|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(Υπόθεση Αρ. 285/2005)
23 Οκτωβρίου, 2006
[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΛΟΥΚΑΣ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ΄ ης η αίτηση.
- - - - - -
Ι. Νικολάου, για τον Αιτητή.
Μ. Χ»Γεωργίου, για την Καθ΄ ης η αίτηση.
Χρ. Ματθαίου, για το Ενδ. Μέρος.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: O αιτητής προσβάλλει τη νομιμότητα της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας ημερ. 23.11.04, με την οποία προήχθη στη θέση Πρώτου Τεχνικού Γεωργικών Ερευνών, Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών από 15/12/04 ο Νεόφυτος Ονουφρίου (ενδιαφερόμενο μέρος).
Η ΕΔΥ έπρεπε να επιλέξει μεταξύ τριών προσοντούχων προάξιμων υποψηφίων. Ο αιτητής καλυπτόταν από την έννοια του όρου «Παθών», όπως αποδίδεται στον περί παροχής Ίσων Ευκαιριών για την Επαγγελματική Αποκατάσταση των Παθόντων και Τέκνων των Εγκλωβισμένων Νόμο (Ν.87(Ι)/2004). Ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών, κ. Ιωάννης Παπαδόπουλος, αφού μελέτησε τους προσωπικούς και φακέλους υπηρεσιακών εκθέσεων των υποψηφίων, έκρινε ότι το ενδιαφερόμενο μέρος συνολικά υπερείχε έναντι των άλλων υποψηφίων και τον σύστησε για προαγωγή. Η ΕΔΥ στη συνέχεια προέβη σε σύγκριση των υποψηφίων με βάση τα στοιχεία των προσωπικών φακέλων τους και των υπηρεσιακών εκθέσεων και αφού συνυπολόγισε το σύνολο των καθιερωμένων κριτηρίων, αξία, προσόντα, αρχαιότητα, καθώς και τη σύσταση, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν ο καταλληλότερος για προαγωγή στην επίδικη θέση. Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα των πρακτικών της συνεδρίας ημερ. 23.11.04, στο οποίο η ΕΔΥ αιτιολογεί την απόφαση της:
«Η Επιτροπή, καταλήγοντας στην απόφασή της, έλαβε υπόψη ότι ο επιλεγείς, όσον αφορά την αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις Ετήσιες Υπηρεσιακές Εκθέσεις, με έμφαση στα τελευταία χρόνια στα οποία αποδίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα, είναι ίσος ή/και υπερτερεί των άλλων υποψηφίων που δεν επιλέγηκαν, προηγείται όλων σε αρχαιότητα και, επιπλέον, έχει την υπέρ του σύσταση του Διευθυντή, η οποία συνάδει με τα στοιχεία των Φακέλων.
Η Επιτροπή, δεν παρέλειψε να λάβει υπόψη ότι ο υποψήφιος με α/α 3, Χατζηλούκα Κωνσταντίνος, καλύπτεται από την έννοια του όρου «Παθών», όπως αυτή αποδίδεται στον περί Παροχής Ισων Ευκαιριών για την Επαγγελματική Αποκατάσταση των Παθόντων και των Τέκνων των Εγκλωβισμένων Νόμο, ωστόσο, συγκρινόμενος με τον επιλεγέντα, με βάση και τα τρία κριτήρια στο σύνολό τους αξία-προσόντα-αρχαιότητα, δεν κρίνεται περίπου ισοδύναμος μ΄ αυτόν, δεδομένου ότι υστερεί σε αρχαιότητα και δεν υπερέχει σε αξία, και, ως εκ τούτου, δεν μπορούν να τύχουν εφαρμογής, στην περίπτωσή του, οι πρόνοιες του εν λόγω Νόμου.»
