ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2007) 4 ΑΑΔ 494
27 Ιουλίου, 2007
[ΦΩΤΙΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ Γ. ΜΑΚΡΟΜΑΛΗΣ,
Αιτητής,
v.
ΔΗΜΟΥ ΛΑΡΝΑΚΑΣ,
Καθ' ου η αίτηση.
(Υπόθεση Aρ. 200/2006)
Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ― Καν. 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962 ― Η εξαίρεση εφαρμογής του, αναφορικά με διάδικο εμφανιζόμενο χωρίς συνήγορο.
Έννομο Συμφέρον ― Περιοίκου, να προσβάλει άδεια οικοδομής για ανέγερση υποσταθμού της Α.Η.Κ.
Προσφυγή βάσει του άρθρου 146 του Συντάγματος ― Λόγοι ακυρώσεως ― Έλλειψη δέουσας έρευνας και παραβίαση των αρχών της καλής πίστης και της χρηστής διοίκησης.
Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου ― Άδεια οικοδομής ανέγερσης υποσταθμού ― Περιστάσεις της ακυρότητας της άδειας στην κριθείσα περίπτωση.
Ο αιτητής προσέφυγε κατά της απόφασης έκδοσης, σε γειτονικό του ακίνητο, άδειας οικοδομής για την ανέγερση υποσταθμού της Α.Η.Κ.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1. Η προσφυγή συντάχθηκε και καταχωρήθηκε προσωπικά από τον αιτητή. Σχετικός με το θέμα αυτό είναι ο Καν. 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962. Ενόψει και του γεγονότος ότι δεν καταχωρήθηκε οποιαδήποτε αίτηση που να εγείρει το παράτυπο της προσφυγής και να ζητά τον παραμερισμό της ή θεραπεία της παρατυπίας, η προσφυγή μπορεί να εξεταστεί ως έχει.
2. Ο αιτητής είναι ιδιοκτήτης ακινήτου και κατοικεί δίπλα από το ακίνητο μέσα στο οποίο θα ανεγερθεί ο επίδικος ηλεκτρικός υποσταθμός, που, όπως ισχυρίζεται, θα δημιουργεί κίνδυνο για την υγεία της οικογένειάς του. Κατά συνέπεια έχει έννομο συμφέρον.
3. Η όλη διερεύνηση του θέματος ήταν ανεπαρκής. Όφειλε ο καθ' ου η αίτηση να δώσει την ευκαιρία στον αιτητή, όπως του είχε υποσχεθεί, να δικαιολογήσει την ένστασή του, πράγμα που παρέλειψε να πράξει. Επίσης η επίδικη απόφαση αντιβαίνει προς την αρχή της καλής πίστης και της χρηστής διοίκησης. Δεν μπορεί ο καθ' ου η αίτηση να υπόσχεται γραπτώς, και μάλιστα δύο φορές, ότι δεν θα ανεγερθεί ο σταθμός στο χώρο που διαμαρτυρήθηκε ο αιτητής και τελικά να παραχωρείται άδεια για την ανέγερσή του, χωρίς να του δοθεί η ευκαιρία να ακουστεί.
Ο ισχυρισμός του καθ' ου η αίτηση, ότι έδωσε τη βεβαίωση ημερ. 2/12/04 στη σύζυγο του αιτητή διότι κατά την εν λόγω ημερομηνία απειλούσε να πέσει από την ταράτσα του Δημοτικού Μεγάρου, εκτός αν την διαβεβαίωναν ότι δε θα παραχωρείτο άδεια για ανέγερση του υποσταθμού, και ότι η εν λόγω βεβαίωση δεν αποτελεί νομικό και δεσμευτικό έγγραφο, επιβεβαιώνει ότι ο Δήμος ενήργησε με τρόπο που ξεγέλασε τον αιτητή.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Latomia Estate Ltd. κ.ά. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2001) 3(Β) Α.Α.Δ. 672,
Ιωάννου-Στόρευ ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 1073/2002, ημερ. 26/8/2004.
