ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2006) 4 ΑΑΔ 619
14 Ιουλίου, 2006
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ ΞΥΔΑ,
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΜΥΝΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 1043/2004)
Στρατός της Δημοκρατίας ― Αξιωματικοί ― Προαγωγές ― Η αυτοτελής απόφαση κατανομής των κενών θέσεων, προκειμένου να διενεργηθούν οι προαγωγές, που λαμβάνεται σύμφωνα με τον Καν. 45 των περί Αξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμών του 1990 (Κ.Δ.Π. 90/90) ― Η απαίτηση αιτιολογίας της απόφασης ― Δεν εκπληρώθηκε στην κριθείσα περίπτωση ― Περιστάσεις και συνέπειες.
Ο αιτητής προσέφυγε κατά της απόφασης του Υπουργού Άμυνας, ο οποίος μετά από πρόταση του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς, κατένειμε κατά κλάδο τις υπάρχουσες κενές θέσεις, με αποτέλεσμα να μην προαχθεί ο αιτητής στο βαθμό του Επισμηναγού, ελλείψει επαρκών κενών θέσεων στον κλάδο του.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Ο δικηγόρος του αιτητή πρόβαλε ότι τόσο η πρόταση του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς όσο και η απόφαση του Υπουργού είναι αναιτιολόγητες.
Έχει κριθεί στη νομολογία πως η απόφαση του Υπουργού Άμυνας να κατανέμει, με βάση τις εξουσίες που του παρέχει ο Κανονισμός 45(2), τις υπάρχουσες στον Προϋπολογισμό κενές θέσεις, είναι απόφαση ανεξάρτητη της διαδικασίας των προαγωγών. Καθώς και ότι ως απόφαση με άμεσες συνέπειες στα συμφέροντα των Αξιωματικών αποτελεί αυτοτελή διοικητική πράξη προσβλητή με προσφυγή.
Εύλογα διερωτάται ο αιτητής ποιες ήταν «οι ανάγκες της υπηρεσίας κατά κλάδο» ώστε αυτές να δικαιολογούσαν την κατανομή μιας θέσης, από τις 33 υπάρχουσες κενές, στους Επισμηναγούς Σώματος της Αεροπορίας, με αποτέλεσμα ο ίδιος, που ήταν 2ος στη σειρά στον πίνακα των κριθέντων ως προακτέων κατ' εκλογή Επισμηναγών Σώματος της Αεροπορίας, να μην προαχθεί.
Τόσο στην πρόταση του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς, όσο και στην απόφαση του Υπουργού Άμυνας γίνεται επανάληψη της διάταξης του Κανονισμού 45(2).
Κατά συνέπεια, η επίδικη απόφαση είναι αναιτιολόγητη. Δεν μπορεί να ελεγχθεί ο πραγματικός λόγος που οδήγησε τον Υπουργό Άμυνας στη λήψη της. Ως εκ τούτου ο δικαστικός έλεγχος καθίσταται ανέφικτος.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Παπαχριστοδούλου v. Δημοκρατίας (2004) 4 A.A.Δ. 942,
Κωλέττη κ.ά. v. Δημοκρατίας, Συνεκδ. Υπόθ. Αρ.. 442/03 κ.ά., ημερ. 31.1.2005,
Γαλανός κ.ά. v. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 1015/04, ημερ. 8.3.2006,
Χ"Σωτηρίου κ.ά. v. Δημοκρατίας (2006) 4 A.A.Δ. 554.
Προσφυγή.
Σ. Οικονομίδης, για τον Αιτητή.
Α. Μιλτιάδους, για τους Kαθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Ο αιτητής είναι Αξιωματικός Σώματος της Αεροπορίας του Στρατού της Δημοκρατίας.