Ο βασικός λόγος ακύρωσης που υποβλήθηκε ήταν ότι η σύσταση πάσχει διότι δεν συνάδει με τα στοιχεία των φακέλων. Ο Διευθυντής προκειμένου να συστήσει το ενδιαφερόμενο μέρος ανέφερε τα εξής:
«Προκειμένου να προβώ σε σύσταση, έχω μελετήσει τα στοιχεία των Προσωπικών Φακέλων και των Φακέλων των Ετήσιων Υπηρεσιακών Εκθέσεων όλων των υποψηφίων για προαγωγή στη μόνιμη θέση Πρώτου Τεχνικού Γεωργικών Ερευνών. Φρόντισα να συγκρίνω και να αντιπαραβάλω μέσα από τους Φακέλους που είχα στη διάθεσή μου το έργο όλων των υποψηφίων σε μια προσπάθεια να καταλήξω στη σύσταση του καταλληλότερου. Φρόντισα, όμως, να συλλέξω πληροφορίες και από τους άμεσα προϊσταμένους των υποψηφίων, οι οποίοι επέβλεπαν την εργασία τους.
Αναφορικά με τα απαιτούμενα προσόντα, την τριετή τουλάχιστον υπηρεσία στη θέση Ανώτερου Τεχνικού Γεωργικών Ερευνών, όπως προβλέπεται στο Σχέδιο Υπηρεσίας, τη διαθέτουν όλοι οι υποψήφιοι.
Το απαιτούμενο προσόν της ειδικής εκπαίδευσης μεταλυκειακού επιπέδου, συνολικής διάρκειας έξι (6) τουλάχιστο μηνών, μετά συναφούς πιστοποιητικού, σε θέμα ή θέματα σχετικά με τις δραστηριότητες του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών, που προβλέπεται στην παράγραφο (3) του Σχεδίου Υπηρεσίας, το διαθέτει μόνο ο Χατζηλούκας Κωνσταντίνος. Οι υπόλοιποι υποψήφιοι αν και δεν κατέχουν το στην παράγραφο (3) απαιτούμενο προσόν, μπορούν να θεωρηθούν ως υποψήφιοι, επειδή υπηρετούσαν στο Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών κατά την ημερομηνία έγκρισης του παρόντος Σχεδίου Υπηρεσίας, όπως αναφέρεται στη Σημείωση (2) του Σχεδίου.
Ο Ονουφρίου Νεόφυτος υπερτερεί των άλλων υποψηφίων σε αρχαιότητα κατά 18 περίπου μήνες. Οι υπόλοιποι υποψήφιοι, Καλλής Γεώργιος και Χατζηλούκας Κωνσταντίνος, συγκρινόμενοι μεταξύ τους, έχουν την ίδια ημερομηνία διορισμού στην παρούσα θέση, αλλά ο Καλλής Γεώργιος υπερτερεί σε αρχαιότητα στην προηγούμενη θέση και στη θέση πρώτου διορισμού.
Σε ό,τι αφορά την αξία όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις Ετήσιες Υπηρεσιακές Εκθέσεις, με έμφαση στις Εκθέσεις από το 1999 μέχρι το 2003, οι Ονουφρίου Νεόφυτος και Χατζηλούκας Κωνσταντίνος είναι ισάξιοι, αξιολογούμενοι ως καθόλα εξαίρετοι, και υπερτερούν του Καλλή Γεώργιου.
Μετά από μια συνεκτίμηση όλων των στοιχείων των υποψηφίων και αφού λήφθηκαν υπόψη η τεχνική κατάρτιση και οι προσωπικές ιδιότητες και ικανότητες των υποψηφίων, οι απαιτήσεις της υπό πλήρωση θέσης, καθώς και τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους - αξία, προσόντα, αρχαιότητα -, κρίνω ότι ο Ονουφρίου Νεόφυτος υπερέχει συνολικά έναντι των άλλων υποψηφίων και τον θεωρώ ως τον πιο κατάλληλο για την πλήρωση της μόνιμης θέσης Πρώτου Τεχνικού Γεωργικών Ερευνών.
Ο Ονουφρίου Νεόφυτος είναι τοποθετημένος στον Κλάδο Λαχανοκομίας - Ανθοκομίας και του έχει ανατεθεί η επίβλεψη πειραμάτων του Κλάδου.»
