|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 455/2004)
8 Σεπτεμβρίου 2005
[ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΛΟΥΗΣ ΚΑΡΙΟΛΟΥ,
Αιτητής,
- ν. -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
---------------------------
Α.Σ. Αγγελίδης, για τον Αιτητή.
Ρ. Παπαέτη, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Α. Κωνσταντίνου, για το Ενδιαφερόμενο Πρόσωπο 1 - Σ. Νεοκλέους.
Κ. Δημητριάδης, για το Ενδιαφερόμενο Πρόσωπο 2 - Μ. Παλέξα.
Καμιά εμφάνιση για το Ενδιαφερόμενο Πρόσωπο 3 - Π. Στυλιανού.
---------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, ημερ. 25 Νοεμβρίου 2003, με την οποία επιλέγηκαν τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα Σάββας Νεοκλέους, Μαρία Παλέξα και Παναγιώτα Ν. Στυλιανού για διορισμό στη μόνιμη θέση Ιατρικού Λειτουργού 1ης Τάξης (Ειδικότητα Ψυχιατρικής), Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας, θέση πρώτου διορισμού και προαγωγής.
Το πρώτο ζήτημα για εξέταση είναι το κατά πόσο το ενδιαφερόμενο πρόσωπο Μαρία Παλέξα είχε την απαιτούμενη από το σχέδιο υπηρεσίας πολύ καλή γνώση της Ελληνικής γλώσσας. Η Συμβουλευτική Επιτροπή έδωσε καταφατική απάντηση. Ανέφερε τα εξής στην έκθεση της:
«Η Συμβουλευτική Επιτροπή αφού μελέτησε τις αιτήσεις και τα σχέδια υπηρεσίας της θέσης έκρινε ότι εκ πρώτης όψεως και οι 5 αιτητές κατέχουν τα προσόντα του σχεδίου υπηρεσίας της θέσης καθώς και την πολύ καλή γνώση της Ελληνικής και καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας, διότι οι 4 είναι απόφοιτοι Ελληνικού Σχολείου Μέσης Εκπαίδευσης εκτός της Μαρίας Παλέξα η οποία είναι απόφοιτη Σχολείου Μέσης Εκπαίδευσης του εξωτερικού, έχει όμως εργασθεί στη Γενική Ιατρική στο Γενικό Νοσοκομείο Πάφου και ως Στρατιωτικός Ιατρός στην Κυπριακή Εθνική Φρουρά.»
Η Ε.Δ.Υ., σε συνεδρία ημερ. 6 Μαρτίου 2003, εξέφρασε διαφορετική άποψη:
«Όσον αφορά τις απαιτούμενες πολύ καλή γνώση της Ελληνικής και καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας, η Επιτροπή, με βάση τα ενώπιόν της στοιχεία, έκρινε ότι όλοι οι υποψήφιοι τις κατέχουν, δεδομένου ότι είναι απόφοιτοι Δημόσιων Σχολών Μέσης Εκπαίδευσης, με εξαίρεση την Παλέξα Μαρία, για την οποία γίνεται ειδική αναφορά πιο κάτω.
Η Επιτροπή παρατήρησε ότι η υποψήφια Παλέξα Μαρία είναι απόφοιτος Σχολείου Μέσης Εκπαίδευσης της Νοτίου Αφρικής και δεν μπορεί να υιοθετήσει το πόρισμα της Συμβουλευτικής Επιτροπής όσον αφορά την κατοχή από μέρους της πιο πάνω υποψήφιας της πολύ καλής γνώσης της Ελληνικής γλώσσας. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή αποφάσισε να ζητηθεί από την ΠΑΛΕΞΑ Μαρία να παρακαθήσει σε γραπτή εξέταση για διαπίστωση της κατοχής της πολύ καλής γνώσης της Ελληνικής γλώσσας, μέσα στα πλαίσια της ειδικής εξέτασης που θα διενεργήσει η Επιτροπή στις 17.4.03.»