Προσφυγή.
Γ. Λουκαϊδης για Α. Ποιητή, για τον Aιτητή.
Μ. Χατζηχριστοφής, για τον Kαθ' ου η αίτηση.
Α. Δημητρίου, για το E/Μ (Α.Η.Κ.).
Cur. adv. vult.
ΦΩΤΙΟΥ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής ζητά την ακύρωση της άδειας οικοδομής που έχει δοθεί στην Α.Η.Κ. με αρ. 400/05 για ανέγερση υποσταθμού στα τεμ. Αρ. 989 και 990 του Φ/Σχ. ΧL/56.6.IV.
Ο αιτητής, που συνέταξε ο ίδιος την αίτηση του, βασίζει αυτή στα πιο κάτω γεγονότα:
«Κατόπι παραστάσεων και ανταλλαγής αλληλογραφίας με το Δήμο Λάρνακας μας έχει δωθεί γραπτώς ότι δε θα εγκρινόταν η αίτηση της Α.Η.Κ.
Πιστεύω και γνωρίζω ότι ο Δήμος Λάρνακας έπραξε καθ' υπέρβαση εξουσίας στην παραχώρηση της άδειας αυτής.
Παρακαλώ το σεβαστό δικαστήριο όπως προχωρήσει στην ακύρωση της.»
Αναφορικά με τα νομικά σημεία που υποστηρίζουν την αίτηση, δε γίνεται καμιά απολύτως αναφορά.
Από πλευράς τόσο του καθού η αίτηση όσο και του ε.μ. καταχωρήθηκαν ενστάσεις στην προσφυγή. Με την ένσταση του Δήμου Λάρνακας εγείρονται προδικαστικές ενστάσεις ως ακολούθως: (α) ότι η προσφυγή είναι παράτυπη διότι δεν υπογράφεται από τον αιτητή αλλά από κάποιο Ανδρέα Χοιρομερίδη, (β) ότι ο αιτητής δεν έχει έννομο συμφέρον και (γ) ότι είναι παράτυπη η προσφυγή διότι δεν παραθέτει τα νομικά σημεία που την στηρίζουν. Με την ένσταση του ενδιαφερόμενου μέρους προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε «νόμιμα και μέσα στα πλαίσια της ορθής άσκησης των εξουσιών του καθού η αίτηση.
Αναφορικά με την (α) προδικαστική ένσταση, φαίνεται ότι η αίτηση (προσφυγή) είναι υπογεγραμμένη από τον αιτητή, παρά τον αντίθετο ισχυρισμό του καθού η αίτηση. Το όνομα ΑΝΔΡΕΑΣ ΧΟΙΡΟΜΕΡΙΔΗΣ με τη διεύθυνση που ακολουθεί, δεν αποτελεί υπογραφή της προσφυγής. Έτσι η (α) προδικαστική ένσταση απορρίπτεται.
Αναφορικά με τη (γ) προδικαστική ένσταση είμαι επίσης της άποψης ότι ούτε αυτή ευσταθεί. Η προσφυγή συντάχθηκε και καταχωρήθηκε προσωπικά από τον αιτητή. Σχετικός με το θέμα αυτό είναι ο Καν. 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962 αναφορικά με τον οποίο στην υπόθεση Latomia Estate Ltd. κ.ά. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, σελ. 685-686 αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:
«Η αιτιολόγηση των νομικών σημείων πάνω στα οποία βασίζεται μια προσφυγή είναι απαραίτητη για την εξέταση από ένα Διοικητικό Δικαστήριο των λόγων που προσβάλλουν τη νομιμότητα μιας διοικητικής πράξης. Όπως αναφέρεται ρητά στο σχετικό Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου,
«7. Έκαστος διάδικος δέον διά των εγγράφων προτάσεων αυτού να εκθέτη τα νομικά σημεία επί των οποίων στηρίζεται, αιτιολογών συγχρόνως ταύτα πλήρως. Διάδικος εμφανιζόμενος άνευ συνηγόρου δεν υποχρεούται εις συμμόρφωσιν προς τον κανονισμόν τούτον.»
