|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2007) 4 ΑΑΔ 477
20 Ιουλίου, 2007
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΚΡΙΤΑΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΑΣΠΡΗΣ,
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
2. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 16/2006)
____________________
Πολεοδομία και Χωροταξία ― Όροι πρασίνου και οδικού δικτύου επί πολεοδομικής άδειας ― Ιεραρχική προσφυγή του επηρεαζόμενου ιδιοκτήτη και απόρριψή της από τον Υπουργό Εσωτερικών ― Πτυχές για τις οποίες η απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής κρίθηκε παράνομη ― Συνέπειες ― Έκταση του ακυρωτικού αποτελέσματος.
Πολεοδομία και Χωροταξία ― Πολεοδομική άδεια ― Όρος στην άδεια για κατασκευή δρόμου είναι παράνομος, ελλείψει εγκεκριμένης ρυμοτομίας που να τον καλύπτει.
Πολεοδομία και Χωροταξία ― Πολεοδομική άδεια ― Όρος στην άδεια για διατήρηση τμήματος του ακινήτου ελεύθερου για σκοπούς μελλοντικού οδικού δικτύου ― Ισοδυναμεί με αποστέρηση ιδιοκτησίας.
Πολεοδομία και Χωροταξία ― Πολεοδομική άδεια ― Απαίτηση στην άδεια για παραχώρηση δημόσιου χώρου πρασίνου ― Το ποσοστό που απαντήθηκε στην κριθείσα περίπτωση ήταν κατά πλάνη και παράβαση της σχετικής πρόνοιας της εφαρμοζόμενης Δήλωσης Πολιτικής.
Ο αιτητής προσέφυγε κατά της απόφασης απόρριψης της ιεραρχικής του προσφυγής, εναντίον των όρων που επιβλήθηκαν σε πολεοδομική άδεια, που του παραχωρήθηκε για ανέγερση κατοικίας.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1. Στην απουσία δημοσιευμένου ρυμοτομικού σχεδίου, ο όρος 306, σύμφωνα με τον οποίο ο αιτητής υποχρεούται να παραχωρήσει μέρος του τεμαχίου του, για σκοπούς του οδικού δικτύου, είναι παράνομος. Ο παράνομος εκείνος όρος διασώζεται εξαιτίας του ποσοτικά μικρού επηρεασμού που επιφέρει.
2. Ο όρος 501 δεν μπορεί να διασωθεί επειδή δεν επιβάλλεται, επί του παρόντος, υποχρέωση παραχώρησης μέρος του τεμαχίου προς το δημόσιο. Η υποχρέωση του αιτητή να διατηρήσει το επηρεαζόμενο μέρος ελεύθερο από οποιαδήποτε κατασκευή ισοδυναμεί, ουσιαστικά, με αποστέρηση μέρους της περιουσίας του η οποία, στην απουσία απαλλοτριώσεως, είναι παράνομη.
3. Για τον όρο 101, που αφορά στην παραχώρηση και εγγραφή μέρους του τεμαχίου ως δημοσίου χώρου πρασίνου, οι καθ' ων η αίτηση έσφαλαν ως προς το ότι ήταν λανθασμένη η θέση του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, ότι δεν παρεχόταν διακριτική ευχέρεια στην Πολεοδομική Αρχή να μην απαιτήσει την παραχώρηση γης για χώρο πρασίνου και να θεωρήσει ότι ήταν υποχρέωσή της να απαιτήσει ποσοστό 10%. Η υποχρέωση ήταν να απαιτήσει ποσοστό 7%, στην περίπτωση του τεμαχίου του αιτητή, και είχε και διακριτική εξουσία να απαιτήσει μέχρι και 10%, υπό ορισμένες προϋποθέσεις.
4. Και οι τρεις προαναφερόμενοι όροι που επιβλήθηκαν στον αιτητή και για τους οποίους ο αιτητής υπέβαλε ιεραρχική προσφυγή, παράνομα ή λανθασμένα επιβλήθηκαν. Δεν τίθεται θέμα ακύρωσης, στην ολότητά της, της πολεοδομικής αδείας που εκδόθηκε στον αιτητή, από το παρόν δικαστήριο, στην παρούσα προσφυγή. Εκείνο που προσβάλλεται με την παρούσα προσφυγή είναι μόνον η απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής, η οποία κακώς απορρίφθηκε.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενη Υπόθεση:
Γεωργίου ν. Δήμου Λάρνακος (Αρ. 2) (1998) 3 Α.Α.Δ. 821.
