|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2005) 4 ΑΑΔ 490
6 Ιουνίου, 2005
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤA ΑΡΘΡA 24, 28, 35 KAI 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΡΧΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΚΥΠΡΟΥ,
Αιτητές,
v.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΝ ΛΕΜΕΣΟΥ-ΑΜΑΘΟΥΝΤΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 867/2003)
Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λεμεσού-Αμαθούντας ― Ετήσια τέλη αποχέτευσης ομβρίων υδάτων ― Κατά πόσο μπορούν να επιβληθούν σε βάρος της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου αναφορικά με υποσταθμούς διανομής της Αρχής ― Ερμηνεία του νομοθετικού πλαισίου ― Η έννοια της τοπικής αρχής και του υποστατικού ― Η φύση του τέλους και η ελαστικότητα των κριτηρίων επιβολής του.
Συνταγματικό Δίκαιο ― Άρθρο 28.1 του Συντάγματος ― Κατά πόσο η διαφοροποίηση στην επιβολή τελών αποχετεύσεως προσκρούει στην αρχή της ισότητας.
Προσφυγή βάσει του άρθρου 146 του Συντάγματος ― Λόγοι ακυρώσεως ― Έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας ― Δεν στοιχειοθετήθηκαν στην κριθείσα περίπτωση.
Οι αιτητές προσέφυγαν κατά της σε βάρος τους επιβολής ετησίων τελών αποχέτευσης ομβρίων υδάτων για το έτος 2003.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Το άρθρο 25(γ) του περί Ανάπτυξης Ηλεκτρισμού Νόμου, Κεφ. 171, το οποίο ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο (καταργήθηκε με το Νόμο 81(Ι)/2004), εξαιρεί την Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, δηλαδή τους αιτητές, από την πληρωμή οποιουδήποτε κυβερνητικού φόρου ή τέλους οποιασδήποτε τοπικής αρχής σε σχέση με οποιαδήποτε γραμμή παροχής ρεύματος. Ο όρος τοπική αρχή επεξηγείται στο άρθρο 2 του προαναφερόμενου νόμου και σημαίνει Συμβούλιο Δήμου, Χωριτική Επιτροπή Υγείας και Συμβούλιο Περιοχής Βελτιώσεως το οποίο λειτουργεί βάσει οποιουδήποτε νομοθετήματος τοπικής αρχής, που εκάστοτε ισχύει, ανάλογα με την περίπτωση.
Είναι προφανές ότι το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο δεν εμπίπτει στην ερμηνεία του όρου τοπική αρχή και επομένως οι αιτητές δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι εξαιρούνται από τα οποιαδήποτε τέλη επιβάλλει το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο, δυνάμει του προαναφερόμενου άρθρου 25(γ). Τα τέλη αποχέτευσης δεν αποτελούν φόρο τοπικής αρχής εφόσον το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο δεν είναι τοπική αρχή σύμφωνα με την έννοια του άρθρου 2 του περί Δήμων Νόμου του 1985 (Ν 111/85) αλλά νομικό πρόσωπο όπως αυτό ορίζεται από το άρθρο 6 του περί Αποχετευτικών Συστημάτων Νόμου του 1971 (Ν 1/71).
2. Το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο είχε την εξουσία να επιβάλει τέλη για όλα τα υποστατικά που βρίσκονται εντός της περιοχής του και τα οποία εξυπηρετούνται ή μπορεί να εξυπηρετηθούν από το σύστημα αποχέτευσης ομβρίων υδάτων, το οποίο λειτουργεί το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο. Οι επίδικοι υποσταθμοί των αιτητών εμπίπτουν στην έννοια του όρου υποστατικό και υπόκεινται στην επιβολή τελών εκ μέρους του καθ' ου η αίτηση Συμβουλίου.
3. Το άρθρο 30(1) (β) του περί Αποχετευτικών Συστημάτων Νόμου του 1971 παρέχει δυνητικό πλαίσιο μέσα στο οποίο τα Συμβούλια μπορούν να κινηθούν για να καθορίσουν με κανονισμούς τα τέλη. Τα Συμβούλια δεν υποχρεώνονται να υιοθετήσουν συγκεκριμένα κριτήρια δεδομένου ότι ο Νομοθέτης παρέχει, σε θέμα φορολογίας, ευρύτατη ελαστικότητα. Είναι προφανές ότι το προαναφερόμενο άρθρο 30(1) (β) παρέχει εξουσία για διαφοροποίηση των επιβαλλομένων τελών ανάλογα με τη φύση της ιδιοκτησίας.