Σε νέα όμως συνεδρία, ημερ. 26 Μαρτίου 2003, η Ε.Δ.Υ. μετέβαλε άποψη κατόπιν που η κα Παλέξα διευκρίνισε ότι για θέση, την οποία στο παρελθόν κατείχε στο Στρατό της Δημοκρατίας, απαιτείτο πολύ καλή γνώση της Ελληνικής γλώσσας. Η Ε.Δ.Υ. ανέφερε τότε τα εξής:
«Η Παλέξα Μαρία, υποψήφια για την πλήρωση τριών κενών μόνιμων θέσεων Ιατρικού Λειτουργού, 1ης και 2ης Τάξης, Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας στην Ειδικότητα της Ψυχιατρικής, με επιστολή της ημερομηνίας 19.3.03, διαβίβασε σχετική βεβαίωση του Υπουργείου Άμυνας ότι κατείχε θέση Αξιωματικού (Ιατρού) στο Στρατό της Δημοκρατίας, με το βαθμό του Υπολοχαγού, από 18.7.95 μέχρι 9.8.96, για την οποία απαιτείτο πολύ καλή γνώση της Ελληνικής γλώσσας, και ζήτησε από την Επιτροπή να επανεξετάσει την απόφασή της σύμφωνα με την οποία αυτή θα θεωρηθεί προσοντούχος υποψήφια νοουμένου ότι θα πετύχει στη γραπτή εξέταση για την κατοχή της απαιτούμενης πολύ καλής γνώσης της Ελληνικής γλώσσας, στην οποία κλήθηκε να παρακαθήσει στις 17.4.03.
Η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, αφού μελέτησε όλα τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιόν της σχετικά με την κατοχή προηγούμενης θέσης στο Στρατό της Δημοκρατίας, για την οποία απαιτείτο το ίδιο επίπεδο γνώσης της Ελληνικής γλώσσας, έκρινε ότι η Παλέξα Μαρία κατέχει την απαιτούμενη πολύ καλή γνώση της Ελληνικής γλώσσας και, ως εκ τούτου, είναι προσοντούχος υποψήφια.»
Το συμπέρασμα της Ε.Δ.Υ. ότι η αιτήτρια κατείχε το εν λόγω προσόν επειδή παλαιότερα είχε διοριστεί σε θέση που επίσης το απαιτούσε, απηχεί τον κανόνα που η Ολομέλεια έθεσε στη Δημοκρατία ν. Πογιατζή (1992) 3 Α.Α.Δ. 422. Εκεί το ενδιαφερόμενο πρόσωπο, το οποίο είχε διοριστεί από την Ε.Δ.Υ. στη θέση Ειδικού Ιατρού, προήχθη μερικά χρόνια αργότερα στη θέση Ανώτερου Ιατρού. Τα σχέδια υπηρεσίας και των δύο θέσεων απαιτούσαν την πολύ καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας ως ένα από τα απαιτούμενα προσόντα. Η πλειοψηφία έκρινε πως ορθά η Ε.Δ.Υ. δεν διερεύνησε εκ νέου το κατά πόσο το ενδιαφερόμενο πρόσωπο κατείχε το εν λόγω προσόν. Παρατήρησε δε πως για θέσεις προαγωγής δεν πρέπει να περιλαμβάνεται, επαναληπτικά, προσόν που απαιτείται από το σχέδιο υπηρεσίας κατώτερης θέσης. Εκδίδοντας την απόφαση της πλειοψηφίας, ο Αρτεμίδης, Δ. (όπως ήταν τότε), ανέφερε τα εξής:
«Ως εκ τούτου η κοινή λογική αναντίρρητα επιβάλλει, και δεν χρειαζόταν οποιαδήποτε παραπέρα "έρευνα" από την ΕΔΥ, να κρίνει ως πραγματικό γεγονός ότι ο προαχθείς διέθετε το επίμαχο προσόν, που είναι το ίδιο με αυτό που απαιτείται για τη θέση, στην οποία διορίστηκε από 1.3.84. Το συμπέρασμα όμως αυτό δεν επιβάλλεται μόνο από την κοινή λογική, αλλά και παγιώνεται από την αρχή του διοικητικού δικαίου περί της νομιμότητας του διορισμού του ενδιαφερομένου προσώπου, στην προηγούμενη θέση, που ουδέποτε προσεβλήθη. Οποιαδήποτε "έρευνα" από την ΕΔΥ για το επίμαχο προσόν, όπως την έχει εισηγηθεί στο πρωτόδικο Δικαστήριο και ενώπιον μας ο δικηγόρος του εφεσιβλήτου, θα απέληγε στην πράξη σε αναψηλάφιση του διορισμού του προαχθέντος, που έγινε την 1.3.84 στη θέση ειδικού ιατρού, πράγμα νομικά ανεπίτρεπτο.
