|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(2005) 4 ΑΑΔ 835
21 Oκτωβρίου, 2005
[ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2002
(Ν. 165(Ι)/2002)
ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ SVETLANA SHALAEVA,
(Αίτηση Αρ. 3/2005)
Συνταγματικό Δίκαιο ― Άρθρα 12, 30 και 35 του Συντάγματος ― Κατά πόσο η ερμηνεία τους είναι δυνατόν να απολήγει στην παροχή νομικής αρωγής και σε αιτητές σε προσφυγή βάσει του άρθρου 146 του Συντάγματος.
Αναθεωρητική Δικαιοδοσία ― Έλεγχος αντισυνταγματικότητας νόμου ― Κατά πόσο το άρθρο 5 του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002 (Ν.165(Ι)/02) παραβιάζει το άρθρο 12.5(γ) του Συντάγματος.
Η αιτήτρια αξίωσε με την παρούσα αίτηση νομική αρωγή για την αντιπροσώπευσή της στην προσφυγή αρ. 824/05 που στρεφόταν κατά της άρνησης του Τμήματος Μετανάστευσης να της χορηγήσει άδεια παραμονής και εργασίας στη Δημοκρατία.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την αίτηση, αποφάσισε ότι:
Ούτε το Άρθρο 30 του Συντάγματος, ούτε το Άρθρο 35 αυτού, συνηγορούν στην υιοθέτηση της γραμμής ότι ο όρος «κατηγορούμενος δι' αδίκημα τι» του Άρθρου 12 του Συντάγματος, περιέχει ο,τιδήποτε άλλο, πλην εκείνου το οποίο αναφέρει, δηλαδή τον κατηγορούμενο για κάποιο αδίκημα. Ακόμα, δεν υφίσταται καμιά απολύτως αιτιολογία στο επιχείρημα ότι το άρθρο 5(1) και (2) του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002 (Ν.165(Ι)/2002) είναι αντισυνταγματικό. Με όση ευρύτητα και αν θελήσει κάποιος να ερμηνεύσει τα Άρθρα 12, 30 και 35 του Συντάγματος, δεν μπορεί η ερμηνεία να καταλήξει σε όσα εισηγείται ο συνήγορος της αιτήτριας.
Το θέμα της παροχής νομικής αρωγής σε αναθεωρητική έφεση, αλλά και σε περίπτωση προσφυγής ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που αναφερόταν και πάλι σε θέματα αναθεωρητικού ελέγχου, εξετάστηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο (Μαραγκός, (2004) 3 Α.Α.Δ. 569 και Κωνσταντίνου (2003) 1 Α.Α.Δ. 1897, αντιστοίχως). Και στις δύο περιπτώσεις η απάντηση ήταν αρνητική. Κρίθηκε πως οι διαδικασίες αυτές δεν μπορούν να ταξινομηθούν μέσα στα πλαίσια του Ν.165(Ι)/2002.
Βέβαια, η θέση του συνηγόρου της αιτήτριας δεν είναι ότι η παρούσα υπόθεση εμπίπτει, όπως στην υπόθεση Κωνσταντίνου, μέσα στα πλαίσια της πολιτικής δικαιοδοσίας, αλλά ότι μέσα στην έννοια του έννομου κράτους θα έπρεπε το Δικαστήριο να ερμήνευε το Σύνταγμα διασταλτικά και να περιελάμβανε και την παρούσα περίπτωση στις σχετικές πρόνοιες. Το Δικαστήριο αυτό δεν έχει βέβαια μια τέτοια δικαιοδοσία.
Η αίτηση απορρίπτεται.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Μαραγκός (2004) 3 Α.Α.Δ. 569,
Κωνσταντίνου (2003) 1 Α.Α.Δ. 1897,
Neigel v. France-Rep. 1997 - II, fasc. 32 (17.3.97),
Maaouia v. France [GC], no. 39652/98, ECHR 2000 - X ― (5.10.00).
Αίτηση.
Π. Μιχαήλ, για την Αιτήτρια.
Δ. Κούσιου-Χρυσανδρέα, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Η αιτήτρια αξιώνει νομική αρωγή για αντιπροσώπευσή της στην προσφυγή υπ' αρ. 824/05. Αναφέρει ότι η αίτηση υποβάλλεται για «συμβουλή, βοήθεια και αντιπροσώπευση για την άρνηση του Τμήματος Μετανάστευσης για παραχώρηση άδειας παραμονής και εργασίας καθώς επίσης ταυτόχρονη παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Ο ευπαίδευτος συνήγορός της αφού παραδέκτηκε ότι το άρθρο 5 του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002, Ν.165(Ι)/2002, το οποίο διαλαμβάνει την παροχή νομικής αρωγής μόνο σε πολιτική και ποινική διαδικασία, δεν καλύπτει τις περιπτώσεις αναθεωρητικού ελέγχου, προχώρησε και ζήτησε όπως το πιο πάνω άρθρο κηρυχθεί αντισυνταγματικό γιατί παραβιάζεται το Άρθρο 12.5 (γ) του Συντάγματος.