Τα Ε.Μ. με α/α 1 μέχρι 28 είναι Αξιωματικοί Όπλων του Στρατού Ξηράς, τα Ε.Μ. με α/α 29 και 30 είναι Αξιωματικοί Σωμάτων του Στρατού Ξηράς, το Ε.Μ. με α/α 31 είναι Μηχανικός Αξιωματικός του Ναυτικού, το Ε.Μ. με α/α 32 είναι Ιπτάμενος Αξιωματικός της Αεροπορίας και το Ε.Μ. με α/α 33 είναι Αξιωματικός Σώματος της Αεροπορίας.
Το έτος 2004 ο αιτητής και τα Ε.Μ. κατείχαν το βαθμό του Ταγματάρχη και τους αντίστοιχους βαθμούς του Πλωτάρχη και του Επισμηναγού. Πληρούσαν τις προβλεπόμενες από τις διατάξεις του Κανονισμού 27 των περί Αξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμών του 1990 (Κ.Δ.Π. 90/90) προϋποθέσεις κρίσης και συμπεριλήφθηκαν στη σχετική διαταγή του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς με την οποία γνωστοποιήθηκαν τα ονόματα των Αξιωματικών που δικαιούνταν να κριθούν από το Συμβούλιο Κρίσεων Αξιωματικών κατά την τακτική σύνοδό του για το έτος αυτό. Κρίθηκαν ως προακτέοι κατ' εκλογήν.
Τα ονόματα των αιτητών και των Ε.Μ. αναγράφηκαν στους αντίστοιχους πίνακες των Ταγματαρχών, Πλωταρχών και Επισμηναγών που κρίθηκαν ως προακτέοι κατ' εκλογήν. Συγκεκριμένα τα Ε.Μ. με α/α 1 μέχρι 28 συμπεριλήφθηκαν στον πίνακα προακτέων Ταγματαρχών Όπλων του Στρατού Ξηράς, τα Ε.Μ. με α/α 29 και 30 συμπεριλήφθηκαν στον πίνακα προακτέων Ταγματαρχών Σωμάτων του Στρατού Ξηράς, το Ε.Μ. με α/α 31 συμπεριλήφθηκε στον πίνακα προακτέων των Πλωταρχών Μηχανικών του Ναυτικού, το Ε.Μ. με α/α 32 συμπεριλήφθηκε στον πίνακα προακτέων Επισμηναγών Ιπτάμενων της Αεροπορίας, το Ε.Μ. με α/α 33 και ο αιτητής συμπεριλήφθηκαν στον πίνακα προακτέων Επισμηναγών Σώματος της Αεροπορίας.
Μετά την οριστικοποίηση των πινάκων, ο Υπουργός αποφάσισε, μετά από πρόταση του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς, την κατανομή των κενών θέσεων που μπορούσαν να πληρωθούν κατά το έτος 2004 από το βαθμό του Συνταγματάρχη μέχρι το βαθμό του Υπολοχαγού, ενεργώντας με βάση τις διατάξεις του Κανονισμού 45.
Αποφάσισε την κατανομή των 33 κενών θέσεων στο βαθμό του Αντισυνταγματάρχη ως εξής: 30 στο Στρατό Ξηράς (28 στα Όπλα και 2 στα Σώματα), 1 στους Μηχανικούς Αξιωματικούς του Ναυτικού και 2 στους Αξιωματικούς της Αεροπορίας (1 στους Ιπτάμενους Αξιωματικούς και 1 στους Αξιωματικούς Σώματος).
Ακολούθως ο Υπουργός προέβηκε στην προαγωγή Αξιωματικών στον επόμενο βαθμό με βάση την κατανομή των θέσεων που είχε γίνει κατά κλάδο και τη σειρά που είχαν οι υποψήφιοι για προαγωγή στους αντίστοιχους οριστικούς πίνακες των κριθέντων ως προακτέων Αξιωματικών.
Με την προσφυγή ο αιτητής προσβάλλει την απόφαση του Υπουργού, με την οποία προέβηκε στην κατανομή των 33 κενών θέσεων κατά κλάδο.
