεν μπορεί να δεχθεί ως σχετική, μαρτυρία η οποία στην ουσία τείνει να διαφοροποιήσει ή μεταβάλει το περιεχόμενο των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη κατά τον ουσιώδη χρόνο από το διοικητικό όργανο. Αν τα στοιχεία τα οποία η διοίκηση είχε ενώπιον της είναι ασαφή, τότε το θέμα συνδέεται άμεσα με το ενδεχόμενο πλάνης. Αν από την άλλη αυτά είναι ελλιπή, τότε ενδεχομένως το θέμα να εγερθεί κατά την εξέταση των λόγων για μη διεξαγωγή δέουσας έρευνας. Όμως δεν τίθεται θέμα λήψης νέας μαρτυρίας. Η προσαγωγή νέας μαρτυρίας δεν μπορεί υπό τις περιστάσεις να είναι σχετική. Όλα τα στοιχεία προϋπήρχαν και κανένα δεν προέκυψε μετά τη λήψη της επίδικης απόφασης, ώστε το θέμα να μπορεί να συσχετιστεί με το ενδεχόμενο πλάνης.
Με τα στοιχεία Γ και Δ ζητείται άδεια για να προσκομιστεί μαρτυρία από δύο λειτουργούς των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών, οι οποίοι έκαναν δική τους δειγματοληψία άσχετη με αυτή των Υγειονομικών Υπηρεσιών, που είναι οι διάδικοι στην παρούσα διαδικασία. Άσχετη για τον ίδιο λόγο, κρίνεται και η μαρτυρία υπό στοιχείο ΣΤ.
Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα σε βάρος των Αιτητών.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.
/ΕΠσ