|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ.645/2005 και 691/2005)
18 Ιουλίου, 2007
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤA ΑΡΘΡΑ 25, 28, 30, 35 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
(Υπόθεση Αρ. 645/2005)
ΔΡ. ΝΙΚΟΣ ΠΑΥΛΙΔΗΣ,
Αιτητής,
v.
ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΙΑΤΡΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
____________________
(Υπόθεση Αρ. 691/2005)
ΔΡ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΓΚΑΣΤΙΝΙΩΤΗΣ,
Αιτητής,
v.
ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΙΑΤΡΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
____________________
Α.Σ. Αγγελίδης, για τον Αιτητή στην 645/2005.
Γ. Γεωργιάδης, για τον Αιτητή στην 691/2005.
Θ. Κορφιώτης, για τους Καθ' ων η αίτηση.
____________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Οι δύο αιτητές, που είναι γιατροί και μέλη του Παγκυπρίου Ιατρικού Συλλόγου, κατηγορήθηκαν ενώπιον του Πειθαρχικού Συμβουλίου των Ιατρών (Π.Σ.Ι.) σε τρεις κατηγορίες. Αθωώθηκαν στις κατηγορίες 2 και 3 αλλά καταδικάστηκαν στην πρώτη κατηγορία, τους επιβλήθηκε ως ποινή η επίπληξη και καταδικάστηκαν και στην πληρωμή £1.000.- έναντι εξόδων, ο καθένας.
Με τις παρούσες συνεκδικαζόμενες προσφυγές οι δύο αιτητές ζητούν δήλωση του δικαστηρίου ότι η απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση ημερ. 21.4.05 δια της οποίας οι δύο αιτητές κρίθηκαν ένοχοι δεοντολογικού αδικήματος και τους επιβλήθηκαν οι προαναφερόμενες ποινές, είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη εννόμου αποτελέσματος.
Οι ουσιώδεις ισχυρισμοί που οδήγησαν στην πειθαρχική δίωξη των δύο αιτητών και τελικά στην καταδίκη τους συνίστανται στο ότι οι δύο αιτητές-γιατροί γνώριζαν πως ένα παιδάκι έπασχε από θαλασσαιμία, γεγονός το οποίο δεν γνώριζε ο νόμιμος πατέρας του (ο οποίος αν το γνώριζε, θα αντιλαμβανόταν επίσης ότι δεν είναι ο βιολογικός πατέρας του παιδιού) και απέκρυψαν αυτό το στοιχείο από το νόμιμο πατέρα για κάποιο χρονικό διάστημα δίνοντας του μάλιστα και κάποιες παραπλανητικές πληροφορίες.
Εγείρονται διάφορα θέματα στις παρούσες συνεκδικαζόμενες προσφυγές, όπως για παράδειγμα μέχρι ποιού σημείου ισχύει η υποχρέωση των γιατρών να ενημερώνουν τον ασθενή, ή όπως στην προκείμενη περίπτωση τους γονείς του ανήλικου ασθενή, για το πρόβλημα που υπάρχει ή αν η υποχρέωση των γιατρών περιορίζεται μόνον στην παροχή της ενδεδειγμένης θεραπείας προς τον ασθενή. Αμφισβητούμενα επίσης είναι και τα γεγονότα ως προς το πότε έλαβαν γνώση του προβλήματος οι δύο αιτητές, πότε έλαβε γνώση η μητέρα του ανηλίκου και πότε τελικά έλαβε γνώση ο νόμιμος πατέρας του ανηλίκου.