4. Το επίμαχο τέλος είναι φορολογικής φύσης και όχι ανταποδοτικό. Επομένως δεν συνιστά αμοιβή για παρασχεθείσες υπηρεσίες ούτε και πρέπει να είναι ανάλογο των παρασχεθεισών υπηρεσιών.
Η διαφοροποίηση στην επιβολή τελών, στην οποία προέβη το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο, δεν μπορεί να θεωρηθεί αντισυνταγματική, ως προσκρούουσα στο άρθρο 28.1 του Συντάγματος, αλλά ούτε και μεμπτή, για οποιονδήποτε άλλο προβαλλόμενο λόγο.
5. Το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο ενήργησε στη βάση των ορθών γεγονότων και δεδομένων και αφού προέβη στη δέουσα έρευνα.
6. Τα πρακτικά της συνεδρίας του καθ' ου η αίτηση Συμβουλίου ημερ. 26.6.2003 καταδεικνύουν τη βάση πάνω στην οποία ενήργησε το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο και φανερώνουν πως η απόφασή του ήταν δεόντως αιτιολογημένη.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Lordos Hotel (Holdings) Ltd κ.ά. ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεως Παραλιμνίου κ.ά. (2004) 3 Α.Α.Δ. 188,
Loizou v. The Sewage Board of Nicosia (1988) 1 C.L.R. 122,
KANIKA HOTELS LTD κ.ά. ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λεμεσού-Αμαθούντας (1997) 3 Α.Α.Δ. 15.
Προσφυγή.
Κ. Στιβαρού, για τους Αιτητές.
Α. Κουντουρή, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την προσφυγή τους οι αιτητές ζητούν δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη ή απόφαση του καθ' ου η αίτηση Συμβουλίου με την οποία απεφάσισε την επιβολή των ετησίων τελών αποχέτευσης ομβρίων υδάτων και καθόρισε το ύψος των τελών για το έτος 2003, η οποία αφορά, μεταξύ άλλων, και υποστατικά της αιτήτριας στα οποία περιλαμβάνονται και υποσταθμοί διανομής (χαμηλής τάσης) και η οποία πράξη ή απόφαση κοινοποιήθηκε με γνωστοποίηση του καθ' ου η αίτηση που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της 11.7.2003, είναι αντισυνταγματική και/ή παράνομη και/ή άκυρη και χωρίς κανένα νομικό αποτέλεσμα.
Οι αιτητές εισηγούνται πως η επίδικη πράξη ή απόφαση είναι αντίθετη με τις πρόνοιες των περί Αποχετευτικών Συστημάτων Νόμων του 1971-2001 και/ή των περί Αποχετεύσεων Λεμεσού-Αμαθούντας Κανονισμών του 1991-99 και/ή αντίθετη με τις πρόνοιες του Συντάγματος και ειδικά των άρθρων 23, 24, 25 και 28.
Κατά τους αιτητές η επίδικη πράξη ή απόφαση είναι άκυρη και χωρίς νομικό αποτέλεσμα επειδή στηρίχθηκε σε αντισυνταγματικές νομοθετικές πρόνοιες ή πρόνοιες ασυμβίβαστες με τα προαναφερόμενα άρθρα του Συντάγματος. Είναι εισήγηση των αιτητών πως η επίδικη πράξη ή απόφαση λήφθηκε αυθαίρετα και/ή με κατάχρηση ή υπέρβαση εξουσίας και/ή κατά πλάνη περί τα πράγματα.
Η πλάνη περί τον Νόμο, την οποία επίσης ισχυρίζονται οι αιτητές, συνίσταται στο ότι η επίδικη απόφαση είναι αντίθετη με το άρθρο 25(γ) του περί Ανάπτυξης Ηλεκτρισμού Νόμου, Κεφ. 171, το οποίο εξαιρεί τους αιτητές από την καταβολή των επιδίκων και/ή άλλων τελών ή φόρων. Οι αιτητές εισηγούνται πως οι προαναφερόμενοι υποσταθμοί τους δεν εμπίπτουν στην έννοια του όρου υποστατικό, που εξυπηρετείται ή μπορεί να εξυπηρετηθεί από το σύστημα αποχέτευσης ομβρίων υδάτων, σύμφωνα με τους προαναφερόμενους σχετικούς κανονισμούς. Κατά τους αιτητές η απόφαση του καθ' ου η αίτηση είναι, επίσης, αντίθετη με ρητές πρόνοιες του άρθρου 30(1) (β) του Νόμου 1/71 και το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο δεν έκαμε τη σωστή ή κατάλληλη έρευνα και/ή μελέτη όλων των σχετικών στοιχείων και δεδομένων πριν προχωρήσει στον καθορισμό οποιουδήποτε τέλους για τους υποσταθμούς των αιτητών.