Στην παρούσα περίπτωση η απλή επίκληση της παραβίασης ενός συνταγματικού άρθρου, συγκεκριμένων νόμων και γενικών διοικητικών αρχών χωρίς οποιαδήποτε συγκεκριμενοποίηση δεν είναι αρκετή. Οι εφεσείοντες απέτυχαν να συνοδεύσουν τους ισχυρισμούς με εκείνα τα στοιχεία και γεγονότα τα οποία θα εφοδίαζαν το Δικαστήριο με το απαραίτητο υλικό που θα επέτρεπε την εξέταση της νομιμότητας της διοικητικής απόφασης. (Ίδε Δημοκρατία ν. Κουκκουρή (1993) 3 Α.Α.Δ. 598).»
(Η υπογράμμιση είναι δική μου)
Στη δική μας περίπτωση η προσφυγή είχε καταχωρηθεί προσωπικά από τον αιτητή ο οποίος συνέχισε να χειρίζεται την προσφυγή του και μετά την καταχώρηση των ενστάσεων. Δικηγόρος για τον αιτητή ανέλαβε στο μέσο της διαδικασίας, στις 5/9/06. Είμαι λοιπόν της άποψης, ενόψει και του γεγονότος ότι δεν καταχωρήθηκε οποιαδήποτε αίτηση που να εγείρει το παράτυπο της προσφυγής και να ζητά τον παραμερισμό της ή θεραπεία της παρατυπίας, ότι η προσφυγή μπορεί να εξεταστεί ως έχει.
Στρέφομαι τώρα στην (β) προδικαστική ένσταση, ότι δηλαδή ο αιτητής δεν έχει έννομο συμφέρον, η οποία όμως δε βλέπω να έχει προωθηθεί με τη γραπτή αγόρευση του καθού η αίτηση. Εν πάση περιπτώσει είχα την ευκαιρία να ασχοληθώ με παρόμοιο ισχυρισμό στην υπόθεση Έλλη Ιωάννου Στόρευ ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 1073/2002 ημερ. 26/8/2004, όπου με αναφορά σε σχετικές αυθεντίες, κατάληξα ότι η αιτήτρια, που ήταν επίσης ιδιοκτήτρια ακινήτου δίπλα από το οποίο θα ανεγειρόταν υποσταθμός της Α.Η.Κ. για εξυπηρέτηση κατοικιών που θα ανεγείρονταν στο εν λόγω ακίνητο, είχε έννομο συμφέρον. Εδώ ο αιτητής είναι ιδιοκτήτης ακινήτου και κατοικεί δίπλα από το ακίνητο μέσα στο οποίο θα ανεγερθεί ο εν λόγω ηλεκτρικός υποσταθμός, που, όπως ισχυρίζεται, θα δημιουργεί κίνδυνο για την υγεία της οικογένειας του. Τώρα αν τελικά αποδείξει ότι έχει πράγματι επηρεαστεί με την παραχώρηση της άδειας, αυτό είναι άλλο θέμα. Αφορά την ουσία της προσφυγής. Προχωρώ λοιπόν στην εξέταση της.
Η πλευρά του καθού η αίτηση και ενδιαφερόμενου μέρους επικαλέστηκαν την προαναφερθείσα υπόθεση Έλλη Ιωάννου Στόρευ (που σημειώνω ότι έχει εφεσιβληθεί και η έφεση εκκρεμεί) ως αυθεντία που υποστηρίζει τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης. Πράγματι στην εν λόγω υπόθεση είχα απορρίψει την προσφυγή για το λόγο ότι, από τα όσα τέθηκαν ενώπιον του δικαστηρίου, η αιτήτρια δεν είχε αποδείξει ότι οι ισχυρισμοί της ότι η ανέγερση του υποσταθμού της Α.Η.Κ. πλησίον της οικίας της θα προκαλούσε βλάβη ή κίνδυνο για την ίδια και την οικογένεια της. Αυτό που χρήζει εξέτασης είναι αν τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης είναι τα ίδια με αυτά της υπόθεσης Στόρευ ή αν αυτές διαφοροποιούνται.