Είναι θεμελιωμένο ότι πειθαρχικές διαδικασίες όπως αυτές που έλαβαν χώραν εναντίον των δύο αιτητών θα πρέπει να ακολουθούν, όσο είναι δυνατόν, τους κανόνες του ποινικού δικαίου και της ποινικής δικονομίας. Γι΄ αυτό εξάλλου το λόγο, στη διαδικασία που ακολουθήθηκε, ήταν παρών και λάμβανε μέρος και ο νομικός σύμβουλος του Π.Σ.Ι.. Με βάση αυτό το δεδομένο θα προχωρήσω και στην εξέταση του κατά πόσον η διαδικασία που ακολουθήθηκε συνάδει με τους κανόνες της Ποινικής Δικονομίας. Θα εξέτασω επίσης τη νομιμότητα της συγκρότησης και σύνθεσης των καθ΄ ων η αίτηση κατά τον ουσιώδη χρόνο, δηλαδή κατά τη διάρκεια των ακροάσεων που έγιναν μέχρι να συμπληρωθεί η πειθαρχική διαδικασία εναντίον των αιτητών. Το ζήτημα της ελαττωματικής συγκρότησης και σύνθεσης των καθ΄ ων η αίτηση τίθεται ρητά ως ένας από τους λόγους στους οποίους βασίζεται ο αιτητής στην Προσφυγή 645/05. Όμως το θέμα της νόμιμης και νομότυπης συγκρότησης και σύνθεσης ενός οργάνου είναι ζήτημα δημόσιας τάξης και μπορεί να εξεταστεί και αυτεπάγγελτα από το δικαστήριο (Δέστε: Α.ΤΗ.Κ. ν. Δημοκρατίας κ.α. (2003) 3 Α.Α.Δ. 248 και Αναστασίου ν. Ε.Τ.Ε.Κ. (2003) 3 Α.Α.Δ. 616).
Από τα ενώπιον μου στοιχεία είναι προφανές ότι οι δύο αιτητές, μετά από καταγγελία που έγινε εναντίον τους από το νόμιμο πατέρα, παραπέμφθηκαν από το Συμβούλιο του Ιατρικού Σώματος στο Π.Σ.Ι.. Ενώπιον του Π.Σ.Ι. κλήθηκαν οι δύο αιτητές στις 13.1.05 για να αντιμετωπίσουν πειθαρχικές κατηγορίες εναντίον τους. Στις 13.1.05 απαγγέλθηκαν οι κατηγορίες, από τον Πρόεδρο του Π.Σ.Ι. εναντίον των δύο αιτητών και ενός τρίτου κατηγορούμενου και οι αιτητές δεν παραδέχθηκαν τις κατηγορίες. Η ακροαματική διαδικασία συνεχίστηκε στις 27.1.05, στις 10.2.05, στις 17.3.05, στις 7.4.05 και η απόφαση εκδόθηκε στις 21.4.05 οπότε και επιβλήθηκε και η ποινή. Το τρίτο κατηγορούμενο πρόσωπο απαλλάχθηκε από όλες τις κατηγορίες στο στάδιο της εκ πρώτης όψεως υπόθεσης ενώ οι δύο αιτητές απαλλάχθηκαν, στο στάδιο της εκ πρώτης όψεως υπόθεσης, για τις κατηγορίες 2 και 3, αλλά κλήθηκαν σε απολογία σε σχέση με την πρώτη κατηγορία στην οποία τελικά και καταδικάστηκαν.
Η πρώτη κατηγορία διατυπώθηκε στο κατηγορητήριο που αντιμετώπισαν οι αιτητές ως εξής:
ΠΡΩΤΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
Έκθεση Αδικήματος
«Επίδειξη κατά την άσκηση του επαγγέλματος διαγωγής επονείδιστης και ασυμβίβαστης προς το ιατρικό επάγγελμα κατά παράβαση του άρθρου 4(1) (β) των περί Ιατρών (Συλλογή, Πειθαρχία και Ταμείο Συντάξεων) Νόμων, σε συνδυασμό με το άρθρο 2 των Περί Ιατρικής Επαγγελματικής Δεοντολογίας Κανονισμών του 1991.»
Στις λεπτομέρειες αδικήματος αναγράφονται τα εξής: «Κατά την περίοδο από κατά ή περί την 20/7/1998 μέχρι και κατά ή περί την 8/8/2003 και/ή μέρους αυτής οι ιατροί Νίκος Παυλίδης και Μιχάλης Αγκαστινιώτης δεν ενημέρωσαν και/ή απέκρυψαν από τον Α.Γ., νόμιμο πατέρα του ανήλικου Σ.Γ., την πραγματική ασθένεια από την οποία έπασχε ο εν λόγω ανήλικος και/ή δεν ενημέρωσαν και/ή απέκρυψαν από τον Α.Γ. ότι ο τελευταίος δεν είναι ο βιολογικός πατέρας του εν λόγω ανηλίκου.» Τα ονόματα του ανηλίκου και του νόμιμου του πατέρα αναγράφονται στις λεπτομέρειες αδικήματος όμως για σκοπούς προστασίας του ανηλίκου αναγράφησαν στην παρούσα απόφαση μόνον τα αρχικά τους.