Το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο, στην ένστασή του, ισχυρίζεται ότι ενήργησε μέσα στα πλαίσια του Συντάγματος, των Νόμων και των αρχών του Διοικητικού Δικαίου. Η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε μετά από επαρκή έρευνα περί τον Νόμο και τα πράγματα και συνάδει πλήρως με το νομικό και πραγματικό καθεστώς που ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο.
Στη ένσταση επισυνάπτεται, ως Παράρτημα Α, πρακτικό συνεδριάσεως του καθ' ου η αίτηση ημερ. 26.6.2003 από το οποίο φαίνεται πως το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο, ασκώντας τις εξουσίες που του χορηγούνται από τους Κανονισμούς 33Α, 33Β και 34 των περί Αποχετεύσεων Λεμεσού-Αμαθούντας Κανονισμών του 1991-1999 απεφάσισε και καθόρισε, αναφορικά με το έτος 2003, την επιβολή και είσπραξη τελών ανερχομένων σε 5% για κάθε λίρα πάνω στην εκτιμημένη αξία των ακινήτων, αναφορικά με υποστατικά τα οποία βρίσκονται μέσα στην περιοχή του προαναφερομένου Συμβουλίου.
Το άρθρο 25(γ) του περί Ανάπτυξης Ηλεκτρισμού Νόμου, Κεφ. 171, το οποίο ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο (καταργήθηκε με το Νόμο 81(Ι)/2004), εξαιρεί την Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, δηλαδή τους αιτητές, από την πληρωμή οποιουδήποτε κυβερνητικού φόρου ή τέλους οποιασδήποτε τοπικής αρχής σε σχέση με οποιαδήποτε γραμμή παροχής ρεύματος. Ο όρος τοπική αρχή επεξηγείται στο άρθρο 2 του προαναφερόμενου νόμου και σημαίνει Συμβούλιο Δήμου, Χωριτική Επιτροπή Υγείας και Συμβούλιο Περιοχής Βελτιώσεως το οποίο λειτουργεί βάσει οποιουδήποτε νομοθετήματος τοπικής αρχής, που εκάστοτε ισχύει, ανάλογα με την περίπτωση.
Είναι προφανές, κατά την εκτίμηση μου, ότι το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο δεν εμπίπτει στην ερμηνεία του όρου τοπική αρχή και επομένως οι αιτητές δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι εξαιρούνται από τα οποιαδήποτε τέλη επιβάλλει το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο, δυνάμει του προαναφερόμενου άρθρου 25(γ). Τα τέλη αποχέτευσης δεν αποτελούν φόρο τοπικής αρχής εφόσον το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο δεν είναι τοπική αρχή σύμφωνα με την έννοια του άρθρου 2 του περί Δήμων Νόμου του 1985 (Ν 111/85) αλλά νομικό πρόσωπο όπως αυτό ορίζεται από το άρθρο 6 του περί Αποχετευτικών Συστημάτων Νόμου του 1971 (Ν 1/71).
Ο ισχυρισμός των αιτητών ότι οι υποσταθμοί διανομής τους δεν εμπίπτουν στην έννοια του υποστατικού που εξυπηρετείται ή μπορεί να εξυπηρετηθεί από το σύστημα αποχέτευσης ομβρίων υδάτων, δεν με βρίσκει σύμφωνο. Το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο είχε την εξουσία να επιβάλει τέλη για όλα τα υποστατικά που βρίσκονται εντός της περιοχής του και τα οποία εξυπηρετούνται ή μπορεί να εξυπηρετηθούν από το σύστημα αποχέτευσης ομβρίων υδάτων, το οποίο λειτουργεί το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιον. Κατά την εκτίμηση μου οι επίδικοι υποσταθμοί των αιτητών εμπίπτουν στην έννοια του όρου υποστατικό και υπόκεινται στην επιβολή τελών εκ μέρους του καθ' ου η αίτηση Συμβουλίου.
