|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
(2005) 4 ΑΑΔ 331
9 Μαΐου, 2005
[ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ,
2. ΜΙΧΑΛΗΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ,
3. ΝΙΚΟΣ ΠΕΤΡΟΥ,
4. ΣΠΥΡΟΥΛΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ,
5. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ,
6. ΓΕΩΡΓΙΑ ΗΡΑΚΛΕΙΔΟΥ,
7. ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΗΛ,
Αιτητές,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 954/2003)
Συνταγματικό Δίκαιο ― Έλεγχος συνταγματικότητας νόμου ― Ο περί της Διαδικασίας Πρόσληψης Εκτάκτων Υπαλλήλων στη Δημόσια και Εκπαιδευτική Υπηρεσία (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 1999 (Ν. 67(Ι)/99) κρίθηκε αντισυνταγματικός στην κριθείσα περίπτωση, ως αντικείμενος στην αρχή της ισότητας (Άρθρο 28 του Συντάγματος) ― Περιστάσεις.
Οι αιτητές προσέφυγαν κατά του διορισμού των ενδιαφερομένων μερών στη θέση Τεχνικού, ο οποίος διενεργήθηκε βάσει του ειδικού νόμου αρ. 67(Ι)/99.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Οι αιτητές υποστηρίζουν, μεταξύ άλλων, ότι ο Ν.67(Ι)/99 είναι αντισυνταγματικός γιατί παραβιάζει την αρχή της ισότητος.
Το συμφέρον των αιτητών κείται στο δικαίωμά τους σε ίση μεταχείριση των πολιτών από τη διοίκηση. Κάθε πολίτης, εφ' όσον κατέχει τα απαιτούμενα προσόντα, θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα διεκδίκησης κάθε υφιστάμενης θέσης διορισμού.
Αντί η διαδικασία διορισμού να διέπεται από απρόσωπα διαρθρωμένους κανόνες δικαίου, με την επίμαχη διάταξη επιλέγεται η χωρίς προηγούμενη προκήρυξη της θέσης διαδικασία πλήρωσης θέσεων από πρόσωπα των οποίων ο διορισμός ακυρώθηκε.
Η πρόσληψη των ενδιαφερομένων μερών ως εκτάκτων υπαλλήλων, βάσει του άρθρου 10 του Νόμου, προσκρούει στην προσδοκία των αιτητών, αλλά και όλων των άλλων προσώπων, που ως ομοιογενή υποκείμενα δικαίου δικαιούνται επίσης να τύχουν διορισμού.
Το συγκεκριμένο άρθρο θεσπίζει ανεπίτρεπτο περιορισμό του δικαιώματος κάθε προσώπου να επιδιώξει και διεκδικήσει την πρόσληψή του σε δημόσια θέση. Η διαφοροποίηση στην οποία προβαίνει ο Νόμος, δηλαδή η προϋπόθεση ακύρωσης της θέσης που κατείχαν, δεν βασίζεται ούτε σε αντικειμενική, αλλά ούτε και σε εύλογη διάκριση. Ουσιαστικά, εκείνο που επιδιώκεται είναι η πρόσληψη συγκεκριμένων ατόμων σε συγκεκριμένες θέσεις στη δημόσια υπηρεσία με παράκαμψη της θεσμοθετημένης διαδικασίας πρόσληψης υπαλλήλων. Κανένας διορισμός στη δημόσια υπηρεσία δεν πραγματοποιείται, χωρίς να προηγηθεί δημόσια προκήρυξη της θέσης, η οποία επιβάλλεται για διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος για την αξιοκρατική στελέχωση των υπηρεσιών.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Παππαρίδης ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (1995) 4 Α.Α.Δ. 539,
Γεωργίου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 1590,
Ευσταθίου κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 858/2003, ημερ. 21.12.2004.
Προσφυγή.
Σ. Νικολάου, για τους Αιτητές.
Δ. Κούσιου-Χρυσανδρέα, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Οι αιτητές, όπως και τα ενδιαφερόμενα μέρη, υπηρετούν ως ωρομίσθιοι από πολλά χρόνια στη θέση Τεχνικού, Τμήμα Δημοσίων Έργων. Τα ενδιαφερόμενα μέρη αρχικά είχαν διοριστεί ως ωρομίσθιοι στο Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων. Ο διορισμός τους όμως ακυρώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο όταν ο περί Εκτάκτων Υπαλλήλων (Διορισμός σε Δημόσιες Θέσεις) Νόμος του 1991, Ν. 4/91, με βάση τον οποίο διορίστηκαν, κρίθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο ως αντισυνταγματικός.