Όσον αφορά τη σύνθεση του Π.Σ.Ι. παρατηρώ τα εξής:
(α) Στις 13.1.05 ήταν παρόντες ο Πρόεδρος Δρ. Χριστόδουλος Μέσης και οι Ιατροί Ιωσήφ Κάσιος, Χρίστος Ροδούλης, Σίμος Έλληνας, Ιωάννης Χ΄΄ Ιωάννου, Σώτος Λοϊζίδης, Ηλίας Παπαδόπουλος, Βάϊος Παρτασίδης, Σπύρος Ηλιάδης και Κώστας Αντωνίου ενώ απουσίαζε ο γιατρός Πέτρος Θεολογίδης. Δεν υπάρχει οτιδήποτε στο πρακτικό της 13.1.05 που να δείχνει κατά πόσον τα προαναφερόμενα Μέλη του Π.Σ.Ι. κλητεύθηκαν ή ενημερώθηκαν για τη συνεδρίαση εκείνη. Στο τέλος της συνεδριάσεως της 13.1.05 ο Πρόεδρος του Π.Σ.Ι. ανακοίνωσε ότι η επόμενη συνεδρία ορίστηκε στις 27.1.05.
(β) Στις 27.1.05 παρόντες ήταν ο Πρόεδρος του Π.Σ.Ι. και οι γιατροί Κάσιος, Ροδούλης, Χ΄΄ Ιωάννου, Λοϊζίδης, Παπαδόπουλος, Αντωνίου και Ηλιάδης ενώ απόντες ήταν οι γιατροί Έλληνας, Παρτασίδης και Θεολογίδης. Στο τέλος της συνεδρίασης εκείνης ο Πρόεδρος ανακοίνωσε ότι η υπόθεση αναβάλλεται για συνέχιση στις 10.2.05.
(γ) Στις 10.2.05 παρόντες ήταν ο Πρόεδρος και οι γιατροί Κάσιος, Ροδούλης, Χ΄΄ Ιωάννου, Λοϊζίδης, Αντωνίου και Ηλιάδης. Απόντες ήταν οι γιατροί Έλληνας, Παρτασίδης, Θεολογίδης και Παπαδόπουλος. Στο τέλος της συνεδρίασης εκείνης ο Πρόεδρος ανακοίνωσε πως η απόφαση για το κατά πόσο αποδείχθηκε εκ πρώτης όψεως υπόθεση θα ανακοινωνόταν στις 17.3.05.
(δ) Στις 17.3.05 παρόντες ήταν ο Πρόεδρος και οι γιατροί Κάσιος, Ροδούλης, Χ΄΄ Ιωάννου, Λοϊζίδης και Αντωνίου ενώ απόντες ήταν οι γιατροί Έλληνας, Παρτασίδης, Θεολογίδης, Παπαδόπουλος και Ηλιάδης. Στο τέλος της συνεδρίασης εκείνης η υπόθεση ορίστηκε για συνέχιση στις 7.4.05.
(ε) Στις 7.4.05 παρόντες ήταν ο Πρόεδρος και οι γιατροί Κάσιος, Ροδούλης, Χ΄΄ Ιωάννου, Λοϊζίδης και Αντωνίου ενώ απόντες ήταν οι γιατροί Έλληνας, Παρτασίδης, Θεολογίδης, Παπαδόπουλος και Ηλιάδης.
(στ) Κατά την απόφαση που δόθηκε στις 21.4.05 και την επιβολή ποινής, που ακολούθησε, παρόντες ήταν και πάλι ο Πρόεδρος και οι γιατροί Κάσιος, Ροδούλης, Χ΄΄ Ιωάννου, Λοϊζίδης και Αντωνίου ενώ απόντες ήταν οι γιατροί Έλληνας, Παρτασίδης, Θεολογίδης, Παπαδόπουλος και Ηλιάδης.