Στο άρθρο 5 προβλέπεται ότι παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σε πολιτική διαδικασία που εγείρεται εναντίον της Δημοκρατίας για ζημιά που υπέστη πρόσωπο συνεπεία καθορισμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή σε ποινική διαδικασία, η οποία εγείρεται από οποιοδήποτε πρόσωπο, σε περιπτώσεις όπου το υπό εκδίκαση αδίκημα αφορά καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το άρθρο 2 ορίζει ως ανθρώπινα δικαιώματα τα δικαιώματα τα οποία διαφυλάσσονται από το Μέρος ΙΙ του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και από τις διεθνείς συμβάσεις που παρατίθενται στον Πίνακα, τις οποίες η Κυπριακή Δημοκρατία έχει κυρώσει.
Στο Άρθρο 12.5 του Συντάγματος προβλέπεται πως κάθε κατηγορούμενος για αδίκημα τι έχει δικαίωμα να υπερασπίζεται και διά συνηγόρου της εκλογής του. Εφ' όσον δεν έχει επαρκή μέσα του παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος της αιτήτριας υποστήριξε ότι ο όρος «κατηγορούμενος» στο Άρθρο 12.5 του Συντάγματος καλύπτει και τους αιτητές σε προσφυγές. Στηρίζει την επιχειρηματολογία αυτή στο Άρθρο 30 του Συντάγματος, το οποίο αναφέρει ότι σε κανένα δεν μπορεί να απαγορευθεί η προσφυγή ενώπιον δικαστηρίου στο οποίο δικαιούται να προσφύγει δυνάμει του Συντάγματος και στο Άρθρο 35 το οποίο ορίζει ότι οι νομοθετικές, εκτελεστικές και δικαστικές αρχές της Δημοκρατίας, υποχρεούνται να διασφαλίζουν την αποτελεσματική εφαρμογή των διατάξεων του Μέρους ΙΙ του Συντάγματος, που ως γνωστό αναφέρονται στα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες, η κάθε μια μέσα στα όρια της αρμοδιότητάς της.
Δεν βρίσκω οποιαδήποτε βάση στην πιο πάνω επιχειρηματολογία. Ούτε το Άρθρο 30, ούτε το Άρθρο 35 συνηγορούν στην υιοθέτηση της γραμμής ότι ο όρος «κατηγορούμενος δι' αδίκημα τι» του Άρθρου 12 περιέχει ο,τιδήποτε άλλο, πλην εκείνου το οποίο αναφέρει, δηλαδή τον κατηγορούμενο για κάποιο αδίκημα. Ακόμα, δεν βρίσκω καμιά απολύτως αιτιολογία στο επιχείρημα ότι το άρθρο 5(1) και (2) του Ν.165(Ι)/2002 είναι αντισυνταγματικό. Κατ' ακρίβεια δεν αντιλαμβάνομαι ποιό άρθρο του Συντάγματος παραβιάζεται. Με όση ευρύτητα και αν θελήσει κάποιος να ερμηνεύσει τα Άρθρα 12, 30 και 35 του Συντάγματος δεν μπορεί η ερμηνεία να καταλήξει σε όσα εισηγείται ο ευπαίδευτος συνήγορος της αιτήτριας.
Το θέμα της παροχής νομικής αρωγής σε αναθεωρητική έφεση, αλλά και σε περίπτωση προσφυγής ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που αναφερόταν και πάλι σε θέματα αναθεωρητικού ελέγχου, εξετάστηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο (Μαραγκός, (2004) 3 Α.Α.Δ. 569 και Κωνσταντίνου (2003) 1 Α.Α.Δ. 1897, αντιστοίχως). Και στις δύο περιπτώσεις η απάντηση ήταν αρνητική. Κρίθηκε πως οι διαδικασίες αυτές δεν μπορούν να ταξινομηθούν μέσα στα πλαίσια του Ν.165(Ι)/2002 (βλέπε ακόμα Case of Neigel v. France ECHR No. 32, 1997-II, 399, αλλά και Case of Maaouia v. France, Application no. 39652/98, ημερ. 5.10.2000).
Βέβαια, η θέση του ευπαίδευτου συνηγόρου δεν είναι ότι η παρούσα υπόθεση εμπίπτει, όπως στην υπόθεση Κωνσταντίνου, μέσα στα πλαίσια της πολιτικής δικαιοδοσίας, αλλά ότι μέσα στην έννοια του έννομου κράτους θα έπρεπε το Δικαστήριο να ερμήνευε το Σύνταγμα διασταλτικά και να περιελάμβανε και την παρούσα περίπτωση στις σχετικές πρόνοιες. Το Δικαστήριο αυτό δεν έχει βέβαια μια τέτοια δικαιοδοσία.
Κρίνω την αίτηση εντελώς αδικαιολόγητη και την απορρίπτω.
Η αίτηση απορρίπτεται.