Ο δικηγόρος του αιτητή πρόβαλε ότι τόσο η πρόταση του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς όσο και η απόφαση του Υπουργού είναι αναιτιολόγητες.
Αναφερόμενος στον Κανονισμό 45(2) υποστήριξε ότι βασικό κριτήριο για την κατανομή των κενών θέσεων ήταν «οι ανάγκες της υπηρεσίας κατά κλάδο». Είναι η θέση του πως πουθενά δεν προκύπτει γιατί οι ανάγκες αυτές επέβαλλαν την κατανομή των 33 κενών θέσεων Αντισυνταγματάρχη κατά τον τρόπο που τον πρότεινε ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς και αποφάσισε ο Υπουργός Άμυνας.
Έχει κριθεί στη νομολογία πως η απόφαση του Υπουργού Άμυνας να κατανέμει, με βάση τις εξουσίες που του παρέχει ο Κανονισμός 45(2), τις υπάρχουσες στον Προϋπολογισμό κενές θέσεις, είναι απόφαση ανεξάρτητη της διαδικασίας των προαγωγών. Καθώς και ότι ως απόφαση με άμεσες συνέπειες στα συμφέροντα των Αξιωματικών αποτελεί αυτοτελή διοικητική πράξη προσβλητή με προσφυγή Παπαχριστοδούλου v. Δημοκρατίας (2004) 4 A.A.Δ. 942, Κωλέττη κ.ά. v. Δημοκρατίας, Συνεκδ. Υποθέσεις Αρ. 442/03 κ.ά., ημερ. 31.1.05, Γαλανός κ.ά. v. Δημοκρατίας, YΠόθεση Αρ. 1015/04, ημερ. 8.3.06 και Χ"Σωτηρίου κ.ά. v. Δημοκρατίας (2006) 4 Α.Α.Δ. 554).
Ο αιτητής προσβάλλει την απόφαση του Υπουργού Άμυνας, με την οποία κατένειμε τις υπάρχουσες κενές θέσεις Αξιωματικών βαθμού Αντισυνταγματάρχη για το έτος 2004, κατά κλάδο, που είχε ως αποτέλεσμα να προαχθούν στο βαθμό του Αντισυνταγματάρχη, Αντιπλοιάρχου και Αντισμήναρχου από 1.9.04 33 Αξιωματικοί. Ο ίδιος ως Επισμηναγός Σώματος της Αεροπορίας, ήταν ο 2ος στη σειρά στον πίνακα των κριθέντων ως προακτέων κατ' εκλογή Επισμηναγών Σώματος της Αεροπορίας. Με την επίδικη απόφαση κατανεμήθηκε μία θέση για τους Επισμηναγούς Σώματος της Αεροπορίας και συνεπώς δεν προάχθηκε στον επόμενο βαθμό του Αντισμήναρχου.
Παρατηρώ ότι στην αγόρευση των καθ' ων η αίτηση δεν απαντάται συγκεκριμένα ο ισχυρισμός του αιτητή για έλλειψη αιτιολογίας. Πρόβαλε η δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση γενικά τη θέση ότι η απόφαση τεκμαίρεται ορθή με βάση το τεκμήριο της κανονικότητας των διοικητικών πράξεων, ότι είναι επαρκώς αιτιολογημένη καθώς και ότι η αιτιολογία συμπληρώνεται από τα στοιχεία του φακέλου.
Ο Κανονισμός 45 περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
«45(1) Αξιωματικός που κρίθηκε προακτέος προάγεται, εφόσο υπάρχει κενή θέση στο βαθμό για τον οποίο προορίζεται.