Μια διαφοροποίηση μεταξύ των δύο περιπτώσεων είναι ότι ο υποσταθμός της Α.Η.Κ. στην υπόθεση Στόρευ, ήταν υπόγειος που σύμφωνα με τη μαρτυρία των ειδικών, όπως αυτή προέκυπτε από το διοικητικό φάκελο, μείωνε κατά πολύ τον οποιοδήποτε επηρεασμό της υγείας των κατοίκων σε διπλανά υποστατικά.
Στη δική μας περίπτωση, όπως φαίνεται από τα γεγονότα που παρατίθενται στις δυο ενστάσεις (του καθού η αίτηση και ε.μ.) ο εν λόγω ηλεκτρικός υποσταθμός θα είναι επίγειος και θα εξυπηρετεί τετραόροφη πολυκατοικία με 14 διαμερίσματα. Τα καλώδια θα τοποθετηθούν υπογείως πριν την κατασκευή των πεζοδρομίων. Ο αιτητής που είχε πληροφορηθεί έγκαιρα ότι θα ανεγείρετο ο υποσταθμός πλησίον της οικίας του, με επιστολή του ημερ. 16/3/04 προς το Δημαρχείο Λάρνακας (καθού η αίτηση) διαμαρτυρήθηκε για το χώρο στον οποίο θα ανεγειρόταν ο υποσταθμός. Παράπονο για το ίδιο θέμα υπέβαλε και προς την Α.Η.Κ. (ε.μ.) και Επίτροπο Διοίκησης. Ο καθού η αίτηση με επιστολή του ημερ. 2/4/04 προς την σύζυγο του αιτητή απάντησε ότι αποφάσισε την έγκριση της πολεοδομικής άδειας για την ανέγερση πολυκατοικίας στο διπλανό τεμάχιο «χωρίς επί του παρόντος να περιλαμβάνει την κατασκευή υποσταθμού της Α.Η.Κ. στο τεμάχιο της ανάπτυξης». Πληροφορείτο επίσης με την ίδια επιστολή ότι θα συνεχίσουν οι προσπάθειες για να εξευρεθεί «η πιο κατάλληλη και η πιο προσφερόμενη υπό τις περιστάσεις λύση, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα δεδομένα περιλαμβανομένης και της δικής σας ένστασης». Καταλήγει ο καθού η αίτηση στην εν λογω επιστολή του ότι θα ενημέρωναν τον αιτητή σχετικά με την εξέλιξη. Με επιστολή των τότε δικηγόρων του αιτητή Ανδρέα Κουκούνη και Σία ημερ. 2/12/04, ο αιτητής ανάφερε ξανά ότι έχουν πληροφορίες ότι θα δοθεί η άδεια και διαμαρτυρήθηκε. Λίγες ημέρες μετά και συγκεκριμένα στις 15/12/04 ο καθού η αίτηση έδωσε την ακόλουθη βεβαίωση στον αιτητή.
«ΒΕΒΑΙΩΣΗ
Βεβαιούται ότι ο Δήμος Λάρνακας δεν θα εγκρίνει την έκδοση άδειας για την ανέγερση υποσταθμού της ΑΗΚ στο τεμάχιο με αρ. 989, Φ/Σχ. XL/56:6:iv, Μπλόκ 5 στη Λεωφόρο Αρχ. Κυπριανού στη Λάρνακα.