Προσφυγή.
Α. Αρτεμίου, για τον Αιτητή.
Μ. Μαλαχτού-Παμπαλλή, Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την προσφυγή του ο αιτητής ζητά διακήρυξη του δικαστηρίου ότι η διοικητική πράξη και/ή απόφαση που του κοινοποιήθηκε με επιστολή ημερ. 21.10.05, με την οποία απορρίφθηκε η ιεραρχική προσφυγή του εναντίον όρων που του επέβαλε η Πολεοδομική Αρχή, στην πολεοδομική άδεια με αρ. ΛΕΥ/2768/2003 για ανέγερση κατοικίας στο τεμάχιο με αρ. 1578 Φ.Σχ.ΧΧ.62, στο Ακάκι, είναι παράνομη, άκυρη και στερείται εννόμου αποτελέσματος.
Με την προσβαλλόμενη απόφαση οι καθ' ων η αίτηση απέρριψαν την ιεραρχική προσφυγή του κρίνοντας ότι: «Οι προσβαλλόμενοι όροι της χορηγηθείσας άδειας είναι μέσα στα πλαίσια των προνοιών της πολεοδομικής νομοθεσίας και της Δήλωσης Πολιτικής και ορθά έχουν επιβληθεί από την Πολεοδομική Αρχή».
Ο αιτητής είχε υποβάλει αίτηση για έκδοση πολεοδομικής άδειας με σκοπό την ανέγερση κατοικίας στο προαναφερόμενο οικιστικό τεμάχιο του στο χωριό Ακάκι της επαρχίας Λευκωσίας. Η αίτηση του εγκρίθηκε από την Πολεοδομική Αρχή αλλά υπό όρους τους οποίους η Πολεοδομική Αρχή επέβαλε στον αιτητή. Με την ιεραρχική προσφυγή του ο αιτητής ζήτησε την ακύρωση των εξής τριών από τους όρους που του επιβλήθηκαν:
(α) Του όρου 306 σύμφωνα με τον οποίο τμήμα του τεμαχίου του αιτητή, που επηρεάζεται από σχέδιο διεύρυνσης/συνέχισης του δρόμου, πρέπει να παραχωρηθεί στο δημόσιο δρόμο και κατά μήκος του νέου οδικού συνόρου να κατασκευαστεί πλακόστρωτο πεζοδρόμιο πλάτους 2 μέτρων με πρόχυτα κράσπεδα και πρόχυτες πλάκες σκυροδέματος διαστάσεων 0.40 Χ 0.40 μέτρα ενώ το υπόλοιπο παραχωρούμενο μέρος θα πρέπει να ασφαλτοστρωθεί με πρέμιξ.
(β) Του όρου 101 σύμφωνα με τον οποίο μέρος του τμήματος της υπό ανάπτυξη ακίνητης ιδιοκτησίας πρέπει να επιχωματωθεί με φυτόχωμα, να δενδροφυτευθεί με αντιπροσωπευτικά δέντρα της περιοχής και να παραχωρηθεί στο δημόσιο, επ' ονόματι του οποίου και να εγγραφεί, ως «δημόσιος χώρος πρασίνου».
(γ) Του όρου 501 σύμφωνα με τον οποίο τμήμα του τεμαχίου που επηρεάζεται από σχέδιο διάνοιξης και συνέχισης μελλοντικού δρόμου θα πρέπει να διαφυλαχθεί και να μη γίνει οποιαδήποτε κατασκευή σ' αυτό «για να παραχωρηθεί και εγγραφεί μελλοντικά ως 'δημόσιος δρόμος' και κατασκευαστεί σύμφωνα με τις υποδείξεις και προς ικανοποίηση της Πολεοδομικής Αρχής».