Ακολούθησε η ψήφιση του περί Πληρώσεως Κενωθεισών Θέσεων στη Δημόσια Υπηρεσία (Ειδικές Διατάξεις) Νόμου του 1998, Ν.28(Ι)/98, ο οποίος αναφερόταν στις θέσεις που ακυρώθηκαν και κενώθηκαν με βάση την πιο πάνω απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Βάσει του Ν.28(Ι)/1998 τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα διορίστηκαν στη θέση Τεχνικού στο Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων.
Ύστερα από σχετική προσφυγή το Ανώτατο Δικαστήριο ακύρωσε τον πιο πάνω διορισμό των ενδιαφερομένων μερών, για λόγους που αναφέρονταν στη διαδικασία πλήρωσης της θέσης, όπως ήταν η παράλειψη της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας να ασχοληθεί με το αν οι υποψήφιοι κατείχαν το πλεονέκτημα.
Εν τω μεταξύ είχε ψηφιστεί ο περί της Διαδικασίας Πρόσληψης Εκτάκτων Υπαλλήλων στη Δημόσια και Εκπαιδευτική Υπηρεσία (Τροποποιητικός) (Αρ.2) Νόμος του 1999, Ν.67(Ι)/99, ο οποίος τροποποίησε το βασικό Νόμο 108(Ι)/95 προσθέτοντας το νέο άρθρο 10 το οποίο προνοεί τα ακόλουθα:
«10.-(1) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, είναι δυνατό να προσληφθεί ως έκτακτος υπάλληλος πρόσωπο του οποίου ο διορισμός σε μόνιμη θέση ακυρώθηκε ή ακυρώνεται ύστερα από απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου:
Νοείται ότι έκτακτος υπάλληλος ο οποίος προσλαμβάνεται δυνάμει του παρόντος άρθρου μπορεί να απασχοληθεί μόνο μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας επανεξέτασης της πλήρωσης της θέσης την οποία κατείχε από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας ή, σε περίπτωση μη επανεξέτασης, μέχρι την πλήρωση της θέσης την οποία κατείχε, κατόπιν δημοσίευσης ή επαναδημοσίευσής της.
(2) Μετά τη λήξη της περιόδου απασχόλησης του έκτακτου υπαλλήλου σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου η εργοδότησή του τερματίζεται αυτοδικαίως, χωρίς την καταβολή αποζημίωσης ή την τήρηση οποιασδήποτε άλλης διατύπωσης.».
Το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, με βάση τις πιο πάνω πρόνοιες και επειδή, σύμφωνα με προηγούμενη απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, οι ωρομίσθιοι δεν μπορούν να εκτελούν δημοσιοϋπαλληλικά καθήκοντα, ζήτησε την πλήρωση δέκα θέσεων Τεχνικών.
Στις 18.6.2003 το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε την πρόσληψη αριθμού υπαλλήλων, οι οποίοι πριν από το διορισμό τους κατείχαν ωρομίσθιες θέσεις ως έκτακτοι, σύμφωνα με το άρθρο 10 του Ν. 67(Ι)/99. Σ' αυτούς περιλαμβάνονταν και τα δύο ενδιαφερόμενα μέρη, εναντίον της πρόσληψης των οποίων ασκήθηκε η παρούσα προσφυγή.
Εναντίον της πρόσληψης των υπολοίπων οκτώ καταχωρήθηκε η προσφυγή υπ' αρ. 858/2003, στην οποία, στις 21.12.2004 εκδόθηκε ακυρωτική απόφαση.
Οι αιτητές υποστηρίζουν, μεταξύ άλλων, ότι ο Ν.67(Ι)/99 είναι αντισυνταγματικός γιατί παραβιάζει την αρχή της ισότητος.
Αρχικά μου δημιουργήθηκε η αμφιβολία κατά πόσο οι αιτητές είχαν έννομο συμφέρον να προσβάλουν την προσβαλλόμενη απόφαση. Κατέληξα θετικά, γιατί οι θέσεις πληρώθηκαν, χωρίς να παρασχεθεί σε κανένα η δυνατότητα διεκδίκησής τους. Το συμφέρον των αιτητών κείται στο δικαίωμα τους σε ίση μεταχείριση των πολιτών από τη διοίκηση. Κάθε πολίτης, εφ' όσον κατέχει τα απαιτούμενα προσόντα, θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα διεκδίκησης κάθε υφιστάμενης θέσης διορισμού (Παππαρίδης ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (1995) 4 Α.Α.Δ. 539).