Αξίζει να σημειωθεί πως κατά την πρώτη συνεδρίαση της 13.1.05 οι γιατροί Έλληνας, Παρτασίδης και Παπαδόπουλος έλαβαν και ενεργό μέρος και υπέβαλαν ερωτήσεις στη μάρτυρα Δρα. Σωτηρούλα Χρίστου.
Σύμφωνα με τα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, 1929-1959 (σελ. 112) η διαδικασία συζητήσεως και λήψεως αποφάσεων επί ορισμένου θέματος θα πρέπει να διεξάγεται, από την αρχή μέχρι το τέλος, ενώπιον των ιδίων μελών του Συλλογικού Οργάνου. Αν η διαδικασία παρατείνεται σε περισσότερες, της μιας, συνεδριάσεις, η σύνθεση του Συλλογικού Οργάνου θα πρέπει να παραμείνει αναλλοίωτη καθόλες της συνεδριάσεις.
Σύμφωνα με την Κυπριακή νομολογία το ζήτημα της αλλαγής στη συγκρότηση και σύνθεση του Συλλογικού Οργάνου εξετάζεται από το δικαστήριο το οποίο και αποφασίζει κατά πόσον η αλλαγή στη σύνθεση επιφέρει ακυρότητα ή όχι. Σχετικές είναι οι αποφάσεις Rolandos Vivardi v. The Vine Products Council (1969) 3 C.L.R. 486, Panayiotou and Others v. Republic (1972) 3 C.L.R. 337, Mytides v. Republic (1988) 3 C.L.R. 737, Paschalis v. Republic (1988) 3 C.L.R. 1897 και τις πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας στις Υποθέσεις Κόρτας κ.α. ν. Ρ.Ι.Κ., Α.Ε. 3834/13.2.207 και Στυλιανού κ.α. ν. Ρ.Ι.Κ., Α.Ε. 3884 και 3890/26.6.07).
Σημειώνεται επίσης ότι στις συνεδρίες των Συλλογικών Οργάνων η διοίκηση, δηλαδή το Συλλογικό Όργανο, φέρει το βάρος της απόδειξης της νομότυπης κλήσης όλων των μελών (Δέστε: Αναστασίου, ανωτέρω).
Στην προκείμενη περίπτωση, όπως ήδη παρατήρησα, δεν υπάρχει οτιδήποτε ενώπιον του Δικαστηρίου που να δείχνει κατά πόσο όλα τα μέλη του Συλλογικού Οργάνου, δηλαδή των καθ΄ ων η αίτηση, κλήθηκαν νομότυπα και έγκαιρα, τουλάχιστον για την πρώτη συνεδρίαση των καθ΄ ων η αίτηση κατά την οποία θα εκδικαζόταν η επίδικη πειθαρχική υπόθεση. Ο γιατρός Θεολογίδης απουσίαζε από την πρώτη μέχρι και την τελευταία συνεδρίαση και το δικαστήριο δεν γνωρίζει κατά πόσο αυτός κλήθηκε ή ειδοποιήθηκε τουλάχιστον για τις συνεδριάσεις των καθ΄ ων η αίτηση, σε σχέση με την επίδικη πειθαρχική διαδικασία. Επίσης παρατηρώ πως ενώ στην πρώτη συνεδρίαση ήταν παρόντες ο Πρόεδρος και εννέα μέλη του Π.Σ.Ι., στις τελικές συνεδριάσεις και κατά την έκδοση της απόφασης και την επιβολή της ποινής παρέμειναν παρόντα μόνον πέντε μέλη του Π.Σ.Ι. και ο Πρόεδρος, ενώ άλλα πέντε μέλη του Π.Σ.Ι. ήταν απόντα. Μάλιστα τρία μέλη που στην αρχική συνεδρίαση της 13.1.05 είχαν ενεργό ρόλο στην ακροαματική διαδικασία, στη συνέχεια έπαυσαν να παρουσιάζονται. Υπήρξαν δηλαδή μεγάλες και ανεξήγητες αλλαγές στη σύνθεση των καθ΄ ων η αίτηση κατά τη διάρκεια της συνεχιζόμενης ακροαματικής διαδικασίας. Δεν θεωρώ ότι υπό τις περιστάσεις της παρούσας υπόθεσης, σώζεται η κατάσταση επειδή μέχρι τέλους υπήρχε απαρτία και επειδή την απόφαση και την ποινή υπέγραψαν ο Πρόεδρος και τα πέντε μέλη του Π.