ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

                                                                                    (Συνεκδικαζόμενες Υπόθ. Αρ.  424/2004 και 430/2004)

 

10 Oκτωβρίου, 2005

 

 

[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στής]

 

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

 

(Υπόθεση Αρ. 424/2004)

 

1.      ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΟΥΡΟΥΛΛΑ,

2.      ΜΑΡΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ,

3.      ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ,

                                    Αιτητές,

ν.

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,

                                    Καθ΄ ων η αίτηση.

 

 

 

(Υπόθεση Αρ. 430/2004)

 

ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ,

                                    Αιτητής,

ν.

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,

                                    Καθ΄ ων η αίτηση.

 

 

 

 

Α.Σ. Αγγελίδης,  για τους Αιτητές στην 424/04.

Π. Κυπριανού, για τον Αιτητή στην 430/04.

Λ. Ουστά, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.

Ντ. Πασπαλλίδης, για το ενδ. μέρος.

- - - - - -

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.:  Με τις συνεκδικαζόμενες προσφυγές, οι αιτητές αξιώνουν την ακύρωση της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ) ημερ. 21.11.03, με την οποία η ΕΔΥ, προήγαγε την Εύα Μακρίδου-Νικολάου (ενδιαφερόμενο μέρος) στην μόνιμη θέση Επιθεωρητή Αερολιμένα, Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας από την 1.1.04.

 

Το Σχέδιο Υπηρεσίας της επίδικης θέσης  προνοούσε τα εξής:

 

«Α π α ι τ ο ύ μ ε ν α   π ρ ο σ ό ν τ α:

 

(1)   Δεκαεξαετής τουλάχιστον υπηρεσία στη θέση Βοηθού Αερολιμένα από την οποία πενταετής τουλάχιστον υπηρεσία στην Κλίμακα Α7.

 

(2)   Ακεραιότητα χαρακτήρα, οργανωτική και διοικητική ικανότητα, υπευθυνότητα, πρωτοβουλία και ευθυκρισία.

 

Σημειώσεις:

 

(1)(α)          Υπάλληλοι που υπηρετούσαν στη θέση Βοηθού Αερολιμένα κατά την ημερομηνία έγκρισης του προηγούμενου Σχεδίου Υπηρεσίας (18.7.1997) μπορούν να προαχθούν με δεκατριετή τουλάχιστο συνολική υπηρεσία στη θέση Βοηθού Αερολιμένα ή/και στις προηγούμενες θέσεις Βοηθού Αερολιμένα, 1^ης και 2^ης Τάξης, από την οποία τριετής τουλάχιστον υπηρεσία στην Κλίμακα Α7.

 

    (β)           Αν δεν υπάρχουν υποψήφιοι οι οποίοι κατέχουν τα στην παρ. (1) Απαιτούμενα Προσόντα ή τα προσόντα που αναφέρονται στη σημείωση (1)(α) πιο πάνω, μπορούν να ληφθούν υπόψη και υπάλληλοι που υπηρετούσαν στη θέση Βοηθού Αερολιμένα κατά την πιο πάνω ημερομηνία και έχουν δεκαπενταετή τουλάχιστο συνολική υπηρεσία στη θέση Βοηθού Αερολιμένα ή/και στις προηγούμενες θέσεις Βοηθού Αερολιμένα, 1^ης και 2^ης Τάξης, από την οποία μονετής τουλάχιστον υπηρεσίας στην Κλίμακα Α7.»

 

 

 

Η ΕΔΥ, στη συνεδρία της  ημερ. 21.11.03, έκρινε ότι προάξιμοι ήταν το ενδιαφερόμενο μέρος και ο αιτητής στην προσφυγή 430/04. Το ενδιαφερόμενο μέρος κατέστη προσοντούχος βάσει της Σημείωσης 1(α) του Σχεδίου Υπηρεσίας. Ο Διευθυντής του Τμήματος, σύστησε για προαγωγή  το ενδιαφερόμενο μέρος. Στη συνέχεια η ΕΔΥ προέβη στη σύγκριση και αξιολόγηση των υποψηφίων αφού έλαβε υπόψη τη σύσταση, τις εμπιστευτικές εκθέσεις, τα προσόντα και την αρχαιότητα των υποψηφίων. Έκρινε το ενδιαφερόμενο μέρος ως πιο κατάλληλη και αποφάσισε να της προσφέρει προαγωγή στην επίδικη θέση, αναφέροντας τα ακόλουθα:

 

«Η Επιτροπή, καταλήγοντας στην πιο πάνω απόφαση, έλαβε υπόψη ότι η επιλεγείσα, συγκρινόμενη με τον ανθυποψήφιό της Γρηγορίου Σταύρο, παρόλο που αυτός προηγείτο σε αρχαιότητα, η οποία όμως οφείλεται στην ημερομηνία γέννησής τους και ως εκ τούτου κρίνεται οριακής σημασίας, παρουσιάζει καλύτερη υπηρεσιακή εικόνα σ΄ ό,τι αφορά την αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις Ετήσιες Υπηρεσιακές Εκθέσεις και, επιπλέον, έχει την υπέρ της σύσταση του Διευθυντή.»

 

 

 

Οι αιτητές στην υπόθεση 424/04 υπολείπονταν κατά ένα περίπου  χρόνο της 16ετούς  υπηρεσίας στη θέση βοηθού Αερολιμένα  που απαιτείτο για να θεωρηθούν προσοντούχοι, αφού διορίστηκαν στην θέση αυτή από 15.10.88. Σημειώνεται ότι ουσιώδης χρόνος είναι η ημερομηνία που υποβλήθηκε η πρόταση για την πλήρωση της θέσης, δηλαδή η 14.8.03.

 

Η δικηγόρος της καθ' ης η αίτηση εγείρει  προδικαστική ένσταση και ισχυρίζεται ότι οι πιο πάνω αιτητές στερούνται εννόμου συμφέροντος αφού δεν κατέχουν τα απαιτούμενα για τη θέση προσόντα. Οι αιτητές αντιτείνουν ότι έλκουν συμφέρον από την ακύρωση της επίδικης προαγωγής αφού με αυτή, επήλθε διαφοροποίηση στην ιεραρχία μεταξύ αυτών και του ενδιαφερόμενου μέρους, το οποίο βρέθηκε να  προηγείται από απόψεως βαθμού και κλίμακας, ενώ προηγουμένως ήταν όλοι ομόβαθμοι. Παράλληλα, επικαλούνται ως έρεισμα του εννόμου συμφέροντος τους το γεγονός ότι το ενδιαφερόμενο μέρος παράνομα προάχθηκε, αφού ούτε εκείνη ήταν προσοντούχος.

 

   Για την άσκηση προσφυγής, απαιτείται βλάβη του αιτητή από την προσβαλλόμενη πράξη την οποία έχει υποστεί υπό ορισμένη ιδιότητα αναγνωριζόμενη από τους κανόνες του δικαίου. Η έννοια του συμφέροντος στην περίπτωση άσκησης αίτησης ακύρωσης είναι ευρύτερη από την έννοια του νομικού δικαιώματος. Το έννομο συμφέρον αφορά κάθε νομική ή πραγματική κατάσταση η οποία αναγνωρίζεται από το δίκαιο και από την οποία ο αιτητής, βάσει ενός ειδικού δεσμού, αντλεί ωφέλεια που θίγεται από την προσβαλλόμενη πράξη ή παράλειψη με συνέπεια την πρόκληση υλικής ή ηθικής βλάβης. Υποστηρίζεται από τη νομολογία* ότι πρόσωπο που δεν κατέχει τα προσόντα της θέσης, έχει ηθικό έννομο συμφέρον να προσβάλει με παραδεκτή προσφυγή τη νομιμότητα της προαγωγής άλλου υπαλλήλου ο οποίος δεν κατέχει τα προσόντα, αν με την προαγωγή θα επηρεασθεί η αρχαιότητα του ή το προαγόμενο πρόσωπο θα καταστεί ανώτερο του.

 

Στην προκειμένη περίπτωση, οι αιτητές έχουν έννομο συμφέρον προσβολής της προαγωγής του ενδιαφερόμενου μέρους που ήταν ομόβαθμη τους και κατείχαν την ίδια θέση στην ιεραρχία. Η προαγωγή επηρέασε δυσμενώς την υπηρεσιακή τους κατάσταση και τη δομή στην υπηρεσία. Πρόσθετα αλλά και σε συνάρτηση προς τα πιο πάνω, οι αιτητές αμφισβητούν την εγκυρότητα της υποψηφιότητας και την κατοχή των απαιτούμενων προσόντων από το ενδιαφερόμενο μέρος. Σχετική επί του προκειμένου είναι η πιο κάτω περικοπή από την Κουτσού ν. Δημοκρατίας, υπόθεση 1085/91, ημερ. 30.11.92, είναι σχετικό:

 

«Η ύπαρξη ή μη εννόμου συμφέροντος αποφασίζεται με βάση τα ιδιαίτερα περιστατικά της κάθε περίπτωσης. Σε σειρά αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου έχει γίνει δεκτό πως, ενόψει ιδιαίτερων περιστατικών, θεμελιώνεται η νομιμοποίηση για την προσβολή της πράξης, παρά το γεγονός ότι ο αιτητής δεν συγκεντρώνει τα προσόντα της θέσης, είτε γιατί έχει ηθικό έννομο συμφέρον είτε γιατί αποκαλύπτεται κάποιας μορφής δυσμενής επηρεασμός του. Ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που ο λόγος της προσβολής του διορισμού ή της προαγωγής αναφέρεται στη μη κατοχή από τον διορισθέντα ή τον προαχθέντα των προσόντων της θέσης. (Βλ. Petrakis Panayides v. Republic (1973) 3 CLR 378, X. Christodoulou and Others v. Cyprus Telecommunications Authority (1973) 3 CLR 695, Χρίστος Κυριάκου και Αλλοι ν. Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου, Προσφυγή 289/90 της 24 Απριλίου 1991). Όπως παρατηρεί ο Επαμεινώνδας Σπηλιωτόπουλος στο Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, 5^η έκδοση, 1991, σελ. 433.

 

«Το έννομο συμφέρον αφορά κάθε νομική ή πραγματική κατάσταση που αναγνωρίζεται από το δίκαιο, από την οποία ο αιτών, βάσει ενός ειδικού δεσμού αντλεί ωφέλεια, η οποία θίγεται αμέσως ή εμμέσως από τη προσβαλλόμενη πράξη ή παράλειψη, δηλαδή μεταβλήθηκε ή δεν ρυθμίστηκε με συνέπεια την πρόκληση υλικής ή ηθικής βλάβης σ΄ αυτόν.».»

 

 

Οι αιτητές και στις δυο προσφυγές, προβάλλουν τον ισχυρισμό ότι το ενδιαφερόμενο μέρος δεν ήταν προσοντούχος. Καθώς έχει ειπωθεί, το ενδιαφερόμενο μέρος κρίθηκε προσοντούχος βάσει της Σημ. 1(α) πιο πάνω. Σύμφωνα με τα στοιχεία του προσωπικού φακέλου της, διορίστηκε στη θέση Βοηθού Αερολιμένα 2^ης τάξης, στις 15.6.87. Στις 14.6.92  αποσπάστηκε στα Κεντρικά Γραφεία του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας στη Λευκωσία για ικανοποίηση αυξημένων αναγκών στον τομέα αεροπορικών μεταφορών και αερολιμένων. Τα καθήκοντα της εκεί ήταν γραφειακά (διεκπεραίωση αιτήσεων για ναυλωμένες πτήσεις και έλεγχος κλινών, αλληλογραφία με Υπουργείο, αεροπορικές εταιρείες και ΚΟΤ, επικοινωνία με τα Γραφεία Κινήσεων Αερολιμένων για εγκρίσεις πτήσεων και τροποποιήσεις στα προγράμματα τους). Από 17.11.97 μέχρι 1.9.01, βρισκόταν σε άδεια άνευ απολαβών η οποία, λογίστηκε ως άδεια απουσίας για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Κατά τη χρονική αυτή περίοδο συνεισέφερε μάλιστα στο Ταμείο Συντάξεως κατά το 25% των συντάξιμων απολαβών της. Την 1.5.02 το ενδιαφερόμενο μέρος ανελίχθηκε στην κλίμακα Α7.

 

Ο δικηγόρος του ενδιαφερόμενου μέρους ισχυρίστηκε ότι η υποψηφιότητα της πελάτιδάς του είναι έγκυρη στη βάση των προνοιών της Σημείωσης 1(β) του Σχεδίου Υπηρεσίας. Ο ισχυρισμός δεν ευσταθεί αφού η υποψηφιότητα του ενδιαφερόμενου μέρους δεν κρίθηκε από την ΕΔΥ πάνω σ΄ αυτή τη βάση αλλά στη βάση της Σημείωσης 1(α). Ουσιαστικά πρόκειται για ένα όψιμο ισχυρισμό του δικηγόρου του ενδιαφερόμενου μέρους ο οποίος δεν υποκαθιστά την αιτιολογία ούτε αλλοιώνει τα λεχθέντα από το διορίζον όργανο σχετικά με τη λήψη της απόφασης.