Η προσβαλλόμενη απόφαση προσβάλλεται για διάφορους λόγους, όμως θεωρώ ότι τα πράγματα απλοποιούνται από τις παραδοχές που έκαμαν και τις θέσεις που προέβαλαν οι καθ' ων η αίτηση στη γραπτή τους αγόρευση. Οι καθ' ων η αίτηση παραδέχονται στη γραπτή τους αγόρευση ότι το οδικό δίκτυο της περιοχής δεν έχει δημοσιευθεί και ότι σύμφωνα με την υπάρχουσα νομολογία, υποχρέωση παραχώρησης μέρους τεμαχίου για σκοπούς οδικού δικτύου, στην απουσία δημοσιευμένου ρυμοτομικού σχεδίου είναι όρος, εκ πρώτης όψεως, παράνομος. Όμως οι καθ' ων η αίτηση ισχυρίζονται ότι με τον όρο 501 δεν επιβλήθηκε υποχρέωση παραχώρησης μέρους του τεμαχίου προς το δημόσιο. Εκείνο μόνον που επιβλήθηκε, επί του παρόντος, είναι όπως ο αιτητής διατηρήσει το επηρεαζόμενο μέρος ελεύθερο από οποιαδήποτε κατασκευή. Άρα η υποχρέωση που επιβάλλεται στον αιτητή ανάγεται στο μέλλον και δεν είναι του παρόντος. Εν πάση περιπτώσει, στο μέρος του τεμαχίου που ο αιτητής οφείλει να διατηρήσει ελεύθερο από κατασκευές, δεν προβλέπεται η ανέγερση οποιασδήποτε οικοδομής, σύμφωνα με τα υποβληθέντα και εγκριθέντα αρχιτεκτονικά σχέδια.
Όσον αφορά τον όρο 306, γίνεται παραδοχή ότι εφόσον επιβάλλεται υποχρέωση παραχώρησης μέρους του τεμαχίου του αιτητή για σκοπούς του οδικού δικτύου, στην απουσία δημοσιευμένου ρυμοτομικού σχεδίου, εκείνος ο όρος είναι εκ πρώτης όψεως παράνομος. Όμως ο όρος 306 διασώζεται, κατά τους καθ' ων η αίτηση, εξαιτίας του ποσοτικά μικρού επηρεασμού που επιφέρει. Σημειώνεται πως δυνάμει του όρου 306 ο αιτητής θα πρέπει να παραχωρήσει ποσοστό μόνον 9% επί του συνολικού εμβαδού του τεμαχίου του, δηλαδή μόνον 260 τ.μ..
Οι καθ' ων η αίτηση υπέβαλαν επίσης ότι αν το δικαστήριο απορρίψει τις εισηγήσεις τους και αποδεχτεί την προσφυγή, δεν θα πρέπει να ακυρώσει μόνον τους παράνομους όρους που επιβλήθηκαν στον αιτητή αλλά και την πολεοδομική άδεια που του δόθηκε, στην ολότητά της.
Εξέτασα με προσοχή όλα τα ενώπιον μου στοιχεία και κατέληξα στα εξής συμπεράσματα:
1. Στην απουσία δημοσιευμένου ρυμοτομικού σχεδίου, ο όρος 306, σύμφωνα με τον οποίο ο αιτητής υποχρεούται να παραχωρήσει μέρος του τεμαχίου του, για σκοπούς του οδικού δικτύου, είναι παράνομος. Δεν συμφωνώ με την επιχειρηματολογία των καθ' ων η αίτηση ότι ο παράνομος εκείνος όρος διασώζεται εξαιτίας του ποσοτικά μικρού επηρεασμού που επιφέρει. Ποσοστό 9% του τεμαχίου του αιτητή που ανέρχεται σε 260 τ.μ., κατά την εκτίμησή μου, δεν συνιστά μικρή αναπροσαρμογή ή ποσοτικά μικρό επηρεασμό του τεμαχίου του αιτητή.