Σ.Ι. που ήταν παρόντα από την αρχή μέχρι το τέλος. Κατά την κρίση μου η συγκρότηση και η σύνθεση των καθ΄ ων η αίτηση πάσχουν, λόγω των προαναφερομένων γεγονότων περιλαμβανομένου και του ότι οι καθ΄ ων η αίτηση δεν ικανοποίησαν το δικαστήριο ότι κλητεύθηκαν νομότυπα και έγκαιρα όλα τα μέλη του Συλλογικού Οργάνου, δηλαδή των καθ΄ ων η αίτηση, όπως είχαν υποχρέωση να πράξουν. Το θέμα είναι θέμα δημοσίας τάξεως και μπορεί να εξεταστεί από το δικαστήριο και αυτεπάγγελτα, όπως ήδη σημειώθηκε.
Η προαναφερόμενη διαπίστωση είναι μοιραία για την έκβαση των συνεκδικαζομένων προσφυγών και έχει σαν αποτέλεσμα την ακύρωση των προσβαλλομένων αποφάσεων των καθ΄ ων η αίτηση. Όμως επιθυμώ να προσθέσω ακόμα κάτι σε σχέση με το κατηγορητήριο που αντιμετώπισαν οι δύο αιτητές.
Παρόλο που δεν ηγέρθηκε οποιαδήποτε ένσταση σε σχέση με το κατηγορητήριο, εκτιμώ πως η πρώτη κατηγορία, στην οποία καταδικάστηκαν οι δύο αιτητές, πάσχει και λόγω πολλαπλότητας, και το ζήτημα της πολλαπλότητας είναι ζήτημα που επίσης μπορεί να εγερθεί αυτεπάγγελτα. Στην έκθεση αδικήματος της πρώτης κατηγορίας αναγράφεται πως κατά την άσκηση του επαγγέλματος τους οι κατηγορούμενοι επέδειξαν διαγωγή επονείδιστη και ασυμβίβαστη προς το ιατρικό επάγγελμα, κατά παράβαση των σχετικών προνοιών. Θεωρώ πως στην έκθεση αδικήματος της πρώτης κατηγορίας περιλαμβάνονται δύο παραπτώματα, δηλαδή το παράπτωμα της επονείδιστης διαγωγής και το παράπτωμα της ασυμβίβαστης προς το ιατρικό επάγγελμα διαγωγής. Επίσης στις λεπτομέρειες αδικήματος της πρώτης κατηγορίας και πάλι περιλαμβάνονται δύο διαφορετικοί τρόποι διάπραξης των προαναφερομένων δύο παραπτωμάτων:
(α) Ότι οι κατηγορούμενοι δεν ενημέρωσαν και/ή απέκρυψαν από το νόμιμο πατέρα την πραγματική ασθένεια από την οποία υπέφερε ο ανήλικος, και
(β) Ότι δεν ενημέρωσαν και/ή απέκρυψαν από το νόμιμο πατέρα ότι αυτός δεν είναι ο βιολογικός πατέρας του ανηλίκου.
Και αυτό το ελάττωμα, δηλαδή της πολλαπλότητας που παρουσιάζει η πρώτη κατηγορία, θεωρώ πως θα ήταν πρόσθετος λόγος για ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης των καθ΄ ων η αίτηση.
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω και οι δύο συνεκδικαζόμενες προσφυγές πετυχαίνουν και εκδίδονται αποφάσεις ως η παράγραφος Α του αιτητικού της 645/05 και ως η παράγραφος 1 του αιτητικού της 691/05. Έξοδα υπέρ των αιτητών, να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.