Όπως έχει επισημανθεί από τη νομολογία (Μοδίτης ν. Δημοκρατίας (2002) 3 ΑΑΔ 645, 719), η σύσταση εκδήλως δεν μπορεί να προσθέτει ή να αφαιρεί από την υπηρεσιακή εικόνα των υπαλλήλων. Οπως έχει κατ' επανάληψη λεχθεί, το θέμα της αιτιολογίας της σύστασης εξετάζεται πάντοτε σε συνάρτηση με τα τρία νομοθετημένα κριτήρια, αξία, προσόντα και αρχαιότητα, όπως αυτά εξάγονται από τα στοιχεία των προσωπικών και εμπιστευτικών φακέλων των υποψηφίων. Η αιτιολογία δεν πρέπει να συγκρούεται με τα στοιχεία των φακέλων ούτε να δημιουργεί μια εικόνα εντελώς διαφορετική, ανατρέποντας τα υπάρχοντα δεδομένα. Δεν πρέπει επίσης να αποτελεί απλή επανάληψη ή ανάπλαση των εν λόγω στοιχείων, χωρίς να προσθέτει κάτι.
Στην κρινόμενη περίπτωση από τα στοιχεία των υπηρεσιακών /εμπιστευτικών εκθέσεων προκύπτει ότι ο αιτητής και το ενδιαφερόμενο μέρος εμφανίζονται ως ισάξιοι στη χρονολογική βάση των πέντε τελευταίων χρόνων που χρησιμοποιήθηκε (η υπεροχή του αιτητή κατά 3 εξαίρετα στο απομακρυσμένο έτος 1992 δεν μπορεί ασφαλώς να θεμελιώσει οποιαδήποτε, έστω και οριακή, υπεροχή του σε αξία έναντι του ενδιαφερόμενου μέρους). Στο κριτήριο της αρχαιότητας, που αποδυναμώνεται σε θέσεις ψηλά στην ιεραρχία όπως η παρούσα, υπερτερούσε το ενδιαφερόμενο μέρος κατά 18 μήνες. Έχει καθιερωθεί δε νομολογιακά ότι η αρχαιότητα μπορεί να κλίνει την πλάστιγγα υπέρ ενός υποψηφίου, μόνο όταν υπάρχει απόλυτη ισοδυναμία στα δυο άλλα κριτήρια. (Δημοκρατία ν. Χρίστου (1991) 3 ΑΑΔ 56, Αντ. Βασιλειάδης κ.α. ν. Δημοκρατίας κ.α, ΑΕ 3851, 20.9.05) .
Συνεπώς επιβαλλόταν η σύγκριση των υποψηφίων και στο κριτήριο των προσόντων, προκειμένου η αρχαιότητα του ενδιαφερόμενου μέρους να αποτελέσει τον καθοριστικό δείκτη σύστασης και επιλογής του. Ο Διευθυντής περιορίστηκε στο να σχολιάσει μόνο το ότι ο αιτητής ήταν ο μόνος από τους υποψηφίους που καθίστατο προσοντούχος ως κάτοχος του προσόντος της ειδικής εκπαίδευσης μεταλυκειακού επιπέδου έξι τουλάχιστο μηνών σε θέμα σχετικό με τις δραστηριότητες του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών. Θα ανέμενε κανείς να αναφερόταν και στα υπόλοιπα πρόσθετα προσόντα του αιτητή που είναι καταχωρημένα στον προσωπικό του φάκελο και τέθηκαν μάλιστα ενώπιον του Διευθυντή με σημείωμα ημερ. 20.7.04 (βλ. ερυθρό 159 στο Τεκμήριο 2). Δεν ήταν βέβαια έργο του Διευθυντή αλλά της ίδιας της ΕΔΥ να κρίνει τη σχετικότητα τους και να αξιολογήσει τη βαρύτητα τους, έρευνα που παραλείφθηκε εντελώς. Στο θέμα των προσόντων θα επανέλθω διεξοδικά. Στο σημείο αυτό διαπιστώνω μόνο ότι η παράλειψη αναφορά τους από το Διευθυντή, δημιουργεί κενό το οποίο φυσικά δεν μπορεί να καλυφθεί με πρωτογενή κρίση από το Δικαστήριο και υπό τις περιστάσεις καθιστά την αιτιολογία της σύστασης πλημμελή.
