|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2006) 4 ΑΑΔ 443
17 Μαΐου, 2006
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ,
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
2. ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΩΝ ΛΕΜΕΣΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 931/2004)
Διοικητική Πράξη ― Εκτελεστή σε αντιδιαστολή προς χαριστική κρατική ενέργεια ― Η περίπτωση της οικονομικής βοήθειας προς πληγέντες από θεομηνία.
Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ― Θέματα δημόσιας τάξης ― Εξετάζονται και αυτεπαγγέλτως και εγείρονται σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας.
Ο αιτητής προσέβαλε την απόφαση για την καταβολή σε αυτόν βοήθειας ύψους Λ.Κ.5.000, ζημίες που υπέστη από ανεμοστρόβιλο, βάσει σχετικού σχεδίου που περιελήφθη σε απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Στην παρούσα περίπτωση είναι προφανές ότι η παροχή βοήθειας σε πληγέντες, γίνεται όχι δυνάμει οποιουδήποτε νόμου, αλλά με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου.
Η βοήθεια που παρέχεται βάσει του σχεδίου «αποτελεί κατά χάρη κρατική χορηγία και όχι οποιασδήποτε μορφής αποζημίωση». Τούτο είναι ενδεικτικό της γενικής βάσης της χορηγίας για οποιαδήποτε απώλεια για την οποία χορηγείται η βοήθεια λόγω των ζημιών που προκλήθηκαν από τον ανεμοστρόβιλο. Η επίδικη πράξη δεν συνιστά συνεπώς εκτελεστή διοικητική πράξη, ούτως ώστε να χωρεί προσφυγή εναντίον της.
2. Θέματα δημόσιας τάξης μπορεί να εγερθούν σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας και μπορεί να εξεταστούν και αυτεπάγγελτα. Η ύπαρξη των απαιτούμενων προϋποθέσεων για υποβολή μιας προσφυγής, είναι από τα θέματα που εξετάζονται και αυτεπάγγελτα.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Georghiou v. Republic (1981) 3 C.L.R. 591,
Koupepa v. Municipal Committee of the Municipal Corporation of Limassol a.o. (1968) 3 C.L.R. 496,
Lazarou v. Republic (1986) 3(C) C.L.R. 2267,
Razis a.ο. v. Republic (1982) 3 C.L.R. 45,
Yiangou v. Republic (1987) 3(A) C.L.R. 27.
Προσφυγή.
Χρ. Πουργουρίδης, για τον Αιτητή.
Ε. Λοϊζίδου, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Ο αιτητής, σύμφωνα με τα γεγονότα που εκτίθενται στην προσφυγή του, είναι μισθωτής Τουρκοκυπριακής ιδιοκτησίας ανοικτού χώρου στα Κάτω Πολεμίδια της Λεμεσού και, κατά τον ισχυρισμό του, την 27.1.03 υπέστη ζημιές στα υποστατικά και τα εμπορεύματά του, που βρίσκονταν εντός του χώρου αυτού, από ανεμοστρόβιλο που έπληξε την πόλη της Λεμεσού. Ακολούθως, υπέβαλε αίτηση οικονομικής βοήθειας προς τους πληγέντες από τη θεομηνία, που διδόταν με βάση καθορισμένα κριτήρια δυνάμει απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου υπ' αρ. 57.977, ημερομηνίας 4.6.03.
Οι καθ' ων η αίτηση αποφάσισαν να παραχωρήσουν στον αιτητή βοήθεια ύψους £5.000 για τις ζημιές που υπέστη. Ο αιτητής αρνήθηκε την προσφορά και υπέβαλε ένσταση ζητώντας επανεξέταση του ύψους των ζημιών του. Τελικά, οι καθ' ων η αίτηση απέρριψαν την ένσταση του αιτητή κρίνοντας ότι κατακρατούσε παράνομα το Τουρκοκυπριακό τεμάχιο και ότι τα κτίσματα που υπήρχαν σ' αυτό δεν καλύπτονταν με άδεια οικοδομής.
Με την προσφυγή του ο αιτητής ζητά δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 19.7.04 να του πληρώσουν «αποζημίωση» ύψους £5.000 για τις ζημιές που υπέστη ήταν άκυρη και παράνομη.