15.12.04
Α. Μωϋσέως
Δήμαρχος»
Παρά την πιο πάνω βεβαίωση και τις προηγούμενες δηλώσεις ότι δε θα παραχωρείτο η άδεια για την ανέγερση του υποσταθμού στο χώρο που διαμαρτυρόταν ο αιτητής και η σύζυγος του, ο καθού η αίτηση προχώρησε και εξέδωσε αυτή χωρίς να δώσει την ευκαιρία στον αιτητή να εκφέρει τις απόψεις του. Όπως ανάφερα, και είναι αποδεκτό από τον καθού η αίτηση, τέτοιο αίτημα είχε υποβληθεί από πλευράς του αιτητή με επιστολές των τότε δικηγόρων του ημερ. 4/5/04 και 2/12/04.
Από το φάκελο της υπόθεσης προκύπτει ότι η απόφαση για παραχώρηση της άδειας, ήταν απόφαση πλειοψηφίας. Ο αντιδήμαρχος διαφώνησε εκφράζοντας την άποψη ότι δεν είχαν εξαντληθεί από την ΑΗΚ οι δυνατότητες εξεύρεσης άλλου χώρου. Βέβαια αυτό που εξετάζεται με την παρούσα είναι η απόφαση της πλειοψηφίας.
Θεωρώ την όλη διερεύνηση του θέματος ως ανεπαρκή. Όφειλε ο καθού η αίτηση να δώσει την ευκαιρία στον αιτητή, όπως του είχε υποσχεθεί, να δικαιολογήσει την ένσταση του, πράγμα που παρέλειψε να πράξει. Επίσης η απόφαση αντιβαίνει προς την αρχή της καλής πίστης και της χρηστής διοίκησης. Δεν μπορεί ο καθού η αίτηση να υπόσχεται γραπτώς, και μάλιστα δυο φορές, ότι δεν θα ανεγερθεί ο σταθμός στο χώρο που διαμαρτυρήθηκε ο αιτητής και η σύζυγος του, και τελικά να παραχωρείται άδεια για την ανέγερση του χωρίς να τους δοθεί η ευκαιρία να ακουστούν. Ο καθού η αίτηση τους είχε επανειλημμένα αναφέρει ότι σε περίπτωση που θα αποφάσιζε πού θα ανεγερθεί ο εν λόγω υποσταθμός, θα τους ενημέρωνε.
Ο ισχυρισμός του καθού η αίτηση ότι εδωσε τη βεβαίωση ημερ. 2/12/04 στη σύζυγο του αιτητή διότι κατά την εν λόγω ημερομηνία απειλούσε να πέσει από την ταράτσα του Δημοτικού Μεγάρου εκτός αν την διαβεβαίωναν ότι δε θα παραχωρείτο άδεια για ανέγερση του υποσταθμού, και ότι η εν λόγω βεβαίωση δεν αποτελεί νομικό και δεσμευτικό έγγραφο, επιβεβαιώνει ότι ο Δήμος ενήργησε με τρόπο που ξεγέλασε τον αιτητή. Δεν αποφαίνομαι στην παρούσα για τη νομιμότητα του εγγράφου. Απλώς τα γεγονότα είναι τέτοια που όφειλε ο καθού η αίτηση να διερευνούσε περαιτέρω το θέμα ενόψει και της άποψης του αντιδημάρχου ότι η ΑΗΚ δεν είχε εξαντλήσει την έρευνα κατά πόσο μπορούσε να γίνει ο υποσταθμός σε άλλο χώρο, παρέχοντας έτσι την ευκαιρία και στον αιτητή να δικαιολογήσει την ένσταση του.
Ενόψει των πιο πάνω η παρούσα προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα υπέρ του αιτητή και εναντίον του καθού η αίτηση όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον πρωτοκολλητή.
Η προσβαλλόμενη πράξη ακυρώνεται σύμφωνα με το Άρθρο 146.4(β) του Συντάγματος.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.