Η ίδια γραμμή σκέψης απαντά και στο νομικό επιχείρημα που εγείρουν οι αιτητές για παραβίαση του Άρθρου 28 του Συντάγματος. Κατ' αρχάς θα πρέπει να πω ότι δεν συμφωνώ με τη θέση που προβάλλουν στη γραπτή τους αγόρευση οι καθ' ων η αίτηση ότι η προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί γιατί οι αιτητές παρέλειψαν να προσδιορίσουν ποιο άρθρο του Συντάγματος παραβιάζει ο υπό εξέταση νόμος ή τους λόγους για τους οποίους, κατά την άποψή τους, παραβιάζεται το συγκεκριμένο άρθρο.
Άνκαι η ανάλυση που γίνεται από τους αιτητές θα μπορούσε να ήταν εκτενέστερη, ρητά υποστηρίζουν ότι ο Ν.67(Ι)/99 συγκρούεται με το Άρθρο 28 του Συντάγματος, γιατί η διαφοροποίηση στην οποία προβαίνει δεν βασίζεται σε αντικειμενική και εύλογη διάκριση. Περαιτέρω, ισχυρίζονται ότι ο Νόμος είναι αντισυνταγματικός για τους ίδιους λόγους που κρίθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο ως αντισυνταγματικός και ο Ν.4/91 στις υποθέσεις Γεωργίου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 1590, επειδή δηλαδή ο νόμος αντιμάχεται την αρχή της ισότητας και παραβιάζει την ισότητα έναντι του νόμου και της διοίκησης, την οποία κατοχυρώνει το Άρθρο 28 του Συντάγματος.
Δεν χρειάζεται βέβαια να ασχοληθώ με την υπόθεση Γεωργίου στην οποία εξετάστηκε άλλος νόμος με διαφορετικό πεδίο εφαρμογής. Εκείνο που παραμένει, είναι ότι οι αιτητές, με τον τρόπο αυτό, υποδεικνύουν γιατί, κατά την άποψή τους, ο υπό εξέταση νόμος παραβιάζει την αρχή της ισότητας.
Και το επιχείρημά τους ευσταθεί. Όπως λέχθηκε και στην υπόθεση Ευσταθίου κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 858/2003, ημερ. 21.12.2004, αντί η διαδικασία διορισμού να διέπεται από απρόσωπα διαρθρωμένους κανόνες δικαίου, με την επίμαχη διάταξη επιλέγεται η χωρίς προηγούμενη προκήρυξη της θέσης διαδικασία πλήρωσης θέσεων από πρόσωπα των οποίων ο διορισμός ακυρώθηκε.
Δεν χρειάζεται να λεχθούν πολλά. Αρκεί ότι η πρόσληψη των ενδιαφερομένων μερών ως εκτάκτων υπαλλήλων, βάσει του άρθρου 10 του Νόμου, προσκρούει στην προσδοκία των αιτητών, αλλά και όλων των άλλων προσώπων, που ως ομοιογενή υποκείμενα δικαίου δικαιούνται επίσης να τύχουν διορισμού.
Το συγκεκριμένο άρθρο θεσπίζει ανεπίτρεπτο περιορισμό του δικαιώματος κάθε προσώπου να επιδιώξει και διεκδικήσει την πρόσληψή του σε δημόσια θέση. Η διαφοροποίηση στην οποία προβαίνει ο Νόμος, δηλαδή η προϋπόθεση ακύρωσης της θέσης που κατείχαν, δεν βασίζεται ούτε σε αντικειμενική, αλλά ούτε και σε εύλογη διάκριση. Ουσιαστικά, εκείνο που επιδιώκεται είναι η πρόσληψη συγκεκριμένων ατόμων σε συγκεκριμένες θέσεις στη δημόσια υπηρεσία με παράκαμψη της θεσμοθετημένης διαδικασίας πρόσληψης υπαλλήλων. Όπως πολύ σωστά επισημαίνεται και στην υπόθεση Ευσταθίου ν. Δημοκρατίας, ανωτέρω, κανένας διορισμός στη δημόσια υπηρεσία δεν πραγματοποιείται, χωρίς να προηγηθεί δημόσια προκήρυξη της θέσης, η οποία επιβάλλεται για διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος για την αξιοκρατική στελέχωση των υπηρεσιών.
Η προσφυγή επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, με έξοδα εναντίον των καθ' ων η αίτηση.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.