Με τη γραπτή τους αγόρευση οι καθ' ων η αίτηση εγείρουν προδικαστική ένσταση με τον ισχυρισμό ότι η πράξη, την οποία προσβάλλει ο αιτητής, δεν είναι πράξη εκτελεστή εναντίον της οποίας χωρεί προσφυγή. Παραπέμπουν δε σχετικά στην απόφαση του Πική, Δ. (όπως ήταν τότε) στη Georghiou v. Republic (1981) 3 C.L.R. 591, όπου στη σελ. 596 λέχθηκαν τα ακόλουθα κατά την εξέταση παρόμοιου θέματος:
"It is implicit in the concept of an executory act, that the organ of the administration issuing the decision, be empowered in law to make a valid determination of the rights of the governed in the given area; therefore, it must be competent in law for the authority to decide on the subject under review. Functioning outside the precincts of the law, cannot create rights or impose obligations; and the assumption or refusal of liability to make a gratis payment is in itself an act outside the ambit of the law and, therefore, the decision whatever its implications, is not of an executory character."
Σε μετάφραση:
«Εξυπακούεται από την έννοια της εκτελεστής πράξης, ότι το όργανο της διοίκησης που εκδίδει την απόφαση, είναι εξουσιοδοτημένο από το νόμο να αποφαίνεται εγκύρως επί των δικαιωμάτων των διοικουμένων στον δεδομένο τομέα. συνεπώς, πρέπει να έχει τη δια νόμου αρμοδιότητα της εξουσίας να αποφασίζει επί του υπό αναθεώρηση θέματος. Ενέργειες εκτός των ορίων του νόμου, δεν μπορεί να δημιουργούν δικαιώματα ή να επιβάλλουν υποχρεώσεις· και η ανάληψη ή η άρνηση ευθύνης πληρωμής χαριστικώς είναι αφ' εαυτής πράξη εκτός των πλαισίων του νόμου και, κατ' ακολουθία, όποιες κι αν είναι οι συνέπειές της, δεν έχει εκτελεστό χαρακτήρα.»
(H υπογράμμιση είναι δική μου).
Στην παρούσα περίπτωση είναι προφανές ότι η παροχή βοήθειας σε πληγέντες γίνεται όχι δυνάμει οποιουδήποτε νόμου, αλλά με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου και όπως προκύπτει από την επισύναψη 2 στην ένσταση κάτω από τον τίτλο «Γενικές Πρόνοιες για Kατοικίες και Yποστατικά» καθορίζεται ότι η βοήθεια που παρέχεται βάσει του σχεδίου «αποτελεί κατά χάρη κρατική χορηγία και όχι οποιασδήποτε μορφής αποζημίωση». Τούτο είναι ενδεικτικό της γενικής βάσης της χορηγίας για οποιαδήποτε απώλεια για την οποία χορηγείται η βοήθεια λόγω των ζημιών που προκλήθηκαν από τον ανεμοστρόβιλο. Είναι έτσι προφανές, με βάση την αρχή στην οποία αναφέρθηκα πιο πάνω και την οποία και υοθετώ, ότι η πράξη δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη, ούτως ώστε να χωρεί προσφυγή εναντίον της.
Ο αιτητής στην απαντητική του αγόρευση εισηγείται πως το Δικαστήριο πρέπει να αγνοήσει την προδικαστική ένσταση, αφού αυτή δεν περιλήφθηκε στην ένσταση, αλλά εγέρθηκε για πρώτη φορά στη γραπτή αγόρευση των καθ' ων η αίτηση. Μπορεί τούτο να ισχύει για συνήθη νομικά σημεία, αλλά παραγνωρίζει ο αιτητής ότι θέματα δημόσιας τάξης μπορεί να εγερθούν σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας και μπορεί να εξεταστούν και αυτεπάγγελτα. Η ύπαρξη των απαιτούμενων προϋποθέσεων για υποβολή μιάς προσφυγής είναι από τα θέματα που εξετάζονται και αυτεπάγγελτα. Ειδικά εξετάζεται αυτεπάγγελτα το κατά πόσο το Δικαστήριο έχει δικαιοδοσία να εκδικάσει την προσβαλλόμενη πράξη (Koupepa v. Municipal Committee of the Municipal Corporation of Limassol a.o. (1968) 3 C.L.R. 496, Lazarou v. Republic (1986) 3(C) C.L.R. 2267) καθώς και το κατά πόσο η προσβαλλόμενη πράξη είναι εκτελεστή (Razis a.o. v. Republic (1982) 3 C.L.R. 45, Yiangou v. Republic (1987) 3(A) C.L.R. 27).
Με βάση της πιο πάνω αρχές καταλήγω ότι η προσβαλλόμενη πράξη δεν είναι εκτελεστή και ως εκ τούτου η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα εναντίον του αιτητή.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.