 

Η κρίση της ΕΔΥ ότι το ενδιαφερόμενο μέρος κατέστη προσοντούχος με βάση τη Σημείωση 1(α) δεν αιτιολογήθηκε. Σύμφωνα με τις πρόνοιες του Κανονισμού 14, ΚΔΠ 98/91* έπρεπε να ερευνηθεί κατά πόσο η υπηρεσία του ενδιαφερόμενου μέρους στην θέση Βοηθού Αερολιμένα ήταν αφενός πραγματική υπηρεσία και αφετέρου δεκατριετούς τουλάχιστον διάρκειας.  Παρατηρώ ότι τα καθήκοντα του ενδιαφερόμενου μέρους μετά την απόσπαση της το 1992, διαφοροποιούνται ουσιαστικά από τα καθήκοντα του Βοηθού Αερολιμένα. Το ενδιαφερόμενο μέρος επίσης δεν  εργαζόταν πάνω σε 24ωρη βάση με το σύστημα βάρδιας όπως προϋπέθετε το Σχέδιο Υπηρεσίας του Βοηθού Αερολιμένα. Παρόλο που τα θέματα αυτά είχαν τεθεί σε ανύποπτο χρόνο ενώπιον της ΕΔΥ με επιστολή του δικηγόρου των αιτητών, εντούτοις δεν ερευνήθηκαν καθόλου κατά τον κρίσιμο χρόνο προκειμένου να διαπιστωθεί αν η υπηρεσία του ενδιαφερόμενου μέρους στη θέση Βοηθού Αερολιμένα ήταν πραγματική.

 

Επίσης, υπήρξε αντικείμενο διαφωνίας μεταξύ των διαδίκων το κατά πόσο, δυνάμει του κανονισμού 14(3)(α), ήταν δυνατός ο συνυπολογισμός της περιόδου που το ενδιαφερόμενο μέρος απουσίαζε με άδεια άνευ απολαβών από την εργασία της, ως πραγματική υπηρεσία στη θέση Βοηθού Αερολιμένα, προκειμένου να συμπληρωθεί 13ετής υπηρεσία.

 

Συντάσσομαι με την ερμηνευτική εκδοχή που υποστήριξε η δικηγόρος των καθ΄ ων η αίτηση ότι η λέξη «ή» στον επίδικο κανονισμό έχει την έννοια «εκτός». Αυτό συνεπάγεται ότι ο χρόνος άδειας χωρίς απολαβές για λόγους δημοσίου συμφέροντος λογίζεται ως «πραγματική υπηρεσία» για τους σκοπούς της παραγράφου (1) του Κανονισμού 14. Η ΕΔΥ είχε εγκρίνει την άδεια του ενδιαφερόμενου μέρους ως άδεια για λόγους δημοσίου συμφέροντος με αποτέλεσμα να είναι εύλογο, σύμφωνα και με το πιο πάνω κανονιστικό πλαίσιο, να της πιστωθεί ο χρόνος που διατελούσε σε τέτοια άδεια ως υπηρεσία στη θέση Βοηθού Αερολιμένα.

 

Εντούτοις, διαπιστώνω ότι το ενδιαφερόμενο μέρος δεν συμπλήρωνε την απαιτούμενη τριετή υπηρεσία στην Κλίμακα Α7 αφού σ΄ αυτήν ανελίχθηκε την  1.5.02. Όλοι οι πιο πάνω λόγοι κλονίζουν σοβαρά το θεμέλιο της έρευνας της ΕΔΥ αναφορικά με την υπηρεσία του ενδιαφερόμενου μέρους και καθιστούν πιθανή την πραγματική πλάνη. Ενόψει των πιο πάνω, έχω επίσης την άποψη ότι η ΕΔΥ  έπρεπε να αιτιολογήσει επαρκώς την κρίση της ότι το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν προσοντούχος βάσει της  Σημ.1(α) του Σχεδίου Υπηρεσίας.

 

Οι προσφυγές επιτυγχάνουν. Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται. Εξοδα  υπέρ των αιτητών.

 

 

                                                                                           Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.

 

 

 

 

ΣΦ.