Επίσης τα όσα εξειδικεύει για «τεχνική κατάρτιση, προσωπικές ιδιότητες και ικανότητες των υποψηφίων» ή για το ότι ο συστηνόμενος ήταν «τοποθετημένος στον κλάδο Λαχανοκομίας και του έχει ανατεθεί η επίβλεψη πειραμάτων του κλάδου», κατ' ανάγκη μεταφέρουν το μήνυμα υπεροχής του ενδιαφερόμενου μέρους (βλ. Μοδίτης πιο πάνω). Ωστόσο τέτοια υπεροχή δεν προκύπτει από τους φακέλους, στους οποίους τα συγκεκριμένα στοιχεία εμπίπτουν στα βαθμολογημένα με τις υπηρεσιακές εκθέσεις των υποψηφίων, ως εξίσου εξαίρετα. Ως προς τα καθήκοντα του ενδιαφερόμενου μέρους, παρατηρώ ότι και ο αιτητής ήταν υπεύθυνος για την επίβλεψη πειραμάτων στον κλάδο του επί σειρά ετών και δεν δικαιολογείται οποιαδήποτε διάκριση.
Ο Διευθυντής βέβαια εκφράζει με τη σύσταση του την προσωπική του γνώμη ως προς την καταλληλότητα των υποψηφίων. Όμως ειδικά στις περιπτώσεις προαγωγών, που κατά νομοθετική επιταγή η σύσταση πρέπει να είναι αιτιολογημένη, η αιτιολογία που δίνει ο Διευθυντής πρέπει να είναι πλήρης, σαφής και συγκεκριμένη. Η απαίτηση του Νόμου ικανοποιείται, όταν η σύσταση περιέχει την άποψη του Διευθυντή για τις αρετές, ικανότητες και ιδιότητες που χρειάζονται για την επιτυχή εκτέλεση των καθηκόντων μιας θέσης και τα δεδομένα στη βάση των οποίων έχει διαμορφωθεί η άποψη ότι ο συστηνόμενος είναι ο αξιότερος από την άποψη της συγκέντρωσης των αρετών, ικανοτήτων και ιδιοτήτων που απαιτούν τα καθήκοντα της υπό πλήρωση θέσης (βλ. Λεωνίδου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 ΑΑΔ, 385). Θεωρώ ότι η επίδικη σύσταση με τις πιο πάνω γενικολογίες και την πλημμελή συγκριτική αναφορά στο κριτήριο των προσόντων, δεν πληρεί τα πιο πάνω κριτήρια. Αποτελεί απλή αναπαραγωγή των νομοθετημένων κριτηρίων.
Ο αιτητής επίσης ισχυρίζεται ότι η τελική απόφαση της ΕΔΥ δεν είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Ο λόγος ακύρωσης ευσταθεί, διότι η πλημμέλεια της σύστασης που άπτεται της παράλειψης σχολιασμού των προσόντων του αιτητή, εντοπίζεται και στη λήψη της απόφασης από την ΕΔΥ. Θα βοηθήσει η παράθεση των εν λόγω προσόντων:
· Diploma of course of study in Soil Mechanics, British Institute of Engineering Technology, U.K. (1967 - 1968)
· Diploma of course of study in Management Statistics, School of Careers, U.K. (1969 - 1970)
· Certificate of study in the Safe Handling and Measurement of Radioisotopes, International Atomic Energy Agency, U.K. (6 months - 1971)
· Πιστοποιητικό Φοίτησης στο μάθημα των Γερμανικών (11/1990 - 5/1991)
· Certificate of Studies in the Aspects of Nitrogen - 15 methology and interpretation.