(2) Οι υπάρχουσες κενές θέσεις Αξιωματικών κατανέμονται με απόφαση του Υπουργού που εκδίδεται μετά από πρόταση του Αρχηγού με βάση τις ανάγκες της υπηρεσίας, κατά Κλάδο:
Νοείται ότι κενές θέσεις Αξιωματικών που θα δοθούν για το Στρατό Ξηράς θα διαχωριστούν σε θέσεις Αξιωματικών Όπλων και σε θέσεις Αξιωματικών Σωμάτων, οι κενές θέσεις Αξιωματικών που θα δοθούν για το Ναυτικό θα διαχωριστούν σε θέσεις Μάχιμων Αξιωματικών, σε θέσεις Μηχανικών Αξιωματικών και σε θέσεις Αξιωματικών Σώματος και οι κενές θέσεις Αξιωματικών που θα δοθούν για την Αεροπορία θα διαχωριστούν σε θέσεις Ιπτάμενων Αξιωματικών, σε θέσεις Μηχανικών Αξιωματικών και σε θέσεις Αξιωματικών Σώματος.»
Εύλογα διερωτάται ο αιτητής ποιες ήταν «οι ανάγκες της υπηρεσίας κατά κλάδο» ώστε αυτές να δικαιολογούσαν την κατανομή μιας θέσης, από τις 33 υπάρχουσες κενές, στους Επισμηναγούς Σώματος της Αεροπορίας, με αποτέλεσμα ο ίδιος, που ήταν 2ος στη σειρά στον πίνακα των κριθέντων ως προακτέων κατ' εκλογή Επισμηναγών Σώματος της Αεροπορίας, να μην προαχθεί.
Το Αρθρο 28 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν.158(1)/99) καθορίζει στις παραγράφους (1) και (2):
«28(1) Η αιτιολογία μιας διοικητικής πράξης πρέπει να είναι σαφής, ώστε να μην αφήνει αμφιβολίες ως προς το ποιος ήταν ο πραγματικός λόγος που οδήγησε το διοικητικό όργανο στη λήψη της απόφασης.
(2) Δεν αποτελεί επαρκή αιτιολογία η αναφορά στην απόφαση γενικών χαρακτηρισμών που μπορούν να εφαρμοστούν και να ισχύουν για κάθε περίπτωση ούτε η απλή αναφορά των γενικών όρων του νόμου που μπορούν να τύχουν εφαρμογής σε οποιαδήποτε περίπτωση.»
Τόσο στην πρόταση του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς όσο και στην απόφαση του Υπουργού Άμυνας γίνεται επανάληψη της διάταξης του Κανονισμού 45(2).
Παραθέτω το πιο κάτω απόσπασμα από τα Πορίσματα του Συμβουλίου της Επικρατείας (1929-1959) σελ. 186:
«Γ. Επανάληψις διατάξεων νόμου.
Ίνα πληρωθή η προς αιτιολογίαν απαίτησις του νόμου, δέον αύτη να μη περιορίζεται εις γενικούς χαρακτηρισμούς δυναμένους να εφαρμοσθώσιν εις πάσαν περίπτωσιν, ουδέ να επαναλαμβάνη τας διατάξεις του νόμου, αλλά δέον να εκτίθενται τα πραγματικά στοιχεία, εφ' ων εβασίσθη η κρίσις του διοικητικού οργάνου. Ισοδυναμεί προς ανύπαρκτον αιτιολογίαν η επανάληψις των γενικών όρων του νόμου, δυναμένων να τύχωσιν εφαρμογής επί οιασδήποτε περιπτώσεως.»
Κατά συνέπεια, κρίνω ότι η επίδικη απόφαση είναι αναιτιολόγητη. Δεν μπορεί να ελεγχθεί ο πραγματικός λόγος που οδήγησε τον Υπουργό Άμυνας στη λήψη της. Ως εκ τούτου ο δικαστικός έλεγχος καθίσταται ανέφικτος.
Για τον πιο πάνω λόγο η προσφυγή επιτυγχάνει και η επίδικη απόφαση ακυρώνεται. Τα έξοδα επιδικάζονται υπέρ του αιτητή.
H προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.