2. Ο όρος 501 δεν μπορεί να διασωθεί επειδή δεν επιβάλλεται, επί του παρόντος, υποχρέωση παραχώρησης μέρος του τεμαχίου προς το δημόσιο. Κατά την κρίση μου, η υποχρέωση του αιτητή να διατηρήσει το επηρεαζόμενο μέρος ελεύθερο από οποιαδήποτε κατασκευή ισοδυναμεί, ουσιαστικά, με αποστέρηση μέρους της περιουσίας του η οποία, στην απουσία απαλλοτριώσεως, είναι παράνομη (Δέστε: Γεωργίου ν. Δήμου Λάρνακος (Αρ. 2) (1998) 3 Α.Α.Δ. 821). Κατά την εκτίμηση μου, επίσης, ο όρος 501 δεν διασώζεται εξαιτίας του ότι, σύμφωνα με τα εγκριθέντα αρχιτεκτονικά σχέδια, δεν προβλεπόταν οποιοδήποτε κατασκευαστικό έργο, στο μέρος του τεμαχίου για το οποίο επιβλήθηκε η προαναφερόμενη υποχρέωση στον αιτητή να το διατηρήσει ελεύθερο από οποιαδήποτε κατασκευή.
3. Για τον όρο 101, που αφορά στην παραχώρηση και εγγραφή μέρους του τεμαχίου ως δημοσίου χώρου πρασίνου, παρατηρώ ότι οι καθ' ων η αίτηση έσφαλαν ως προς το εξής σημείο. Θεώρησαν ότι, με βάση τις πρόνοιες της παραγράφου 3.3 της Πολιτικής 3(Α) της Δήλωσης Πολιτικής, δεν παρέχεται ευχέρεια στην Πολεοδομική Αρχή να μην απαιτήσει την παραχώρηση γης για τη δημιουργία χώρου πρασίνου (Δέστε την επιστολή ημερ. 21.1.05 του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως - Παράρτημα Ε στην ένσταση). Όμως στην παράγραφο 3.3(β) της Δήλωσης Πολιτικής προνοείται ότι τεμάχια γης που δεν είναι εγκεκριμένα οικόπεδα και έχουν εμβαδόν από 2.500 μέχρι 5.000 τ.μ. (όπως το τεμάχιο του αιτητή) το ποσοστό της γης που θα παραχωρείται για τους σκοπούς της παραγράφου 3.2 (στην οποία προνοείται η παραχώρηση ποσοστού 10% του εμβαδού του υπό ανάπτυξη τεμαχίου ως ανοικτού δημόσιου χώρου), θα είναι 7%. Η Πολεοδομική Αρχή όμως έχει διακριτική ευχέρεια να αυξήσει το ποσοστό αυτό μέχρι και 10%, σε κάποιες συγκεκριμένες περιπτώσεις. Θεωρώ επομένως ότι ήταν λανθασμένη η θέση του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως ότι δεν παρεχόταν διακριτική ευχέρεια στην Πολεοδομική Αρχή να μην απαιτήσει την παραχώρηση γης για χώρο πρασίνου και να θεωρήσει ότι ήταν υποχρέωσή της να απαιτήσει ποσοστό 10%. Όπως διαφαίνεται από τα προαναφερόμενα η υποχρέωση ήταν να απαιτήσει ποσοστό 7%, στην περίπτωση του τεμαχίου του αιτητή, και είχε και διακριτική εξουσία να απαιτήσει μέχρι και 10%, υπό ορισμένες προϋποθέσεις.
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω θεωρώ ότι και οι τρεις προαναφερόμενοι όροι που επιβλήθηκαν στον αιτητή και για τους οποίους ο αιτητής υπέβαλε ιεραρχική προσφυγή, παράνομα ή λανθασμένα επιβλήθηκαν και ως εκ τούτου καταλήγω στο συμπέρασμα ότι η προσφυγή του θα πρέπει να επιτύχει. Κατά την κρίση μου, δεν τίθεται θέμα ακύρωσης, στην ολότητά της, της πολεοδομικής αδείας που εκδόθηκε στον αιτητή, από το παρόν δικαστήριο, στην παρούσα προσφυγή. Εκείνο που προσβάλλεται με την παρούσα προσφυγή είναι μόνον η απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής του αιτητή και, για τους λόγους που αναφέρθηκαν, θεωρώ πως η ιεραρχική του προσφυγή κακώς απορρίφθηκε. Κατά συνέπεια η προσφυγή πετυχαίνει και εκδίδεται διακήρυξη του δικαστηρίου σύμφωνα με την παράγραφο Α του αιτητικού της προσφυγής. Έξοδα υπέρ του αιτητή, να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.