Όσον αφορά τον προβαλλόμενο λόγο ακυρότητας ο οποίος βασίζεται στην ισχυριζόμενη παράλειψη του καθ' ου η αίτηση, κατά την επιβολή της φορολογίας, να λάβει υπόψη τα κριτήρια του άρθρου 30(1) (β) του προαναφερόμενου Νόμου, χρήσιμη αναφορά μπορεί να γίνει στην απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στις Lordos Hotel (Holdings) Ltd κ.ά. ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεως Παραλιμνίου κ.ά. (2004) 3 Α.Α.Δ. 188. Στην υπόθεση εκείνη ο Αρτεμίδης, Δ. (όπως ήταν τότε) αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην υπόθεση Loizou v. The Sewage Board of Nicosia (1988) 1 C.L.R. 122 και παρατήρησε ότι το άρθρο 30(1) (β) του περί Αποχετευτικών Συστημάτων Νόμου του 1971 παρέχει δυνητικό πλαίσιο μέσα στο οποίο τα Συμβούλια μπορούν να κινηθούν για να καθορίσουν με κανονισμούς τα τέλη. Τα Συμβούλια δεν υποχρεώνονται να υιοθετήσουν συγκεκριμένα κριτήρια δεδομένου ότι ο Νομοθέτης παρέχει, σε θέμα φορολογίας, ευρύτατη ελαστικότητα (Δέστε: KANIKA HOTELS LTD κ.ά. ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λεμεσού-Αμαθούντας (1997) 3 Α.Α.Δ. 15). Είναι προφανές ότι το προαναφερόμενο άρθρο 30(1) (β) παρέχει εξουσία για διαφοροποίηση των επιβαλλομένων τελών ανάλογα με τη φύση της ιδιοκτησίας.
Όπως παρατηρήθηκε στην υπόθεση Lordos (ανωτέρω) το επίμαχο τέλος είναι φορολογικής φύσης και όχι ανταποδοτικό. Επομένως δεν συνιστά αμοιβή για παρασχεθείσες υπηρεσίες ούτε και πρέπει να είναι ανάλογο των παρασχεθεισών υπηρεσιών.
Έχοντας κατά νου τα προαναφερόμενα θεωρώ ότι το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο ενήργησε μέσα στο δυνητικό πλαίσιο που καθορίζει ο Νόμος και επέβαλε τέλη για το 2003 αναφορικά με τα επίδικα υποστατικά των αιτητών, τα οποία το Συμβούλιο είχε εξουσία να επιβάλει σύμφωνα με τα κριτήρια του σχετικού νόμου, βασιζόμενο στην εκτιμημένη αξία των ακινήτων των υποστατικών που βρίσκονταν μέσα στην περιοχή του και στα οποία θα μπορούσαν να παρασχεθούν υπηρεσίες αποχετεύσεως ομβρίων υδάτων, τις οποίες παρείχε το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο, μέσα στην περιοχή αρμοδιότητάς του, κατά τον ουσιώδη χρόνο.
Η διαφοροποίηση στην επιβολή τελών, στην οποία προέβη το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο, δεν μπορεί να θεωρηθεί αντισυνταγματική, ως προσκρούουσα στο άρθρο 28.1 του Συντάγματος (Δέστε: Lordos Hotels (ανωτέρω)), αλλά ούτε και τη θεωρώ μεμπτή, για οποιονδήποτε άλλο προβαλλόμενο λόγο.
Ο προβαλλόμενος λόγος ακυρότητας που βασίζεται στην πλάνη περί τα πράγματα δεν είναι βάσιμος καθότι από τα ενώπιον μου στοιχεία είναι προφανές ότι το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο ενήργησε στη βάση των ορθών γεγονότων και δεδομένων και αφού προέβη στη δέουσα έρευνα.
Ο ισχυρισμός των αιτητών περί ελλείψεως δέουσας αιτιολογίας είναι επίσης αβάσιμος κατά την εκτίμηση μου. Δεν προβάλλεται κατά τρόπο συγκεκριμένο και στερείται τεκμηρίωσης. Τα προαναφερόμενα πρακτικά της συνεδρίας του καθ' ου η αίτηση Συμβουλίου ημερ. 26.6.2003 (Παράρτημα Α στην ένσταση) καταδεικνύουν τη βάση πάνω στην οποία ενήργησε το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο και φανερώνουν πως η απόφασή του ήταν δεόντως αιτιολογημένη.
Θεωρώ πως οι αιτητές απέτυχαν να αποδείξουν οποιονδήποτε από τους λόγους ακυρότητας που επικαλούνται και ότι η προσφυγή τους είναι ορθό και δίκαιο να απορριφθεί με έξοδα εις βάρος τους. Κατά συνέπεια η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα εις βάρος των αιτητών.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.