....................................
Με την ευκαιρία αυτή θεωρώ σκόπιμο να παρατηρήσω πως οι αρμόδιες υπηρεσίες θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικές στον καταρτισμό των σχεδίων υπηρεσίας, έτσι που να αποφεύγονται πρόνοιες που δεν εναρμονίζονται με την κοινή λογική και την κτηθείσα πείρα στο δημοσιοϋπαλληλικό δίκαιο. Η έφεση επιτρέπεται, η επίδικη απόφαση επικυρώνεται χωρίς οποιαδήποτε διαταγή για τα έξοδα.»
Στη Δημοκρατία ν. Αντωνίου, Α.Ε. 3020, ημερ. 2 Ιουλίου 2002, η Ολομέλεια διευκρίνισε ότι η αρχή περί νομιμότητας διορισμού «που ουδέποτε προσεβλήθη» δεν εξυπονοούσε δυνατότητα προσβολής του διορισμού από αιτητή ο οποίος αργότερα προσέβαλλε την προαγωγή. Η Ολομέλεια είχε εξ άλλου εξηγήσει στην Χατζηκυριάκου ν. Ρ.Ι.Κ. (2001) 3 Α.Α.Δ. 491 ότι:
«Το τεκμήριο της νομιμότητας, το οποίο επενεργεί υπέρ κάθε εκτελεστής διοικητικής πράξης ή απόφασης, εξυπακούει ότι η διοίκηση λειτουργεί σύννομα στη λήψη της απόφασης η οποία εκδίδεται. Στην περίπτωση των προσόντων των υποψηφίων που διεκδικούν θέση στο δημόσιο, ο διορισμός τους εξυπακούει ότι κατέχουν τα απαιτούμενα προσόντα και ότι το εύρημα αυτό είναι απόρροια δέουσας έρευνας. Η διαπίστωση του αρμόδιου οργάνου δεν αφορά μόνο τους αντεκδικούντες για διορισμό αλλά το δημόσιο γενικά. Γίνεται χάριν του δημόσιου συμφέροντος, για τη διασφάλιση της λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης εξ ου και τα ευρήματα του αναφορικά με τα προσόντα διορισθέντος είναι δεσμευτικά και για κάθε άλλη θέση, που μπορεί αυτός να διεκδικήσει στο δημόσιο.»
Επισημαίνω όμως ότι στις εν λόγω υποθέσεις, όπως και σε άλλες παρόμοιες οι οποίες προσεγγίστηκαν με τον ίδιο τρόπο χωρίς συζήτηση, η πρώτη διοικητική απόφαση είχε ληφθεί από το διοικητικό όργανο που έλαβε και τη μεταγενέστερη και ότι, επιπλέον, οι θέσεις ανήκαν στην ίδια κλίμακα ιεραρχίας, όχι σε διαφορετικό τομέα η μια από την άλλη.
Στην προκείμενη περίπτωση υπάρχει διαφορά διοικητικού οργάνου, όπως και διαφορά στον τομέα θέσεων. Ο διορισμός του ενδιαφερόμενου προσώπου στην προηγούμενη θέση δεν είχε γίνει από την Ε.Δ.Υ. αλλά από το Υπουργικό Συμβούλιο το οποίο, βάσει του άρθρου 8 του περί Στρατού της Δημοκρατίας Νόμου του 1990, (Ν. 33/90 όπως τροποποιήθηκε), διορίζει τους αξιωματικούς. Υπενθυμίζω ότι σύμφωνα με σχετική βεβαίωση του Υπουργείου Άμυνας, ημερ. 19 Απριλίου 2001, το ενδιαφερόμενο πρόσωπο «διορίστηκε ως Αξιωματικός Ιατρός Γενικής Ιατρικής στο Στρατό της Δημοκρατίας με το βαθμό του Υπολοχαγού, στις 18 Ιουλίου 1995 και υπηρέτησε μέχρι 9 Αυγούστου, 1996, ότε παραιτήθηκε.». Έχω τη γνώμη ότι ακόμα και αν δεν θεωρηθεί σημαντική η διαφορά στον τομέα θέσεων, παραμένει σημαντικό το ότι στην πρώτη διαδικασία η απόφαση περί του προσόντος λήφθηκε από άλλο διοικητικό όργανο. Η έρευνα σε σχέση με το εν λόγω προσόν στη μεταγενέστερη