· Βεβαίωση «Εισαγωγή στο σύστημα SAS (21/10/92 - 23/10/92)
· Certificate of Studies in the Marginal Water Management for Sustainable Agricultural in the Dry Areas, ICARDA - Syria (24/10 - 4/11/1999)
· Βεβαίωση 20ο Επιστημονικό Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας των Οπωροκηπευτικών (29/10 - 1/11/2001)
· Ετήσια Συνάντηση συντονισμού του Περιφερειακού Προγράμματος IAREA RER/5/011, Καλαμάτα - Ελλάδα (3/11 - 8/11/2002)
· Εκπαίδευση σε Αρδεύσεις /Λιπάνσεις, Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών (25/5 - 4/6/2003)
· Συνέδριο για την «Ολοκληρωμένη Διαχείριση Νερού».
Είναι προφανές από την αιτιολογία που παρατέθηκε στα πρακτικά πιο πάνω ότι η ΕΔΥ δεν προέβη σε κανένα σχολιασμό των εν λόγω προσόντων, παρέλειψε να κρίνει τη σχετικότητα τους με τα καθήκοντα της θέσης και ούτε φαίνεται να τους προσέδωσε οποιαδήποτε βαρύτητα στη σύγκριση του αιτητή με το ενδιαφερόμενο μέρος.
Χρήσιμη για αυτό το ζήτημα είναι η αναφορά στην απόφαση Π. Πούρος ν. Χατζηστεφάνου και Δημοκρατίας (2001) 3 ΑΑΔ, 374 όπου λέχθηκαν τα εξής:
«Καταλήγουμε ότι τα πρόσθετα, μη προβλεπόμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα, λαμβάνονται υπόψη εφόσον είναι συναφή προς τα καθήκοντα της θέσης. Απόκειται πια στην αρμόδια αρχή να τα αξιολογήσει και να σταθμίσει την κατά περίπτωση σημασία τους, αποφεύγοντας δύο άκρα: αφενός να μην είναι η βαρύτητα υπερβολική ώστε να φτάνει στο σημείο απόδοσης έκδηλης υπεροχής· και, αφετέρου, να μην είναι εντελώς οριακή, όπως θα ήταν, αν τα πρόσθετα προσόντα δεν είχαν σχέση με τα καθήκοντα της θέσης. Μέσα σε αυτά τα όρια, το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση και στάθμιση στοιχείων και παραγόντων.»
Η ΕΔΥ στην προκειμένη περίπτωση σημείωσε ότι ο αιτητής υστερούσε σε αρχαιότητα και δεν υπερείχε σε αξία και ως εκ τούτου δεν τον έκρινε ως «περίπου ισοδύναμο» με το ενδιαφερόμενο μέρος, αποκλείοντας έτσι την εφαρμογή των προνοιών του περί παροχής Ίσων Ευκαιριών για την Επαγγελματική Αποκατάσταση των Παθόντων και Τέκνων των Εγκλωβισμένων Νόμου προς όφελος του. Παρέλειψε ωστόσο να αναφερθεί στα πρόσθετα προσόντα του αιτητή ως όφειλε. Παραμένει άγνωστο στο Δικαστήριο τι θα αποφάσιζε η ΕΔΥ αναφορικά με την εφαρμογή του εν λόγω Νόμου, αν διερευνούσε και την πτυχή των προσόντων.
Πρέπει επίσης να σχολιάσω ότι η φράση της ΕΔΥ ότι το ενδιαφερόμενο μέρος «όσον αφορά την αξία είναι ίσος ή/και υπερτερεί των άλλων υποψηφίων που δεν επιλέγησαν» πέραν του ότι αποτελεί αντιφατική αναφορά και αόριστη αιτιολογία που θα πρέπει να αποφεύγεται, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Αιτητής και ενδιαφερόμενο μέρος εμφανίζονται απολύτως ισοδύναμοι στις αξιολογικές εκθέσεις.
Για τους πιο πάνω λόγους, η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα υπέρ του αιτητή. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται σύμφωνα με το άρθρο 146.4(β) του Συντάγματος.
Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.
ΣΦ.