διαδικασία δεν θα αποτελούσε, «αναψηλάφιση» - κατά την ορολογία της Πογιατζή - δηλαδή εκ νέου εξέταση ήδη αποφασισθέντος θέματος. Το διοικητικό όργανο, το οποίο κατά τη μεταγενέστερη διαδικασία για πρώτη φορά εξετάζει το θέμα, οφείλει να πάρει τη δική του απόφαση με βάση τη δική του διαδικασία την οποία γνωρίζει και τα δικά του αποδεκτά τεκμήρια γνώσης που μπορεί να εμπιστεύεται. Επομένως, οφείλει να προβαίνει στη δική του διερεύνηση και όχι να στηρίζεται στην άποψη ή κατάληξη του άλλου διοικητικού οργάνου, όποιο και αν είναι το άλλο διοικητικό όργανο, είτε είναι το Υπουργικό Συμβούλιο είτε μια μικρή κοινοτική Αρχή. Γι΄ αυτό καταλήγω, σε σχέση με το υπό αναφορά ζήτημα, ότι η Ε.Δ.Υ. εσφαλμένα εξέλαβε ως δεδομένο ότι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο Μαρία Παλέξα γνώριζε πολύ καλά την ελληνική γλώσσα διότι έτσι είχε θεωρήσει άλλο διοικητικό όργανο σε άλλο τομέα στο παρελθόν.
Ως προς τα άλλα δύο ενδιαφερόμενα πρόσωπα, σειρά για εξέταση έχει το κατά πόσο η γενική εντύπωση της Συμβουλευτικής Επιτροπής, όσον αφορά την απόδοση των υποψηφίων στη διεξαχθείσα προφορική εξέταση, ήταν αιτιολογημένη όπως απαιτείται από το άρθρο 34(10) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990 (Ν. 1/90 όπως τροποποιήθηκε). Κατά την προφορική εξέταση η Συμβουλευτική Επιτροπή υπέβαλε ερωτήσεις «σχετικές με τα καθήκοντα της θέσης, την πορεία της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης στην Κύπρο, το Θεραπευτικό συνεχές, για το ρόλο των Κέντρων Κοινοτικής Ψυχικής Υγείας, για το Σύνδρομο εξουθένωσης του προσωπικού (ψυχολογικό κάψιμο) τις αιτίες που το προκαλούν και την αντιμετώπιση του». Κατέγραψε τα εξής σε σχέση με την απόδοση του αιτητή και των ενδιαφερομένων προσώπων:
«1. ....................................
2. Λούης Καριόλου: Ήταν άνετος, απάντησε με ακρίβεια και αυτοπεποίθηση όλες τις ερωτήσεις. Κρίθηκε Εξαίρετος.
3. Σάββας Νεοκλέους: Απάντησε με ακρίβεια και αυτοπεποίθηση σε όλες τις ερωτήσεις. Οι απαντήσεις του ήταν τεκμηριωμένες και σαφέστατες. Κρίθηκε Εξαίρετος.
4. Μαρία Παλέξα: Ήταν άνετη, ευχάριστη και απάντησε με ακρίβεια και αυτοπεποίθηση σε όλες τις ερωτήσεις. Κρίθηκε Εξαίρετη.
5. Παναγιώτα Στυλιανού: Ευχάριστη προσωπικότητα, άνετη, απάντησε σε όλες τις ερωτήσεις με ακρίβεια, τεκμηριωμένα· και με αυτοπεποίθηση. Κρίθηκε εξαίρετη.»
Την άποψη της Δημοκρατίας ότι «Η Συμβουλευτική Επιτροπή καταγράφει σαφώς και λεπτομερώς την κρίση της για την απόδοση των υποψηφίων κατά την ενώπιόν της προφορική συνέντευξη χωρίς να χρησιμοποιεί την ίδια φρασεολογία όπως ισχυρίζεται ο δικηγόρος του αιτητή» δεν τη συμμερίζομαι. Θεωρώ τη δοθείσα αιτιολογία προδήλως ανεπαρκή. Τέθηκαν και άλλα ζητήματα τα οποία όμως έπονται αυτού του λόγου ακύρωσης και δεν εξετάζονται.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
Γ.Κ. Νικολάου,
Δ.
/ΕΘ